Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – V Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2017 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa M. C. (1) i A. C.

przeciwko Spółce Budowlanej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
w K.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Okręgowego w B.

z dnia 31 maja 2016 r., sygn. akt I C 390/12

oddala apelację.

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 745/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 marca 2012r. przeciwko Spółce Budowlanej (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. powodowie M. C. (1) i A. C. wnieśli o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, że pozwana ma zapłacić solidarnie kwotę 237.852, 24 zł wraz z odsetkami liczonymi od kwot :

-107.000 zł od dnia 1 lutego 2011r. do dnia zapłaty,

- 1600 zł od dnia 14 kwietnia 2011r. do dnia zapłaty,

-129.252, 24 zł od dnia 18 czerwca 2011r. do dnia zapłaty tytułem zapłaty za wykonane usługi budowlane i kosztami procesu.

W dniu 27 kwietnia 2012r. Sąd Okręgowy wydał nakaz zapłaty zgodny z żądaniem pozwu.

Pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu.

Pismem procesowym z dnia 4 lutego 2016r. strona powodowa ograniczyła żądanie pozwu do kwoty 192.387,24zł i wniosła o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 61.535 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27 czerwca 2015r. do dnia zapłaty wynikającej z faktury VAT nr (...), kwoty 1600zł wraz z należnymi odsetkami od dnia 14 kwietnia 2011r. do dnia zapłaty oraz kwoty 129.252,24 zł wraz z odsetkami od dnia 18 czerwca 2011r. do dnia zapłaty.

Sąd Okręgowy w B. wyrokiem z 31.05.2016r. umorzył postępowanie co do kwoty 45.465 zł, oddalił powództwo w pozostałej części praz orzekł o kosztach postępowania w sprawie.

Swoje rozstrzygnięcia oparł na następujących ustaleniach.

Powodowie jako wykonawcy a pozwany jako inwestor w dniu 29 marca 2010r. zawarli umowę o roboty budowlane której przedmiotem było wybudowanie domu mieszkalnego szeregowego, 10 segmentowego na działkach nr (...) położonych w miejscowości G., gmina K.. Cena za wykonanie robót budowlanych objętych umową zgodnie z kosztorysem wstępnym sporządzonym przez powoda jako wykonawcę została określona na kwotę 1.800.000 zł Termin zakończenia robót został określony w umowie na dzień 30 listopada 2010r. Powodowie zgodnie z zawartą umową mieli wykonać prace ogólnobudowlane- stan surowy zamknięty oraz przyłącza wodno- kanalizacyjne.

W dniu 4 sierpnia 2010r. strony wprowadziły aneks do umowy i obniżyły wynagrodzenie brutto do kwoty 1.600.000 zł pozostawiając w mocy pozostałe zapisy umowy.

W dniu 30 listopada 2010r. pozwana w związku z niedotrzymaniem przez powodów terminu zakończenia robót wyznaczyła 90 dniowy termin ich zakończenia i zobowiązała powodów do przedłożenia harmonogramu zakończenia prac i udzielenia wyjaśnień mających wpływ na powstałe opóźnienie.

Pismem z dnia 7 grudnia 2010 r. powód M. C. wyjaśnił przyczyny opóźnienia w pracach budowlanych wskazując na niekorzystne warunki atmosferyczne, błędy w dokumentacji technicznej projektu, brak uwzględnienia niektórych robót w kosztorysie, błędne obliczenia kosztorysowe, do pisma dołączony został harmonogram w którym ostateczny termin wykonania inwestycji powód określił na dzień 21 stycznia 2011r.

Pozwana w dniu 17 stycznia 2011r. poinformowała powoda pisemnie o całkowitym braku nadzoru nad pracami budowalnymi, braku kierownika budowy na terenie inwestycji, braku bieżącego kontaktu na linii – inwestor - wykonawca od grudnia 2011r. Pozwana wskazała w piśmie, że rozważa możliwość rozwiązania umowy.

Powód M. C. w dniu 14 lutego 2011r. zwrócił się do pozwanej o wprowadzenie do umowy kolejnego aneksu w zakresie przedłużenia terminu wykonania robót do dnia 31 marca 2011r. i zwiększenia wartości ogólnej prac do kwoty 1.750.000,00 zł. Aneks nr (...) został zawarty między stronami w dniu 4 marca 2011r. Ostateczny termin zakończenia robót został określony na dzień 31 marca 2011r. Wartość robót została określona na kwotę 1.700.000,00 zł.

