Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Toruń, 14 sierpnia 2017r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Stępniewicz

Protokolant: sekretarz sądowy Katarzyna Domanowska

po rozpoznaniu na rozprawie 31 lipca 2017r.

sprawy z powództwa Banku (...) Spółki Akcyjnej we W.

przeciwko W. B.

o zapłatę

1.zasądza od pozwanego W. B. na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej we W. kwotę 84.096,06 (osiemdziesiąt cztery tysiące dziewięćdziesiąt sześć złotych sześć groszy) zł z odsetkami od kwoty 81.225,62 (osiemdziesiąt jeden tysięcy dwieście dwadzieścia jeden złotych sześćdziesiąt dwa grosze) zł w wysokości czterokrotność stopy lombardowej NBP rocznie, nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych od 4 listopada 2016r. do 27 maja 2017r., a od 28 maja 2017r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie do dnia zapłaty;

2. oddala powództwo w pozostałej części;

3. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 9622,00(dziewięć tysięcy sześćset dwadzieścia dwa) zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt IC 545/17

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 13 lutego 2017r. do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, powód Bank (...) Spółka Akcyjna we W.; reprezentowany przez radcę prawnego; domagał się wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu nakazowym i zasądzenia od pozwanego W. B. kwoty 84096,06 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie od kwoty 81225,62zł, ale nie więcej niż odsetki maksymalne od 4 listopada 2016r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu- w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu żądania powód podniósł, że 12 lutego 2015r. zawarł z pozwanym umowę kredytu gotówkowego. Ponieważ pozwany nie wywiązał się z warunków określonych umową, dlatego został wezwany do spłaty zadłużenia. Zadłużenie zostało stwierdzone wyciągiem z ksiąg bankowych.

Postanowieniem z 8 marca 2017r. SR Lublin-Zachód w Lublinie przekazał sprawę do tutejszego Sądu Okręgowego.

Powód w piśmie z 3 kwietnia 2017r. dodatkowo wskazał, że umowa została pozwanemu wypowiedziana pismem z 15 września 2016r.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu swego stanowiska wskazał, że roszczenie jest nieudowodnione i przedwczesne. Potwierdził, że zawarł z powodem umowę oraz to, że przestał terminowo regulować spłatę zadłużenia. Pozwany wyjaśnił, że znalazł się w trudnej sytuacji zdrowotnej i finansowej oraz podał, że bank nie miał podstaw do wypowiedzenia mu umowy. W. B. miał wątpliwości co do prawidłowości obliczenia przez bank należności głównej i odsetek. Pozwany oświadczył, że jego zdaniem umowa nadal wiąże strony, a gdyby tak nie było to chciałby spłacić zadłużenie w ratach.

Sąd ustalił co następuje:

Bank (...) Spółka Akcyjna we W. i pozwany W. B.. zawarli umowę kredytu gotówkowego. Bank oddał do dyspozycji pozwanego 97 tys. zł na okres do 28 lutego 2021r. z przeznaczeniem pieniędzy na cel konsumpcyjny. Po pomniejszeniu w/w kwoty o należną bankowi prowizję, pozwany otrzymał kwotę 95060,00zł. Pozwany w § 6 umowy zobowiązał się do spłaty kredytu wraz z odsetkami umownymi w wysokości 7,99% w stosunku rocznym ( rzeczywista stopa procentowa wynosiła 9,19%), w 72 równych ratach wynoszących po 1713,53 zł każda, płatnych zgodnie z harmonogramem, poczynając od marca 2015r. Strony także ustaliły w umowie (§ 10), że w sytuacji naruszenia warunków umowy, bank może umowę wypowiedzieć z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia i zażądać spłaty całej należności.

Strony ustaliły w umowie (§4), że będą pobierane opłaty i prowizje związane z udostępnieniem i obsługą kredytu, zgodnie z obowiązującym w dniu dokonywania czynności wyciągiem z „Taryfy opłat i prowizji pobieranych przez Bank (...) SA za czynności bankowe dla ludności”. Nadto strony przewidziały możliwość podwyższenia opłat i prowizji w okresie obowiązywania umowy. Na dzień zawarcia umowy całkowita kwota do zapłaty wynosiła 123238,31 zł ( 95060,00 zł – całkowita kwota kredytu+ 28178,31 zł- całkowity koszt kredytu – w tym 26238,31 zł odsetki i 1940,00 zł prowizja). Zgodnie z umową (§ 8), kredytobiorca zobowiązał się pokryć odsetki od należności przeterminowanych wraz z kosztami wysłanych upomnień lub zawiadomień o zaległościach, zgodnie z obowiązującym wyciągiem z taryfy. Odsetki od należności przeterminowanych równe miały być czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP

Pismem z 2 grudnia 2016r. pozwany został wezwany do zapłaty kwoty 84726,62 zł, z czego należność główna wynosiła 81 225,62 zł

(okoliczności bezsporne, patrz też umowa k. 22-26, harmonogram k.28-29, pismo k. 30 i 30v)

Pozwany po raz pierwszy nie uregulował całej raty w maju 2015r., także

w lipcu i listopadzie 2015r. oraz w lutym i kwietniu 2016r., nie zapłacił całej umówionej raty w terminie.

(okoliczności bezsporne, patrz harmonogram k. 58 patrz historia rachunku k. 67)

Pismem z 14 września 2016r. doręczonym pozwanemu 19 września 2016r. powodowy bank oświadczył, że wypowiada umowę i wzywa do zapłaty całej wierzytelności w terminie 30 dni. Jednocześnie bank wskazał, że wpłata w terminie 30 dni od otrzymania wypowiedzenia całości zadłużenia z tytułu przeterminowanego kapitału powiększonego o bieżące odsetki, naliczone do dnia spłaty, przeterminowanych odsetek, odsetek karnych, naliczonych kosztów wynikających z umowy i taryfy opłat i prowizji oraz terminowa spłata najbliższej wymaganej raty kredytu - ZOSTANIE POTRAKTOWANA JAKO ZGODA NA UZNANIE WYPOWIEDZENIA ZA BEZSKUTECZNE I UTRZYMANIE DOTYCHCZSOWYCH WARUNKÓW UMOWY KREDYTOWEJ.

( okoliczności bezsporne, patrz pismo k. 20 i dowód doręczenia k.18v)

13 lutego 2017r. powodowy bank wystawił wyciąg z ksiąg. Wynika z niego, że pozwany posiadał wobec banku wymagalne zadłużenie na kwotę 84096,06 zł, na którą składały się: należność główna 81225,62 zł, odsetki umowne w kwocie 2870,44 zł, odsetki z tytułu opóźnienia 2274,52 zł.

( okoliczności bezsporne, patrz wyciąg z ksiąg - k. 19 akt)

W momencie zawierania przez strony umowy w powodowym banku obowiązywała „Taryfa opłat i prowizji za czynności bankowe dla ludności”, taryfa została zmieniona w 2016r.

( okoliczności bezsporne, patrz taryfy k. 93-169)

Odpis pozwu został doręczony pozwanemu 27 kwietnia 2017r.

(okoliczności bezsporne)

Sąd zważył co następuje:

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zaoferowane dowody z dokumentów. Dokumenty te Sąd uznał za materiał wiarygodny. Żadna za stron nie zaprzeczyła prawdziwości złożonych dokumentów; żaden dokument nie wzbudził również zastrzeżeń Sądu – nie było ku temu przesłanek. Dlatego Sąd uznał, że odzwierciedlają one rzeczywisty stan rzeczy.

Istota sporu sprowadzała się do wyjaśnienia, czy powód mógł wypowiedzieć wiążąca strony umowę, czy wypowiedzenie było skutecznie i czy roszczenie stało się wymagalne. Poza tym wyjaśnienia wymagała także kwestia prawidłowości obliczenia dochodzonej należności głównej i odsetek. Pozwany innych zarzutów nie podniósł, dlatego Sąd uznał, iż inne okoliczności faktyczne, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła nie były sporne (art. 230 kpc).

Pozwany pozostał bierny dowodowo. Jego aktywność ograniczyła się do wniesienia odpowiedzi na pozew. W toku sprawy pozwany nie odniósł się do złożonych przez stronę powodową dokumentów. Mając to na uwadze Sąd przyjął, że fakty wynikające ze złożonych dokumentów są bezsporne ( art. 230 kpc). Sąd pominął dowód z przesłuchania stron, z uwagi na to, że pozwany nie stawił się na rozprawę 31 lipca 2017r. i nie usprawiedliwił niestawiennictwa ( art. 302§1 kpc).

