Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Tczewie I Wydział Cywilny

Przewodniczący Sędzia Sądu Rejonowego Dorota Słowik

Protokolant Dagmara Wróbel

po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2017 r. w Tczewie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą we W.

przeciwko J. R.

o zapłatę

1.zasądza od pozwanego J. R. na rzecz powoda (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą we W. kwotę 15.897,10 zł. (piętnaście tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt siedem złotych dziesięć groszy) wraz z:

- umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym, ale nie większymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie od kwoty 13.685,39 zł (trzynaście tysięcy sześćset osiemdziesiąt pięć złotych trzydzieści dziewięć groszy) od dnia 28 listopada 2016 r. do dnia zapłaty,

- ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 2.210,81 zł (dwa tysiące dwieście dziesięć złotych osiemdziesiąt jeden groszy) od dnia 27 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty,

2.oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.odstępuje od obciążania pozwanego kosztami postępowania.

Sygn. akt I C 330/17

UZASADNIENIE

W dniu 27 grudnia 2017 r. powód (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. wniósł pozew przeciwko J. R. o zapłatę kwoty 16.037,22 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, ale nie większymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie od kwoty 13.685,39 zł od dnia 28 listopada 2016 r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 2.210,81 zł od dnia 27 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że strony zawarły umowę kredytu nr (...). Pozwany nie spłacił w całości zadłużenia wynikającego z tej umowy, wskutek czego kredytodawca wypowiedział umowę. W dniu 19 września 2015 r. całe zobowiązanie zostało postawione w stan natychmiastowej wykonalności. Pomimo wezwań pozwany nie uregulował zadłużenia. Próby polubownego zakończenia sporu nie dały efektu. Na kwotę dochodzoną pozwem składa się kapitał (13.685,39 zł), odsetki umowne i karne na dzień sporządzenia pozwu (2.210,81 zł), koszty monitów i upomnień (140,12 zł) i opłata za pakiet usług bankowych (0,90 zł).

W dniu 24 stycznia 2017 r. Sąd Rejonowy w Tczewie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwany złożył sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, kwestionując wysokość dochodzonego roszczenia. Uzasadniając wskazał, że spłacał zobowiązanie bez opóźnień do kwietnia 2015 r. W związku z pogorszeniem sytuacji finansowej wniósł o prolongatę spłaty. Bank nie wyraził zgody na to. Pozwany przestał spłacać zadłużenie. Wskazał, że powód nie wyjaśnił szczegółowo wysokości zadłużenia. Wniósł o zwolnienie go od kosztów sądowych.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał żądanie pozwu. Wskazał, że na pozwanym ciążył obowiązek zwrotu udzielonego kredytu wraz z odsetkami w 48 ratach płatnych od dnia 9 września 2014 r. do 6 sierpnia 2018 r. Wypowiedział pozwanemu umowę po uprzednim bezskutecznym wezwaniu do zapłaty. Wskazał, że przedstawił zestawienie wpłat, z których wynikają terminy dokonanych przez pozwanego wpłat oraz wysokość kwoty jaka wpłynęła na poczet spłaty kredytu i odsetek, a także kwoty jakie zostały do spłaty. Pozwany nie przedstawił żadnych dowodów przeciwnych celem odparcia twierdzeń powoda mimo, że na nim spoczął ten obowiązek. Czynności windykacyjne podjęte zostały zgodnie z postanowieniami umowy kredytu. Naliczenie opłat za pakiet usług bankowych również wynikało z umowy.

Na rozprawie w dniu 16 czerwca 2017 r. oraz piśmie procesowym z dnia 20 czerwca 2017 r. pozwany potwierdził fakt wypowiedzenia umowy kredytu i wskazaną przez powoda wysokość oraz terminy dokonanych wpłat. Zakwestionował wysokość opłat dodatkowych (koszty, opłaty za sms-y, opłaty windykacyjne). Wskazał, że zadłużenia nie spłaca z powodu trudności finansowych. Jednocześnie wskazał, że nie wnosi o zwolnienie od kosztów sądowych a jedynie o nieobciążanie go kosztami niniejszego postępowania.

Stanowiska stron nie uległy zmianie do zamknięcia rozprawy.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 lipca 2014 r. pozwany J. R. zawarł umowę o kredyt gotówkowy nr (...) z (...) Bank Spółką Akcyjną z siedzibą we W.. Mocą tej umowy bank udzielił pozwanemu kredytu w kwocie 15.964,37 zł. Spłata miała nastąpić w 48 miesięcznych ratach płatnych do szóstego dnia każdego miesiąca, począwszy od lipca 2014 r. (47 rat po 461,82 zł i ostatnia rata w wysokości 461,83 zł). Ostateczny termin spłaty kredytu upłynąć miał w dniu 6 sierpnia 2018 r. Oprocentowanie kredytu w chwili zawarcia umowy wynosiło 15,99%, było stałe i nie przekraczało czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Całkowity koszty kredytu wyniósł 6.893,77 zł, a rzeczywista roczna stopa oprocentowania wynosiła 21,16%.