Powodowie nie wykonali robót do dnia 31 marca 2011r. Pozwana w dniu 6 kwietnia 2011r. wyznaczyła powodom 14 dniowy termin rozliczenia budowy. Pismem z dnia 13 kwietnia 2011r. pozwana zakazała wstępu na teren budowy powodowi M. C. i pracownikom współpracującym z powodem. Pismem z dnia 14 kwietnia 2011r. pozwana wyznaczyła na dzień 21 kwietnia 2011r. nieprzekraczalny termin zdania terenu budowy pozwanej jako inwestorowi.

Powód M. C. w odpowiedzi pismem z dnia 19 kwietnia 2011r. wskazał, iż w związku z brakiem zapłaty kwoty 107.000 zł powstrzymuje się ze spełnieniem świadczeń wynikających z zawartej umowy do czasu zapłaty w/w kwoty w terminie do dnia 25 kwietnia 2011r.

W dniu 20 kwietnia 2011r. pomiędzy stronami doszło do spotkania w trakcie którego ustalono usterki techniczne wykonanej inwestycji: nieprawidłowo wykonany dach, wieńce i podciągi wypchnięte z szalunków wymagające skucia i uzupełnienia, usterki w konstrukcji drewnianej. Pozwana jako inwestor zastrzegła w trakcie spotkania, by usterki zostały poprawione do dnia 15 maja 2011r. Usterki nie zostały poprawione przez powoda, zostały usunięte przez innych wykonawców. Powód M. C. nie przedstawił również harmonogramu prac naprawczych.

Pozwana pismem z dnia 2 maja 2011r. poinformowała powoda o wygaśnięciu umowy z dniem 31 stycznia 2011r. i nałożeniu na powoda kary umownej w wysokości 5% wartości kontraktu.

W dniu 10 maja 2011r. pozwana wystawiła faktury obciążające za zużyte media w 2010r., prace porządkowe i zakupione materiały do realizacji umowy na łączna kwotę 44.397,97zł.

W dniu 31 maja 2011r. pozwana sporządziła protokół jednostronnego przejęcia budowy, w protokole zawarty został wykaz wad i usterek wykonanej inwestycji.

Pismem z dnia 2 czerwca 2011r powód na podstawie §12 umowy rozwiązał umowę wskazując na niewypłacalność pozwanej.

Inwestycja była finansowa z kredytu bankowego udzielonego pozwanej przez (...). Wypłata kredytu następowała w transzach po dokonaniu przez bank oceny stanu zawansowania robót. Pozwana z tytułu wykonanych prac wypłaciła powodom zgodnie z wystawionymi przez niego fakturami łącznie kwotę 1.467.060 zł.

W trakcie prowadzonej kontroli inwestycji w dniu 23 marca 2011r. stan zaawansowania robót polegających na wykonaniu pokrycia dachowego został wyceniony na 120.500 zł (wartość robót według kosztorysu wynosiła 130.000zł), stan zaawansowania obróbek blacharskich został wyceniony na 25.500 zł (wartość robót wg kosztorysu wynosiła 30.000zł), stan zaawansowania ocieplenia elewacji został wyceniony na kwotę 50.000zł (- wartość robót według kosztorysu wynosiła 100.000zł), wartość wykonanych robót polegających na uporządkowaniu terenu, wykonaniu dróg, ogrodzenia i oświetlenia została wyceniona na 9.000 zł( wartość robót według kosztorysu wynosiła 25.000zł).

Prace polegające na wykonaniu tarasów z tytułu budynków, schodów wejściowych od frontu budynku, podjazdów do garaży, wykonaniu betonowych krawężników, konstrukcji drewnianych z tyłu budynku, wykonaniu dodatkowych jętek więźby dachowej ujęte były w projekcie budowlanym. Jedyną zmianą w stosunku do projektu budowlanego było zmniejszenie ilości okien. Powód jako wykonawca nie zgłaszał potrzeby wykonania robót dodatkowych .

Prace dekarskie były wykonywane przez podwykonawcę według otrzymanego od powoda projektu.

Faktyczna powierzchnia dachu na realizowanej przez powodów inwestycji wynosi 1436m2. Faktycznie wykonana powierzchnia dachu wynosi około 1425m2. Prace ciesielskie i dekarskie związane z wykonaniem dachu zostały wykonane niezgodnie ze sztuką budowlaną i projektem technicznym. Jakość prac i ich prawidłowość techniczna wskazuje na bardzo niską znajomość sztuki ciesielskiej i dekarskiej przez wykonawcę. Prace wykonano wyjątkowo niestarannie. Dla zgodnego ze sztuką budowlaną wykonania konstrukcji dachowej i pokrycia obiektu należy rozebrać dach, właściwe przygotować konstrukcję i nałożyć izolację, łaty, kontrłaty i dachówkę z obróbkami blacharskimi.

