Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 692/16

UZASADNIENIE

M. M. (1) w pozwie z dnia 29 kwietnia 2016r., skierowanym przeciwko (...) spółce z o. o w P., wniósł o zasądzenie kwoty 120.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu oraz kosztami procesu według norm przepisanych.

Powód podniósł w uzasadnieniu pozwu, że kupił od pozwanej 3.800 m2 paneli dachowych za cenę 319.608,69 zł. Po dostarczeniu paneli okazało się, że około połowa paneli (1.900 m2) jest wadliwa, o czym powód powiadomił pozwaną i wezwał sprzedawcę do dostarczenia towaru wolnego od wad, czego ten nie uczynił. Wady polegały na zarysowania i pojawieniu się pęcherzy powietrza na okładzinie wewnętrznej, uszkodzenie lakieru na powierzchni zewnętrznej.

Powód dochodzi od pozwanej obniżenia ceny na podstawie art. 560 § 1 KC.

(pozew k. 2 – 3)

Postanowieniem z dnia 13 maja 2016r. Sąd zwolnił powoda od kosztów sądowych w całości.

(postanowienie k. 42)

Odpis pozwu został doręczony pozwanej w dniu 20 maja 2016r.

(potwierdzenie odbioru k. 43a)

Pozwana w odpowiedzi na pozew z dnia 8 czerwca 2016r. wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwana podniosła, że za panele dachowe powód zapłacił 313.126,67 zł. W lipcu 2015r. powód zgłosił pozwanej defekty estetyczne 21 sztuk paneli (262,5 m2), a zatem zgłoszenie powoda dotyczyło ok. 7% zrealizowanego zamówienia. W lipcu 2015r. powód nie żądał obniżenia ceny, a jedynie poinformował o usterkach. Pozwana ostatecznie zaproponowała upust cenowy w kwocie 10.000 zł oraz udzielanie dodatkowej 3-letniej gwarancji. Powód nie zaakceptował tej propozycji i wniósł o zapłatę kwoty 30.000 zł, którą pozwana uznała za kwotę wygórowaną. Powód w piśmie z dnia 6 października 2015r. zażądał dostarczenia 1.900 m2 paneli dachowych wolnych od wad podnosząc, że rzekoma wadliwość dotyczy połowy paneli, a poprzednia informacja od powoda dotyczyła defektów estetycznych tylko 21 paneli.

Pozwana wskazała, że wadliwość reklamowanych płyt stanowi jedynie defekt estetyczny i nie ma żadnego wpływu na ich funkcjonalność.

Dostawy płyt zostały wykonane w lipcu 2015r. i powód zgodnie z art. 563 § 1 KC powinien zbadać towar niezwłocznie, czego zaniechał, w związku z czym utracił uprawnienia z tytułu rękojmi, a poza tym roszczenie o obniżenie ceny o 120.000 złotych jest stanowczo wygórowane.

(pismo procesowe k. 44 – 47)

Powód do pisma z dnia 3 października 2016r. załączył m.in. wydrukowaną wiadomość mailową adresowaną do przedstawiciela pozwanej, z której wynika, że do stwierdzonych 21 wadliwych sztuk paneli doszły jeszcze dwie z porysowaną blachą.

(pismo procesowe k. 87 – 88, wydruk wiadomości k. 90)

Powód w piśmie z dnia 30 listopada 2016r. zaproponował zawarcie ugody, na mocy której pozwana zapłaci powodowi 85.000 zł.

(pismo procesowe k. 118)

Pozwana w piśmie z dnia 3 styczeń 2017r. zaproponowała powodowi zapłatę kwoty 20.000 zł.

(pismo procesowe k. 127)

Strony nie uzgodniły warunków ugody i na rozprawie w dniu 21 marca 2018r. podtrzymały dotychczasowe stanowiska procesowe. Powód na wypadek częściowego oddalenia powództwa wniósł o nieobciążanie go kosztami procesu.

(protokół rozprawy, czas nagrania 00.22.37 – 00.28.01, k. 204)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód jest rolnikiem. Prowadzi w Ż. fermę drobiu.

(niesporne)

Powód w dniach 9 i 10 lipca 2015r. kupił od pozwanej spółki 3.800 m2 paneli dachowych za łączną cenę 313.126,67 zł do pokrycia budynku kurnika.

(faktury k. 12 – 29)

Panele zostały dostarczone powodowi w lipcu 2015r.

(oświadczenie pozwanej w odpowiedzi na pozew k. 45)

Panele były zabezpieczone pasami ściągającymi, każdy panel był oklejony przezroczystą folią, panele były oddzielone styropianem, panele umieszczone były w paczkach o długości 12,5 m i wysokości 1,3 m. Paczki były oklejone niebieską folią i zostały umieszczone na drewnianych podkładach w pobliżu budynku kurnika. Powód zaczął rozpakowywać folię bezpośrednio przed montażem paneli. Po rozpakowaniu paneli powód zauważył uszkodzenia 21 paneli i w dniu 12 lub 13 lipca 2015r. zgłosił reklamację pozwanej.

