Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSA Stanisław Tomasik (spr.)

Sędziowie SO Tomasz Ignaczak

del. SR Anna Hanus - Klara

Protokolant Dagmara Szczepanik

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Sławomira Kierskiego

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2013 roku

sprawy Ł. Z.

oskarżonego z art.280 §1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 22 października 2013 roku sygn. akt VII K 683/13

na podstawie art.437§1 kpk, art.438 pkt 4 kpk, art.624§1 kpk, art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami)

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

-

uchyla rozstrzygnięcia zawarte w punkcie 2 i 5 wyroku dotyczące warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby 5 (pięciu) lat oraz zaliczenia oskarżonemu na poczet orzeczonej kary grzywny okresu tymczasowego aresztowania;

-

na podstawie art.63§1 kk zalicza oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 02 września 2013 do dnia 22 października 2013 roku przyjmując że jeden dzień tymczasowego aresztowania jest równy jednemu dniowi pozbawienia wolności;

w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

zwalnia oskarżonego Ł. Z. z opłaty za drugą instancję i zwrotu wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt IV Ka 676/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. wyrokiem z dnia 22 października 2013 roku w sprawie sygn. akt VII K 683/13 uznał oskarżonego Ł. Z. za winnego tego, że:

w nocy 6 sierpnia 2013 roku około godz. 23:00 w P. na ul. (...)działając wspólnie i w porozumieniu z drugą n/n osobą używając przemocy dokonał rozboju na osobie M. Y.w ten sposób, że sam zagrodził swoim ciałem drogę pokrzywdzonemu i po zadaniu dwóch ciosów w prawą stronę twarzy przez drugą osobę doprowadził pokrzywdzonego do upadku na trawnik zbierając mu w celu przywłaszczenia: pieniądze w kwocie 200 złotych z tylnej kieszeni spodni, słuchawki do telefonu komórkowego o wartości 30 złotych oraz czapkę z daszkiem o wartości 150 złotych czyn działał na szkodę M. Y.

tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 280§1 kk

i za to na podstawie art. 280§1 kk wymierzył oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 69§1 i 2 kk oraz art. 70§1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 5 lat;

Na podstawie art. 33§2 kk wymierzył oskarżonemu karę grzywny w ilości 90 stawek dziennych, przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych;

Na podstawie art. 46§1 kk orzekł wobec oskarżonego Ł. Z. obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego M. Y. kwotę 380 złotych.

Na podstawie art. 63§1 kk zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary grzywny okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 2 września 2013 roku do dnia 22 października 2013 roku przyjmując, że jeden dzień pozbawienia wolności jest równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny.

Zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwoty 234,24 złotych tytułem zwrotu wydatków oraz 480 złotych tytułem opłaty.

Powyższy wyrok zaskarżył Prokurator Prokuratury Rejonowej w Piotrkowie Tryb. w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonego Ł. Z..

Apelacja wywiedziona z podstawy art. 438 pkt 3 kpk zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść jego orzeczenia poprzez przyjęcie, że w sprawie występują okoliczności łagodzące: 1) złożenie wyjaśnień pomocnych w ustaleniach faktycznych, 2) przeproszenie pokrzywdzonego, 3) postawę pokrzywdzonego, który nie zgłasza pretensji wobec oskarżonego, co w konsekwencji doprowadziło do orzeczenia kary pozbawienia wolności w zawieszeniu.

W konkluzji skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie bezwzględnej kary pozbawienia wolności w wysokości 2 lat, a w pozostałej części o utrzymanie wyroku w mocy.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 20 grudnia 2013r. prokurator popierał skargę apelacyjną wniesioną przez Prokuratora Rejonowego w Piotrkowie Tryb. i wnioski w niej zawarte.

Oskarżony Ł. Z. wnosił o nieuwzględnienie skargi apelacyjnej Prokuratora Rejonowego w Piotrkowie Tryb. i utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy. Oświadczył, że po opuszczeniu aresztu śledczego stara się nie nadużywać alkoholu, ani razu nie był w stanie nietrzeźwości. Podał, że nie ma kontaktu z pokrzywdzonym, bo chciał uregulować tę szkodę do której naprawienia został zobowiązany. Wskazał, że niedawno podjął pracę. Pracuje na okres próbny w firmie remontowo – wykończeniowej za wynagrodzeniem miesięcznym 1700 złotych. Nadto wskazał, że od czasu opuszczenia aresztu śledczego nie wszedł w konflikt z prawem. Natomiast w postępowaniu sądowym i przed prokuratorem powiedział tyle, ile wiedział o współsprawcy o imieniu B..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja Prokuratora Rejonowego w Piotrkowie Tryb. jest zasadna w takim stopniu, że w wyniku jej uwzględnienia powstały podstawy do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez:

-

uchylenie rozstrzygnięć zawartych w punkcie 2 i 5 wyroku dotyczących warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby 5 (pięciu) lat oraz zaliczenie oskarżonemu na poczet orzeczonej kary grzywny okresu tymczasowego aresztowania;

-

zaliczenie oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okresu tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 02 września 2013 do dnia 22 października 2013 roku przyjmując, że jeden dzień tymczasowego aresztowania jest równy jednemu dniowi pozbawienia wolności.

