Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie V Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2018r. w Rzeszowie
na rozprawie
sprawy z powództwa Gminy S.
przeciwko (...) S.A. z siedzibą w K.
o zapłatę

na skutek apelacji powoda
od wyroku Sadu Rejonowego w Ropczycach

z dnia 16 października 2017 r., sygn. akt I C 112/17

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 900 zł ( dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

SSO Małgorzata Mazur SSO Adam Simoni SSO Witold Benicki

Sygn.akt VCa 945/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 16 października 20017 r., sygn..akt IC 112/17, Sąd rejonowy w Ropczycach oddalił powództwo Gminy S.wytoczone przeciwko pozwanemu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K., oraz orzekł o kosztach procesu. Za podstawę rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy ustalił i przyjął, że ;

Strony łączyła umowa z dnia 3 grudnia 2015 r., w której powodowa Gmina S.występowała jako Zamawiający, a pozwany (...) S.A. występował jako Wykonawca. Przedmiotem umowy było świadczenie przez (...) S.A. usług pocztowych w obrocie krajowym i zagranicznym dla Urzędu Miejskiego w S.. Zawarcie umowy poprzedzało postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego. Ogłaszając zamówienie na świadczenie usług pocztowych, w zapytaniu ofertowym, w tym kierowanym bezpośrednio do pozwanego, powód określił dokładne warunki, jakie były stawiane oferentom, podał przedmiot zamówienia oraz przedłożył wzór umowy, jaka miała być zawarta z podmiotem wyłonionym w postępowaniu. Przedmiotem zamówienia było świadczenie usług pocztowych w obrocie krajowym i zagranicznym: w odbiorze, przyjmowaniu, przemieszczaniu i doręczaniu przesyłek listowych (przesyłki listowe i paczki pocztowe) oraz zwrotów przesyłek w rozumieniu ustawy Prawo pocztowe. Termin realizacji zamówienia określony był na okres od dnia 2 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r.

W postępowaniu wpłynęły dwie oferty, tj. Poczty Polskiej S.A opiewająca na kwotę 106.508,15 zł oraz (...) S.A. opiewająca na kwotę 56.402,80 zł. Obaj operatorzy pocztowi spełniali warunku formalne udziału w postępowaniu. Pozwany złożył oświadczenie, że spełnia warunki wykonania umowy oraz że akceptuje warunki stawiane przez Zamawiającego. Do oferty pozwanego załączone było zaświadczenie z dnia 2 lutego 2015 r. o wpisie (...) S.A do Rejestru operatorów pocztowych, pod nr (...), prowadzonego przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Z zaświadczenia wynikało, że pozwany wykonuje działalność pocztową na obszarze „zagranicy” i Rzeczpospolitej Polskiej. Pozwany złożył ofertę korzystniejszą cenowo, dlatego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wybrano jego ofertę i z nim podpisano umowę. Umowa została zawarta na okres od dnia 2 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. Przedmiotem umowy było świadczenie usług pocztowych w obrocie krajowym i zagranicznym, szczegółowy przedmiot umowy został określony w załączniku nr 1 do umowy, zawierającym „Opis Przedmiotu Zamówienia” oraz w załączniku nr 2 do umowy, zawierającym „Ofertę Wykonawcy”. Za wykonanie przedmiotu umowy strony ustaliły wynagrodzenie wykonawcy na kwotę nie wyższą niż 56.402,80 zł brutto. W umowie zastrzeżono na rzecz zamawiającego kary umowne na wypadek zaistnienia określonych w umowie okoliczności. W szczególności § 9 ust. 2 lit b umowy stanowił, że zamawiający ma prawo żądać od wykonawcy kary umownej w wysokości 20 % wynagrodzenia brutto, określonego w § 7 ust. 1 umowy, (czyli w wysokości 11.280,56 zł) w przypadku rozwiązania umowy na skutek okoliczności, o których mowa w § 10 ust. 5 umowy. Z kolei § 10 ust. 5 stanowił, że: „Zamawiający może rozwiązać umowę ze skutkiem natychmiastowym, w przypadku: a) gdy Wykonawca nie przystąpił do realizacji umowy, b) gdy Wykonawca zaprzestał realizacji umowy w trakcie jej wykonywania, c) gdy Wykonawca złożył fałszywe oświadczanie lub inne dokumenty poświadczające nieprawdę, bądź nie podał istotnych okoliczności mających wpływ na zawarcie umowy”.

