Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 19 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2013 r. w Kaliszu

sprawy z powództwa R. P.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę i zasądzenie renty

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim

z dnia 28 marca 2013r. sygn. akt I C 816/11

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.200 zł tytułem zwrotu

kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 512/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 28 marca 2013 r. Sąd Rejonowy w Ostrowie W.. m.in. zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. na rzecz powoda R. P. kwotę 33.993,90 zł, wraz z odsetkami w wysokości określonej ustawowo dla kolejnych okresów opóźnienia od kwot, za wskazane okresy: 20.500 zł od dnia 19 czerwca 2010 r., 243,90 zł od dnia 11 października 2011 r., 13.250 zł od dnia 2 grudnia 2011 r. do dnia zapłaty (pkt I.A.), a także zasądził od pozwanego na rzecz powoda rentę w wysokości 500 zł miesięcznie, począwszy od dnia 1 grudnia 2011 r., płatną z góry do dnia 10-tego każdego kolejnego miesiąca, wraz z odsetkami w wysokości określonej ustawowo dla kolejnych okresów opóźnienia od dnia następnego po terminie płatności rat do dnia zapłaty, w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat (pkt I.B).

Sąd Rejonowy dokonał następujących ustaleń.

W 2009 r. powód pracował w przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w N., w dziale pikowarek. Dnia 12 września 2009 r. rozpoczął pracę o godz. 6.00 i ze swoją zmianą pracował do godz. 14.00. Na polecenie przełożonego pozostał w pracy po godz. 14.00 w celu wykonywania pracy w nadgodzinach. Około godz. 17.00 w maszynie pikującej z prawej strony zablokowała się uszyta tkanina na wysokości krojownika powodując zatrzymanie maszyny. Chcąc odblokować tkaninę powód wyłączył pikowarkę i krojownik, a następnie wszedł z boku maszyny po prawej stronie na górę, próbując wyciągnąć ją prawą ręką. W trakcie wykonywania czynności tkanina przesłoniła fotokomórkę urządzenia, w wyniku czego uruchomiony został nóż tnący maszyny. Zaskoczony sytuacją powód nie zdążył cofnąć swojej prawej ręki i uruchomiony nóż ściął jego trzy opuszki palców.

Przyczynami wypadku przy pracy była niewłaściwa organizacja pracy zbiorowej, tolerowanie przez osoby sprawujące nadzór odstępstw od przepisów i zasad bhp, opuszczenie się klapy krojownika i uwięzienie pod nią trzech palców prawej ręki.

Dnia 19 stycznia 2010 r. powód zgłosił u swojego pracodawcy szkodę, przy czym sprecyzował swoje roszczenie w zakresie zadośćuczynienia na kwotę 50.000 zł, zaś w zakresie odszkodowania wniósł o to, by ubezpieczyciel pracodawcy obliczył je na podstawie obowiązujących tabel procentowego uszczerbku na zdrowiu.

W okresie od dnia 15 lipca 2009 r. do dnia 14 lipca 2010 r. pozwanego ubezpieczyciela łączyła ze spółką (...) Sp. z o.o. dobrowolna umowa ubezpieczenia w zakresie jej odpowiedzialności cywilnej z tytułu posiadanego mienia i prowadzonej działalności gospodarczej (w tym jako pracodawcy za następstwa wypadków przy pracy) potwierdzone polisą z dnia 14 lipca 2009 r.

Zgłoszenie szkody pozwanemu nastąpiło dopiero dnia 9 lutego 2011 r. (telefonicznie + e-mailem).

Powód był ubezpieczony na życie w (...) S.A. Z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu otrzymał on od tego ubezpieczyciela kwotę 4.480 zł za 16% trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Orzeczeniem z dnia 9 kwietnia 2010 r. lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w O. W.. ustalił 22 % stały uszczerbek na zdrowiu powoda. W następstwie tego orzeczenia ZUS wypłacił powodowi kwotę 13.662 zł tytułem jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy.

Decyzja ZUS-u o wysokości jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy została doręczona pozwanemu dnia 4 czerwca 2011 r., przy piśmie powoda z dnia 1 czerwca 2011 r.

Decyzją z dnia 13 lipca 2010 r. pozwany zakład ubezpieczeń uznał odpowiedzialność pracodawcy powoda za wypadek przy pracy i z tego tytułu wypłacił mu kwotę 26.338 zł. Jako podstawę obliczenia tej kwoty pozwany wskazał kwotę 40.000 zł, którą uznał jako słuszne odszkodowanie i zadośćuczynienie za uszczerbek na zdrowiu, jakiego doznał powód. Następnie zmniejszył tę kwotę o kwotę jednorazowego odszkodowania za wypadek przy pracy, a to na podstawie Ogólnych Warunków Ubezpieczeń.

Powód nie zgodził się z powyższą decyzją i w piśmie z dnia 30 lipca 2010 r. wniósł o ponowne przeanalizowanie akt szkodowych i przyznanie powodowi odszkodowania z art. 444 § 1 k.c. oraz podwyższenia zadośćuczynienia do kwoty 50.000 zł.

Wypadek, jakiego doznał powód, powoduje obniżenie jego zdolności manualnych, a w szczególności powoduje niemożność zajmowania przez niego stanowisk pracy przy maszynach o podobnym charakterze co maszyna, przy której zdarzył się wypadek przy pracy. W świadomości poszkodowanego istnieje wspomnienie o wypadku przy pracy i pewnego rodzaju lęk przed powrotem do pracy na tego typu maszynach. Ten lęk powoduje także obniżenie sprawności psychofizycznej poszkodowanego koniecznej do pracy na maszynach.

