Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 301/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 stycznia 2018r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Grzegorz Olejarczyk

Protokolant st.sekr. sądowy Julita Anczewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 stycznia 2018r. w K.

sprawy z powództwa I. W.

przeciwko M. W.

o podwyższenie alimentów

I.  Podwyższa alimenty od pozwanego M. W. na rzecz powódki I. W. do kwoty 3.000 (trzy tysiące) złotych miesięcznie płatne przy zachowaniu dotychczasowych warunków i terminów płatności z ustawowymi odsetkami w wypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 01 stycznia 2018r., w miejsce alimentów ustalonych w sprawie VI RC 1019/12 wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 16 czerwca 2014r. w kwocie 2000 (dwa tysiące) zł miesięcznie.

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III.  Zasądza od pozwanego M. W. na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Kętrzynie) kwotę 612 (sześćset dwanaście) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych, od których strona powodowa była zwolniona z mocy ustawy, w tym 12 (dwanaście) złotych za nadanie klauzuli wykonalności.

IV.  Zasądza od pozwanego M. W. na rzecz powódki I. W. kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

V.  Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Grzegorz Olejarczyk

UZASADNIENIE

I. W. wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego M. W. z kwoty 2000 zł miesięcznie do kwoty 7.000 zł miesięcznie oraz o udzielenie zabezpieczenia roszczenia na czas trwania procesu poprzez zobowiązanie pozwanego do płacenia na rzecz powódki alimentów w kwocie 7000 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu podała, że wyrokiem z dnia 16 czerwca 2014r. Sąd Okręgowy w Olsztynie rozwiązał małżeństwo stron z wyłącznej winy pozwanego oraz zasądził od pozwanego na rzecz powódki alimenty w wysokości 2000 zł miesięcznie. Od tego czasu zmieniła się znacząco jej sytuacja życiowa, przede wszystkim ze względu na pogorszenie stanu zdrowia. Podniosła, że od grudnia 2015r. nasiliła się wykryta wcześniej choroba kręgosłupa, we wrześniu 2015r. doznała urazu prawego kolana, zaś w 2016r. zdiagnozowano u niej chorobę tarczycy-hashimoto. Wszystkie ww. schorzenia wymagają leczenia i rehabilitacji. Ponadto powódka musi stosować odpowiednią dietę. Od stycznia 2013r. jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w G. jako bezrobotna bez prawa do zasiłku. Ze względu na stan zdrowia nie ma możliwości podjęcia pracy. Jednym źródłem jej dochodu są alimenty od pozwanego, które nie wystarczają na pokrycie kosztów utrzymania. Dodatkowo powódka opiekuje się swoją matka, która jest ciężko chora i potrzebuje pomocy w codziennym funkcjonowaniu (k. 5-7).

Ponadto odrębnym pismem z dnia 9 czerwca 2017. wniosła o udzielenie dodatkowego zabezpieczenia roszczenia poprzez zobowiązanie pozwanego do uiszczania na czas trwania postępowania na rzecz powódki tytułem alimentów dalszej kwoty 1250 zł miesięcznie (k. 211-219).

M. W. w odpowiedzi na pozew domagał się oddalenia powództwa oraz oddalenia wniosku o udzielenie zabezpieczenia.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew podał, że cierpi na szereg schorzeń tj. nadciśnienie, przewlekła choroba niedokrwienna serca z wszczepieniem stenu, reumatoidalne zapalenie stawów, choroba zwyrodnieniowa wielostawowa. Od dłuższego czasu przebywa na zwolnieniu lekarskim. Podał, że powódka otrzymuje od pozwanego alimenty w wysokości 2000 zł miesięcznie oraz dysponuje stanowiącymi majątek wspólny stron dwoma mieszkaniami położonymi w G. oraz nieruchomością letniskową zabudowaną położoną nad jeziorem. Podniósł, że powódka uzyskuje lub może uzyskiwać dochody z wynajmu jednego mieszkania i w sezonie z nieruchomości letniskowej. Podał, że z chwilą zniesienia współwłasności ustawowej małżeńskiej tj. z dniem 16 grudnia 2013r. powódka miała w swojej wyłącznej dyspozycji kwotę ok. 300 tyś. złotych i pieniądze te ukryła przed pozwanym. Okoliczności powyższe zostały ujawnione dopiero w sprawie o podział majątku wspólnego, która toczy się przed Sądem Rejonowym w Mrągowie. Po zakończeniu tej sprawy powódka zostanie też wyłączną właścicielką istotnego majątku, który pozwoli jej na dalsze dostatnie życie. Podniósł jednocześnie, że powódka od lat nie podejmuje w żadnych racjonalnych działań w celu uzyskania własnych źródeł dochodu, nie podejmuje żadnej pracy i stara się obarczyć kosztami własnego utrzymania pozwanego, stawiając mu wymagania ponad jego możliwości (k. 112-115).