Pozwany jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą polegającą m.in. na prowadzeniu działalności pocztowej. Działalność pocztowa jest działalnością regulowaną i wymaga wpisu do rejestru operatorów pocztowych. W czasie realizacji łączącej strony umowy na świadczenie usług pocztowych, pozwany ograniczył obszar działalności pocztowej, co skutkowało, dokonaną na jego wniosek, zmianą wpisu do rejestru operatorów pocztowych. Przed zmianą pozwany prowadził działalność na terenie całego kraju i za granicą, po zmianie obszar prowadzenia działalności pocztowej został ograniczony do obszaru kilku gmin na terenie kraju, m.in. gminy B., T., Z.. Pozwany podjął próby zawarcia z operatorem pocztowym Pocztą Polską S.A. umowy o współpracę, o której mowa w art. 35 ustawy Prawo pocztowe pozwalającej utrzymać ciągłość świadczenia usług pocztowych na obszarze nieobjętym wpisem do rejestru operatorów pocztowych. Poczta Polska S.A. odmówiła zawarcia z pozwanym umowy o współpracę.

W piśmie z dnia 12 lipca 2016 r. pozwany poinformował powoda, że zachodzi duże ryzyko braku możliwości świadczenia usługi począwszy od 1 sierpnia 2016 r., wskutek działań Poczty Polskiej S.A., polegających na niezgodnym z prawem zaniżaniu usług pocztowych, w wyniku czego świadczenie usług pocztowych okazało się nierentowne. Pozwany zapowiadał, że może być zmuszony do zakończenia świadczenia usługi na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa z końcem lipca. Proponował w tej sprawie spotkanie. W odpowiedzi na pismo powód w piśmie z dnia 15 lipca 2016 r. zapraszał pozwanego na spotkanie, na które pozwany się nie stawił. W piśmie z dnia 19 lipca 2016 r. powód zwracał się do pozwanego o sprecyzowanie czy wykonawca będzie dalej świadczył usługi pocztowe.

Pozwany pismem z dnia 25 lipca 2016 r., które wpłynęło do Urzędu Miejskiego w S. w dniu 26 lipca 2016 r., złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy z dniem 1 sierpnia 2016 r. Jako podstawę odstąpienia wskazał art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe, wyjaśniając m.in., że obszar wykonywania działalności pocztowej ujawniony w rejestrze operatorów pocztowych, jest inny w stosunku do obszaru określonego w umowie o świadczenie usług pocztowych.

Pozwany świadczył usługi pocztowe na rzecz powoda do końca lipca 2016 r. Od dnia 1 sierpnia 2016 r. do dnia zawarcia umowy z Pocztą Polską S.A. wysyłanie przesyłek w Urzędzie Miejskim w S. odbywało się poprzez zakup znaczków pocztowych i zanoszenia przesyłek na pocztę.

W związku ze złożonym przez pozwanego oświadczeniem o odstąpieniu od umowy, powód naliczył karę umowną w wysokości 11.280,56 zł, ujętą w nocie księgowej z dnia 2 sierpnia 2016 r. nr (...) i wezwał pozwanego do zapłaty wskazanej kwoty w terminie 7 dni. Z tytułu realizacji przez pozwanego usług pocztowych w miesiącu lipcu 2016 r., przysługiwało mu od powoda wynagrodzenie w kwocie 3.935,85 zł, objęte fakturą z dnia 1 sierpnia 2016 r. nr (...). Gmina S.w piśmie z dnia 17 sierpnia 2016 r. złożyła oświadczenie o potrąceniu wierzytelności z tytułu kary umownej z w/w wierzytelnością, jaką pozwany miał względem powoda. Powód wzywał kilkakrotnie pozwanego do dobrowolnej zapłaty pozostałej należności w wysokości 7.344,71 zł, w tym pismem z dnia 16 września 2016 r., listem adwokackim z dnia 20 grudnia 2016 r. W odpowiedziach pozwany wskazywał, że jego działania były zgodne z prawem, zasadne, konieczne i niezawinione i nie uznał zasadności roszczeń powoda, powołując się przy tym na prywatną opinie prawną dotyczącą skuteczności odstąpienia od umowy. Powód z kolei w piśmie z dnia 23 stycznia 2017 r. podtrzymywał swoje stanowisko o zasadności naliczenia kary umownej, wskazując, że doszło do zaprzestania realizacji umowy, a przyczyny zaprzestanie świadczenia usług leżały po stronie pozwanego, co powoduje, że powód ma prawo żądać kary umownej, na podstawie wiążącej strony umowy.