W związku z umową kredytobiorca zobowiązany jest do poniesienia oprócz odsetek, także innych kosztów tj. prowizji za udzielenie kredytu i opłaty za wybrany przez kredytobiorcę sposób przekazania środków w wysokości 8,10 zł, opcjonalnych opłat za usługi dodatkowe: opłaty za Pakiet usług bankowych wskazany w pkt III 5 Tabeli Opłat i Prowizji w wysokości 2,70 zł (płatnej z dołu z każdą ratą), opłaty za pakiet „Pomoc na zawołanie” w wysokości 3,00 zł (płatnej z dołu z każdą ratą).

Niespłacenie raty kredytu w ustalonym terminie powodowało powstanie zadłużenia przeterminowanego, od którego pobierane były odsetki karne w wysokości odsetek maksymalnych obowiązujących w dniu naliczania odsetek karnych. W przypadku wystąpienia zadłużenia przeterminowanego bank mógł prowadzić działania windykacyjne – jako działania własne lub zlecone zewnętrznej firmie windykacyjnej. Kredytobiorca wyraził zgodę na prowadzenie w przedmiocie umowy działań monitorująco – upominawczych.

W przypadku nieuregulowania w terminach określonych w umowie dwóch pełnych rat kredytu, bank mógł wypowiedzieć umowę, po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie ustalonym przez bank, nie krótszym niż 7 dni od daty otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy. Termin wypowiedzenia umowy wynosił 30 dni.

(dowody: umowa o kredyt got ówkowy nr (...) – k. 16-7, tabela opłat i prowizji – k. 8-8v, harmonogram spłat – k. 37).

Pozwany dokonał następujących dziewięciu wpłat tytułem spłaty kredytu, w łącznej kwocie 3.764,57 zł:

1)  w dniu 25 sierpnia 2014 r. w kwocie 461,83 zł;

2)  w dniu 1 października 2014 r. w kwocie 461,82 zł;

3)  w dniu 3 listopada 2014 r. w kwocie 461,82 zł;

4)  w dniu 3 grudnia 2014 r. w kwocie 461,82 zł;

5)  w dniu 29 grudnia 2014 r. w kwocie 461,82 zł;

6)  w dniu 29 stycznia 2015 r. w kwocie 461,82 zł;

7)  w dniu 2 marca 2015 r. w kwocie 461,82 zł;

8)  w dniu 31 marca 2015 r. w kwocie 461,82 zł;

9)  w dniu 6 maja 2015 r. w kwocie 70,00 zł.

W związku z brakiem dalszych spłat zadłużenia, w dniu 19 września 2015 r., bank wypowiedział pozwanemu umowę kredytu.

(okoliczno ści bezsporne, a nadto: szczegółowy wykaz odsetek karnych i umownych, zestawienie wpłat, zestawienie opłat za pakiet usług bankowych – k. 4-5, ostateczne wezwanie do zapłaty długu – k. 39, oświadczenie o wypowiedzeniu umowy – k. 40, zeznania pozwanego słuchanego w charakterze strony – k. 57-57v [00:04:04-00:17:42])

Pozwany J. R. ma 56 lat. Prowadzi gospodarstwo domowe wraz z żoną. Utrzymują się z emerytury pozwanego w wysokości 1.715,00 zł netto. Pozwany poszukuje pracy. Żona pozwanego jest od dwóch lat bezrobotną bez prawa do zasiłku i ma umiarkowany stopień niepełnosprawności, wymaga rehabilitacji chorego kręgosłupa, kupuje leki za 200 zł miesięcznie. Pozwany ponosi opłaty za media w wysokości 450 zł miesięcznie. Posiada inne zadłużenie, którego nie spłaca z uwagi na trudną sytuację materialną. Pozwany wraz żoną planują przeprowadzkę do mieszkania teściów, by opiekować się chorą na A. teściową pozwanego.

(dowody: za świadczenie – k. 22, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – k. 23, zeznania pozwanego słuchanego w charakterze strony – k. 57-57v [00:04:04-00:17:42]).

S ąd zważył co następuje:

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych przez strony (umowa kredytu, zestawienie wpłat, oświadczenie o wypowiedzeniu i in.), których prawdziwości i autentyczności co do zasady, nie kwestionowała żadna ze stron oraz w oparciu o fakty przyznane przez same strony (fakt zawarcia umowy, fakt wypowiedzenia umowy, wysokość dokonanych wpłat tytułem spłaty kredytu, wysokość zadłużenia tytułem kapitału i odsetek). Zgodnie z treścią art. 229 kpc nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości co do swej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Stąd też fakty te, jak i dokumenty Sąd uznał w pełni za wiarygodne.