W dniu 16 lipca 2015r. pracownik pozwanej stwierdził uszkodzenia płyt, a pozwana zaproponowała powodowi upust cenowy w wysokości 4.000 zł. Powód uznał zaproponowany upust za stanowczo za niski i w dniu 21 lipca 2015r. poinformował pozwaną o uszkodzeniach dalszych dwóch sztuk paneli.

Powód w piśmie z dnia 6 października 2015r. wezwał pozwaną do dostarczenia 1.900 m2 paneli dachowych wolnych od wad podnosząc, że połowa kupionych paneli (1.900 m2) ma wady zmniejszające ich wartość i użyteczność.

Pozwana w piśmie z dnia 28 października 2015r. zaproponowała powodowi upust cenowy w wysokości 10.000 zł.

(raport z wizyty k. 37, odpowiedzi pozwanej k. 34, 35, wydruk wiadomości mailowej, zeznania świadków: M. M. (2) - protokół rozprawy, czas nagrania 00.08.57-00.43.20, k.81v - 82, M. M. (3) - protokół rozprawy, czas nagrania, 00.4320-01.22.34,k. 82, G. M. - protokół rozprawy, czas nagrania 01.23.50-01.44.32, k. 83, B. S. - protokół rozprawy, czas nagrania 01.44.32-02.11.19, k. 83v -84)

Panele dachowe nabyte przez powoda od pozwanej to płyty warstwowe TK5 A. z rodzeniem ze sztywnej pianki poliuretanowej w okładzinie zewnętrznej z blachy stalowej i okładzinie wewnętrznej z żywicy poliestrowej zbrojonej włóknem szklanym. Powód zastosował płyty do pokrycia dachowego hali jednonawowej z przeznaczeniem na kurnik o długości 150 m i szerokości 24 m. Powód nie miał żadnych zastrzeżeń do powierzchni zewnętrznej płyt. W połaci wschodniej stwierdzono uszkodzenia 16 płyt a połaci zachodniej 17 płyt, tj. łącznie uszkodzenia dotyczą 33 płyt. Wszystkie stwierdzone uszkodzenia płyt polegają na pęknięciach listew maskujących, wyłamane odcinki o długości 4 do 40 cm oraz pęknięcia poprzeczne o długości 1 - 2 cm. Uszkodzenia te nie mają wpływu na trwałość i przydatność płyt, stanowią jedynie defekt estetyczny, nie mają wpływu na szczelność pokrycia dachowego i wytrzymałość płyt. Wady te można usunąć przez doklejenie listw na uszkodzony fragmentach płyt. Uszkodzenia stwierdzono na 12% zamontowanych płyt, zamontowano 300 sztuk płyt i wpływ występujących uszkodzeń na obniżenie wartości płyt jest niewielki. Jakość pozostałych paneli jest dobra.

Stwierdzone wady części płyt (paneli) dachowych nie mają wpływu na ich trwałość i przydatność z punktu widzenia ich zastosowania przez powoda.

Towar o pogorszonej i estetyce spowodowanej wadami przedstawia niższą wartość w stosunku do towaru bez wad.

Zamontowane przez powoda panele zapewniają szczelność dachu oraz wytrzymałość konstrukcyjną, a płyty z uszkodzeniami są w pełni przydatne do użytkowania zgodnego z przeznaczeniem; naprawione płyty nie będą miały negatywnego wpływu na utrzymanie warunków higieniczno-sanitarnych w hali kurnika.

(opinie biegłego z zakresu budownictwa J. K. k. 137 – 147, 165 – 168)

Powód jest młodym rolnikiem (ma 37 lat). Na prowadzenie działalności rolniczej zaciągnął kredyt w wysokości 2.400.000 zł, spłaca miesięczne raty po 6.500 zł, spłaca też drugi kredyt w rocznych ratach po 18.000 zł.

(oświadczenie majątkowe k. 6 – 8)

Sąd nie dał wiary twierdzeniom powoda, zgodnie z którymi uszkodzenia dotyczą połowy płyt, a uszkodzenia płyt mają wpływ na obniżenie ich walorów użytkowych, bowiem są sprzeczne z obiektywnym dowodem w postaci opinii biegłego J. K., która jest logiczna, jasna i kategoryczna. Powód nie zgłosił żadnych umotywowany zarzutów do wydanych opinii.

W tej sytuacji Sąd nie miał możliwości kwestionowania opinii w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych, skoro opinie, jak podniesiono wyżej, są logiczne zrozumiałe, a wnioski końcowe są należycie uzasadnione.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie jedynie w niewielkiej części.

Sprzedawca po myśli art. 556 KC jest odpowiedzialny względem kupującego jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia).

Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową, a w szczególności występuje jeżeli rzecz:

- nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikające z okoliczności lub przeznaczenia,

- nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór,

- nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia,

- została kupującemu wydana w stanie niezupełnym (art. 556 1 § 1 KC).