Po poczynieniu powyższych ustaleń przyjął Sąd rejonowy, że;

pozwany złożył skutecznie oświadczenia woli o odstąpieniu od umowy z dniem 1 sierpnia 2016 r. Pozwany dokonał odstąpienia od umowy na podstawie, art. 16 ust. 1 pkt 4 Prawa pocztowego, ponieważ ujawniony w rejestrze operatorów pocztowych obszar wykonywania przez pozwanego działalności pocztowej, uległ zmniejszeniu w stosunku do obszaru określonego w umowie o świadczenie usług pocztowych. Zgodzić się należy z twierdzeniami powoda, że odstąpienie przez pozwanego od umowy nastąpiło z przyczyn leżących po stronie pozwanego. Jednakże odstąpienie od umowy w ocenie Sądu powoduje również, że odpada podstawa żądania kary umownej, w sytuacji, gdy w umowie nie przewidziano kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy przez którąkolwiek ze stron.

Prawo odstąpienia należy odróżnić od prawa do wypowiedzenia umowy. Złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy wywiera skutek jedynie na przyszłość (najczęściej z upływem określonego przez strony okresu wypowiedzenia). Inaczej jest w przypadku odstąpienia – polskie prawo przyjmuje fikcję, że umowa zawarta przez strony nigdy nie została zawarta.

Prawo do odstąpienia od umowy może wynikać, z przepisów ustawy (ustawowe prawo odstąpienia) lub z zapisów umowny (umowne prawo odstąpienia). Ustawowe prawo odstąpienia od umowy może znajdować się w przepisach kodeksu cywilnego (np. 491.-495 k.c. 552, 644, 721 k.c) lub z przepisów ustaw odrębnych. W art. 16 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (t.j. Dz.U. z 2016 , poz. 113 ze zm.) ustawodawca przewidział ustawowe prawo odstąpienia od umowy przysługujące operatorowi pocztowemu. Stosownie do art. 16 ust 1 pkt 4 powołanej ustawy operator pocztowy odmawia zawarcia umowy o świadczenie usługi pocztowej albo może odstąpić od umowy, jeżeli usługa pocztowa miałaby być wykonywana w całości lub w części na obszarze nieobjętym wpisem do rejestru, chyba że operator pocztowy zawarł umowę o współpracę umożliwiającą wykonanie usługi poza tym obszarem. Wykonanie prawa do odstąpienia od umowy przez operatora pocztowego dokonuje się przez złożenie drugiej stronie umowy oświadczenia woli o odstąpieniu od umowy. Odstąpienie od umowy jest prawnie dopuszczalne tylko w sytuacjach, gdy umowa została już zawarta. Prawo operatora pocztowego do odstąpienia od umowy, w tym przypadku uzasadniane jest tym, że nie może on prowadzić działalności na terenie, który nie jest objęty wpisem do rejestru operatorów pocztowych. Wykonując taką działalność naraża się na odpowiedzialność karną przed Prezesem UKE, stosownie do postanowień art. 126 ust. 1 pkt. 1 powołanej ustawy. Odnośnie skutków, jakie wywołuje odstąpienie od umowy na gruncie prawa pocztowego brak jest odrębnej regulacji dotyczącej rozpatrywanego przypadku, dlatego należy stosować w tym względzie ogólne przepisy prawa cywilnego.

Odstąpienie od umowy (zarówno oparte na umowie jak i na ustawie) jest jednoczesnym oświadczeniem woli o charakterze prawno kształtującym, a jego skutkiem jest z reguły wygaśnięcie stosunku prawnego ex tunc. Pogląd ten znajduje potwierdzenie w treści art. 395 k.c., który w zdaniu drugim § 1 wyraźnie stanowi, że prawo odstąpienia od umowy wykonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie, zaś w § 2, że w razie wykonania prawa odstąpienia umowa uważana jest za niezawartą. Również w odniesieniu do odstąpienia na podstawie ustawy, gdy ta reguluje wprost tylko przesłanki prawa odstąpienia, nie budzi wątpliwości, że skorzystanie z tego prawa wymaga oświadczenia woli podlegającego ogólnym zasadom dotyczącym oświadczeń woli (art. 60 i nast. k.c.) oraz, że oświadczenie to ma charakter kształtujący prawo, gdyż skutkuje wygaśnięciem stosunku zobowiązaniowego, tworzy nowy stan prawny w relacjach stron. Instytucja odstąpienia od umowy stanowi wyjątek od zasady, iż strony są umową związane i żadna z nich nie może jej jednoznacznie zniweczyć.

