Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Ludmiła Tułaczko

protokolant: sekretarz sądowy Monika Oleksy

przy udziale prokuratora Józefa Gacka

po rozpoznaniu dnia 11 stycznia 2018 r. w Warszawie

sprawy B. W., syna E. i R., ur. (...) w W.

oskarżonego o przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie

z dnia 4 kwietnia 2017 r. sygn. akt VIII K 844/16

zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że w miejsce kary 12 miesięcy ograniczenia wolności orzeczonej w punkcie 1 orzeka karę 1 (jednego) roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin w stosunku miesięcznym; na podstawie art. 46 § 1 kk nakłada na oskarżonego B. W. obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz (...) S.A. kwoty 17 396, 65 zł (siedemnaście tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt pięć groszy); w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zwalnia oskarżonego od uiszczenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt VI Ka 818/17

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2017 r. w sprawie sygn. VIII K 844/16,

B. W. uznał za winnego tego, że:

w okresie od 13 do 14 maja 2014 roku w Salonie (...) S.A., ul. (...), (...) W., działając w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej a ponadto wspólnie i w porozumieniu z nieustalonym mężczyzną doprowadził (...) S.A. z/s w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ten sposób, że wprowadził w błąd pracowników autoryzowanego salonu spółki (...) S.A. co do zamiaru wywiązania się z warunków zwartych umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych w sieci (...), gdzie przedłożył podrobione upoważnienie do działania jako pełnomocnik (...) S.A., a następnie zawarł 5 umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych o numerach:

- (...) z dnia 13.05.2014 r., na mocy której nabył w promocyjnej cenie 2656,80 zł, aparat marki (...),

- (...) z dnia 14.05.2014 r., na mocy której nabył w promocyjnej cenie 2656,80 zł, aparat marki (...),

- (...) z dnia 14.05.2014 r., na mocy której nabył w promocyjnej cenie 2066,40 zł, aparat marki S. (...),

- (...) z dnia 14.05.2014 r., na mocy której nabył w promocyjnej cenie 2066,40 zł, aparat marki S. (...),

- (...) z dnia 14.05.2014 r., na mocy której nabył w promocyjnej cenie 2066,40 zł, aparat marki S. (...) a ponadto w ramach w/w umów na jego rzecz w okresie od 13 maja 2014 roku do 24 czerwca 2014 roku świadczone były usługi telekomunikacyjne o łącznej wartości 931,65 zł, za które nie uregulował należności, gdzie łączna wartość strat na szkodę (...) S.A. wyniosła 17396,65 zł,

tj. o czynu z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i za to na podstawie powołanych przepisów skazał go, a na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 37a kk wymierzył mu karę 12 (dwunastu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin w stosunku miesięcznym;. na podstawie art. 230 § 2 kpk orzekł zwrot dowodów rzeczowych zarejestrowanych w wykazie dowodów rzeczowych pod poz. 1 – 11 i 13 – 14, (k. 115) nr Drz 5965 – 5975/14 i 5977 – 5978/14 osobie uprawnionej – (...) S.A. z/s w W.; na podstawie art. 44 § 2 kk orzekł przepadek dowodu rzeczowego zarejestrowanego w wykazie dowodów rzeczowych pod poz. 12 (k. 115) nr Drz 5976/14, poprzez pozostawienie w aktach sprawy; na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

Od powyższego wyroku apelacje wniósł prokurator.

Na podstawie art. 425 §1 i 2 kpk, art. 427 §1 kpk, art 444 kpk zaskarżył powyższy wyrok na niekorzyść oskarżonego w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze i środku kompensacyjnym w postaci obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem. Na podstawie art 427 § 2 kpk i art. 438 pkt 1 kpk wyrokowi temu zarzucił obrazę następujących przepisów prawa materialnego:

1.  art. 46 §1 kk poprzez zaniechanie orzeczenia w stosunku do oskarżonego B. W. środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, podczas gdy ze względu na złożenie stosownego wniosku przez pokrzywdzonego orzeczenie tego środka było obligatoryjne w świetle treści ww przepisu;

2.  art 34 §1 kk poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 12 miesięcy ograniczenia wolności, podczas gdy zgodnie z treścią wskazanego przepisu karę ograniczenia wolności wymierza się w miesiącach i latach, za zatem w miejsce orzeczonej kary 12 miesięcy należało orzec karę roku ograniczenia wolności.

Na podstawie art. 427§1 kpk i art. 437 § 1 kpk wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu B. W. kary jednego roku ograniczenia wolności, polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym oraz orzeczenie w stosunku do oskarżonego na podstawie art. 46 § 1 kk środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem w całości na rzecz pokrzywdzonego.

