Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lutego 2018 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: stażysta Monika Kucharczyk

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2018 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa:

(...) Sp. z o.o. w W.

przeciwko:

M. A.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego M. A. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w W. kwotę 3 920,40 zł (trzy tysiące dziewięćset dwadzieścia złotych czterdzieści groszy) z odsetkami liczonymi od kwot:

- 2 075,40 zł (dwa tysiące siedemdziesiąt pięć złotych czterdzieści groszy) z odsetkami ustawowymi od dnia 28 stycznia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

- 1 845,00 zł (jeden tysiąc osiemset czterdzieści pięć złotych) z odsetkami ustawowymi od dnia 3 czerwca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 017,00 zł (jeden tysiąc siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 712/17 upr/3

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 20 grudnia 2016 r. wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny przeciwko M. A., powód (...) sp. z o.o. w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 3 920,40 zł z odsetkami liczonymi od kwot:

- 2 075,40 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 28 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

- 1 845 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 3 czerwca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty.

Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że wierzytelność dochodzona pozwem wynika z umowy zawartej w formie pisemnej dnia 19 grudnia 2014 r. oraz aneksu do tejże umowy z dnia 8 maja 2015 r. Na mocy ww. umowy powód zobowiązał się do zamieszczenia reklamy pozwanego w wydawnictwie (...) Firm, a pozwany zobowiązał się zapłacić powodowi wynagrodzenie. W umowie pozwany upoważnił powoda do wystawienia faktur VAT bez dodatkowej akceptacji pozwanego. Powód wyjaśnił, że wykonał usługę zgodnie z umową i wystawił faktury VAT nr (...), które określały 14 dniowy termin płatności. Pozwany nie uregulował należności wynikających z faktur VAT, więc z pisami z dnia 17 listopada 2015 r. i 16 października 2016 r. powód wezwał pozwanego do niezwłocznej, dobrowolnej zapłaty żądanej kwoty. Wezwania te pozostały bez odpowiedzi. Powód podniósł, że pozwany uiścił z wystawionych faktur kwotę 1 614,60 zł, czym uznał roszczenie powoda.

Postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2017 r. wydanym w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 2257531/16 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny przekazał sprawę tutejszemu Sądowi.

W odpowiedzi na pozew, pozwany M. A. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwany zaprzeczył, żeby łączyła go z powodem ważna umowa. Pozwany podniósł, że strona powodowa nie wykazała aby osoby podpisane na umowie i aneksie były umocowane do działania przez powoda. Ponadto pozwany wskazał, że konstrukcja umowy z dnia 19 grudnia 2014 r. w zakresie regulacji płatności nie pozwala na jednoznaczne ustalenie reguł tej płatności, a co za tym idzie ze względu na brak konsensusu co do essentialia negotii umowę uznać należy za niezawartą, względnie dotkniętą wadą treści powodującą jej nieważność. Pozwany wyjaśnił, że dopiski ręczne na dokumencie z dnia 19 grudnia 2014 r. nie noszą daty naniesienia, ale przede wszystkim wskazano w dopisku „12 rat po 250 zł netto” odstępu czasowego płatności rat, a nadto jest to sprzeczne z wzorcem, na którym je naniesiono i nie sposób ustalić w tym zakresie konsensusu stron. Co więcej, w ocenie pozwanego aneks z dnia 8 maja 2015 r. przy dopuszczalności jego treści należałoby uznać za nieważny także z tego względu, że odwołuje się do płatności ratalnych ,a nie pozwala na ustalenie wysokości rat i terminów ich zapłaty. Pozwany wywodzi, że ww. aneks wskazuje na kwotę 1 845 zł brutto, podczas gdy – przy założeniu, że zaznaczony pkt 2 dotyczący płatności jest treściowo tożsamy z takim punktem w umowie to należałoby przyjąć, że co do ww. kwoty strony ustaliły odrębny harmonogram, który naruszony został i przy założeniu, że informacja przy regulacji płatności oznaczona znakiem „*” jest tożsama w obu dokumentach to z upływem okresu 14 dni od daty podpisania aneksu rozpoczął się bieg przedawnienia, które nastąpiło co do kwoty 1 845 zł objętej fakturą VAT nr (...) przed wniesieniem pozwu. Ponadto pozwany zaprzeczył jakoby dokonał na rzecz powoda płatności w kwotach wskazanych w pozwie. Jako zarzut ewentualny pozwany zgłosił niewłaściwe określenie okresów, za które miałyby się należeć powodowi odsetki.

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

Dnia 19 grudnia 2014 r. powód zawarł z pozwanym umowę o zamieszczenie reklamy/informacji. Następnie, dnia 8 maja 2015 r. Strony zawarły aneks do tejże umowy. Na mocy postanowień w/w umowy powód zobowiązał się do zamieszczenia reklamy pozwanego w wydawnictwie (...) Firm, a pozwany zobowiązał się zapłacić powodowi wynagrodzenie w wysokości 3 000 zł netto (3 690 zł brutto), płatne w 12 ratach po 250 zł netto miesięcznie. Natomiast stosownie do postanowień aneksu pozwany zobowiązał do zapłaty kwoty 1500 zł netto (1 845 zł brutto). Łącznie pozwany zobowiązał się do zapłaty kwoty 5 535 zł brutto. Zgodnie z postanowieniami umowy i zawartego do niej aneksu brak terminowej wpłaty którejkolwiek z rat w pełnej wysokości powoduje, że cała pozostała należność staje się natychmiast wymagalna. Ponadto z postanowień umowy wynika, że pozwany upoważnił powoda do wystawienia faktur VAT bez dodatkowej akceptacji pozwanego.