Odstąpienie od umowy ma moc wsteczną, powoduje nie tylko wygaśnięcie umowy, ale powrót do stanu, jaki istniał przed jej zawarciem -skutek ex tunc (art. 395 § 2 k.c.). Na gruncie regulacji art. 395 § 2 k.c. występuje, swoista fikcja prawna, a mianowicie umowę uważa się za niezawartą. Te same skutki przyjmuje się też w odniesieniu do odstąpienia ustawowego z uwagi na tożsamość charakteru instytucji odstąpienia, której tylko źródło pozostaje inne, jak i treść regulacji art. 494 k.c., który stanowi swoistą regulację rozliczeń stron po odstąpieniu od umowy, oderwaną od postanowień tejże, nakładając obowiązek zwrotu wzajemnie spełnionych świadczeń, czyli powrót do stanu sprzed zawarcia umowy, co współgra z regulacją art. 395 § 2 k.c. Jak podkreśla się w piśmiennictwie i orzecznictwie skutek ex tunc odstąpienia od umowy powoduje, że wygasają nie tylko zobowiązania podstawowe ale i dodatkowe akcesoryjne, a obowiązek świadczenia kary umownej ma charakter akcesoryjny wobec zobowiązania głównego. Roszczenie o karę umowną dzieli los zobowiązania głównego, zatem nie istnieje też obowiązek zapłaty kary umownej z nim związanej, zastrzeżonej na wypadek nienależytego wykonania zobowiązania.

Zastrzegając w umowie karę umowną, strony powinny precyzyjnie wskazać tytuł do jej naliczenia, na przykład: nienależyte wykonanie umowy lub jednego ze świadczeń, do których dłużnik jest zobowiązany, wadliwość przedmiotu świadczenia, opóźnienie lub zwłoka w wykonaniu świadczenia, wskazując przy tym jej określoną wysokość albo sztywne kryterium odniesienia czy wskazanie podstaw do finalnego określenia jej wysokości (wyrok SN z dnia 15 listopada 2012 r., V CSK 515/11, LEX nr 1276233). Kara umowna może być również zastrzeżona na wypadek odstąpienia od umowy, co spowodowałoby, że odstąpienie od umowy pozostawiałoby w mocy postanowienia umowne zastrzeżone na wypadek odstąpienia od umowy, w tym dotyczące kary umownej. Zastrzeżenie takiej kary umownej znajduje podstawy w art. 483 § 1 k.c. w zw. z art. 494 k.c., gdy odstąpienie od umowy rodzi pomiędzy stronami określone obowiązki i roszczenia strony odstępującej od umowy, w tym i roszczenie odszkodowawcze z tytułu niewykonania umowy. Zastrzeżenie w umowie kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy, nie powoduje wygaśnięcia, tych postanowień umowy w przypadku odstąpienia od umowy. Postanowienie takie dokonane zostaje na wypadek zniweczenia węzła obligacyjnego z określonych przyczyn i ma ze swej istoty zastosowanie dopiero w razie zaistnienia tego zdarzenia prawnego(wyrok SA w Katowicach z dnia 3 lipca 2008 r., V ACa 199/08, LEX nr 470084, uchwala SN z dnia 16 stycznia 1984 r., sygn. akt III CZP 70/83).

W niniejszej sprawie w umowie łączącej strony nie zastrzeżono jednak kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy. Powód jest profesjonalistą w zakresie stosowania prawa, przygotował wzór umowy, jednak zapisy łączącej strony umowy nie przewidywały zastrzeżenia kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy, w szczególności umowa nie przewidywała kary umownej w przypadku odstąpienia od umowy przez wykonawcę na podstawie przepisów Prawa pocztowego.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy uznać, że odstąpienie od umowy złożone przez wykonawcę wywołało skutek taki, jakby do zawarcia umowy w ogóle nie doszło. W wyniku odstąpienia od umowy przez pozwanego wygasło nie tylko zobowiązanie główne, ale również akcesoryjne zobowiązanie do zapłaty kary umownej za nienależyte wykonanie zobowiązania. Zastrzeżenie kary umownej na wypadek nienależytego wykonania umowy, dzieli los zobowiązania głównego. Odpadała, zatem podstawa prawna dla naliczania kary umownej przez powoda, o której mowa w § 9 ust. 2 lit. b) umowy. Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo na podstawie art. 395 § 2, 494, 484, 483 §1 kc oraz art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (t.j. Dz.U. z 2016 , poz. 113 ze zm.)