Zgodnie z treścią art. 354 § 1 kc dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno - gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu (art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe – tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., nr 1376 z późn. zm.).

Powód wykazał skutecznie, czemu zresztą pozwany nie przeczył, że pozwany w dniu 17 lipca 2014 r. zawarł z nim umowę kredytu. Z tytułu umowy o kredyt gotówkowy nr (...) powstało zadłużenie po stronie pozwanego. Wysokość zadłużenia tytułem kapitału i odsetek nie była ostatecznie przez pozwanego kwestionowana. Przedłożony przez powoda harmonogram spłat, zestawienie wpłat i szczegółowy wykaz odsetek karnych i umownych (k. 4) potwierdza podaną w pozwie wysokość zadłużenia tytułem odsetek i kapitału. Sposób zaliczania wpłat dokonanych przez pozwanego był zdaniem Sądu zgodny z działem II pkt 3 przedmiotowej umowy kredytu (w kolejności: kapitał, odsetki umowne, odsetki karne, opłaty opcjonalne, opłaty i prowizje wynikające z Tabeli Opłat i Prowizji). Obciążenie pozwanego kwotą 0,90 zł tytułem zryczałtowanej opłaty za pakiet usług bankowych było również zasadne, gdyż pozwany podpisując umowę wyraził zgodę na pobieranie przez powoda tego rodzaju opłaty (dział I pkt 7 umowy, dział III pkt 5 Tabeli Opłat i Prowizji).

Bezspornie doszło do wypowiedzenia umowy wskutek braku spłaty co najmniej dwóch rat kredytu. Na pozwanym J. R. spoczął obowiązek spłaty zadłużenia powstałego tytułem tej umowy.

Wobec powyższego Sąd w punkcie 1 wyroku zasądził od pozwanego J. R. na rzecz powoda (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedziba we W. kwotę 15.897,10 zł (kapitał – 13.685,39 zł, odsetki umowne i karne – 2.210,81 zł, opłata za pakiet usług bankowych – 0,90 zł). O odsetkach od kwoty kapitału Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi oraz działu I pkt 3 umowy kredytu. O odsetkach od sumy odsetek umownych i karnych Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 481 § 2 k.c. i art. 482 k.c.

Spór między stronami dotyczył przede wszystkim kwestii tego, czy w zaistniałych okolicznościach zasadnym było obciążenie pozwanego kosztami monitów i upomnień związanych z dochodzeniem należności wynikających z umowy w kwocie 140,12 zł. Zdaniem powoda wysokość tych kosztów została wskazana szczegółowo w wykazie kosztów monitów i upomnień. Pozwany podkreślał, że w związku z umową nie otrzymywał żadnych monitów i upomnień (sms-ów). Nie dochodziło również do wizyt terenowych przedstawicieli kredytodawcy.

Odnosząc się do żądania zasądzenia kosztów monitów i upomnień związanych z dochodzeniem należności, Sąd uznał, że powód nie wykazał należycie zasadności tego żądania, co do wysokości (140,12 zł). Pozwany jednoznacznie zaprzeczył jakoby powód poniósł koszty monitów i upomnień określone w przedłożonym wykazie (k. 4-5, 38). Ciężar dowodu w tym zakresie, zgodnie z art. 6 kc, spoczywał na powodzie. Powód nie przedłożył jakichkolwiek dowodów, które potwierdziłyby prawdziwość zestawienia z dnia 27 listopada 2016 r. tj. fakt rzeczywistego poniesienia tych kosztów (np. kopie upomnień, bilingi telefoniczne itp.). Nie wykazał, by podejmowano jakiekolwiek czynności windykacyjne. Z tych względów roszczenie w zakresie żądania zwrotu kosztów monitów i upomnień podlegało oddaleniu, o czym Sąd rozstrzygnął w punkcie 2 sentencji wyroku.

W punkcie 3 wyroku, na podstawie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. Sąd orzekł o kosztach procesu - Sąd odstąpił od obciążania pozwanego kosztami postępowania. Zgodnie z treścią art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. W okolicznościach niniejszej sprawy zaszły okoliczności szczególne uzasadniające zastosowanie tego przepisu. Pozwany znajduje się w trudnej sytuacji finansowej (niskie dochody, niepracująca, chora żona na utrzymaniu, inne zadłużenie niespłacane z powodu złej sytuacji finansowej). W toku procesu pozwany nie postępował niesumienne lub oczywiście niewłaściwe, nie przyczynił się do przedłużenia postępowania. Powyższe okoliczności przemawiały za skorzystaniem wobec pozwanego z dobrodziejstwa odstąpienia od obciążenia go kosztami procesu.