Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 czerwca 2017 roku

Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Barbara Plewińska

Sędziowie SSO Jarosław Sobierajski

SSO Marzena Polak (spr.)

Protokolant st.sekr.sądowy Katarzyna Kotarska

przy udziale przedstawiciela (...)Urzędu Skarbowego w T. M. M.

po rozpoznaniu w dniu 8 czerwca 2017 roku

sprawy I. Ż. i M. Ż., oskarżonych z art. 54 § 2 kks

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu

z dnia 21 października 2016 roku sygn. akt VIII K 1635/15

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zwalnia każdego z oskarżonych od uiszczenia kosztów sądowych za II instancję, a wydatkami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IX Ka 48/17

UZASADNIENIE

(...)Urząd Skarbowy w T. oskarżył:

1.  I. Ż. o to, że uchylała się od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych poprzez nieujawnienie Naczelnikowi (...)Urzędu Skarbowego w T. podstawy obliczenia podatku, tj. kwoty 74.651,00 zł, o której mowa w art. 30e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu sprzedaży 17 maja 2011 r. aktem notarialnym Rep. A (...) niezabudowanej nieruchomości położonej w miejscowości Z., nabytej przez w/w 15 października 2009 r. aktem notarialnym Rep. A (...), a zatem w sytuacji zbycia nieruchomości przed upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie i nieprzeznaczenia całości uzyskanego przychodu ze sprzedaży w okresie dwóch lat na własne cele mieszkaniowe zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), czym uszczuplił podatek dochodowy od osób fizycznych za 2011 r. w kwocie 14.184,00 zł, tj. o popełnienie przestępstwa skarbowego określonego w art. 54 § 2 kks , oraz

2.  M. Ż. o to, że uchylał się od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych poprzez nieujawnienie Naczelnikowi (...)Urzędu Skarbowego w T. podstawy obliczenia podatku, tj. kwoty 74.651,00 zł, o której mowa w art. 30e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu sprzedaży 17 maja 2011 r. aktem notarialnym Rep. A (...) niezabudowanej nieruchomości położonej w miejscowości Z., nabytej przez w/w 15 października 2009 r. aktem notarialnym Rep. A (...), a zatem w sytuacji zbycia nieruchomości przed upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie i nieprzeznaczenia całości uzyskanego przychodu ze sprzedaży w okresie dwóch lat na własne cele mieszkaniowe zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), czym uszczuplił podatek dochodowy od osób fizycznych za 2011 r. w kwocie 14.184,00 zł, tj. o popełnienie przestępstwa skarbowego określonego w art. 54 § 2 kks .

Wyrokiem z dnia 21 października 2016 roku, Sąd Rejonowy w Toruniu, sygn. akt VIII K 1635/15:

I.  oskarżoną I. Ż. uznał za winną popełnienia czynu zarzucanego jej w akcie oskarżenia tj. przestępstwa skarbowego z art. 54 § 2 kks i za to, na podstawie art. 54 § 2 kks, wymierzył jej karę 20 (dwudziestu) stawek dziennych grzywny, każda w wysokości 60 (sześćdziesięciu) złotych;

II.  oskarżonego M. Ż. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia tj. przestępstwa skarbowego z art. 54 § 2 kks i za to, na podstawie art. 54 § 2 kks, wymierzył mu karę 20 (dwudziestu) stawek dziennych grzywny, każda w wysokości 60 (sześćdziesięciu) złotych;

III.  zwolnił oskarżonych od uiszczenia opłat sądowych, zaś wydatkami postępowania obciążył Skarb Państwa.

Wyrok ten zaskarżył w całości na korzyść oskarżonych ich obrońca, zarzucając mu błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, mających wpływ na treść orzeczenia, polegający na przyjęciu, że zgromadzony w niniejszej sprawie materiał pozwala na przyjęcie, iż oskarżeni w chwili popełnienia czynu działali z zamiarem bezpośrednim uchylenia się od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych poprzez nieujawnienie Naczelnikowi (...)Urzędu Skarbowego w T. podstawy obliczenia podatku tj. kwoty 74.651,00 zł, podczas gdy prawidłowa i całościowa ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku, ze w chwili popełnienia czynu działali z zamiarem ewentualnym tj. przeznaczenia pieniędzy na pokrycie milionowych zobowiązań, tym samym godząc się na brak uiszczenia należnego podatku w związku ze sprzedażą nieruchomości.

W konkluzji apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie odmiennie co do istoty sprawy poprzez uniewinnienie oskarżonych oraz zasądzenie na rzecz oskarżonych solidarnie zwrotu kosztów pomocy prawnej za obronę ustanowioną z wyboru, za obie instancje, według norm w przepisach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Na samym wstępie stwierdzić należy, iż zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji przeprowadził przewód sądowy w sposób wszechstronny i wnikliwy, dokonując wszelkich niezbędnych czynności dowodowych, koniecznych dla prawidłowego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Ocena zgromadzonego materiału dowodowego mieściła się przy tym w granicach sędziowskiej swobody, należycie uwzględniając zasady logiki i prawidłowego rozumowania oraz wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego. Pozostawała ona wobec powyższego pod pełną ochroną dyspozycji art. 7 kpk, spotykając się w związku z tym z całkowitą akceptacją Sądu Okręgowego.