O kosztach procesu orzekł Sąd Rejonowy na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc, przy czym o wynagrodzeniu radcy prawnego orzeczono na podstawie § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.). Na koszty procesu poniesione przez pozwanego złożyły się: wynagrodzenie radcy prawnego w kwocie 1800,00 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

Apelację od powyższego wyroku złożyła strona powodowa / k.234-236/ zarzucając:

- naruszenie prawa materialnego, a to:

- art. 16 u. 1 pkt 4 ustawy prawo pocztowe poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe przyjęcie, że odstąpienie od umowy na podstawie tego przepisu wywołało takie skutki jakby do zawarcia umowy w ogóle nie doszło,

- naruszenie art. 395 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, skoro przepis ten dotyczy umownego odstąpienia od umowy, a nie odstąpienia od umowy na podstawie ustawy, co zaszło w niniejszej sprawie,

- naruszenie art., 483 § 1 i 484 § 1 kc poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i błędną wykładnię,

- naruszenie art. 233 § 1 kpc poprzez dokonanie oceny dowodów z przekroczeniem wyrażonym w tym przepisie zasady swobodnej oceny dowodów, co miało istotny wpływ na wynik sprawy.

Apelująca wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu i zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, ewentualnie jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację /k. 259-262/ strona pozwana wnosiła o jej oddalenie i zasądzenie od strony powodowej na jej rzecz kosztów postępowania za II instancję.

Sąd Okręgowy zważył ,co następuje;

Apelacja nie jest uzasadniona;

Sąd Okręgowy w pełni podziela ustalenia stanu faktycznego poczynione przez Sąd Rejonowy i przyjmuje je w całości, czyniąc podstawą własnego rozstrzygnięcia. Zbędne jest ich ponowne przedstawienie, ponieważ orzekając na podstawie materiału zgromadzonego w postępowaniu przed sądem I instancji, sąd odwoławczy nie musi powtarzać dokonanych ustaleń, lecz wystarczy stwierdzenie, że przyjmuje je za własne. Podniesiony w apelacji zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego, skutkuje potrzebą wstępnego jego rozważenia, bowiem tak jak i w przypadku błędu w ustaleniach faktycznych wymagane jest zbadanie istnienia związku pomiędzy wskazanym uchybieniem, a treścią wydanego orzeczenia (vide uchwała SN z 31 stycznia 2008r. III CZP 49/07 OSNC 2008, nr 6 poz. 55).Bez uprzedniego ustalenia stanu faktycznego nie jest możliwe dokonywanie subsumpcji jak też prowadzenie rozważań o charakterze materialno-prawnym na co zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 11 marca 2003r. (VCKN 1825/00 niepubl.) stwierdzając, że o prawidłowym zastosowaniu prawa materialnego można mówić dopiero wówczas, gdy ustalenia stanowiące podstawę wydania zaskarżonego orzeczenia pozwalają na ocenę tego zastosowania. Odnosząc się do zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy procesowych reguł dowodów, należy wskazać, iż stanowisko skarżącej jest w tym zakresie nieuzasadnione. Skuteczne postawienie w apelacji zarzutu naruszenia art. 233§1 kpc, polega na wskazaniu argumentów jurydycznych, z których wynikałoby, że sąd I instancji rażąco naruszył zasady oceny wiarygodności i mocy dowodów, a także, ze naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy / por. wyroki S.N z dnia 14.01.2000 r., sygn. akt 1169/99 i z dnia 10.04 2000 r., sygn. akt VCk 17/00/. Odmienny pogląd strony odnośnie znaczenia dowodów i przedstawienia odmiennych wniosków niż wynikają z oceny dokonanej przez sąd I instancji, nie świadczą jeszcze o przekroczeniu swobodnej oceny dowodów i nie stanowią podstawy do zarzucenia sądowi naruszenia przepisu art. 233§1 kpc / por. wyrok S.N. z dnia 4.10 2000 r., sygn. akt III CSK 1238/00/.