Powodowie w dniu 1 grudnia 2010r. wystawili fakturę VAT (...) na kwotę 107.000,00 zł z tytułu wykonania stolarki, stolarki drzwiowej i bram, konstrukcji dachu i pokrycia dachu. W dniu 6 kwietnia 2011r. powodowie wystawili fakturę VAT (...) na kwotę 21.600zł z tytułu wykonania prac polegających na zakończeniu ścian działowych, wykonaniu poprawek na ścianach nośnych, wykonaniu wzmocnienia dachu i wykonaniu jętek. Pozwana z tej faktury zapłaciła kwotę 20.000zł. W dniu 3 czerwca 2011r. powodowie wystawili fakturę VAT (...) na kwotę 129.252,24zł z tytułu prac dodatkowych nie ujętych w kosztorysie.

Powód M. C. dniu 28 lutego 2011r. sporządził kosztorys prac dodatkowych tj. wykonanie tarasów z tytułu budynków, schodów wejściowych od frontu budynku, podjazdów do garaży, wykonanie betonowych krawężników, konstrukcji drewnianych z tyłu budynku, wykonanie dodatkowych jętek więźby dachowej, zmiana usytuowania otworów okiennych. Łączna wartość tych prac została ustalona w kosztorysie na kwotę 128.975,62 zł netto.

Powyżej przedstawiony stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dowody z w/w dokumentów, zeznania świadków, zeznania powoda oraz opinię sporządzoną przez biegłego z zakresu budownictwa.

Sąd I instancji uznał za wiarygodne dowody z dokumentów zebranych w sprawie, bowiem strony w żaden sposób nie kwestionowały ich wiarygodności i prawdziwości. Autentyczność zgromadzonych dokumentów nie budziła również wątpliwości Sądu.

Jako wiarygodne Sąd Okręgowy uznał zeznania świadków: J. R., D. S., Z. S., R. P.. Zeznania świadków złożone zostały na okoliczność przebiegu spotkania stron na budowie w dniu 20 kwietnia 2011r., stanu zaawansowania prac budowlanych, nie przedstawienia przez powoda harmonogramu prac naprawczych dachu, nie wykonania tych prac przez powoda i jednostronnego przejęcia budowy obiektu przez pozwaną. Zeznania świadków w tym zakresie były zgodne, spójne i wzajemnie się dopełniały. Przytoczone okoliczności dotyczące niskiej jakości wykonanych przez powoda prac budowlanych, i nie usunięcia przez powoda stwierdzonych usterek zostały potwierdzone również w dowodach z dokumentów w postaci prowadzonej przez strony korespondencji dotyczącej przebiegu procesu budowlanego.

Jako wiarygodne Sąd Okręgowy uznał również zeznania świadka C. R. na okoliczność stanu zawansowania prac w chwili zakończenia ich wykonywania przez powoda. Zeznania świadka- pracownika banku udzielającego kredytu pozwanej znajdowały potwierdzenie w przedłożonych do akt sprawy dokumentach w postaci kart kontroli inwestycji.

Co do zasady jako wiarygodne Sąd Okręgowy uznał zeznania świadka S. L. tj., co do okoliczności związanych z wykonywaniem przez świadka jako podwykonawcy prac dekarskich według projektu powoda. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka w zakresie w jakim twierdził, iż częściowe niewykonanie prac dekarskich wynikało wyłącznie z faktu nieterminowego nieregulowania przez pozwaną płatności. W tym zakresie zeznania świadka pozostawały w sprzeczności w zeznaniami złożonymi przez świadków J. R., D. S., Z. S., R. P. jak i z załączonymi do akt sprawy dowodami z dokumentów w postaci prowadzonej przez strony korespondencji dotyczącej przebiegu procesu budowlanego.

Zeznania świadków: M. J., M. U., M. S., J. Ł. Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne, zważył jednak, iż z uwagi na ogólnikową wiedzę świadków co do realizacji procesu budowlanego zeznania te nie mogły stanowić podstawy ustaleń faktycznych w sprawie.