Na rozprawie w dniu 12 lipca 2017r. domagał się oddalenia wniosku o udzielenie dodatkowego zabezpieczenia (k. 272).

Ostatecznie na rozprawie w dniu 17 stycznia 2018r. M. W. uznał powództwo do kwoty 2750 zł miesięcznie (k. 376).

Sąd ustalił, co następuje:

Wyrokiem z dnia 16 czerwca 2014r. Sąd Okręgowy w Olsztynie rozwiązał przez rozwód małżeństwo stron z winy pozwanego oraz zasądził od pozwanego na rzecz powódki alimenty w kwocie 2000 zł miesięcznie (k. 168).

I. W. zamieszkuje w G., prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku (zaświadczenie k. 13,102). Posiada orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności (kserokopia orzeczenia k. 271). Choruje na boreliozę, atopowe zapalenie skóry, zwyrodnienia kręgosłupa i osteopenię, nadciśnienie tętnicze, chorobę tarczycy- hashimoto oraz kontynuuje leczenie kolana. Korzysta z prywatnych masaży i zabiegów rehabilitacyjnych (zeznania powódki k. 274-274v).

M. W. zamieszkuje w G.. Prowadzi kancelarią komorniczą w G. i z tego tytułu uzyskuje dochody w wysokości ok. 920 tyś. zł rocznie (zaświadczenie z urzędu skarbowego k. 286). Choruje na nadciśnienie, przewlekłej niedokrwiennej choroby serca z wszczepieniem stenu, reumatoidalne zapalenie stawów, chorobę zwyrodnieniową wielostawową i chorobę L. (zaświadczenie lekarskie k. 119).

Postanowieniem z dnia 17 lutego 2017r. w sprawie III RC 301/16 Sąd Rejonowy w Kętrzynie udzielił zabezpieczenia w ten sposób, że na czas trwania postępowania zobowiązał pozwanego do łożenia tytułem alimentów na rzecz powódki kwotę 4000 zł miesięcznie (k. 149).

Natomiast postanowieniem z dnia 9 maja 2017r. w sprawie VI RCz 74/17 Sąd Okręgowy w Olsztynie zmienił postanowienie Sądu Rejonowego w Kętrzynie z dnia 17 lutego 2017r. w sprawie III RC 301/16 w ten sposób, że obniżył kwotę udzielonego zabezpieczenia do 2750 zł miesięcznie.

Kolejnym postanowieniem z dnia 28 lipca 2017r. w sprawie III RC 301/16 Sąd Rejonowy w Kętrzynie oddalił wniosek powódki o udzielenie dodatkowego zabezpieczenia 9k. 303-307).

Sąd zważył, co następuje:

Na wstępie wskazać trzeba, że obowiązek alimentacyjny pozwanego został uregulowany w wyroku rozwodowym w sprawie VI RC 1019/12, w którym Sąd Okręgowy w Olsztynie rozwiązał małżeństwo stron z winy pozwanego, jednocześnie zobowiązując go do płacenia na rzecz powódki alimentów w wysokości 2000 zł miesięcznie. Wówczas Sąd Okręgowy uznał, że alimenty w wysokości wskazanej powyżej umożliwią powódce utrzymanie się na satysfakcjonującym poziomie. Takie rozstrzygnięcie utrzymał w mocy również Sąd Apelacyjny w Białymstoku orzekając w sprawie I A Ca 705/15 oddalając apelacje obu stron od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie w sprawie VI RC 1019/12 (k. 172).

Niemniej jednak, zgodnie z art. 138 kro każda ze stron może domagać się zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumieć należy istotne zwiększenie bądź zmniejszenie możliwości majątkowych, zarobkowych zobowiązanego lub też usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego do świadczenia alimentacyjnego. Z powyższego wynika zatem, że rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 kro wymaga porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się ostatniego wyroku ustalającego wysokość alimentów, ze stanem istniejącym w dacie orzekania w niniejszej sprawie.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać trzeba, że między stronami nastąpiła zmiana stosunków, przede wszystkim w kwestii usprawiedliwionych potrzeb powódki, które niewątpliwie wpływają na zakres obowiązku alimentacyjnego.

Zauważyć bowiem należy, że od 2015r. stan zdrowia powódki uległ pogorszeniu, zatem wzrosły koszty jej leczenia oraz utrzymania. Natomiast sytuacja majątkowa powódki jest trudna a jej możliwości zarobkowe znacznie ograniczone. I. W. bowiem nie pracuje, posiada orzeczenie o niepełnosprawności. Jak wynika z akt sprawy, w okresie ostatnich dwóch lat zdiagnozowano u powódki liczne schorzenia tj. uszkodzenie kręgosłupa, uraz prawego kolana, osteoporozę, choroba tarczycy hashimoto, zakażenie boreliozą. Powódka przedłożyła liczne dokumenty potwierdzające jej stan zdrowia oraz wydatki z tym związane (zaświadczenia lekarskie, skierowania do poradni specjalistycznych, faktury potwierdzające zakup leków, prywatne wizyty lekarskie, koszty rehabilitacji, wyniki badań k. 9-12, 14-29, 126-136, 221-255, 365-366, 371-375). Jedynym źródłem jej dochodu są aktualnie alimenty w wysokości 2000 zł miesięcznie, z których nie jest w stanie zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb, przede wszystkim kosztów leczenia, wskazanej rehabilitacji i stosowania odpowiedniej diety, które jak wynika z przedłożonych przez powódkę dokumentów są wysokie. Ponadto powódka od września 2017r. mieszka sama, bowiem syn z którym wcześniej mieszkała wyprowadził się. Aktualnie powódka samodzielnie pokrywa wszelkie koszty utrzymania tego mieszkania.

