Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 stycznia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – st. sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2018 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: J. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 13 kwietnia 2017 r., znak: (...)

w sprawie: J. P.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu J. P. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 lutego 2017 r. do dnia 31 grudnia 2019 r.,

2)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt VI U 891/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 kwietnia 2017 r. (znak: I/25/004138471) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. przyznał ubezpieczonemu J. P. rentę
z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 lutego 2017 r. do 31 marca 2018 r.

Ubezpieczony wniósł odwołanie od powyższej decyzji domagając się przyznania prawa do renty na stałe z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji. W uzasadnieniu ubezpieczony wskazał, iż głównie pracował
w charakterze piekarza, a z uwagi na charakter i stopień zaawansowania schorzeń oraz towarzyszących im dolegliwości ubezpieczony nie może podjąć żadnej pracy zarobkowej
i musi korzystać z pomocy innych osób w zakresie wykonywania codziennych czynności życiowych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Postanowieniem z dnia 3 lipca 2017 r. Sąd dopuścił dowód z opinii zespołu biegłych. Biegli w opinii z dnia 2 października 2017 r. uznali ubezpieczonego za całkowicie okresowo niezdolnego do pracy. Organ rentowy wniósł zastrzeżenia do opinii biegłych. Biegli wydali opinię uzupełniającą, w której ustosunkowali się do zastrzeżeń podtrzymując swoje stanowisko.

Ubezpieczony na rozprawie w dniu 9 stycznia 2018 r. wniósł o przyznanie renty
z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od 1.02.2017 r. do 31.12.2019 r.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 1 lutego 2017 r. ubezpieczony złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. W okresie od 13 września 1999 r. do 31 października 1999 r. ubezpieczony (z zawodu technik ekonomista) pracował jako przedstawiciel handlowy, od 3 stycznia 2000 r. do
2 kwietnia 2000 r. jako sprzedawca samochodów, a w okresie od 1 października 2000 r. do 31 stycznia 2016 r. ubezpieczony prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą. W okresie od 1 lutego 2016 r. do 15 sierpnia 2016 r. ubezpieczony wykonywał pracę zaopatrzeniowca.

Okoliczności bezsporne, nadto: akta organu rentowego – świadectwa pracy k. 10-11, k. 15.

U ubezpieczonego stwierdzono: kauzalgię w zakresie Th7-8 oraz znaczne zaburzenia czucia klatki piersiowej z rozległą blizną pooperacyjną po operacji guza śródpiersia klatki piersiowej, ograniczoną ruchomość kręgosłupa (bolesność w odcinku piersiowym i L-S) oraz astmę oskrzelową. Ubezpieczony przebył poważny zabieg operacyjny – resekcję guza śródpiersia tylnego. Od urazu klatki piersiowej utrzymują się objawy kauzalgii kręgosłupa piersiowego ze znaczną przeczulicą, z zaburzeniem czucia. Stan zdrowia ubezpieczonego nie uległ na tyle poprawie, aby mógł podjąć pracę zawodową. Dolegliwości bólowe są tak znaczne, że ubezpieczony był zmuszony podjąć leczenie w poradni leczenia bólu, gdzie zlecono leczenie morfiną. Funkcja narządu ruchu jest znacznie ograniczona, co utrudnia
w stopniu znacznym zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy – prowadzenie sklepu.

Z powodu utrzymujących się dolegliwości bólowych klatki piersiowej chód ubezpieczonego jest utrudniony z utykaniem na stronę lewą. Zmiana pozycji ciała z siedzącej na stojącą jest utrudniona z powodu dolegliwości bólowej.

Z powodu wyżej wskazanych schorzeń ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy od 8 października 2016 r. do 31 grudnia 2019 r.

Dowód: akta sądowe – opinia zespołu biegłych z dn. 02.10.2017 r. k. 20-22, opinia uzupełniająca k. 44.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowód z opinii biegłych, ponieważ ocena w zakresie niezdolności do pracy związanej z naruszeniem sprawności organizmu
i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania pracy wymaga wiadomości specjalnych. Opinie zostały wydane w oparciu o bezpośrednie badanie ubezpieczonego przez biegłych oraz na podstawie analizy dokumentacji medycznej znajdującej się w aktach sprawy i w ocenie Sądu są one wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługiwało na uwzględnienie. Zgodnie z art. 57 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przy czym w myśl art. 12 ust. 1 wspomnianej wyżej ustawy – niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Zgodnie z definicją z art. 12 ust. 2 i 3 ww. ustawy całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś

częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Oceniając stopień niezdolności do pracy należy uwzględnić stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego biorąc pod uwagę rodzaj
i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1 ww. ustawy). Jedyną sporną przesłanką w niniejszej sprawie była kwestia stopnia niezdolności do pracy ubezpieczonego.

