Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2018r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2018 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółdzielni (...) w O.

przeciwko A. T.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda (...) Spółdzielni (...) w O. od wyroku Sądu Rejonowego w Olecku z dnia 21 listopada 2017 r. I C 463/17

I.  Zmienia zaskarżony wyrok w pkt. I o tyle, że wymienioną tam kwotę 325,23 zł zastępuje kwotą 4273,19 zł (cztery tysiące dwieście siedemnaście złotych 19/100).

II.  Zmienia zaskarżony wyrok w pkt. III w ten sposób, że zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 1131 zł tytułem zwrotów kosztów procesu przed Sądem I instancji, w tym 917 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 664 zł tytułem zwrotów kosztów procesu przed Sądem II instancji, w tym 450 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

SSO Joanna Walczuk SSO Małgorzata Szostak- Szydłowska SSO Mirosław Krzysztof Derda

Sygn. akt I. Ca 62/18

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółdzielnia (...) w O. domagała się zasądzenia od pozwanej A. T. kwoty 4.277,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Wniosła również o obciążenie pozwanej kosztami postępowania.

Uzasadniając swoje żądanie wskazała, iż przysługuje jej prawo użytkowania wieczystego działki nr (...) oraz prawo własności do lokalu mieszkalnego położnego na tym gruncie znajdującym się we wsi Z.. Pozwana zajmuje tą nieruchomość bez tytułu prawnego. Pozwana konsekwentnie odmawia zapłaty za ww. grunt. Przedmiotem pozwu są opłaty (za użytkowanie wieczyste i podatki) związane z nieruchomością a poniesione przez powódkę w latach 2014-2017 w kwocie 4.276,97 zł. Na rozprawie w dniu 19 października 2017 roku powódka doprecyzowała, iż ww. żądanie stanowić ma wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy obliczone jako równowartość ponoszonych w związku z tą nieruchomością przez powódkę opłat.

Pozwana A. T. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki kosztów procesu.

Wskazała, iż do czasu otrzymania pozwu w niniejszej sprawie była przekonana, iż ta część nieruchomości należy do jej rodziny. W sprawie I Ns. 295/05 jej rodzice otrzymali bowiem część nieruchomości oznaczonej jako działka (...). Podniosła jednocześnie zarzut przedawnienia świadczenia za 2014 rok. Na wypadek uwzględnienia powództwa wniosła o rozłożenie należności na raty.

Wyrokiem z dnia 21 listopada 2017r. w sprawie sygn. akt I C 463/17 Sąd Rejonowy w Olecku zasądził od pozwanej A. T. na rzecz powoda (...) Spółdzielni (...) w O. kwotę 325,23 złotych wraz z odsetkami ustawowymi, liczonymi od tej kwoty od dnia 21 września 2017 r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałym zakresie i odstąpił od obciążania pozwanej A. T. kosztami procesu poniesionymi przez powódkę (...) Spółdzielnię (...) w O..

Z ustaleń dokonanych przez Sąd Rejonowy wynika, iż właścicielem działki nr (...) o pow. 0,0079 ha, położonej w Z., gmina O. jest Gmina O.. (...) Spółdzielnia (...) w O. jest użytkownikiem wieczystym tej nieruchomości. Dla nieruchomości tej prowadzona jest w tamtejszym Sądzie księga wieczysta nr (...). Na działce tej położony jest budynek mieszkalny o powierzchni zabudowy 47 m kw. Działka ta poprzednio nosiła numer (...). Pozwana zajmuje powyższą nieruchomość, nie mając do tego tytułu prawnego.

Postanowieniem częściowym z dnia 25 maja 2006 roku sygn. akt I. Ns. 295/05 Sąd Rejonowy w Olecku stwierdził, iż M. D. i H. D. nabyli przez zasiedzenie z dniem 1 stycznia 2006 roku prawo własności działki (...) położonej w Z. kw nr (...). Z kolei postanowieniem końcowym z dnia 30 czerwca 2008 roku Sąd Rejonowy w Olecku w sprawie I. Ns. 295/05 stwierdził, iż M. D. i H. D. nabyli przez zasiedzenie z dniem 1 stycznia 2006 roku prawo użytkowania wieczystego działki nr (...) (poprzednio jako działka (...) z której wydzielono działki (...)) oraz własność budynku na niej posadowionego. Ostatecznie, w wykonaniu ww. postanowienia z działki (...) wyodrębniono geodezyjnie działki (...) o pow. 0,0036 ha i (...) o pow. 0,0079 ha. Postanowienie z dnia 30 czerwca 2011 roku w sprawie I Ns. 295/05 zostało sprostowane i w miejsce nr (...) wpisano (...). Pozwana od 11 marca 2010 roku, w oparciu o umowę darowizny zawartą z H. D. i M. D., jest współwłaścicielem działki nr (...) położonej w Z., gmina O.. Rodzice pozwanej byli również właścicielami sąsiadujących działek nr (...). W dniu 28 stycznia 2015 roku M. i H. D. (rodzice pozwanej) uiścili na rzecz powódki kwotę 7,14 zł tytułem opłaty za użytkowanie wieczyste działki (...).

W dniu 9 stycznia 2017 roku sporządzony został dokument o nazwie wykaz powierzchni użytkowych na dzień 1.01.2017 OSM O. zawierający jednocześnie wykaz powierzchni gruntów na dzień 1.01.2017 r. OSM O.. Za lata 2014-2017 pozwana uiściła na rzecz Gminy O. podatek od nieruchomości – za działkę (...) kwotę 266,49 zł, a za użytkowanie wieczyste tej działki opłatę w kwocie 58,74 zł.

Sąd Rejonowy uznał, iż roszczenie to w zakresie podstawy prawnej wynika z przepisów art. 224 k.c. jak również z art. 225 k.c., a także (przy użyciu określenia „odszkodowanie) z przepisu art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego ( tekst jednolity Dz.U. z 2014 poz. 150 ze zm.– dalej u.p.l.).

Pozwaną należy jednocześnie traktować jako posiadacza w złej wierze. Wbrew jej twierdzeniom nie było, ani dla niej samej, ani dla jej rodziców, od których wywodzi swój tytuł własności do pozostałych, sąsiadujących z działką (...) nieruchomości podstaw do przyjmowania, iż jest właścicielem działki (...) (poprzednio (...)). Tym bardziej, iż w tym zakresie ich (rodziców pozwanej) wniosek o zasiedzenie został oddalony (w sprawie I. Ns. 295/05), a nadto rejestry dotyczące własności, w tym księgi wieczyste są jawne.

Swoje roszczenie, co do wysokości, powódka skonstruowała jako obejmujące zwrot równowartości poniesionych przez nią w latach 2014-2017 podatków i opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości w Z.. O ile, zdaniem Sądu Rejonowego, nic nie stało na przeszkodzie, aby właściciel występujący z takim żądaniem w ten sposób obliczył należne mu wynagrodzenie, o tyle umknęło powódce, iż powyższe (co do wysokości) nie zostało w żaden sposób wykazane. Za wykazanie tego roszczenia co do wysokości nie może być uznany dokument k. 11 sporządzony zapewne przez pracownika powódki. Nie wiadomo, skąd zostały zaczerpnięte stawki będące podstawą dalszych wyliczeń arytmetycznych, ani tym bardziej aby istotnie podatki i opłaty za ww. nieruchomość i budynek określane były właśnie w takiej wysokości. Do wykazania roszczenia co do wysokości koniecznym było wykazanie, iż ww. należności obciążały powódkę we wskazanej w pozwie wysokości. Więcej, powódka w pozwie wskazuje, iż zostały one w tej wysokości opłacone. Powyższe nie zostało jednak w żaden sposób wykazane. Trudno przyjmować, aby obowiązek dowodzenia w tym zakresie (obciążający powoda w oparciu o treść art. 6 k.c.) wyczerpany został poprzez złożenie ww. dokumentu znajdującego się na k. 11 akt sprawy, w szczególności, wobec kwestionowania przez pozwaną roszczenia również i co do wysokości.

Za chybiony uznał Sąd Rejonowy zarzut pozwanej odnośnie przedawnienia roszczenia za 2014 roku. Istotą przedawnienia jest to, że po jego upływie dłużnik może uchylić się od zaspokojenia roszczenia (art. 117 § 2 k.c.). Uchylenie się od zaspokojenia roszczenia następuje poprzez podniesienie zarzutu przedawnienia. W pierwszej kolejności wskazać należy, iż roszczenie powódki przedawnia się z upływem lat dziesięciu od dnia wymagalności ( art. 118 k.c.). Nie jest to bowiem ani roszczenie wynikające z prowadzonej przez powódkę działalności gospodarczej, ani też roszczenie okresowe. Roszczenie właściciela z tytułu bezumownego korzystania z jego rzeczy nie jest roszczeniem o świadczenie okresowe i ulega dziesięcioletniemu przedawnieniu.

Jako podstawę rozstrzygnięcia o kosztach Sąd wskazał art. 100 k.p.c. Pozwana uległa w niewielkim zakresie ( 0,076 części), z resztą na skutek jej właśnie wniosku dowodowego, stąd też zdaniem Sądu powódkę należało obciążyć w całości kosztami procesu.

