Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 639/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący :

SSA Małgorzata Wołczańska (spr.)

Sędziowie :

SA Piotr Wójtowicz

SO del. Tomasz Ślęzak

Protokolant :

Justyna Zych

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2013 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W.

przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej przy ul. (...) w B.

o ustalenie nieistnienia uchwał ewentualnie o uchylenie uchwały

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 12 lutego 2013 r., sygn. akt II C 709/12

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w Katowicach do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 639/13

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W. w pozwie skierowanym przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej przy ulicy (...) w B. domagała się stwierdzenia nieistnienia uchwały nr (...)oraz uchwały nr (...)z dnia 19 grudnia 2011 r. ewentualnie uchylenia uchwały nr (...). Powódka twierdziła, że obie objęte pozwem uchwały nie zostały skutecznie podjęte, gdyż błędnie zostało przyjęte, że głosowanie nad tymi uchwałami może nastąpić według zasady, iż na jednego właściciela przypada jeden głos. Zdaniem powódki głosowanie winno było nastąpić wielkością udziałów, a to oznacza, że nie doszło do ich uchwalenia. W razie niepodzielenia stanowiska odnośnie do ustalenia nieistnienia uchwał powódka żądała uchylenia uchwały nr(...)zarzucając, iż uchwała ta narusza zasady prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną oraz narusza jej interesy (art. 25 ust. 1 ustawy o własności lokali).

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy w Katowicach oznaczając przedmiot rozpoznania sprawy jako: „stwierdzenie nieważności uchwały” oddalił powództwo oraz orzekł o kosztach procesu.

Z pisemnych motywów tego rozstrzygnięcia wynika, iż Sąd I instancji przyjął, że obie „ujawnione w pozwie” uchwały zaskarżone zostały z przekroczeniem 6 tygodniowego terminu przewidzianego art. 25 ustawy o własności lokali. Zgodnie bowiem z tym przepisem każdemu właścicielowi przysługuje w ciągu 6 tygodni od dnia zawiadomienia o treści uchwały prawo do jej zaskarżenia do sądu, jeżeli jest ona niezgodna z prawem lub umową właścicieli albo narusza zasady prawidłowego zarządzania lub w inny sposób narusza jego interesy.

Podał Sąd Okręgowy, że zawiadomienie o podjętych na zebraniu w dniu 30 marca 2012 r. uchwałach strona powodowa otrzymała w dniu 2 maja 2012 r. natomiast jej wątpliwości co do podjęcia tej uchwały ostatecznie winno wyjaśnić pismo pozwanej doręczone jej w dniu 11 czerwca 2012 r., czyli przed upływem terminu do zaskarżenia uchwały nr (...). Natomiast odnośnie do uchwały nr (...)Sąd powołał się na zeznającego w imieniu powódki prokurenta J. C., który nie wiedział, kiedy powodowa spółka dowiedziała się o treści tejże uchwały, jednakże przyznawał, że nie została ona zaskarżona w terminie.

W apelacji strona powodowa zarzuciła, iż Sąd Okręgowy nie odniósł się do istoty sprawy, a to do twierdzeń skarżącej, iż obie uchwały nie zostały skutecznie podjęte ze względu na wady procedowania, a także że uchwała nr (...)narusza zasady prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną. Skarżąca zarzuciła nadto naruszenie: art. 328 § 2 kpc polegające na sporządzeniu uzasadnienia bez wskazania faktów, które Sąd uznał na udowodnione, dowodów na których się oparł i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej oraz przepisów prawa materialnego, a to art. 25 ustawy o własności lokali w zw. z art. 5 kc poprzez przyjęcie, że uchybienie 6-tygodniowemu terminowi do zaskarżenia uchwały powoduje wygaśnięcia uprawnienia do zaskarżenia uchwały, w sytuacji gdy uchybienie spowodowane zostało sprzecznym z zasadami współżycia społecznego postępowaniem strony powodowej.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja musiała odnieść skutek, gdyż zasadnie skarżąca zarzuca, że Sąd Okręgowy nie rozpoznał istoty sprawy. To natomiast powoduje, że zaskarżony wyrok podlegał uchyleniu, a sprawa została przekazana Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania – art. 386 § 4 kpc.