W związku z tym, iż do ustalenia niezdolności do pracy potrzebne są wiadomości specjalne z zakresu medycyny Sąd wezwał biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii na podstawie art. 278 § 1 k.p.c. Opinia biegłych sądowych w sposób jednoznaczny i rzeczowy wyjaśniła z jakich powodów ubezpieczony jest okresowo całkowicie niezdolny do pracy. Opinia biegłych sądowych podlega swobodnej ocenie sądu na podstawie art. 233 § 1 k.p.c. Sąd, uwzględniając materiał dowodowy zebrany w toku postępowania dokonuje oceny, czy biegły w świetle tego materiału w sposób logiczny przedstawił w opinii tok swojego rozumowania prowadzący do sformułowania niesprzecznych wniosków końcowych. Ponadto, Sąd dokonuje oceny i analizy opinii co do jej fachowości i rzetelności. W niniejszej sprawie,
w ocenie Sądu opinia biegłych zasługuje na przyznanie przymiotu wiarygodności. Podstawą do wydania opinii i wysnucia wniosków były dokumentacja medyczna znajdująca się
w aktach oraz przeprowadzone badanie ubezpieczonego. Wobec tego rzetelność opinii nie budzi żadnych wątpliwości. Należy zauważyć, że opinia została wydana przez specjalistów
z dziedzin medycyny odpowiednich do schorzeń występujących u ubezpieczonego
(w składzie zespołu biegłych znajdowali się: dermatolog-specjalista medycyny pracy, alergolog, chirurg-specjalista rehabilitacji, neurolog), zatem fachowość również jest bezsporna. Jasne i zupełne stanowisko biegłych sądowych jest przekonywująco uzasadnione. W związku z tym nie było żadnych podstaw dla skutecznego podważenia opinii,
a w konsekwencji stała się ona podstawą rozstrzygnięcia. Nie leży w kompetencji sądu podważanie ocen medycznych dokonanych przez biegłych, w zakresie ich merytorycznej poprawności. Oznacza to, że sąd nie może orzekać wbrew opinii biegłych sądowych, jeżeli ich rzetelność, spójność, kategoryczność i sposób umotywowania stanowiska, nie budzą wątpliwości (wyrok SA w Szczecinie z dn. 21.06.2016 r., III AUa 202/16).

Przy wydawaniu przedmiotowych opinii biegli mieli na uwadze wszystkie niezbędne dane, których istnienie i ocena wynika z treści art. 13 ust. 1 ww. ustawy. Analiza tych danych pozwoliła biegłym sądowym na uznanie ubezpieczonego za osobę okresowo całkowicie niezdolną do pracy. Rodzaj schorzeń i stopień ich zaawansowania występujących
u ubezpieczonego w odniesieniu do posiadanych kwalifikacji zawodowych i charakteru -wykonywanej pracy sprawia, że w ocenie Sądu jest bezwzględnie uzasadnione orzeczenie okresowej, całkowitej niezdolności do pracy. Sąd analizując treść opinii i dokumentację lekarską, skrócony odpis historii choroby stwierdził, iż nie zasługuje na podzielenie pogląd, że w tym stanie zdrowia ubezpieczony mógłby wykonywać jakąś pracę zarobkową.
W szczególności należy mieć na względzie silne dolegliwości bólowe oraz fakt, iż dla ubezpieczonego problemem jest nawet samo przemieszczanie się czy też zmiana pozycji to nie sposób wyobrazić sobie w jaki sposób ubezpieczony miałby prowadzić działalność gospodarczą bądź pracować na otwartym rynku pracy, bowiem te zajęcia wymagają nie tylko pełni sił umysłowych, ale także sił i podstawowych sprawności fizycznych, których ubezpieczonemu (ze względu na ciężki stan zdrowia) niewątpliwie brakuje.

Sąd oddalił wniosek dowodowy organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii II zespołu biegłych lekarzy sądowych. Zastrzeżenia organu rentowego koncentrowały się
w głównej mierze na przytoczeniu wyników badania komisji lekarskiej i odmiennej oceny stanu zdrowia. Organ rentowy wskazał, iż z opisu badania biegłego neurologa oraz oceny narządu ruchu nie wynika takiego stopnia nasilenie objawów powodujące całkowitą niezdolność do pracy. Z powyższym zarzutem nie sposób się zgodzić, ponieważ opis badania neurologicznego zawarty w protokole badań sądowo-lekarskich wskazuje wprost, iż między innymi z powodu utrzymujących się dolegliwości bólowych klatki piersiowej chód utrudniony z utykaniem na stronę lewą, a zmiana pozycji ciała z siedzącej na stojącą jest utrudniona z powodu dolegliwości bólowej. Nadto, na rozprawie w dniu 9 stycznia 2018 r. ubezpieczony wyjaśnił, iż lek, który przyjmuje (Tramal) zawiera morfinę. Zarzuty organu rentowego w żaden sposób skutecznie nie podważyły ani nie poddały w wątpliwość opinii biegłych. W związku z tym, iż potrzeba dopuszczenia dowodu z opinii kolejnego zespołu biegłych powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony
z dotychczas złożonej opinii Sąd oddalił wniosek dowodowy. Dopuszczenie dowodu
z następnej opinii zmierzałoby jedynie do niepotrzebnego przedłużenia postępowania dowodowego.

Mając na względzie powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd orzekł jak
w punkcie 1. wyroku.

W punkcie 2. wyroku orzeczono w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Zgodnie z treścią art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Sąd był zobowiązany, przyznając ubezpieczonemu prawo do świadczenia, do zamieszczenia z urzędu
w sentencji wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego odnośnie do nieustalenia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie brak było podstaw do obciążenia odpowiedzialnością organu rentowego. Ocena stopnia niezdolności do pracy ubezpieczonego wymagała dopuszczenia dowodu z opinii biegłych i została dokonana na podstawie dokumentacji, którą nie dysponował organ rentowy.

SSO Ewa Milczarek