W niniejszej sprawie zarzut wadliwej oceny dowodów jest bezzasadny dlatego, ze nie wskazano jakie dyrektywy oceny wiarygodności i mocy dowodów zostały przekroczone i na czym to naruszenie miałoby polegać, ani też, że mogło to mieć wpływ na wynik sprawy /postanowienia S.N. z dnia 11.03. 1997 r- III CKN 13/97 i z dnia 8.08.2000 r. – IIICKN 1146/00/. Przedstawione w apelacji uzasadnienie zarzutu naruszenia art. 233§1 kpc, odnosi się do błędnej interpretacji treści umowy łączącej strony z dnia 3 grudnia 2015 r., skutkiem czego w ocenie apelującej nie uwzględniono roszczenia strony powodowej , którego przedmiot stanowiła zapłata kary umownej na podstawie §9 ust pkt b w związku z §10 ust.5 lit . b umowy. Stanowisko apelującej nie jest uzasadnione. Wszystkie dowody zebrane w niniejszej ocenie zostały poddane właściwej ocenie przez Sąd I instancji z poszanowaniem reguł z art. 233§1 kpc wynikających. Apelująca kreuje własną wersję stanu faktycznego z której miałoby wynikać, że wskutek złożenia przez pozwanego oświadczenia woli o odstąpieniu od umowy istniała podstawa do naliczenia kary umownej.

Trafnie przyjmuje Sąd Rejonowy, że w niniejszej sprawie w umowie łączącej strony nie zastrzeżono kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy przez pozwanego. § 9 ust.2 lit b oraz § 10 ust. 5 umowy z dnia 3 grudnia 2015r. nie określa z czyjej inicjatywy ma dojść do rozwiązania umowy. Zapłaty kary umownej strona powodowa mogła dochodzić od pozwanego, tylko w przypadku wystąpienia okoliczności wymienionych w § 10 u.5 umowy zgodnie z którym powód mógł rozwiązać umowę ze skutkiem natychmiastowym w przypadku gdy pozwany nie przystąpił do realizacji umowy, zaprzestał realizacji umowy w trakcie jej wykonywania, czy też gdy złożył fałszywe oświadczenie lub inne dokumenty poświadczające nieprawdę, bądź nie podał istotnych okoliczności mających wpływ na zawarcie umowy.

W konkretnym przypadku, to pozwany złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy na podstawie art. 16 u. 1 pkt 4 ustawy z dnia 23 listopada 2012r. prawo pocztowe. Zgodnie z brzmieniem artrt. 16. 1. pkt4 Prawa pocztowego / ustawa z dnia 23 listopada 2012r. Dz.U.2017.1481 j.t./ - Operator pocztowy odmawia zawarcia umowy o świadczenie usługi pocztowej albo może odstąpić od umowy, jeżeli: usługa pocztowa miałaby być wykonywana w całości lub w części na obszarze nieobjętym wpisem do rejestru, chyba że operator pocztowy zawarł umowę o współpracę umożliwiającą wykonanie usługi poza tym obszarem;. Interpretując treść umowy łączącej strony za prawidłowe należało uznać i podzielić zważania Sądu I instancji, że nie zostały ziszczone przesłanki wynikające z § 10 u. 5 umowy, skoro to powód mógł rozwiązać umowę, a w niniejszej sprawie umowę wypowiedział pozwany składając stosowne oświadczenie w dniu 25 lipca 2016r ze skutkiem na dzień 1 sierpnia 2017 r.

Wobec takiej konstrukcji postanowień umowy apelująca błędnie zarzuca Sądowi I instancji naruszenie art. 483 § 1 kc oraz art. 484 § 1 kc, skoro brak było przesłanek do naliczenia kary umownej.

Bezpodstawny jest także zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 395 kc, skoro strony określiły podstawę do odstąpienia od umowy z powołaniem się na cyt. wyżej art. 16 u. 1 pkt 4 ustawy prawo pocztowe. § 16 umowy wskazuje, że w zakresie nieuregulowanym niniejszą umową mają zastosowanie przepisy powszechnie obowiązujące w tym przepisy kodeksu cywilnego, co powoduje w niniejszej sprawie jak to właściwie argumentuje Sąd Rejonowy wystąpienie skutków z art. 395 § 2 kc.

Z tych motywów skoro zaskarżony wyrok jest zgodny z prawem i trafny w odniesieniu faktycznych sprawy, apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 kpc. Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego uzasadnia treść art. 98 § 1 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc.

SSO Adam Simoni SSO Małgorzata Mazur SSO Witold Benicki