Dowód: umowa o zamieszczenie reklamy/informacji (k. 22), aneks do umowy o zamieszczenie reklamy/informacji (k. 23), ogólne warunki umowy (k. 24).

Powód wykonał usługę zgodnie z umową i wystawił faktury VAT nr (...), które określały 14 dniowy termin płatności. Pozwany nie uregulował należności wynikających z faktur VAT, więc z pisami z dnia 17 listopada 2015 r. i 16 października 2016 r. powód wezwał pozwanego do niezwłocznej, dobrowolnej zapłaty żądanej kwoty. Wezwania te pozostały bez odpowiedzi. Pozwany uiścił z faktury VAT nr (...) kwotę 1 614,60 zł.

Dowód: faktura VAT nr (...) (k. 26), faktura VAT nr (...) (k. 25), wezwania do zapłaty z dowodem nadania (k. 27-30), zestawienie płatności (k. 31).

Powyższe ustalenia poczynione zostały w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości. Należy podkreślić, że powołana dokumentacja przedstawiała spójny obraz przebiegu wydarzeń, który był prawdopodobny w świetle zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez powoda (...) sp. z o.o. w W. zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W przedmiotowej sprawie powód dochodził roszczenia z tytułu zawartej z pozwanym umowy o zamieszczenie reklamy/informacji i w ocenie sądu okazało się ono uzasadnione.

W pierwszej kolejności Sąd ustalił charakter prawny umowy łączącej strony jako umowy o świadczenie usług. Zgodnie z treścią art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Natomiast stosownie do art. 734 § 1 przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.

Przepis art. 750 k.c. znajduje zastosowanie do umów o świadczenie usług polegających na dokonywaniu czynności faktycznych, które nie są uregulowane innymi przepisami (W. Czachórski, Zobowiązania, 1999, s. 433; K. Kołakowski (w:) G. Bieniek, Komentarz, t. II, 2011, s. 554; L. Ogiegło (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, 2011, s. 656; A. Szpunar (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 2, s. 405). Oznacza to, że przepis ten nie dotyczy umów o świadczenie usług, które podpadają pod przepisy dotyczące którejkolwiek umowy nazwanej, uregulowanej w kodeksie cywilnym bądź w innych aktach prawnych (tak wyrok SN z dnia 23 listopada 2004 r., I CK 270/04, LEX nr 339711; wyrok SN z dnia 12 stycznia 2007 r., IV CSK 267/06, LEX nr 277297). W doktrynie wskazuje się na następujące kryteria uznania umowy za nazwaną: objęcie przepisami prawa postanowień przedmiotowo istotnych umowy ( essentialia negotii), nadanie umowie nazwy przez przepisy, zamieszczenie regulacji jej dotyczącej w zespole przepisów stosowanych do danej umowy, wyodrębnionym w systematyce danego aktu prawnego (zob. w szczególności A. Brzozowski (w:) System prawa prywatnego, t. 5, Prawo zobowiązań – część ogólna, pod red. E. Łętowskiej, Warszawa 2006, s. 407; W. Czachórski, Zobowiązania, 2009, s. 133–135; W.J. Katner (w:) System prawa prywatnego, t. 9, s. 6; tenże, Pojęcie umowy nienazwanej, SPP 2009, nr 1, s. 2 i n.). W orzecznictwie utrwalone jest przy tym stanowisko, że umowę o świadczenie usług reklamowych należy traktować jako umowę o świadczenie usług (tak m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2004 r., IV CK 640/03, OSNC 2005, nr 9, poz. 157, LEX nr 143158).

W związku z tym, że do umów o świadczenie usług stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, zastosowanie w sprawie znajdzie art. 735 k.c. dotyczący zasad odpłatności. Tym samym stronie powodowej należy się wynagrodzenie z tytułu wykonania usługi.

W przedmiotowej sprawie pozwany – jak wynika z zestawienia płatności (k. 31) – uiścił z faktury VAT nr (...) kwotę 1 614,60 zł. Płatności dokonane zostały w dniach:

- 27 stycznia 2015 r. – kwota 307,50 zł;

- 27 lutego 2015 r. – kwota 307,50 zł;

- 8 maja 2015 r. – kwota 615,00 zł;

- 21 maja 2015 r. – kwota 307,50 zł;

- 18 listopada 2015 r. – kwota 77,10 zł.

