Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 20 czerwca 2017 r. powód (...) spółka akcyjna w W. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej W. C. kwoty 1244,76 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 622,38 zł od dnia 16 lutego 2017 r. do dnia zapłaty i od kwoty 622,38 zł od dnia 16 marca 2017 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazano, że strony w dniu 25 lipca 2014 roku zawarły umowę najmu nieruchomości zbudowanej lokalem o pow. 46 m ^{( 2)} położnej w T. przy ul. (...) na działce ewidencyjnej (...). Ze względu nieregulowanie zaległości finansowych na rzecz powoda, powód umowę tą wypowiedział i wezwał pozwaną do zwrotu przedmiotu najmu w dniu 30 czerwca 2015 r., pod rygorem obciążenia pozwanej kara umową na podstawie § 15 ust. 1 umowy najmu. Pozwana przedmiotu najmu nie zwrócił i powód obciążył ją karą umowną wystawiając noty księgowe na dochodzone kwoty.

Pozwana nie wdała się w spór.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 lipca 2014 roku powód zawarł z pozwaną umowę najmu nieruchomości zbudowanej lokalem o pow. 46,00 m ² położnej w T. przy ul. (...) na działce ewidencyjnej (...). Pozwana zobowiązała się płacić miesięcznie czynsz w kwocie 253 zł netto. Strony w § 15 ust. 1 umówiły się, że w przypadku opóźnienia w zwrocie przedmiotu najmu najemca zobowiązany jest do zapłaty kary umownej w wysokości 2-krotnego czynszu brutto obowiązującego w ostatnim okresie rozliczeniowym umowy, za każdy rozpoczęty okres rozliczeniowy opóźnienia, z tytułu pozbawienia wynajmującego możliwości dysponowania przedmiotem najmu. Kara będzie płatna w terminie do 15 dnia każdego następnego okresu rozliczeniowego na nr rachunku wskazany w umowie bądź w wezwaniach do zapłaty kary.

W dniu 18 maja 2015 r. ww. umowa został przez powoda pozwanej wypowiedziana ze względu na zaległości czynszowe. Jednocześnie powód wskazał pozwanej, że w przypadku braku zwrotu przedmiotu najmu w dniu 30 czerwca 2015 r., zostanie obciążana za bezumowne korzystanie z nieruchomości za każdy rozpoczęty miesiąc opóźnienia w oddaniu przedmiotu umowy, zgodnie z postanowieniami umowy. Pozwana odebrała korespondencję w dniu 22 maja 2015 r., ale przedmiotu najmu nie zwróciła. W dniu 1 lutego 2017 r. powód wystawił pozwanej notę księgową nr (...) na kwotę 622,38 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu użytkowego w T. przy ul. (...) w okresie od 1 do 31 stycznia 2017 r.. W dniu 1 marca 2017 r. powód wystawił pozwanej notę księgową nr (...) na kwotę 622,38 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu użytkowego w T. przy ul. (...) w okresie od 1 do 28 lutego 2017 r., określając termin płatności na 15 lutego 2017 r.. W dniu 29 maja 2017 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 1244,76 zł w terminie do 12 czerwca 2017 r. , określając termin płatności na 15 marca 2017 r.

Bezsporne

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się niemal w całości uzasadnione, a oddalenie powództwa dotyczy tylko rodzaju żądanych odsetek.

Pozwana nie wdał się w spór, wobec czego wyrok wydany w sprawie jest zaoczny.

Zgodnie z art. 339 § 2 k.p.c. wydając wyrok zaoczny przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych pozwie, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości. Milczenie pozwanej jest więc - z mocy art. 339 § 2 k.p.c. - zbliżone w swych skutkach do przyznania okoliczności faktycznych. Art. 339 § 2 k.p.c. pozwala przyjąć za prawdziwe okoliczności faktyczne przytoczone przez powoda, jeżeli nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy. Sąd obowiązany jest jednak, nawet przy uznaniu twierdzeń powoda za prawdziwe, dokonać oceny zasadności żądania pozwu opartego na tych twierdzeniach, z punktu widzenia prawa materialnego; domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda dotyczy wyłącznie strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego. Wobec tego obowiązkiem sądu rozpoznającego sprawę w warunkach zaoczności jest rozważenie, czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądania.

