Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 7 lutego 2018r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Zbigniew Ducki

Sędziowie: SSA Regina Kurek

SSA Sławomir Jamróg (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2018r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa W. M.

przeciwko Skarbowi Państwa – Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego i R. T.

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki

od postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 15 września 2017 r. sygn. akt: I C 330/17 w przedmiocie stwierdzenia niewłaściwości

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie.

SSA Sławomir Jamróg SSA Zbigniew Ducki SSA Regina Kurek

Sygn. akt I ACz 52/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 15 września 2017 r. sygn. akt: I C 330/17 Sąd Okręgowy w Krakowie stwierdził swą niewłaściwość miejscową i przekazał na podstawie art. 200 § 1 k.p.c. sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w W.. Sąd Okręgowy w Krakowie wskazał, że stosownie do art. 29 k.p.c. powództwo przeciwko Skarbowi Państwa wytacza się według siedziby państwowej jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie. Wobec podniesionego przez stronę zarzutu niewłaściwości miejscowej, na zasadzie art. 200 §1 w związku z art. 202 k.p.c., orzeczono o przekazaniu sprawy mając na względzie, iż według przepisów i właściwości ogólnej, właściwym miejscowo jest Sąd Okręgowy wW..

Zażalenie od tego orzeczenia (nazwane apelacją) wniosła powódka. Zarzuciła, że pozew wniosła celem zadośćuczynienia krzywdy jakiej doznała od władz publicznych. Wskazała, że miała pełne prawo do wniesienia pozwu przed sąd w Krakowie, gdzie mieści się siedziba (...) Stowarzyszenia (...), które zorganizowało festiwal. Refundację kosztów tego festiwalu zablokowali urzędnicy państwowi a przyczynić się do tego miał poseł T. blokując działania refundacyjne w ramach odwetu za oprotestowanie jego działalności poselskiej. Doprowadziło to do konieczności zaciągnięcia kredytu przez powódkę, którego kwota i koszty również zostały objęte zakresem żądania zapłaty (k-20).

Rozpoznając zażalenie Sąd Okręgowy zważył co następuje:

W orzecznictwie przyjmowano, że istotnym dla oceny właściwości miejscowej sądu z art. 35 k.p.c. jest miejsce, gdzie nastąpiło samo zdarzenie wywołujące szkodę, a nie miejsce, gdzie powstała szkoda ( postanowienie z dnia 2 grudnia 1970 r., II CZ 158/70, OSP 1971, z. 6, poz. 120). Pojęcie miejsca zdarzenia interpretowano przy tym wąsko. Na tym stanowisku stanął też Sąd pierwszej instancji.

W nowszym orzecznictwie wskazuje się, że u źródeł kształtowania właściwości przemiennej na tle odpowiedzialności odszkodowawczej leżą względy pragmatyczne tj wzgląd na szczególną bliskość przedmiotu sporu i możliwość ułatwionego przeprowadzenia dowodów istotnych dla wydania merytorycznego orzeczenia (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 2017 r. III CZP 82/17 ,LEX nr 2409064). Wykładnia więc miejsca zdarzenia powinna uwzględniać każdorazowo rodzaj czynu, o który w danym wypadku chodzi jak i środowisko, w którym dochodzi do popełnienia takiego czynu (wielomiejscowość). Od okoliczności sprawy zależeć więc będzie właściwość , co może oznaczać także właściwość sądu, w okręgu którego wystąpiły szkodliwe skutki zdarzenia. Potwierdzeniem tej linii orzecznictwa jest uchwała Sądu Najwyższego z dnia z 15 grudnia 2017 r. III CZP 91/17, biul. SN 2017/12/8.

Okoliczności podane w podstawie faktycznej powództwa i w zażaleniu wskazują na niezgodne z prawem ukrycie dokumentu wymienionego w spisie załączników i (naganne według powódki) działania przedstawicieli ministerstwa przy selekcji wniosków o dofinansowanie, inspirowane przez Pana posła R. T.. Czynności te miały mieć miejsce w W.. Z drugiej jednak strony powódka powołuje się sprzeczne ze wcześniejszymi obietnicami, zaniechanie wykonywania prawidłowego patronatu przyznanego przez Ministra Kultury, którego przejawy w postaci oczekiwanej współpracy z powódką winny aktualizować się w K., gdzie odbywały się festiwale. Biorąc zaś pod uwagę, że regulamin Programu "(...)" zakładał refundację środków poniesionych przez organizatora a więc granty czy inny sposób dofinansowania, które powinny być świadczone w K. to oczywiste jest, że skutek działań i zaniechań objętych zarzutami powódki nastąpił w K.. Treść powództwa nie daje dostatecznych podstaw do oceny z jakich dokładnie środków miało nastąpić dofinansowanie, jednakże zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego sprawie szczegółowych warunków uzyskiwania dofinansowania realizacji zadań z zakresu kultury, trybu składania wniosków oraz przekazywania środków z Funduszu (...) (Dz. U. Dz.U.2010.118.797) akceptacja wniosku jest tylko wstępem do dalszych oczekiwanych działań Ministerstwa, w tym zawarcia umowy i przekazania środków na rachunek beneficjenta tj w K.. Skutek więc powołanych działań i zaniechań w postaci naruszenia wskazanych w pozwie i dalszych pismach dóbr powódki ( w tym bliżej niesprecyzowanych dóbr niemajątkowych ujawnił się w obszarze właściwości sądu (...) .

Nawet jednak przy przyjęciu wąskiej wykładni trzeba wskazać, że zgodnie z art. 43k.p.c. jeżeli powództwo wytacza się przeciwko kilku osobom, dla których według przepisów o właściwości ogólnej właściwe są różne sądy, wybór między tymi sądami należy do powoda. Z pisma powódki z dnia 27 kwietnia 2017r. (k-19) wynika, żeW. M.pozywa także R. T. zamieszkałego w K., który według twierdzeń pozwu i zażalenia miał być spiritus movens opisanych wyżej działań i zaniechań skierowanych przeciwko powódce. Współuczestnictwo tego pozwanego uzasadnia również właściwość Sądu w Krakowie jako sądu wybranego przez powódkę. Na tym etapie nie można przesądzić kwestii formalnego immunitetu parlamentarnego tego pozwanego a dodatkowo podstawy właściwości ocenia się na bazie podstawy faktycznej powództwa, stąd nie zachodzą podstawy do stwierdzenia niewłaściwości i przekazania sprawy do Sądu Okręgowego wW.w oparciu o art. 200§1 k.p.c. w zw. z art. 202 k.p.c. i art. 29 k.p.c.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżone postanowienie na podstawie art. 386§1 k.p.c. w zw. z art. 397§2 k.p.c.

SSA Sławomir Jamróg SSA Zbigniew Ducki SSA Regina Kurek