Zgodnie z art. 560 § 1 KC, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć m.in. oświadczenie o obniżeniu ceny, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie.

Zatem w pierwszej kolejności należy rozważyć, czy rzeczy sprzedane przez pozwaną powodowi mają wady fizyczne.

Z dokonanych ustaleń wynika, że sprzedane panele (płyty dachowe) mają walor użyteczności dla powoda, tj. posiadają cechy użytkowe związane z ich przeznaczeniem, bowiem posiadają właściwości, które umożliwiają odpowiednie pokrycie dachowe hali wykorzystywanej jako kurnik.

Część sprzedanych paneli, 12% łącznej ilości paneli stanowiących przedmiot sprzedaży, nie ma jednak walorów estetycznych, co obniża ich wartość, a więc ta część rzeczy sprzedanych dotkniętych jest wadami fizycznymi - rzeczy te nie posiadają pełnej wartości.

W tej sytuacji powodowi co do zasady przysługuje względem pozwanej roszczenie o obniżenie ceny.

Wbrew wywodom pozwanej, powód nie uchybił terminowi reklamacyjnemu, o którym mowa w art. 563 §1 KC.

Powód przystąpił do zbadania paneli przed ich montażem, co wymagało odpakowania paneli z paczek umieszczonych na drewnianych paletach, a następnie zdjęcia zabezpieczeń z poszczególnych paneli i po stwierdzeniu wad części paneli niezwłocznie zawiadomił pozwaną o wadach.

Nie znajduje żadnego uzasadnienia twierdzenie pozwanej, że powód powinien zbadać panele od razu po ich dostarczeniu przez pozwaną, zważywszy sposób opakowania paneli, ich ilość oraz przeznaczenie.

W realiach sprawy między dostawą paneli a ich montażem był okres kilkunastu dni i sprawdzenie paneli od razu musiałoby spowodować rozerwanie wszystkich zabezpieczeń paneli, a to mogłoby spowodować ich uszkodzenie, np. przez silny wiatr, a nie sposób wymagać, aby powód po rozpakowaniu i zbadaniu 300 paneli przenosił je na inne miejsce, np. do zamkniętego budynku dalej od hali, na której miały być zamontowane.

W tych okolicznościach Sąd uznał, że powód zbadał kupione rzeczy w sposób, o którym mowa w art. 563 § 1 KC i tym samym nie stracił uprawnień z tytułu rękojmi.

Pozwana nie wykazała żadnych w okoliczności wyłączających odpowiedzialność z tytułu rękojmi względem powoda.

W świetle opinii biegłego J. K., zważywszy charakter wad oraz obniżenie jedynie walorów estetycznych rzeczy, ścisłe udowodnienie wysokości żądania powoda nie było możliwe, w związku z czym Sąd zastosował przepis art. 322 KPC.

Roszczenie pozwu jest usprawiedliwione co do zasady, powód przedstawił dowody w zakresie wykazania jego wysokości, jednakże materiał dowodowy nie był na tyle jednoznaczny, by ustalić wysokość roszczenia i w tej sytuacji Sąd zasądził należność według własnej oceny opartej na okolicznościach sprawy (por. wyrok SN z dnia 15 października 2004r. w sprawie II CK 475/03, Lex nr 133460).

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 560 §1 KC Sąd zasądził od pozwanej kwotę 10.000 zł biorąc pod uwagę, że wadliwe było tylko 12% rzeczy sprzedanych, a wady te nie obniżają walorów użytkowych rzeczy.

Żądanie pozwu ponad zasądzoną kwotę jako rażąco wygórowane Sąd oddalił.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 KC w zw. z art. 455 KC zważywszy, że powód oświadczenie o obniżeniu ceny złożył dopiero w pozwie, który stanowił w tych okolicznościach wezwanie do spełnienia świadczenia. Tak więc odsetki zasądzono od dnia następnego po doręczeniu odpisu pozwu, oddalając żądanie ich zasądzenia od daty wcześniejszej, jako nieuzasadnione.

Powód wygrał sprawę jedynie w ok. 8 %, zatem po myśli art. 100 KPC powinien zwrócić pozwanej część kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd zastosował jednak art. 102 KPC i nie obciążył powoda tymi kosztami, biorąc przede wszystkim pod uwagę znaczne obciążenia kredytowe powoda. Co do tych okoliczności pozwana nie ustosunkowała się, zatem po myśli art. 230 KPC uznano je za przyznane.

Poza tym, powód mógł być subiektywnie przekonany, że przysługuje mu roszczenie w wyższym rozmiarze i dopiero opinia biegłego do spraw budownictwa wyjaśniła charakter i zakres wad kupionych przez niego rzeczy.

Na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. nie obciążono stron nieuiszczonymi kosztami sądowymi. O nieobciążaniu pozwanej tymi kosztami zadecydowało jej dążenie do ugodowego załatwienia sporu.

ZARZĄDZENIE

Doręczyć odpisy wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikom stron.