Niezależnie od wynikającego z art. 339 § 2 k.p.c. domniemania prawdziwości twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy, sąd ma każdorazowo obowiązek krytycznego ustosunkowania się do twierdzeń powoda z punktu widzenia ich ewentualnej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. W przypadku wątpliwości w tym przedmiocie, sąd ma obowiązek przeprowadzić postępowanie dowodowe (wyrok Sądu Najwyższego z 20.10.1998 r., I CKU 85/95, wyrok SN z dnia 3 grudnia 1981 r., IV PRN 14/81)

W niniejszej sprawie Sąd uznał, iż opisane w pozwie okoliczności są w istocie zgodne z rzeczywistością, a więc nie wystąpiły przesłanki do przeprowadzenie postępowania dowodowego. Strony łączyła umowa najmu, która została wypowiedziana, a pozwana nadal korzystała z nieruchomości powoda.

W uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 1984 r., III CZP 20/84 wpisanej do księgi zasad prawnych (OSNC 1984/12/209), Sąd Najwyższy wyraźnie wskazał, że w sytuacji niezwrócenia przedmiotu najmu po ustaniu najmu istnieje możliwość oparcia roszczeń z tytułu posiadania rzeczy na podstawie kontraktowej jak i na przepisach o ochronie własności. Wybór podstawy należy do poszukującego ochrony powoda, przy czym niedopuszczalne jest stosowanie mieszanych reżimów prawnych i tworzenia roszczenia opartego na różnych podstawach prawnych (por. też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2006 r. IV CSK 400/05, nie publ.). Strony w umowie najmu ustaliły – wprost określając to jako karę umowną - obowiązek świadczenia oznaczonej należności za czas niewydania przez najemcę lokalu po ustaniu najmu. Uwzględniając, że wynikające z przepisów kodeksu cywilnego zasady rozliczeń między właścicielem a posiadaczem rzeczy mają charakter norm ius dispositivi, strony zawsze mogą uregulować w trybie umownym sposób wzajemnych rozliczeń. Umowa stron we wskazanym zakresie nie narusza zatem obowiązującego prawa, a przy uwzględnieniu swobody kontraktowania wynikającej z art. 3531 k.c. musi być oceniona jako wiążąca (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 września 2016 r. II CSK 747/15). Z tych też powodów roszczenie główne podlegało w całości uwzględnieniu, jako znajdujące podstawę w zawartej umowie najmu. Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. Można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

W zakresie odsetek uzasadniony został właściwie termin od którego możliwe było ich żądanie tj. odpowiednio od 16 lutego 2017 r. i 16 marca 2017 r., ponieważ terminy zapłaty kar umownych zostały w notach księgowych określone na 15 lutego i 15 marca 2017 r.

Odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych uregulowane znajdują podstawę prawną w treści art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, zgodnie z którym w transakcjach handlowych - z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny - wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: 1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie, 2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie. Ustawa ta definiuje też samą transakcję handlową i zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy jest to umowa, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa w art. 2, zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością.

Kara umowna określona jako obowiązek świadczenia oznaczonej należności za czas nie wydania przez najemcę lokalu po ustaniu najmu, nie jest transakcją handlową, ponieważ dotyczy kontraktowego uregulowania należności za nie zwrócenie rzeczy. Nie ma tu miejsca ze strony powoda z odpłatną dostawą towaru lub odpłatnym świadczeniem usługi. Kara umowna jest niczym innym, jak zryczałtowanym odszkodowaniem za niewykonanie świadczenia niepieniężnego. Nie miejsca w tym układzie faktycznym ze spełnieniem przez wierzyciela (powoda) świadczenia, za co nie otrzymał zapłaty. Z tych względów oddalono powództwo w zakresie żądania zapłaty odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych. Natomiast były podstawy domagania się zwykłych odsetek za opóźnienie. Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 i 100 k.p.c., bowiem powód wygrał proces niemal w całości. Uzasadnione koszty procesu powódki zamknęły się kwotą 317 zł (270 zł – koszty zastępstwa procesowego zgodnie z § 2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804).; 17 zł – opłata od pełnomocnictwa, 30 zł – opłata od pozwu).

Rygor natychmiastowej wykonalności nadany został na punkty I i III na podstawie art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)