Jednocześnie podnieść należy, że możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego nadal są znaczne. Pozwany jest komornikiem, mimo problemów zdrowotnych nadal prowadzi własną kancelarię w G., zatrudnia pracowników. Osiąga bardzo wysokie dochody. Jak wynika z informacji naczelnika Urzędu Skarbowego w G., dochód pozwanego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w 2016r. wynosił 921.932,17 zł, co daje średnio ok. 70 tyś zł. miesięcznie (zaświadczenie k. 286). Należy zatem przypuszczać, że pozwany osiąga aktualnie miesięczne przychody adekwatne do lat wcześniejszych.

Zdaniem Sądu, sytuacja majątkowa pozwanego pozwala mu na dalsze alimentowanie żony w zwiększonej o 50% wysokości tj. kwoty 3000 zł miesięcznie. Ponadto na pozwanym nie ciąży już obowiązek alimentacyjny wobec dzieci. Dlatego, też alimenty w wysokości ustalonej przez Sąd nie będą dla pozwanego nadmiernym obciążeniem finansowym.

Sąd dał wiarę zeznaniom powołanych w sprawie świadków tj. A. C., G. M., B. M. i również na nich oparł stan faktyczny w sprawie. Powołani świadkowie przedstawili sądowi obraz sytuacji majątkowej i możliwości zarobkowych stron.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, Sąd podwyższył alimenty od pozwanego na rzecz powódki do kwoty 3000 zł miesięcznie poczynając od dnia 1 stycznia 2018r. (pkt I wyroku).

Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt. II wyroku). Zdaniem Sądu, żądanie alimentów wysokości 7000 zł miesięcznie jako znacząco wygórowane. Powódka nie udowodniła bowiem aby koszty jej utrzymania opiewały właśnie na taką kwotę. W swoim piśmie procesowym z dnia 26 lipca 2018r. wskazała natomiast, że miesięczny koszt jej utrzymania wynosi ok. 4000 zł miesięcznie (k. 288-290).

W orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, iż obowiązek alimentacyjny małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia nie sięga tak daleko, aby miał zapewnić małżonkowi niewinnemu równą stopę życiową, niemniej jednak, w zależności od okoliczności konkretnej sprawy, zakres przyczyniania się małżonka wyłącznie winnego do utrzymania małżonka niewinnego mieści się między granicą, poniżej której istnieje już niedostatek, a granicą, której przekroczenie byłoby zrównaniem stopy życiowej obojga małżonków (por. wyr. SN z 28.10.1980 r., III CRN 222/80, OSN 1981, Nr 5, poz. 90 oraz uzasadnienie tezy XIII wytycznych SN z 1987r.). Sąd Apelacyjny w Katowicach także podkreślił w wyroku z 15.7.2004r. (I ACA 375/04, OSA w K. 2005, Nr 1, poz. 11), że art. 60§2 nie daje małżonkowi niewinnemu prawa do równej stopy życiowej z małżonkiem zobowiązanym, lecz daje mu prawo do bardziej dostatniego życia poprzez przyczynienie się w odpowiednim zakresie do zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb, chociażby nie znajdował się w niedostatku.

Sąd zważył, że strony w czasie małżeństwa żyły na bardzo wysokim poziomie. Niewątpliwie po rozwodzie sytuacja majątkowa powódki uległa istotnemu pogorszeniu, dlatego pozwany jako osoba winna rozkładu pożycia powinien w dalszym ciągu przyczyniać się do zaspokojenia potrzeb powódki. Niemniej jednak, alimenty w wysokości 3000 zł miesięcznie powódce pozwolą pokryć koszty bieżącego utrzymania oraz koszty leczenia licznych chorób oraz wskazanej rehabilitacji.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2016r. poz. 623 ze zm.) Sąd zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 600 zł tytułem opłaty sądowej i 12 zł za nadanie klauzuli wykonalności, od których strona powoda była zwolniona z mocy ustawy (pkt. III).

Ponadto na podstawie art. 100 kpc w zw. z §2 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U z 2015r. poz. 1800 ze zm.) Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Na podstawie art. 333§1 pkt. 1 kpc wyrokowi w pkt. I nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Grzegorz Olejarczyk