Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Cz 201/18

POSTANOWIENIE

Dnia 22 lutego 2018 r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie VI Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Hanna Morejska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 lutego 2018 r.

sprawy z powództwa (...) Spółki Jawnej z siedzibą w C.

przeciwko R. B.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda (...) Spółki Jawnej z siedzibą w C.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 16 października 2017r.

sygn. akt I Nc 3761/17

postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Częstochowie stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i sprawę przekazał do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w R. jako właściwemu. Jako prawną podstawę swojego rozstrzygnięcia Sąd I instancji wskazał art. 200 § 1 k.p.c. w zw. z art. 27 § 1 k.p.c.

Zażalenie od tego postanowienia złożyła strona powodowa zarzucając Sądowi I instancji:

naruszenie art. 202 k.p.c. i art. 34 k.p.c. w zw. z art. 454 k.c. poprzez ich błędną wykładnię i uznanie, iż art. 202 k.p.c. doznaje ograniczeń w sprawach z udziałem konsumentów w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, także gdy powód uzasadnia właściwość sądu zgodnie z art. 34 k.p.c. w zw. z art. 454 k.c. tj. miejscem wykonania zobowiązania, a nie na podstawie zawartej przez strony umowy prorogacyjnej toteż sąd badał z urzędu właściwość miejscową sądu w niniejszej sprawie, w sytuacji gdy przedmiotowy przepis może doznać ograniczeń w swoim stosowaniu w sprawach z udziałem konsumentów co najwyżej w zakresie ustalonej właściwości umownej stron w umowie prorogacyjnej, a nie ustalonej zgodnie z przepisami k.p.c., a orzecznictwo TS UE nie znajduje bezpośredniego zastosowania w sprawie;

naruszenie art. 27 § 1 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, pomimo powołanych przez powoda w pozwie, zgodnie z art. 187 § 1 pkt. 2 in fine k.p.c., okoliczności uzasadniających właściwość miejscową Sądu Rejonowego w Częstochowie, czego konsekwencją było dalsze naruszenie przepisów postępowania wyrażające się w niezastosowaniu art. 31 i 43 k.p.c. skutkujące błędnym stwierdzeniem niewłaściwości miejscowej Sądu Rejonowego w Częstochowie, pomimo że powód był uprawiony na podstawie okoliczności faktycznych sprawy do wyboru jednego z właściwych sądów i wybór ten należycie uzasadnił, a uzasadnienie to ma odzwierciedlenie w przepisach procesowych tj. art. 34 k.p.c. w zw. z przepisami prawa materialnego, tj. art. 454 § 1 k.c. a sam przelew wierzytelności pozostaje bez znaczenia bowiem w każdym wypadku spełnienie świadczenia będzie uzasadnione miejscem zamieszkania lub siedzibą wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia, a przeprowadzenie postępowania przed tutejszym sądem w żaden sposób nie utrudnia konsumentowi korzystania z przyznanych mu praw, czy stawiennictwa na rozprawie;

Dlatego powód wnosił o

„ stwierdzenie przez Sąd Odwoławczy oczywistego naruszenia prawa „ i uchylenie zaskarżonego postanowienia i dalsze prowadzenie przez Sąd Rejonowy w Częstochowie postępowania w niniejszej sprawie;

Sąd Okręgowy stwierdza że zażalenie jest zasadne z przyczyn następujących

Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dopuszcza badanie właściwości miejscowej sądu bez zarzutu pozwanego w sprawach z udziałem konsumenta, ale istnieją tu pewne ograniczenia. Orzecznictwo to zmierza do zapewnienia konsumentowi ochrony przed nadużywaniem uprawnień procesowych przeciwko konsumentom przez forsowanie niekorzystnej dla nich właściwości przy wykorzystaniu przepisów ograniczających badanie tej właściwości do sytuacji, w których zostanie zgłoszony zarzut procesowy. Prowadzi to do sytuacji, w których wskazana właściwość obiektywnie nieprawidłowa może znaleźć się poza kognicją sądu orzekającego. Tak jednak nie jest w niniejszej sprawie, gdyż właściwość wskazana przez stronę powodową wynika z przepisów procedury o właściwości przemiennej i znajduje uzasadnienie w okolicznościach sprawy. Strona powodowa nie forsowała nieprawidłowej właściwości miejscowej, nie narzucała jej pozwanemu konsumentowi w umowie prorogacyjnej, a tylko skorzystała z możliwości stworzonej przez ustawodawcę. Nie ma tu sytuacji niewłaściwości miejscowej.

Kwestionowanie korzystania przez stronę z takiej możliwości w odniesieniu do przepisów proceduralnych z powołaniem na zasady współżycia społecznego jest wysoce problematyczne, gdyż nie znajduje jednoznacznej podstawy prawnej. Nie wskazuje jej Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Nasuwający się art. 5 k.c. dotyczy roszczeń materialnoprawnych.

Nieprzekonująca jest argumentacja odwołująca się do stosowania dyrektywy Rady 93/i3/EWG z dnia 5.04.1993 r., ponieważ istnieje tu pewien porządek proceduralny. Nie chodzi bowiem o rozporządzenie stające się ex lege częścią porządku prawnego państwa członkowskiego, ale o dyrektywę właśnie, która musi być implementowana. Powołana dyrektywa została do polskiego porządku prawnego implementowana ustawą z dnia 2.03.2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. nr 22, poz. 271), która zmieniła brzmienie art. 385 (1 )k.c. i art. 385 ( 2 )k.c., dodała art. 385 (3 )k.c. oraz wprowadziła postępowanie odrębne w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone . Łatwo zauważyć, że implementacja ta nie objęła przepisów o właściwości miejscowej, co należy oceniać, że taki był zamiar polskiego Ustawodawcy, wynikający wprost z zakresu implementacji. Nie ma potrzeby do sięgania po orzecznictwo europejskiego Trybunału Sprawiedliwości celem uzupełnienia implementacji. Stwarza to bowiem niebezpieczeństwo zastępowania ustawodawcy poprzez odwołanie do wykładni noszącej cechy nadinterpretacji. Odnośnie zaś naruszenia ewentualnych interesów strony pozwanej to zgodnie z art. 202 kpc niewłaściwość Sądu dającą się usunąć za pomocą umowy stron Sąd bierze pod uwagę na zarzut pozwanego zgłoszony i należycie uzasadniony przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy.

Mając na względzie wskazane argumenty Sąd odwoławczy na podstawie art. 386 § 1 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie.