Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 8 czerwca 2017 r.

na rozprawie

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko S. C.

o zapłatę

I. Oddala powództwo;

II. Przyznaje ze środków Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Nowym Sączu na rzecz radcy prawnego K. L. kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) netto wraz z należnym 23% podatkiem VAT w kwocie 207 zł (dwieście siedem złotych), tj. kwotę 1.107 zł (jeden tysiąc sto siedem złotych) brutto tytułem pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

Sygn. akt IV P 201/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 8 czerwca 2017 r.

Powód J. S., po ostatecznym sprecyzowaniu żądań (k.50-53), domagał się od pozwanego S. C. kwoty 2.000 zł tytułem naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia. Powód na uzasadnienie żądania wskazał, że we własnym zakresie zakupił odzież i obuwie ochronne, poniósł również koszty prania, koszty te powinien ponieść pracodawca. Praca wykonywana była przez cały rok, w różnych warunkach pogodowych. W czasie zatrudnienia pozwany nie dostarczał napojów i posiłków, które powód musiał we własnym zakresie nabywać. Powód po pracy musiał wracać środkami komunikacji publicznej brudny, nieumyty, wzbudzając pogardę i odrazę pasażerów. Ponadto praca w mrozie, śniegu, deszczu spowodowała u powoda przeziębienie i zapalenie płuc skutkujące kosztami leczenia oraz niezdolnością do pracy przez 35 dni.

W odpowiedzi na pozew (k.20-24,60-63), jak również w toku postępowania, pozwany wnosił o oddalenie powództwa w całości. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał w pierwszej kolejności, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu. Ponadto pozwany podniósł, że powód otrzymał odzież roboczą, w toku zatrudnienia powód nigdy nie zgłaszał problemu braku odzieży. Powód wykonywał proste prace, nie wymagające posiłków regeneracyjnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany S. C. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo - Usługowo - Produkcyjna (...), zatrudnia kilku pracowników, jak również okresowo uczniów w celu przygotowania zawodowego. Przedmiotem działalności jest świadczenie usług monterskich w zakresie instalacji co oraz usług budowlanych (bezsporne).

Pozwany w dniu 1.10.2010 r. zawarł z powodem J. S. umowę o pracę na czas nieokreślony w celu przygotowania zawodowego na stanowisku monter instalacji i urządzeń sanitarnych (bezsporne).

Powód przed rozpoczęciem pracy został zapoznany z ryzykiem zawodowym, przeszedł stosowne szkolenie bhp.

Powodowi została wydana odzież robocza: 2 komplety ubrania roboczego, obuwie robocze, koszula i czapka. Poza tym w przypadku zużycia czy też zniszczenia można było bez przeszkód pobrać nową odzież.

Na bazie firmy znajdowało się zaplecze socjalne, gdzie pracownicy przebierali się i myli, znajdowała się tam również pralka, w której można było wyprać odzież roboczą.

Dowód: akta osobowe, zeznania pozwanego k.86,116, zeznania K. C. k.85-86, zeznania S. T. k.86

Powód w tygodniu przez 2 dni przebywał w szkole, natomiast przez 3 dni pracował u pozwanego w ramach praktycznej nauki zawodu.

Dowód: akta osobowe – listy obecności

Powód z tytułu zatrudnienia u pozwanego otrzymał w całości należne mu wynagrodzenie zasadnicze.

Dowód: listy płac

Powód w okresie zatrudnienia u pozwanego wykonywał najprostsze prace polegające na wykonywaniu czynności usługowych wobec innych pracowników pozwanego, którzy posiadali doświadczenie, kompetencje i wiedzę pozwalające im na wykonywanie specjalistycznych prac.

Rola powoda sprowadzała się do podawania narzędzi i materiałów, przygotowywania kawy i herbaty, wykonywania czynności porządkowych.

Powód wykonywał prace wg zleceń pozwanego zarówno przy montażu instalacji sanitarnych, jak i przy pracach budowlanych, m. in. przy budowie domu jednorodzinnego w Z., budowie drogi w (...), naprawie dróg w lesie.

Powód nie wykonywał pracy w nadgodzinach.