Zeznania świadka A. O. Sąd I instancji uznał za wiarygodne. Zeznania te znajdują potwierdzenie w pozostałych dowodach przeprowadzonych w sprawie w szczególności w opinii biegłego M. Ś.. Jednocześnie fakt, iż świadek sporządził na zlecenie strony pozwanej opinię w sprawie nie daje podstaw do podważania wiarygodności jego zeznań.

Z uwagi na spór co do zakresu i prawidłowości wykonanych przez powoda robót budowlanych, Sąd I instancji dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu budownictwa na okoliczność zgodności ze sztuką budowlaną i projektem wykonanych przez powoda prac dekarskich, w tym wykonania konstrukcji dachu i jego poszycia jak i faktycznie wykonanej powierzchni dachu w stosunku do projektu.

Treść pisemnej opinii precyzyjnie odpowiada tezie dowodowej zawartej w postanowieniu o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego. Wnioski opinii były jasne, logicznie i wyczerpująco uzasadnione. Treść opinii oparta została na analizie dokumentacji zgromadzonej w aktach przedmiotowej sprawy, oględzinach nieruchomości jak i dokumentacji technicznej i fotograficznej budowy budynku. Biegły w wydanej opinii uzupełniającej wyczerpująco ustosunkował się do zarzutów strony powodowej sformułowanych pod adresem wydanej opinii, wyjaśnił w sposób przekonujący, iż przy ocenie jakości prac wykonanych przez powoda bazował na dokumentacji fotograficznej nieruchomości obrazującej prace wykonane przez powoda.

Wyżej wymienione w ocenie Sądu I instancji względy przemawiają za wiarygodnością powyższej opinii a wnioski z niej wynikające pozwoliły ustalić, iż powód nie wykonał całego zakresu robót objętych umową a stan jakościowy robót przez niego wykonanych był niski.

Sąd oddalił wniosek dowodowy strony powodowej odnośnie przeprowadzenia dowodu z opinii kolejnego biegłego z zakresu budownictwa. Mając na uwadze, znajdujące się w aktach sprawy dowody z dokumentów w postaci prowadzonej między stronami korespondencji dotyczącej przebiegu procesu budowlanego, zeznania świadków: J. R., D. S., Z. S., R. P. jak i wnioski wynikające z opinii wydanej przez biegłego M. Ś. (2) przeprowadzenie tego dowodu doprowadziłoby jedynie do nieuzasadnionego opóźnienia w rozstrzygnięciu przedmiotowej sprawy, nie zmieniając jej ostatecznego wyniku.

Jako wiarygodne Sąd Okręgowy uznał również co do zasady zeznania złożone przez powoda M. C. (1). Treść złożonych przez niego zeznań koresponduje z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym odzwierciedlającym faktyczny przebieg procesu budowlanego. Przedstawione przez powoda w sposób rozbieżny okoliczności dotyczące prawidłowości wykonanych prac wymagały zweryfikowania poprzez dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny budownictwa.

Sąd Okręgowy w swoich rozważaniach wskazał, iż strony łączyła określona w art. 647 k.c. w zw. z art. 658 k.c. umowa o roboty budowlane z dnia 29 marca 2010 roku, na podstawie której powód miał wykonać prace budowlane. Warunki umowy określały obowiązki każdej ze stron.

Spór pomiędzy stornami dotyczył prawidłowości oraz zakresu robót zleconych powodowi. Sąd Okręgowy wskazał, że umowa o roboty budowlane charakteryzuje się zobowiązaniem osiągnięcia materialnego rezultatu w postaci końcowego efektu przewidzianego w umowie. Zgodnie z jej treścią wykonawca zobowiązany jest do wykonania określonych umową robót, zaś inwestor do ich odbioru i zapłaty umówionego wynagrodzenia (art. 647 k.c.). Wynikające z tej umowy roszczenie wykonawcy o zapłatę wynagrodzenia powstaje z chwilą zrealizowania przedmiotu umowy, oddania go, a zatem wykonania obciążającego go zobowiązania niepieniężnego, rodzącego po stronie inwestora obowiązek odebrania wykonanych robót.

Zgodnie z treścią przepisu art. 636 k.c. mającym odpowiednie zastosowanie do umów o roboty budowlane poprzez przepis art. 656 k.c.: jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonywania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zmawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonywanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie.

W przedmiotowej sprawie, pozwana powierzając wykonanie prac w ramach procesu inwestycyjnego miała prawo oczekiwać, że powodowie wykonają te prace terminowo, w sposób profesjonalny, odpowiadający właściwości zobowiązania.