Powódka (...) Spółdzielnia (...) w O. w złożonej apelacji zaskarżyła wyrok Sądu Rejonowego w Olecku w części oddalającej powództwo (pkt. II wyroku) oraz orzeczenie o kosztach (pkt. III. wyroku).

Powołując się na nowy dowód w postaci 2-ch zaświadczeń Burmistrza O. dotyczących zapłaty zobowiązań podatkowych co do działki (...) opłaconych przez powódkę za lata 2014-2017, zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła naruszenie prawa materialnego, szczególności art. 224 § 2 kc, poprzez nieuwzględnienie całości wyliczonego wynagrodzenia za korzystanie z lokalu powódki przez pozwaną oraz bezzasadną odmowę zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu.

Wskazując na powyższe podstawy wniosła o:

1. uzupełnienie postępowania dowodowego poprzez przeprowadzenie dowodu ze złożonych przy apelacji zaświadczeń Burmistrza O., bowiem konieczność przeprowadzenia tego dowodu wynikła już po wydaniu wyroku przez Sąd. 

2. orzeczenie co do istoty sprawy i zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa i zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kwoty 4.273.19 zł wraz z odsetkami od dnia 21 września 2017 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu za I i II Instancję.

W uzasadnieniu apelacji wskazała, iż po wydaniu wyroku Zarząd powodowej OSM w O. zażądał wyjaśnień od Burmistrza O. w jaki sposób zastały zaewidencjonowane opłacone podatki za działkę (...). Okazało się, że ewidencja podatków jest pełna i zgodna z wyliczeniem powódki jakie zostało złożone przy pozwie. W tym stanie rzeczy powódka zażądała od Burmistrza O. zaświadczenia o poniesionych opłatach podatkowych za działkę (...) w latach objętych pozwem. Otrzymane zaświadczenie od Burmistrza O. potwierdza prawidłowość dokonanego wyliczenia zapłaconych podatków za lata 2014 -2017 przez pozwaną.

Zdaniem powódki konieczność złożenia nowego dowodu w postaci zaświadczeń Burmistrza O. wynikła już po wydaniu wyroku i wyjaśnieniu okoliczności przekazania Sądowi orzekającemu niepełnej informacji podatkowej przez Urząd Miejski w O..

Pozwana wniosła o oddalenie apelacji jako bezzasadnej i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja była w całości uzasadniona, jednakże powyższe stwierdzenie to skutek ustaleń dokonanych przez Sąd Okręgowy w toku postępowania apelacyjnego.

Z przedłożonych przez stronę powodową zaświadczeń Burmistrza O. wynika, iż (...) Spółdzielnia (...) w O. uiściła podatek od nieruchomości za działkę o nr geod. (...) o powierzchni 79 m2, położoną w Z., gmina O. oraz za budynek o powierzchni 43,20 m2, znajdujący się na tej działce za lata 2014-2017 w kwocie łącznej 4.214,45 zł, w tym za:

1) 2014 rok za działkę - 69,52 zł, za budynek - 985,82 zł,

2) 2015 rok za działkę - 69,52 zł, za budynek - 985.82 zł,

3) 2016 rok za działkę - 69,52 zł, za budynek -985,82 zł,

4) 2017 rok za działkę - 69,52 zł, za budynek - 978,91 zł.

Ponadto dokumenty te wskazują, iż (...) Spółdzielnia (...) w O. uiściła opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego gruntu nr geod. (...) położonego w miejscowości Z., gmina O. za lata 2014-2017 w kwocie łącznej 58,74 zł, w tym za:

1) 2014 rok-11,85 zł,

2) 2015 rok-15,63 zł,

3) 2016 rok-15,63 zł,

4) 2017 rok-15,63 zł.

Po dokonaniu powyższych ustaleń należało uznać, że roszczenie było uzasadnione nie tylko co zasady ale również co do wysokości.

Sposób skalkulowania poszczególnych należności wynika z przedłożonego dokumentu urzędowego, który nie został przez pozwaną podważony przed Sądem Okręgowym.

Z powyższych względów wyrok należało zmienić na podstawie przepisu art. 386 § 1 kpc.

O kosztach postępowania przed Sądem I jak i II instancji orzeczono na podstawie przepisu art. 98 kpc w zw. z § 2 ust 3 i § 10 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800, zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 1797, Dz.U. z 2016 r. poz. 1668).

SSO Mirosław Krzysztof Derda SSO Joanna Walczuk SSO Małgorzata Szostak-Szydłowska