Sąd okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora, co do zasady zasługiwała na uwzględnienie. Uprawniony przedstawiciel pokrzywdzonej Spółki (...) S.A. M. M. / 46-47/ już na etapie postępowania przygotowawczego, w czasie przesłuchania w dniu 20 października 2014r. złożył wniosek o zobowiązanie sprawcy przestępstwa do naprawienia szkody w całości. Złożeni takiego wniosku obligowało więc do nałożenia na oskarżonego takiego obowiązku, zgodnie z treścią art. 46 § 1 kk w całości lub
w części, skoro na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd I instancji uznał B. W. za winnego przestępstwa oszustwa na szkodę Spółki (...) SA. Oskarżony nie był pełnomocnikiem Spółki (...), za którego podawał się podpisując umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych
i posługując się sfałszowanym pełnomocnictwem wprowadził pracowników Spółki (...) SA w błąd, co do wywiązania się z zawartych umów. Otrzymał także 5 aparatów telefonicznych, których nie zwrócił pokrzywdzonemu. Swoim postępowaniem niewątpliwie wprowadził w błąd Spółkę (...) SA, co do wywiązania się z przyjętych zobowiązań oraz doprowadził ją do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Za udział w przestępstwie otrzymał od osoby, z którą współdziałał określoną kwotę pieniędzy. Tak więc, niewątpliwie B. W. działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Żądanie przez pokrzywdzonego naprawienia szkody w sytuacji, gdy nie została ona pokryta było więc zasadne. Tymczasem Sąd I instancji odstąpił od orzeczenia obowiązku naprawienia szkody. Jak wynika z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku powyższą decyzję podjął mając na uwadze sytuację majątkową i finansową oskarżonego, a także ze względu na fakt, że osiągnięta przez niego korzyść była niewielka, co wynika z jego roli w popełnieniu przestępstwa. Jak wynika z wyjaśnień B. W. telefony komórkowe wraz z umowami przekazał nieustalonemu dotychczas mężczyźnie za co otrzymał kwotę 200 zł. Sąd I instancji w oparciu o te wyjaśniania ustalił, że korzyść pochodzącą bezpośrednio z przestępstwa uzyskał drugi nieustalony dotychczas sprawca czynu. Powyższe ustalenia nie uprawniały jednak do odstąpienia od obowiązku naprawienia szkody przez B. W.. Oskarżony wyrządził szkodę współdziając z drugim nieustalonym dotychczas sprawcą. Obaj ponoszą solidarną odpowiedzialność za całość wyrządzonej szkody. Należy podzielić stanowisko prokuratora wskazane
w apelacji, że skoro drugi sprawca nie został ustalony to ciężar rekompensaty pokrzywdzonemu za wyrządzoną szkodę obciąża samego oskarżonego do pełnej wysokości tej szkody. Rzeczą oskarżonego, nie zaś pokrzywdzonego, będzie w tej sytuacji możliwość wykorzystania roszczenia regresowego wobec tego, z kim dopuścił się przypisanego mu występku. Zasadnie też powołał się na stanowisko Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 grudnia 2014r. sygn. II AKa 403/14. Słusznie argumentuje skarżący, że orzeczenie omawianego środka i w konsekwencji naprawienie szkody w całości przez jednego ze współsprawców nie jest równoznaczne ze zwolnieniem pozostałych współsprawców od odpowiedzialności majątkowej. Odpowiedzialność w tym zakresie reguluje art. 441 § 2 kc. Zgodnie z treścią tego przepisu, kto naprawił szkodę może żądać od pozostałych zwrotu odpowiedniej części zależnie od okoliczności, a zwłaszcza od winy danej osoby oraz stopnia, w jakim przyczyniła się do powstania szkody.

Z tych powodów Sąd odwoławczy zgodnie z art. 437 § 2 k.p.k. zmienił zaskarżony wyrok nakładając na oskarżonego obowiązek naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 k.k. Jednak to rozstrzygniecie obarczonej jest błędem rachunkowym. Łączna wysokość szkody, po zsumowaniu kwot podanych w zarzucie, jest niższa niż tam podana. Wynosi 12 444,45 złotych a nie 17. 396,65 zł jak wskazano w zarzucie.

Błąd ten powstał już na etapie postępowania przygotowawczego. Nie został poprawiony przez Sąd I instancji. Nie dostrzegł go apelujący prokurator i stał się także podstawą błędnego rozstrzygnięcia Sądu odwoławczego, który nie skorygował opisu czynu i w zawyżonej kwocie nałożył na oskarżonego obowiązek naprawienia szkody.

Sąd odwoławczy zgodnie z art. 34 § 1 k.k. orzekł karę ograniczenia wolności
w wymiarze jednego roku mając na uwadze słuszne zarzuty zawarte w apelacji . Karę ograniczenia wolności orzeka się w miesiącach i latach .

Mając powyższe na uwadze Sąd odwoławczy orzekł jak w wyroku. O kosztach sądowych postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 624 § 1 k.p.k.