Uraz, jakiego powód doznał, oszpecił go i naraża go na przykre doznania w kontaktach między innymi ludźmi. Odczuwa on to zwłaszcza przy witaniu się, gdzie inne osoby mimowolnie przyglądają się uszkodzeniom jego prawej ręki. Naraża go to na niemiłe przeżycia i przypomina mu o wypadku przy pracy. Ma to znaczenie zwłaszcza w sytuacjach życiowych, gdzie konieczne jest pokazanie przez powoda prawej ręki.

Przed wypadkiem przy pracy powód posiadał licencję pracownika ochrony drugiego stopnia ((...) Komendanta Wojewódzkiego Policji w P.z dnia 28 lutego 2011 r.). Co najmniej od 2002 r. powód wykonywał usługi jako ochroniarz. Nie było to jego głównym zajęciem, tylko dodatkowym, na umowę zlecenia. Z tego tytułu osiągał zróżnicowane wynagrodzenia. Przed wypadkiem oscylowały one wokół kwoty 500 zł miesięcznie.

Powód w wyniku wypadku przy pracy, do którego doszło dnia 12 września 2009 r., doznał urazowej amputacji palców II, III i IV ręki prawej. Trwały uszczerbek na zdrowiu powoda, będący skutkiem doznanych obrażeń wynosi: 12 % z uwagi na uraz palca II, 6 % z uwagi na uraz palca III i 4 % z uwagi na uraz palca IV. Łącznie trwały uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 22 %.

W wyniku ww. wypadku powód nie doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu psychicznym.

Powód z zawodu jest technikiem informatykiem. Jest osobą praworęczną. Doznane obrażenia skutkują częściowym brakiem palców II, III i IV. K. amputowanych palców mają poszerzone obrysy, nie mają fizjologicznego kształtu palców nieuszkodzonych, w których szerokość w okolicy paliczków dystalnych jest najwęższa, co ułatwia korzystanie z klawiatury komputera.

Z danych z akt sprawy i wywiadu wynika, że powód jest licencjonowanym pracownikiem ochrony. Urazowa amputacja palca wskazującego dyskwalifikuje go z korzystania z broni palnej, co dyskwalifikuje go z niektórych czynności ochroniarza.

Nadto uszkodzenia palców istotnie zaburzają funkcję manualną ręki prawej w wykonywaniu czynności dnia codziennego.

Wyrok ten – apelacją z dnia 18 lipca 2013 r. – pozwany zaskarżył w części. Wniósł on o zmianę zaskarżonego przez siebie wyroku przede wszystkim – w punkcie I.A. – poprzez zasądzenie na rzecz powoda kwoty 20.743,90 zł (w miejsce kwoty 33.993,90 zł) i oddalenie powództwa co do skapitalizowanej renty w wysokości 13.250 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 grudnia 2011 r., a nadto – w punkcie I.B. – poprzez oddalenie powództwa co do renty miesięcznej po 500 zł począwszy od dnia 1 grudnia 2011 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie. Równocześnie pozwany złożył ewentualny wniosek o obniżenie zasądzonej renty do kwoty po 250 zł miesięcznie i m.in. odpowiednią zmianę wyroku w punkcie I.A. i w punkcie I.B. w zakresie renty skapitalizowanej i bieżącej. Pozwany wniósł również o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania w II instancji według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego udzielonego przez adwokata.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia i wywody Sądu Rejonowego.

W myśl art. 444 § 2 w zw. z § 1 k.c., w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, jeżeli poszkodowany utracił choćby częściowo zdolność do pracy zarobkowej, może on skutecznie żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Także w ocenie Sądu Okręgowego sytuacja powoda w następstwie wypadku odpowiada hipotezie tej normy, bowiem powód na skutek uszkodzenia ciała w wypadku przy pracy utracił częściowo zdolność do pracy.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że powód z zawodu jest technikiem informatykiem. Jest osobą praworęczną. Doznane obrażenia skutkują częściowym brakiem palców II, III i IV. K. amputowanych palców mają poszerzone obrysy, nie mają fizjologicznego kształtu palców nieuszkodzonych, w których szerokość w okolicach paliczków dystalnych jest najwęższa, co ułatwia korzystanie z klawiatury komputera.

Sąd I instancji należycie zwrócił też uwagę na to, że urazowa amputacja palca wskazującego dyskwalifikuje powoda z korzystania z broni palnej, co dyskwalifikuje go z niektórych czynności ochroniarza.

Powód utracił częściowo zdolność do pracy zarobkowej w rozumieniu art. 444 § 2 k.c. Fakt ten należycie uwzględnił Sąd Rejonowy zasądzając od pozwanego na rzecz powoda rentę w wysokości 500 zł miesięcznie, począwszy od dnia 1 grudnia 2011 r., oraz kwotę 13.250 zł odpowiadającą wysokości skapitalizowanej renty za okres od dnia 12 września 2009 r. do dnia 30 listopada 2011 r.

Zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 13.250 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 2 grudnia 2011 r. do dnia zapłaty należycie uwzględnia to, że dzień 2 grudnia 2011 r. to dzień następny po dniu doręczenia pełnomocnikowi pozwanego pisma powoda z dnia 29 listopada 2011 r., w którym jest zawarte roszczenie o rentę. Pismo powoda z dnia 29 listopada 2011 r. jest pismem procesowym powoda złożonym w niniejszej sprawie (k. 78 – 79 akt); swoje stanowisko co do tego pisma pozwany wyraził w piśmie procesowym z dnia 11 stycznia 2012 r. (k. 120 – 121 akt).

Już wobec powyższego apelacja podlega oddaleniu (art. 385 k.p.c.). O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie m.in. art. 98 k.p.c. oraz § 6 pkt 5 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 461).

K., dnia 2 stycznia 2014 r.