Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Jacek Matusik

Sędziowie: SO Sebastian Mazurkiewicz

SR del. Justyna Dołhy (spr.)

protokolant: p.o. protokolanta sądowego Katarzyna Pawelec

przy udziale prokuratora Agaty Stawiarz

po rozpoznaniu dnia 2 lutego 2018 r.

sprawy S. Z. syna K. i B. ur. (...) w M.

oskarżonego o przestępstwa z art. 158 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie

z dnia 20 czerwca 2017 r. sygn. akt VIII K 823/16

uchyla wyrok w zaskarżonej części tj. w zakresie rozstrzygnięcia o karach jednostkowych i karze łącznej i w tej części sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie do ponownego rozpoznania; zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie na rzecz adw. E. P. kwotę 619,92 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek VAT.

SSO Sebastian Mazurkiewicz SSO Jacek Matusik SSR del. Justyna Dołhy

Sygn. akt VI Ka 1276/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 20 czerwca 2017 r. w sprawie o sygn. akt VIII K 823/16 oskarżony S. Z. został uznany za winnego popełnienia przestępstwa z art. 158 § 1 kk, za które Sąd wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 1 (jednego) roku i 6 (dwóch) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie oraz za winnego popełnienia przestępstwa z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, za które Sąd wymierzył mu karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności. Wobec oskarżonego orzeczono karę łączną 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie. Orzeczono również obowiązek naprawienia w części szkody oraz nawiązkę, zaś kosztami postępowania obciążono Skarb Państwa.

Od powyższego wyroku apelację wniósł obrońca oskarżonego, który na podstawie art. 425 § 1, 2 i 3 kpk oraz art. 444 kpk zaskarżył wyrok w części dotyczącej kary i orzeczonych środków karnych na korzyść oskarżonego.

Obrońca wyrokowi zarzucił obrazę przepisów prawa procesowego pod postacią art. 7 kpk poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego w postaci m. in. zeznań świadków P. R., D. K. i S. K., co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych mającym istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia polegającym na przyjęciu, że oskarżony działał pod wpływem alkoholu oraz z błahego powodu i wyjątkowo niskich pobudek, jak też, że jest on osobą zdemoralizowaną. Nadto obrońca zarzucił rażącą niewspółmierność orzeczonej kary.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca wniósł o zmianę wyroku poprzez orzeczenie kary łagodniejszej lub kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Wyrok w niniejszej sprawie podlegał uchyleniu, aczkolwiek nie z przyczyn wskazanych przez autora apelacji.

Przede wszystkim należy zauważyć, że Sąd Rejonowy w wyroku z dnia 20 czerwca 2017 r. w pkt. 1 wymierzył oskarżonemu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 1 (jednego) roku i 6 (dwóch) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie.

Postanowieniem z dnia 27 lipca 2017 r. sprostowano oczywistą omyłkę pisarską poprzez wpisanie w pkt. 1 wyroku w miejsce słownego wskazania wymiaru kary ograniczenia wolności „(dwóch)” prawidłowego wymiaru kary jako „(sześciu)” miesięcy uzasadniając to tym, iż kara w takim wymiarze została ogłoszona podczas ogłoszenia wyroku w dniu 20 czerwca 2017 r. Postanowienie to uprawomocniło się z dniem 15 sierpnia 2017 r.

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem doktryny jak i judykatury nie jest możliwe usunięcie zawartej w wyroku sprzeczności przy orzekaniu kary lub środka karnego między reakcją karną wyrażoną cyfrą oraz wyrażoną słownie ani w trybie przepisów prawa karnego wykonawczego (art. 13 § 1 kkw), ani też w oparciu o art. 105 § 1 kpk, jako tzw. oczywistej omyłki pisarskiej. Sprostowanie orzeczenia w zakresie oczywistej omyłki pisarskiej lub rachunkowej nie może bowiem sprowadzać się do sprostowania w tym trybie merytorycznych elementów wyroku. Ingerencja zaś w materialną treść wyroku w trybie art. 105 § 1 kpk (np. zmiana lub uzupełnienie orzeczenia co do kary) nie pociąga za sobą skutków prawnych. Zamieszczenie w treści wyroku dwóch odmiennych oznaczeń określających wysokość kary powoduje w istocie niemożność ustalenia, w jakim wymiarze faktycznie karę tę orzeczono. Taki sposób procedowania nie tylko jest sprzeczny z wynikającym z treści art. 413 § 2 pkt 2 kpk wymogiem redagowania orzeczenia, w tym także rozstrzygnięcia o karze, w sposób zrozumiały i jednoznaczny, ale również powoduje wewnętrzną sprzeczność wyroku, uniemożliwiającą w tej części jego wykonanie (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2015 r. w sprawie III KK 235/15 i powołane tam orzeczenia Sądu Najwyższego).

W rozpoznawanej sprawie doszło zatem do zaistnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej wskazanej w art. 439 § 1 pkt 7 kpk w postaci sprzeczności w treści orzeczenia uniemożliwiającej jego wykonanie, którą Sąd Okręgowy miał obowiązek uwzględnić z urzędu i z uwagi na jej zaistnienie uchylić wyrok w zaskarżonej części tj. w zakresie rozstrzygnięcia o karach jednostkowych i karze łącznej i w tym zakresie przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie.

Przy uchyleniu wyroku i przekazaniu sprawy przez sąd odwoławczy do ponownego rozpoznania tylko w zakresie rozstrzygnięcia o karze lub środku karnym powstaje tzw. horyzontalna prawomocność części wyroku. Sąd, któremu przekazano sprawę do ponownego rozpoznania, jest w zasadzie związany rozstrzygnięciem w kwestii winy, ustaleń faktycznych i wykładni prawa zawartymi w prawomocnej części wyroku i tylko w wyjątkowych sytuacjach może wyjść poza granice rozpoznawanej sprawy i uniewinnić oskarżonego lub umorzyć postępowanie (art. 442 § 1 kpk).

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy z uwagi na to, że sposób przeprowadzenia postępowania dowodowego nie miał wpływu na uchylenie wyroku Sąd Rejonowy rozpoznając ponownie sprawę może poprzestać na ujawnieniu dowodów zgodnie z art. 442 § 2 kpk. Sąd I instancji przy ponownym rozpoznaniu sprawy powinien w sposób jednoznaczny sformułować orzeczenie o karze. Przy czym należy respektować treść art. 443 kpk jak i treść art. 37 b kk, zgodnie z którym w sprawie o występek zagrożony karą pozbawienia wolności, niezależnie od dolnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego w ustawie za dany czyn, sąd może orzec jednocześnie karę pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 3 miesięcy, a jeżeli górna granica ustawowego zagrożenia wynosi przynajmniej 10 lat - 6 miesięcy, oraz karę ograniczenia wolności do lat 2. Sąd Rejonowy orzekając w niniejszej sprawie dopuścił się obrazy przepisu art. 37b kk, gdyż skazując za występek z art. 158 § 1 kk zagrożony karą do 3 lat pozbawienia wolności wymierzył w pkt. 1 wyroku karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Zgodnie z wnioskiem obrońcy z urzędu oskarżonej, Sąd zasądził od Skarbu Państwa na jej rzecz kwotę wynagrodzenie za obronę w instancji odwoławczej wraz z podatkiem od towarów i usług.

SSO Sebastian Mazurkiewicz SSO Jacek Matusik SSR del. Justyna Dołhy