W ocenie Sądu pismo powoda z 14 września 2016r. nie było w swej treści jednoznaczne. Bank oświadczał, że umowę wypowiada, ale gdyby pozwany uregulował wskazane w tym piśmie należności to umowa miała strony nadal wiązać, a wypowiedzenie miało być bezskuteczne. Ponieważ pismo było niejednoznaczne, do skutecznego wypowiedzenia umowy doszło dopiero z chwilą doręczenia W. B. odpisu pozwu.

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu orzeczenia z 11 września 1997r. III CZP 39/97 (OSNC 1997/12/191) wskazał, że judykatura i piśmiennictwo przypisują sens określonych oświadczeń woli ( lub oświadczeń do nich zbliżonych) pismom procesowym, choć takie ich znaczenie nie wynika z reguł językowych, ale da się wywieść z ich celu. Jest tak wtedy, gdy przesłanką osiągnięcia celu do, którego zmierza pismo - jest złożenie oznaczonego oświadczenia, które dotychczas nie zostało dokonane. Sąd Najwyższy wskazuje, że zakładając racjonalne postępowanie autora pisma, przyjmuje się, że w tej sytuacji złożył on także oświadczenie niezbędne do osiągnięcia celu pisma. Podobnie wypowiedziała się też Główna Komisja Arbitrażowa ( orzeczenie z 10.11.1987r. DO-8835/87 OSPIKA 1990, z. 4, poz. 241)- przyjęła, że kupujący może oświadczyć wolę odstąpienia od umowy sprzedaży- także przez wystąpienie przeciw sprzedawcy z wnioskiem

o zwrot ceny sprzedanej rzeczy. Także w sytuacji udzielenia pełnomocnictwa procesowego do wytoczenia powództwa o coś, czego przesłanką jest złożenie oznaczonego oświadczenia woli, w udzieleniu takiego pełnomocnictwa może być zawarte także umocowanie pełnomocnika do złożenia takiego oświadczenia. Wobec treści art. 61 kc, do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytowej wiążącej strony doszło najpóźniej z chwilą doręczenia odpisu pozwu pozwanemu, a więc z dniem 27 kwietnia 2017r. Oznacza to, że roszczenie zgłoszone w pozwie na dzień orzekania było wymagalne.

W omawianej sprawie strony zawarły umowę kredytu bankowego. Zgodnie

z art. 69 ust. 1 prawa bankowego, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Udzielanie kredytów jest jedną

z czynności banków przewidzianą w prawie bankowym. Do essentialia negotii umowy kredytu należą: oddanie przez bank do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie ściśle określonej kwoty środków pieniężnych

z przeznaczeniem na ustalony cel oraz zobowiązanie kredytobiorcy do korzystania z oddanych do dyspozycji środków pieniężnych na warunkach określonych

w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami

w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu (patrz. Arkadiusz Kawulski, Komentarz do prawa bankowego. Uwagi do art. 69, LEX 2013). Umowa kredytu stanowi zatem odrębny typ umowy nazwanej. Jest to umowa konsensualna, dwustronnie zobowiązująca, odpłatna.

W omawianej sprawie, jak wyżej wskazano, strony zawarły taką umowę. Zgodnie z umową pozwany był zobowiązany do spłaty kredytu w ratach określonych w umowie. Pozwany zaprzestał spłacania całości ustalonych rat zaciągniętego kredytu i doprowadził do jego wypowiedzenia.

Mając wszystko powyższe na uwadze żądanie Sąd uwzględnił żądanie na mocy art. 471 kc w zw. z art. 69 prawa bankowego i § 8 i 10 umowy oraz na mocy art. 359 k.c., 481 k.c., 482 k.c. i o powyższym orzekł jak w pkt jeden wyroku. Ponieważ z chwilą wypowiedzenia umowy przestały wiązać strony ustalenia w zakresie umówionych odsetek od 28 maja 2017r. (po upływie 30 dni od doręczenia pozwanemu odpisu pozwu), powodowy bank mógł od 28 maja 2017r. jedynie dochodzić odsetek ustawowych za opóźnienie, a nie umownych.

Z tego też względu w pozostałym zakresie co do żądanych odsetek Sąd powództwo oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. Na zasadzoną w punkcie dwa wyroku kwotę kosztów składają się: opłata od pozwu 4205 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł i żądana tytułem kosztów zastępstwa procesowego kwota 5.400 zł. O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia MS z dnia 3 X 2016r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (DZ. U. 2016.1667).