Wskazać należy, że pojęcie nierozpoznania istoty sprawy, w rozumieniu art. 386 § 4 kpc, oznacza brak rozstrzygnięcia co do przedmiotu sprawy, wyznaczonego treścią i materialno – prawną podstawą żądania powoda, materialno – prawnymi, bądź będącymi ich następstwami procesowymi zarzutami pozwanego. Do nierozpoznania istoty sprawy dochodzi zatem wówczas, gdy Sąd zaniechał ich zbadania bezpodstawnie przyjmując, że istnieje przesłanka materialnoprawna lub procesowa unicestwiająca roszczenie, co ma miejsce m.in. w sytuacji gdy Sąd nie rozpoznał żądań w aspekcie wszystkich twierdzeń powoda lub zarzutów pozwanego bezpodstawnie przyjmując, że nie zostały one zgłoszone lub zostały zgłoszone, ale są objęte prekluzją procesową (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 12 listopad 2007 r., I PK 140/07, OSNP 2009/1-2/2, z dnia 26 stycznia 2011 r. IV CSK 299/10, z dnia 3 czerwca 2011 r., III CSK 330/10 i z dnia 17 kwietnia 2013 r., V Cz 122/12 npbl.).

Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sąd Okręgowy przyjął, że zgłoszone zostało żądanie uchylenia obu uchwał pozwanej wspólnoty tj. uchwały nr (...)oraz nr (...)w oparciu o art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. DZ.U. z 2000 r., Nr 80, poz. 903 z póź. zm. dalej: u.o.wł.l.). Z powołaniem też na przepis art. 25 tejże ustawy powództwo oddalił uznając, iż uchwały zostały zaskarżone po upływie przewidzianego tym przepisem terminu.

Stwierdzić jednakże należało, iż odnośnie do uchwały nr(...)żądanie uchylenia w ogóle nie zostało zgłoszone. Jako jedyne w odniesieniu do tej uchwały sformułowane bowiem zostało żądanie ustalenia jej nieistnienia. Odnośnie do uchwały nr (...)żądanie uchylenia sformułowane natomiast zostało jako żądanie ewentualne, gdyż na pierwszym miejscu powódka zgłosiła żądanie ustalenia nieistnienia tejże uchwały. Podstawą prawną żądania ustalenia nieistnienia spornych uchwał jest art. 189 kpc, zaś faktyczną okoliczności przytoczone w pozwie świadczące – zdaniem powódki – o wadach w procedowaniu nad tymi uchwałami, które spowodowały, iż uchwały te nie zostały skutecznie podjęte.

A zatem rzeczą Sądu Okręgowego było zbadanie zasadności żądania ustalenia nieistnienia uchwały nr (...)oraz w pierwszej kolejności także żądania nieistnienia uchwały nr (...)w oparciu o przytoczone przez powódkę okoliczności faktyczne i podstawę prawną zawartą w art. 189 kpc. Ewentualna bezzasadność żądania ustalenia nieistnienia uchwały nr (...)uprawniała Sąd Okręgowy do zbadania żądania uchylenia tejże uchwały w oparciu o przesłanki z art. 25 ust. 1 u.o.wł.l., w tym kwestii związanych z terminowością zgłoszenia tego żądania (art. 25 ust. 2 u.o.wł.l.).

Tymczasem Sąd Okręgowy bezpodstawnie rozpoznał żądanie, które nie zostało zgłoszone czyli uchylenia uchwały w trybie art. 25 ust. 1 u.o.wł.l. co do uchwały(...)oraz co najmniej przedwcześnie co do uchwały(...), odnośnie której żądanie to ujęte zostało jako ewentualne. Nie rozpoznał natomiast Sąd I instancji zgłoszonych przez powódkę żądań nieistnienia obu uchwał, nie czyniąc w tym zakresie jakichkolwiek ustaleń faktycznych.

Z tego względu, jak już stwierdzono na wstępie, doszło do nierozpoznania istoty sprawy. Wobec uchylenia zaskarżonego wyroku Sąd I instancji będzie zobowiązany poczynić stosowne ustalenia i odnieść się do zgłoszonych przez powódkę żądań. Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego uzasadnia art. 108 § 2 kpc.