W czasie pracy pozwany zapewniał napoje, zarówno w lecie, jak i w zimie. W okresie jesienno – zimowym pracownicy, w tym powód, mogli skorzystać z agregatu prądotwórczego znajdującego się na samochodzie, którym dojeżdżali do pracy i za jego pomocą zagotować wodę na herbatę lub kawę. Pozwany w okresach mroźnej pogody zapewniał pracownikom również ciepłe posiłki. W przypadku dużych mrozów lub niesprzyjających warunków pogodowych praca nie była świadczona.

Dowód: zeznania K. C. k.85-86, zeznania S. T. k.86, zeznania pozwanego k.86,116

Powód był niezdolny do pracy w okresie od 27.12.2011 r. do 10.02.2012 r.

Dowód: akta osobowe, dokumentacja lekarska k.74

Powód pismem z 28.07.2012 r. wystąpił do pozwanego z prośbą o rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron z dniem 31.07.2012 r. Pozwany wyraził zgodę na rozwiązanie umowy w tym trybie (bezsporne).

Zarówno w czasie zatrudnienia, jak i przy rozwiązywaniu mowy oraz w okresie późniejszym powód nie kierował żadnych żądań do pozwanego dotyczących stosunku pracy, w szczególności związanych z brakiem odzieży ochronnej, brakiem posiłków i napojów oraz brakiem zapłaty za pracę.

Dowód: zeznania pozwanego k.86,116

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zebrane w sprawie dokumenty, zeznania stron i świadków.

Należy wskazać, iż duża część okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy była niesporna między stronami, wynikały one bądź z przedłożonych przez strony dokumentów, bądź z okoliczności wprost przyznanych lub co do których strona przeciwna się nie wypowiedziała i dlatego Sąd mając na uwadze przebieg całego postępowania sądowego, uznał za przyznane (art. 230 kpc). Strony różniły się natomiast co do wniosków, jakie z tych niespornych okoliczności wynikały.

Nie ma sporu co do charakteru prowadzonej działalności przez pozwanego, faktu zatrudnienia powoda u pozwanego i okresu tego zatrudnienia, rodzaju wykonywanych prac. W tym zakresie twierdzenia stron są wzajemnie zbieżne.

Należy wskazać, że częściowo wypowiedzi stron mają związek z oceną okoliczności faktycznych pod względem prawnym, będzie o tym mowa przy ocenie prawnej roszczenia. Częściowo również ocena wypowiedzi stron związana jest ze sposobem wywiązania się przez strony z obowiązku wykazania okoliczności, z których wywodzą one dla siebie korzystne skutki prawne.

Odnośnie zeznań pozwanego należy stwierdzić, iż zdaniem Sądu były one wiarygodne, pozwany zeznawał w sposób szczery, otwarty, przedstawiając okoliczności dotyczące pracy powoda, jej charakteru oraz warunków. Znaczna część zeznań pozwanego dotyczyła okoliczności niespornych między stronami, o których była mowa powyżej.

W szczególności Sąd dał wiarę zeznaniom powoda w zakresie dotyczącym spornych okoliczności, tj. wydania powodowi odzieży ochronnej, dostarczania napojów oraz czasu pracy i warunków pracy.

Fakt wydania odzieży ochronnej został jednoznacznie potwierdzony dokumentacją, wynika z niej, że powód otrzymał odzież roboczą, składając stosowne podpisy na karcie wydania odzieży. Brak jest logicznych podstaw do przyjmowania, by pomimo podpisania karty odzieży powód miał jej nie otrzymać. Wydanie odzieży powodowi potwierdził pozwany oraz pracownicy firmy: K. C. i S. T., pracownicy sami również otrzymali odzież ochronną. Skoro pozostali pracownicy mieli odzież ochronną, nie ma przekonujących racji by przyjmować, by akurat powód miał tej odzieży nie dostać. Świadkowie wskazali, że powód odzieży w pracy używał. Poza tym powód nie przedstawił żadnego dowodu, by miał we własnym zakresie zakupić odzież ochronną. Świadkowie wskazali również, że można było bez przeszkód skorzystać z pralki na bazie i odzież wyprać, ewentualnie pobrać proszek i zrobić pranie w domu.

Świadkowie K. C. i S. T. oraz pozwany wskazali również, że w czasie pracy była dostępna woda i ciepłe napoje, ich wypowiedzi są zgodne w tym zakresie, odmienne twierdzenia powoda są całkowicie odosobnione. Z ustaleń wynika, że istniała realna możliwość skorzystania tak z wody mineralnej, jak i kawy, czy herbaty, zarówno w okresie letnim, jak i zimowym. Jeśli pomimo zapewnienia napojów przez pracodawcę powód we własnym zakresie zakupił sobie dodatkowo jakieś napoje, nie może to obciążać pozwanego. Twierdzenia powoda o zakupie napojów są sprzeczne również z doświadczeniem życiowym, zasadnie pozwany wskazywał, że sam był zainteresowany, by pracownicy byli zdrowi i zdatni do pracy, gdyż dzięki temu mógł wykonywać przyjmowane zlecenia. W toku zatrudnienia powód nie zarzucał w żaden sposób, by miał nie otrzymywać napojów, czy też odzieży ochronnej. Symptomatyczne jest to, że o tych rzeczach „przypomniał sobie” dopiero kilka lat po zakończeniu pracy u pozwanego.

Nie są zasadne twierdzenia powoda, jakoby pracował ponad 8 godzin oraz by pracował w soboty, nie ma na to żadnych dowodów poza gołosłownymi twierdzeniami powoda. Podobnie jak w odniesieniu do rzekomego braku napojów oraz braku odzieży ochronnej, twierdzenia w tym zakresie pojawiły się kilka lat po zakończeniu pracy. W tracie zatrudnienia powód nie protestował przeciwko „wymuszaniu” na nim dłuższej pracy, jak i nie żądał wynagrodzenia z tego tytułu. Z zeznań świadków i pozwanego jednoznacznie wynika, że powód ni tylko nie pracował każdego dnia, ale pracował maksymalnie po 8 godzin. Powód będąc zatrudnionym u pozwanego równocześnie chodził do szkoły, pracował jedynie przez 3 dni w tygodniu. Ponadto wykonywał lekkie prace, w większości mające charakter pomocniczy i porządkowy.

Jeśli chodzi o zeznania pozwanego to należy ocenić je jako wiarygodne, w ocenie Sądu brak podstaw do kwestionowania prawdziwości wypowiedzi pozwanego. Znajdują one potwierdzenie w zebranej w sprawie dokumentacji oraz w wiarygodnych wypowiedziach świadków: K. C. i S. T..

Sąd dokonując ustaleń w sprawie oparł się również na zebranych dokumentach, które pozwoliły na bardziej dogłębną weryfikację twierdzeń stron odnośnie istotnych dla sprawy okoliczności. Treść dokumentów nie budziła między stronami sporu, a ich odmienna ocena dotyczyła skutków prawnych, jakie zdaniem stron z tych dokumentów wynikały. Twierdzenia powoda (k.30), że pozwany „kazał” mu podpisać odbiór odzieży ochronnej nie są przekonujące. Listy płac powód również podpisywał, trudno przyjmować, by i w tym przypadku miał być zmuszany do tej czynności.

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności wymaga rozważenia podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia. Stosownie do treści art. 291 § 1 kp roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.

Powód zatrudniony był u pozwanego do 31 lipca 2012 r., z roszczeniami zaś wystąpił w dniu 12 października 2016 r. Roszczenia powoda mają swoje źródło w łączącym strony stosunku pracy i powstały najpóźniej do dnia rozwiązania tego stosunku. Ze stosownymi więc żądaniami powód powinien był wystąpić do dnia 31 lipca 2015 r.

Powód nie wykazał, by istniały jakieś obiektywne przeszkody, które uniemożliwiły wcześniejsze wytoczenie powództwa.

Brak jest również podstaw do przyjmowania, by pozwany nadużywał swojego prawa podnosząc zarzut przedawnienia. Skoro od zakończenia stosunku pracy minął okres ponad 4 lat, do czasu rozwiązaniu umowy o pracę powód nie kierował zarzutów czy też żądań, które są objęte niniejszym postępowaniem, nie ma podstaw do ograniczania pozwanego w prawie do zgłoszenia zarzutu przedawnienia. To powód wystąpił z wnioskiem o rozwiązanie stosunku pracy na mocy porozumienia stron i pozwany wyraził na to zgodę. Strony rozstały się więc w zgodzie, w szczególności powód nie uzależniał odejścia do zaspokojenia jego takich, czy innych żądań. Co więcej również w okresie bezpośrednio następującym po rozwiązaniu umowy powód nie kierował żadnych żądań pod adresem pozwanego. Skutki bezczynności obciążają więc wyłącznie powoda i nie ma podstaw do przerzucania ich na pozwanego.

Ubocznie można jeszcze wskazać, że zarzut naruszenia zasad współżycia społecznego podnoszony przez powoda jest w jego sytuacji co najmniej - delikatnie rzecz ujmując - nieuprawniony. Zarzut taki może podnieść jedynie osoba, która sama zasad współżycia społecznego nie narusza. Powód zaczął dorosłe życie od rażącego naruszenia norm określających zasady funkcjonowania w społeczeństwie, za co został skazany na karę bezwzględnego pozbawienia wolności w wymiarze 3 lat i 6 miesięcy. Zderzając to z postawą pozwanego, który od wielu lat prowadzi działalność gospodarczą, płaci podatki i daje zatrudnienie innym, prowadzi to do wniosków oczywistych, które czynią zarzuty powoda całkowicie nieuprawnionymi.

Poza zasadnie podniesionym zarzutem przedawnienia należy wskazać, że brak było merytorycznych podstaw do uwzględnienia żądań powoda.

Stosownie do treści art. 233 kp pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom odpowiednie urządzenia higieniczno-sanitarne oraz dostarczyć niezbędne środki higieny osobistej. Szczegółowe rozwiązania w tym zakresie zawiera Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Rozporządzenia to rozróżnia środki ochrony indywidualnej od zwykłej odzieży roboczej. Stosownie z kolei do treści art. 237 ⁷ § 1 kp pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach m. in. jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu w czasie pracy. Zgodnie zaś z § 4 w/w przepisy pracownikowi używającemu własnej odzieży i obuwia roboczego pracodawca wypłaca ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny.

Jak wynika z dokonanych ustaleń powód otrzymał od pozwanego odzież roboczą, istniała również możliwość wyprania tej odzieży. Żądanie więc zwrotu kosztów zakupu odzieży oraz jej prania jest nieuzasadnione. Inną kwestią jest to, że powód nie wykazał w żaden sposób faktu poniesienia wydatków na zakup odzieży oraz na jej pranie.

Z ustaleń wynika również, że powód, jak i pozostali pracownicy, miał zapewniony dostęp do napojów, zarówno w okresie letnim, jak i zimowym.

Zgodnie z § 13 w/w rozporządzenia z dnia 26 września 1997 r. pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom dostateczną ilość wody nadającej się do picia oraz wodę do celów higienicznosanitarnych, gospodarczych i przeciwpożarowych. Ponadto, zgodnie z art. 232 ustawy kp oraz z § 112 w/w rozporządzenia pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom zatrudnionym stale lub okresowo w warunkach szczególnie uciążliwych - oprócz wody - inne napoje. Ilość, rodzaj i temperatura tych napojów powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy i potrzeb fizjologicznych pracowników. Zasady zaopatrzenia w napoje pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych są określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.

Pozwany ciążące na nim obowiązki w tym zakresie spełnił.

Również nieuzasadnione są żądania dotyczące zadośćuczynienia z tytułu rzekomo naruszonych przez pozwanego dóbr osobistych powoda. Skoro to powód domaga się zapłaty zadośćuczynienia, to on zgodnie z art. 6 kc obowiązany był wykazać spełnienie się przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego pracodawcy.

Powód otrzymał od pozwanego odzież ochronną, miał zapewnione napoje przez cały okres zatrudnienia, miał możliwość skorzystania z zaplecza socjalnego, gdzie mógł się przebrać i umyć. Powód nie pracował w nadgodzinach, a za przepracowany czas otrzymał umówione wynagrodzenie. Nie ma żadnych podstaw, by wiązać problemy zdrowotne powoda z warunkami pracy – nie zostało wykazane żadne zaniedbanie po stronie pracodawcy, a tym bardziej związek przyczynowy między rzekomo wadliwie zorganizowaną pracą, a wystąpieniem zachorowania. Zarzuty pozwanego w tym zakresie (k.62-63) są zasadne i tym bardziej uzasadnione, że powód pracował tylko 3 dni w tygodniu. Przyczyn zachorowania mogło wystąpić wiele i nie ma racjonalnych przesłanek, by wiązać je z pozwanym pracodawcą.

Reasumując roszczenie powoda było całkowicie nieuzasadnione i podlegało oddaleniu.

Sąd przyznał ze środków Skarbu Państwa pełnomocnikowi z urzędu koszty udzielonej powodowi pomocy prawnej, które nie zostały pokryte.