Odnotowania wymaga również fakt, iż pisemne uzasadnienie zaskarżonego wyroku sporządzone zostało zgodnie ze wszystkimi wymogami, jakie stawia mu art. 424 kpk, pozwalając tym samym Sądowi II instancji na pełną i właściwą ocenę motywów, jakimi kierował się Sąd Rejonowy przy wydaniu orzeczenia. W szczególności w uzasadnieniu tym, w sposób niebudzący wątpliwości, przedstawione zostały poczynione ustalenia faktyczne, jak i ocena zebranych dowodów.

Rozpoznając niniejszą sprawę, w żadnym przypadku Sąd Okręgowy nie dopatrzył się także uchybienia przepisom postępowania karnego. Sąd I instancji w toku procesu zgromadził wszelki materiał niezbędny do wydania prawidłowego rozstrzygnięcia, uwzględniając okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonych. Brak też przesłanek do formułowania twierdzeń, iż niedające się usunąć wątpliwości, rozstrzygnięte miałyby być wbrew regule wyrażonej w art. 5 § 2 kpk, a sprowadzające się do zasady in dubio pro reo.

W związku z tym, iż Sąd Odwoławczy w całej rozciągłości aprobuje stanowisko Sądu Rejonowego w zakresie ustalonego stanu faktycznego, oceny materiału dowodowego, jak i w przedmiocie winy oskarżonych, nie ma więc potrzeby, aby w tym miejscu szerzej przytaczać argumentację zawartą w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, a za wystarczające uznać należy odwołanie się do niej.

Prawidłowe przeprowadzenie postępowania dowodowego oraz właściwa, zgodna z wymogami art. 7 kpk, ocena wszystkich dowodów, doprowadziły Sąd Rejonowy do w pełni trafnych ustaleń w zakresie stanu faktycznego. Sąd II instancji w całej rozciągłości aprobuje te ustalenia, które to znalazły odzwierciedlenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, traktując je jako własne. Sprawstwo przedmiotowego czynu przez oskarżonych wykazane zostało ponad wszelką wątpliwość.

Wbrew twierdzeniom apelującego, materiał dowodowy wykazał, że oskarżeni działali z pełną świadomością uchylania się od uiszczenia podatku. Towarzyszył im zamiar bezpośredni mający na celu uchylenie się od uiszczenia. Byli oni w pełni świadomi obowiązku uiszczenia podatku, a pomimo to, nie uiścili go w terminie. Okoliczności, na które powołują się oskarżeni i apelujący nie są tymi, które mogą w usprawiedliwić fakt nieuiszczenia podatku. Wprawdzie oskarżona twierdzi, że składała do Urzędu prośby o odroczenie płatności, jednakże w sprawie brak jest dowodów na potwierdzenie owej okoliczności. Fakt, iż oskarżeni popadli w problemy finansowe i życiowe również nie usprawiedliwia braku uiszczenia podatku. Podatek winien być uiszczony praktycznie z tych środków finansowych, które oskarżeni otrzymali za sprzedaż – tak więc, nie mogą oni tłumaczyć się trudnościami finansowymi jakie pojawiły się nawet w momencie kiedy mieli uiścić podatek. Realnie, środki pieniężne posiadali, jednakże zrezygnowali w pełni świadomie z uiszczenia podatku, z sobie tylko znanych powodów. W tej sytuacji, nie sposób uznać, iż działali oni z zamiarem ewentualnym, lub że pojawiły się po stronie oskarżonych okoliczności, które usprawiedliwiłyby fakt nieuiszczenia podatku, okoliczności na tyle istotne, że mogłyby skutkować uniewinnieniem oskarżonych od popełnienia zarzucanego im czynu.

Wymierzonych oskarżonym kar nie można uznać za szczególnie surowe. Oscylują one raczej w okolicach dolnej granicy zagrożenia ustawowego. Uwzględniają wszelkie okoliczności łagodzące i obciążające i są adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości przypisanych oskarżonym czynów. W tej konkretnej sprawie, tą adekwatną karą są te wymierzone przez Sąd Rejonowy.

Ponadto, Sąd Okręgowy nie dopatrzył się tego rodzaju uchybień, które stanowiłyby przesłankę bezwzględnej przyczyny odwoławczej, i które stanowiłyby podstawę do uchylenia wyroku.

Z uwagi na sytuację majątkową i finansową oskarżonych i wymierzenie im kar o charakterze finansowym, Sąd Okręgowy zwolnił ich od uiszczenia kosztów sądowych za drugą instancję.