Uznanie niewłaściwe długu jest aktem wiedzy dłużnika. Według poglądów części autorów uznanie niewłaściwe w rzeczywistości stanowi przyznanie prawa. Taki charakter uznania niewłaściwego zaaprobował też Sąd Najwyższy w uzasadnieniu orzeczenia z dnia 7 grudnia 1957 r. (OSPiKA 1958, poz. 194) stwierdzając między innymi, że „ uznanie niewłaściwe nie jest czynnością prawną, a jedynie przyznaniem obowiązku świadczenia wynikającego z innego źródła, a więc deklaratywnym stwierdzeniem, że taki obowiązek istnieje i że dłużnik nie zamierza się uchylić od jego wypełnienia”. Sąd miał także na uwadze uchwałę składu siedmiu sędziów z dnia 30 grudnia 1964 r. (OSNCP z 1965 r. poz. 90) odnośnie kwestii charakteru prawnego uznania roszczenia w jego postaci tzw. właściwej i niewłaściwej. Sąd Najwyższy stwierdził, że „ właściwe uznanie roszczenia” stanowi czynność prawną, której treścią jest ustalenie zakresu istniejącego długu, podczas gdy tzw. „ uznanie niewłaściwe” jest oświadczeniem wiedzy, jednostronnym przyznaniem faktów, dla skuteczności którego nie jest wymagana żadna szczególna forma i które może być także dorozumiane, np. na skutek częściowego wykonania zobowiązania, prośby dłużnika o odroczenie terminu płatności lub prośby o niewystępowanie na drogę sądową. Oświadczenie takie nie jest wprawdzie oświadczeniem woli w technicznym tego słowa znaczeniu, a więc nie jest czynnością prawną w rozumieniu art. 56 k.c. W rzeczywistości oświadczenie takie jest bowiem aktem woli, lecz w znaczeniu potocznym – poprzez złożenie takiego oświadczenia dłużnik nie dąży przez to do zmiany istnienia stosunku prawnego, lecz zmierza do stwierdzenia wobec wierzyciela, że jego należność istnieje i jest wymagalna (art. 60 k.c.) i w związku z tym rodzi ono skutki materialno-prawne uznania wierzytelności. Okoliczność, że dłużnik nie miał woli uznania roszczenia jest obojętna, jak również jest rzeczą obojętną, czy zdawał sobie sprawę z tych skutków, gdyż następują one niezależnie od woli stwierdzającego. To je właśnie różni od oświadczenia woli sensu stricte.

Niezasadne okazały się przy tym zarzuty pozwanego dotyczące braku legitymacji osoby podpisującej umowę i aneks w imieniu powoda, braku essentialia negotii umowy w zakresie kwoty należności, jak również przedawnienia roszczenia co do kwoty 1 845 zł objętej fakturą VAT nr (...).

W pierwszej kolejności należy mieć na względzie, że osobą której podpis widnieje zarówno na umowie z dnia 19 grudnia 2014 r. jak i aneksie z dnia 8 maja 2015 r. jest pani E. G.. Przy podpisie widnieje także adnotacja stanowisko MA i numer ID (...) wobec czego należało przyjąć, że osoba ta – jako pracownik powoda – uprawniona była do reprezentacji strony powodowej. Zastrzeżeń takich nie zgłaszał pozwany w chwili podpisania umowy, a podniósł je dopiero w pierwszy piśmie procesowym w sprawie. Przy czym wskazać należy, że powszechną praktyką jest, że w imieniu podmiotu umowy zawierają pracownicy, szczególnie w zakresie usług i sprzedaży.

W odniesieniu do braku w umowie essentialia negotti w postaci kwoty należności podnieść należy, że nie budzą absolutnie żadnej wątpliwości kwoty należności, za które powód wykonać miał ciążące na nim zobowiązanie. Z tytułu umowy wynagrodzenie wynieść miało 3 690 zł brutto, natomiast z tytułu aneksu 1 845 zł brutto. Przy czym pozwany podpisując aneks potwierdził wysokość obydwu należności jak również postanowienia zawarte w umowie, w szczególności te dotyczące płatności ratalnej (znak x w odpowiedniej kratce).

Niezasadny okazał się również zarzut przedawnienia roszczenia co do kwoty 1 845 zł objętej fakturą VAT nr (...). Zgodnie z treścią art. 751 pkt 1 k.c. w zw. z art. 750 k.c. roszczenia o świadczenie usług przedawniają się z upływem lat dwóch. Z faktury VAT nr (...) (k. 26) wystawionej zgodnie z postanowieniami umowy i aneksu wynika, że termin płatności upłynął dnia 2 czerwca 2015 r. Tym samym świadczenie stało się wymagalne dnia 3 czerwca 2015 r., a powód wniósł powództwo dnia 20 grudnia 2016 r. Powód wniósł zatem powództwo przed upływem terminu przedawnienia.

Zatem biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powoda roszczenia za zasadne w całości, w związku z tym w punkcie 1 sentencji wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3 920,40 zł z odsetkami liczonymi od kwot:

- 2 075,40 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 28 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

- 1 845 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 3 czerwca 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 2 sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania złożyły się kwoty: 100,00 zł tytułem opłaty od pozwu, 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, oraz 900,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z §2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r. ze zm.) obowiązującego w dacie wniesienia pozwu, co daje łączną kwotę 1 017,00 zł.

SSR Jolanta Brzęk