Bowiem w realiach przedmiotowej sprawy brak jest przesłanek do postawienia w stosunku do oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej, że będzie przestrzegał przepisów prawa, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa. Zatem nie ulega wątpliwości, że orzeczona w stosunku do oskarżonego kara 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat jest rażąco niewspółmierna w sensie jej łagodności. W tym względzie pamiętać należy o ugruntowanym w tej materii orzecznictwie Sądu Najwyższego. Wypływa z niego konkluzja, iż rażąca niewspółmierność kary określona w art. 438 pkt 4 kpk zachodzi wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można przyjąć, iż zachodzi wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a tą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiar kary przewidzianych w art. 53 kk w zw. z art. 56 kk oraz zasad ukształtowanych poprzez orzecznictwo Sądu Najwyższego. Tym samym, zmiana kary w instancji odwoławczej nie może nastąpić w każdym wypadku, w którym jest możliwa wedle własnej oceny Sądu Odwoławczego, lecz wtedy tylko, gdy kara orzeczona nie daje się zaakceptować z powodu różnicy pomiędzy nią a karą sprawiedliwą, różnicy o randze zasadniczej i rażącej (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1995 roku (KZS 4/96 poz. 42, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 1972 roku – V KRN 230/72, niepublikowany). Podzielając powyższy pogląd Sądu Najwyższego, wskazać należy, iż Sąd Rejonowy nie uwzględnił w dostatecznym stopniu okoliczności obciążających oskarżonego oraz błędnie uznał, że zachodzą przesłanki do powstania w stosunku do niego pozytywnej prognozy kryminologicznej. Chodzi tu oczywiście o to, że oskarżony swoim zachowaniem polegającym na zagrodzeniu drogi pokrzywdzonemu w drzwiach zainicjował przedmiotowe zdarzenie oraz działał w stanie pod wpływem alkoholu i uprzedniej karalności. Bowiem oskarżony nie wyciągnął żadnych wniosków z ostrzeżeń jakim były dwa skazania w 2010 roku za przestępstwa umyślne z art. 288§1 i 2 kk i art. 190§1 kk na kary wolnościowe grzywny i ograniczenia wolności. Zatem nie ulega wątpliwości, że oskarżony jest sprawcą niepoprawnym, który będąc w stanie pod wpływem alkoholu zainicjował popełnienie rozboju na osobie pokrzywdzonego. Nie można również tracić z pola widzenia faktu, że oskarżony działał z drugim nieustalonym sprawcą, którego danych personalnych nie chciał ujawnić oraz usunął z miejsca przestępstwa butelki po piwie, aby policja nie mogła ujawnić i zabezpieczyć śladów linii papilarnych. Zatem rację ma prokurator, że w realiach przedmiotowej sprawy wyjaśnienia złożone przez oskarżonego nie były „pomocne” w ustaleniach faktycznych, dotyczących współsprawców.

Z uwagi na te okoliczności Sąd Odwoławczy uznał, że wobec takiego sprawcy jak Ł. Z. nie da się postawić pozytywnej prognozy kryminologicznej, skutkującej warunkowym zawieszeniem wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Oskarżony bowiem swoim postępowaniem zainicjował rozbój na osobie pokrzywdzonego. Sąd Okręgowy nie podzielając oceny Sądu I instancji doszedł do przekonania, że kumulacja cech negatywnych, demoralizacja oskarżonego w połączeniu ze sposobem działania z nieustalonymi współsprawcami, wysokim stopniem społecznej szkodliwości czynu przemawiają za orzeczeniem bezwzględnej kary pozbawienia wolności.

Uzasadnionym wydaje się więc pogląd, że brak dostatecznie dolegliwej kary – w przypadku takich sprawców – zamiast korygować ich osobowość, utwierdzałyby ich w przekonaniu o bezkarności, celowości oraz realnej możliwości uniknięcia odpowiedzialności, a więc utrwalałyby aspołeczne cechy, zamiast je eliminować. Zatem wobec takiego sprawcy jakim jest Ł. Z. nie da się postawić pozytywnej prognozy kryminologicznej. Dlatego premiowanie takich sprawców instytucją warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności było by niezgodne z zasadami wymiaru kary, a nadto nie spełniło by celów w zakresie prewencji indywidualnej, jak i ogólnej. Mając na względzie powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił rozstrzygnięcie o warunkowym zawieszeniu orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Oczywistą konsekwencją uchylenia orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności było również uchylenie zaliczenia oskarżonemu na poczet orzeczonej kary grzywny okresu tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 2 września 2013 roku do dnia 22 października 2013 roku i zgodnie z art. 63§1 kk zaliczenie go na poczet bezwzględnej kary pozbawienia wolności.

W pozostałej części Sąd Odwoławczy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok jako słuszny i odpowiadający przepisom prawa.

Mając na uwadze trudną sytuację materialną i rodzinną oskarżonego, Sąd Okręgowy zwolnił go od opłaty za drugą instancję i zwrotu wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym.