Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 marca 2018 roku

Sąd Rejonowy dla W. M.w W., II W. C. w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Niewiadomski

Protokolant: Klaudia Majsterek

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2018 roku w W.

na rozprawie

sprawy z powództwa E. B. spółki akcyjnej z siedzibą we W. (KRS (...))

przeciwko R. P.

o zapłatę

I. uchyla wyrok zaoczny z dnia 22 grudnia 2015 roku i powództwo oddala;

II. zasądza od powoda E. B. spółki akcyjnej z siedzibą we W. na rzecz pozwanej R. P. kwotę 2.999 (dwa tysiące dziewięćset dziewięćdziesiąt dziewięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt II C 1849/15

UZASADNIENIE

W dniu 30 kwietnia 2015 roku powód - E. B.spółka akcyjna z siedzibą we W. - złożył pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym wnosząc o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego R. P. kwoty 7.780,57 złotych z odsetkami umownymi w wysokości 10% rocznie od 30 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty, ale nie więcej niż czterokrotność stopy lombardowej NBP oraz kwoty 602,40 zł tytułem odsetek umownych, kwoty 14.725, 85 złotych tytułem odsetek karnych i kwoty 150 złotych tytułem kosztów windykacji.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 17 maja 2005 roku zawarł z pozwaną umowę pożyczki o nr PG\ (...), z której to pozwana nie wywiązała się – co w konsekwencji spowodowało wypowiedzenie umowy przez E. B. spółkę akcyjną z siedzibą we W.. Powód wskazał, iż wierzytelność objęta pozwem jest wymagalna od dnia 23 czerwca 2006 roku. Na wymagalne roszczenie składać się miał kapitał w wysokości 7.780,57 złotych, odsetki umowne w wysokości 602,40 złotych, odsetki karne w wysokości 14.735,85 złotych oraz koszty windykacji w wysokości 150 złotych wraz z dalszymi odsetkami, które obciążają pozwanego od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty obliczone od kwoty kapitału według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w Banku, która na dzień sporządzenia pozwu wynosił 10% w stosunku rocznym ( pozew k. 3-4).

Postanowieniem z dnia 25 maja 2015 roku Sąd Rejonowy L. L., VIW. C., stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazał sprawę do Sądu Rejonowego dla W. M.w W.. ( postanowienie k. 6).

W dniu 22 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy dla W. M.w W. wydał wyrok zaoczny, w którym zasądził od pozwanej R. P. na rzecz powoda E. B. Spółka Akcyjna z siedzibą we W. kwotę 23.258,82 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 7.780,57 złotych w wysokości stanowiącej czterokrotność kredytu lombardowego NBP od dnia 30 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty ( wyrok zaoczny k. 36).

W dniu 12 sierpnia 2016 roku pozwana złożyła obarczony brakami formalnymi sprzeciw od wyroku zaocznego. Podniosła zarzut przedawnienia roszczenia ( sprzeciw k. 61). Pismem z dnia 13 kwietnia 2017 roku pełnomocnik pozwanej wniósł o uznanie, że sprzeciw od wyroku zaocznego z dnia 22 grudnia 2015 roku został wniesiony przez pozwaną w terminie, ponadto wniósł o uchylenie wyroku zaocznego z dnia 22 grudnia 2015 roku i oddalenie powództwa w całości z uwagi na przedawnienie roszczenia. ( pismo k. 73-78).

Postanowieniem Sądu Rejonowego dla W. M. w W. z dnia 29 grudnia 2017 roku przywrócono pozwanej R. P. termin do wniesienia sprzeciwu od wyroku zaocznego wydanego w niniejszej sprawie w dniu 22 grudnia 2015 roku oraz zawieszono nadany mu rygor natychmiastowej wykonalności ( postanowienie k. 121-123).

W toku postępowania pozwana podtrzymała stanowisko w sprawie wnosząc o uchylenie wyroku zaocznego i podtrzymując zarzut przedawnienia ( protokół rozprawy k. 131).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 maja 2017 roku R. P. zawarła z E. B. spółką akcyjną z siedzibą we W. umowę pożyczki o nr (...). Pismem z dnia 16 maja 2006 roku E. B. spółka akcyjna z siedzibą we W. wypowiedziała w/w umowę. Wierzytelność dochodzona z tytułu zawartej umowy pożyczki jest wymagalna od 23 czerwca 2006 roku i wyniosła 7.780,57 złotych ( bezsporne, pozew k. 3, sprzeciw k. 61, pismo przygotowawcze k. 73-78). Od dnia 18 lutego 2005 roku R. P. nie jest zameldowała w lokalu nr (...) przy ul. (...) w W. ( poświadczenie k. 91).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dokumentów i kserokopii dokumentów złożonych przez strony postępowania. W ocenie Sądu dowody te, w zakresie, w jakim stanowiły podstawę poczynionych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych, tworzą zasadniczo spójny i niebudzący wątpliwości w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a przez to zasługujący na wiarę materiał dowodowy. Stwierdzić należy, że żadna ze stron, co do zasady, nie podawała w wątpliwość ich wiarygodności i mocy dowodowej, a również i Sąd nie dopatrzył się w nich niczego, co uzasadniałoby powzięcie wątpliwości w tym zakresie z urzędu. Dodatkowo czyniąc ustalenia faktyczne Sąd uwzględnił, zgodne twierdzenia stron w trybie art. 229 kpc oraz twierdzenia strony, którym przeciwnik nie przeczył w trybie art. 230 kpc.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie. Nie ulega wątpliwości, iż podstawę merytorycznego rozstrzygnięcia każdej sprawy cywilnej stanowi materiał procesowy (tzn. fakty i dowody) zebrany w toku postępowania, o czym przesądza treść art. 316 § 1 i art. 328 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego (tj. Dz. U. z 2018 roku, poz. 155 ze zm., powoływany dalej w skrócie jako kpc). Jednak zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (tj. Dz. U. z 2017 roku, poz. 459, powoływany dalej w skrócie jako kc) oraz art. 232 kpc to strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Powyższe przepisy stanowią normatywną podstawę zasady kontradyktoryjności, zgodnie z którą ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego. To one są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania, do nich należy gromadzenie materiału i wreszcie to one ponoszą odpowiedzialność za jego wynik ( vide: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6–7, poz. 76, z glosą A. Zielińskiego, Palestra 1998, nr 1–2, s. 204; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 1997 roku, II CKN 70/96, OSNC 1997, nr 8, poz. 113). Są one także konsekwencją fundamentalnej cechy prawa cywilnego którą jest równorzędność podmiotów stosunków cywilnoprawnych , a nie podporządkowanie jednego podmiotu prawa innemu podmiotowi. Tym samym podmioty zbiorowe, nawet prowadzącej działalność gospodarczą w bardzo szerokim i rozległym zakresie, nie mogą być nigdy traktowane w sposób bardziej uprzywilejowany niż osoby fizyczne – w tym także w kwestii obowiązku udowodnienia istnienia i wysokości dochodzonego roszczenia.

Zatem w niniejszej sprawie to powód był zobligowany do wykazania, iż zgodnie z przepisami prawa cywilnego pozwana jest zobowiązana do uiszczenia na jego rzecz kwoty dochodzonej pozwem. Jednak dokonując analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, iż nie wykazano istnienia po stronie pozwanej takiego obowiązku, co w efekcie musiało skutkować podjęciem merytorycznego rozstrzygnięcia w postaci oddalenia powództwa.

Powód przedstawił w toku sprawy nadzwyczaj ubogi materiał dowodowy który w ogóle nie wykazał istnienia wierzytelności dochodzonej niniejszym pozwem. Podstawę prawną roszczenia dochodzonego pozwem w niniejszej sprawie stanowić miała umowa pożyczki nr PG\ (...) z 17 maja 2005 roku. Należy jednak z naciskiem zauważyć, że strona powodowa nie przedstawiła absolutnie żadnych dokumentów potwierdzających, iż pozwana zawarła powyższą umowę, a tym bardziej - że nie wykonała jej postanowień i w efekcie powstało wobec niej roszczenie powoda.

Niezależnie od tego należy wskazać, iż nawet gdyby powyższa umowa istotnie została zawarta (co ostatecznie potwierdziła pozwana), to Sąd nie miał żadnej możliwości zbadania jej ważności, w tym przede wszystkim w aspekcie zgodności z przepisami powszechnie obowiązującego prawa. Tym bardziej nie była możliwa weryfikacja, czy nie zawierała ona niedozwolonych postanowień umownych lub czy nie została rozwiązana.

W realiach niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, iż pozwana jest konsumentem w znaczeniu określonym w art. 22 ¹ kc. Warto podkreślić, iż w art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) został na władze publiczne nałożony obowiązek podejmowania działań chroniących konsumentów przed działaniem zagrażającym ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Przepis ten stanowi w założeniu ochronę słabszej strony w procesie dystrybucji dóbr lub usług. Obowiązki ochronne spoczywające na władzach publicznych obejmują konieczność zapewnienia minimalnych gwarancji ustawowych wszelkim podmiotom, które zajmują słabszą pozycję w relacji do profesjonalnych uczestników gry rynkowej (podobne stanowisko zajął Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 2 grudnia 2008 roku, sygn. K 37/07, OTK ZU nr 10/A/2008, poz. 172).

Niezależnie od powyższych rozważań, nawet gdyby powód wykazał zasadność i wysokość należności dochodzonej w niniejszej sprawie, to powództwo i tak nie mogłoby zostać uwzględnione z uwagi na skutecznie podniesiony przez stronę pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia.

Stosownie do art. 117 § 1 i 2 kc z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu; po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Zgodnie natomiast z art. 118 kc jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata . Stosownie do art. 120 § 1 w zw. z art. 123 § 1 kc bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, natomiast przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje lub przez wszczęcie mediacji.

Ze zgodnych stanowisk stron wynika, że roszczenie o zwrot świadczenia będącego przedmiotem umowy stało się wymagalne z datą 23 czerwca 2006 roku, gdyż pismem z dnia 16 maja 2006 roku powód wypowiedział umowę o nr (...). Nie ulega też wątpliwości, że na gruncie niniejszej sprawy obowiązuje trzyletni termin przedawnienia, ponieważ roszczenie o zwrot udzielonej pożyczki ma związek z prowadzoną przez bank (przedsiębiorcę) działalnością gospodarczą. Należy przy tym pamiętać, że przedawnienie biegnie oddzielnie w stosunku do każdej z rat, więc poszczególne raty kredytu przedawniły się po upływie trzech lat licząc od dnia, w którym rata powinna zostać zapłacona zgodnie z zawartą umową kredytową. Powód nie wykazał żadnym przeciwdowodem, by bieg przedawnienia został przerwany - czy to poprzez zainicjowanie postępowań sądowych czy przez jakąkolwiek inną czynność podjętą przez niego w celu dochodzenia zaspokojenia roszczenia, np. poprzez rozmowy podejmowane z pożyczkobiorcą lub uznanie przez nią roszczenia. Nie wskazano też innej daty, z jaką roszczenie mogłoby stać się wymagalne, np. poprzez udzielenie prolongaty w spłacie zadłużenia. Mając na względzie powyższe rozważania należało zatem przyjąć, że roszczenie objęte przedmiotowym pozwem przedawniło się z dniem 23 czerwca 2009 roku. Pozew został wniesiony dnia 30 kwietnia 2015 roku, a więc po upływie tego terminu.

Zgodnie z art. 347 kpc o ponownym rozpoznaniu sprawy sąd wydaje wyrok, którym wyrok zaoczny w całości lub części utrzymuje w mocy albo uchyla go i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też pozew odrzuca lub postępowanie umarza. W realiach niniejszej sprawy Sąd wydał wyrok zaoczny gdyż przyjął, iż pozwana nie wdała się w spór co do istoty sprawy. Tymczasem pozwana nie zamieszkiwała pod adresem wskazanym w pozwie od ponad 10 lat. Od dnia 18 lutego 2005 roku R. P. nie jest już bowiem zameldowała w lokalu nr (...) przy ul. (...) w W. ( poświadczenie k. 91). Po faktycznym zapewnieniu jej możliwości udziału w sprawie, przeprowadzeniu zawnioskowanych przez nią dowodów i przeanalizowaniu zarzutów Sąd uznał, iż powództwo nie zasługuje na uwzględnienie. Dlatego na podstawie art. 347 kpc Sąd w pkt I sentencji uchylił wyrok zaoczny z dnia 22 grudnia 2015 roku oraz powództwo oddalił.

O kosztach postępowania (pkt II sentencji wyroku) Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik. Nie ulega wątpliwości, iż pozwana jest stroną wygrywającą niniejszy proces. Na zasądzone na jej rzecz koszty złożyły się: kwota 2.400 złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika będącego adwokatem, które Sąd ustalił na podstawie § 3 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku poz. 1800 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w dacie wytoczenia powództwa, kwota 17 złotych tytułem uiszczonej opłaty skarbowej od dokumentu pełnomocnictwa ( potwierdzenie przelewu k. 71) oraz kwota 582 złote tytułem uiszczonej opłaty sądowej od sprzeciwu od wyroku zaocznego ( potwierdzenie przelewu k. 115).

Mając na uwadze powyższe okoliczności i treść przepisów prawa, Sąd orzekł jak w sentencji.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.