W przedmiotowej sprawie powodowie nie wykonali całości prac wynikających z zawartej umowy w ostatecznie ustalonym terminie do dnia 31 marca 2011r. Za powyższym przemawiają dowody z dokumentów w postaci prowadzonej przez strony korespondencji dotyczącej realizacji procesu budowlanego, jak i zeznania świadków J. R., D. S., Z. S. i R. P.. Również z załączonych do akt sprawy kart kontroli procesu inwestycji wynika, iż na dzień 23 marca 2011r. stan zaawansowania wykonanych przez powoda robót polegających na pokryciu dachu, obróbek blacharskich, elewacji i prac porządkowych terenu był niższy, niż przewidziany w kosztorysie koszt ich wykonania.

Nadto jak wynika z opinii wydanej przez biegłego z zakresu budownictwa wykonane prace dekarskie zostały wykonane przez powoda wadliwie, w sposób sprzeczny ze sztuką budowlaną i projektem technicznym, w szczególności nie zabezpieczono dachówek powłoką ochronną, nieprawidłowo ułożono dachówki, nieprawidłowo wykonano podkłady pod dachówki, nieprawidłowo przygotowano dach do wykonania pokrycia z dachówek, nieprawidłowo wykonano obróbki blacharskie, nie zabezpieczono konstrukcji krokwiowej dachu kilkoma jętkami wzmacniającymi, co mogło spowodować katastrofę budowalną. Powód nie usunął przy tym stwierdzonych wad w pracach dekarskich w zakreślonym mu przez pozwaną terminie - do dnia 15 marca 2011r., co skutkowało koniecznością zlecenia przez pozwaną usunięcia wad innemu wykonawcy.

Ponadto Sąd Okręgowy wskazał, ze w fakturze nr (...) z dnia 1.12.2010r. wskazano, że prace, których dotyczy faktura zostały wykonane w 60% do 40% a należność z tytułu ich wykonania określono na 107.000zł. Jednocześnie w fakturze z dnia 9.02.2011r. zakres zaawansowania tych samych prac określono również na 60-40% ale należność za ich wykonanie określono na kwotę 48.600zł. Okoliczność ta powoduje, że niewiarygodne są twierdzenia strony powodowej o wykonaniu prac objętych fakturą (...) we wskazanym przez nich terminie. W tych okolicznościach, żądanie zapłaty wynagrodzenia nie znajduje uzasadnienia.

W ocenie Sądu Okręgowego również żądanie zapłaty za wykonane przez powoda prace dodatkowe nie zasługiwało na uwzględnienie.

Strona powodowa nie wykazała - do czego była zobowiązana zgodnie z treścią przepisu art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. - by wykonała na rzecz pozwanej jakiekolwiek roboty dodatkowe ujęte w sporządzonym przez nią kosztorysie z dnia 28 lutego 2011r. Jak wynika z ustalonego w sprawie stanu faktycznego, powód w trakcie realizowania procesu budowlanego nie zgłaszał na żadnym z jego etapów konieczności wykonania robót dodatkowych. Nadto kosztorys ofertowy sporządzała strona powodowa, który była wykonawcą tych robót, zatem jako profesjonalista z zakresu robót budowlanych winna była przewiedzieć konieczność robót budowlanych i ewentualnie objąć je wyceną. Domagając się podwyższenia wynagrodzenia powód winien był wykazać, że zaistniały okoliczności, o których mowa w art. 630 § 1 zd. 2 k.c. Tymczasem analizując stanowisko powoda wyrażane w pozwie jak i w pismach procesowych Sąd I instancji nie znalazł żadnych takich twierdzeń, które uzasadniałyby uprawnienie powoda do żądania podwyższenia wynagrodzenia.

W ocenie Sądu Okręgowego zgodzić należy się również z pozwaną, iż wskazane przez powoda jako roboty dodatkowe prace polegające na wykonaniu tarasów z tyłu budynków, schodów wejściowych od frontu budynku, podjazdów do garaży, wykonaniu betonowych krawężników, konstrukcji drewnianych z tyłu budynku, wykonaniu dodatkowych jętek więźby dachowej były już ujęte w projekcie budowlanym, zatem wchodziły w zakres prac podstawowych wynikających z umowy zawartej przez strony w dniu 29 marca 2010r. Na marginesie zaznaczyć trzeba, iż wskazane przez powoda dodatkowe jętki dachowe mają na celu, jak wynika z opinii biegłego, zabezpieczenie konstrukcji krokwiowej dachu, zatem nie mogą być kwalifikowane jako prace dodatkowe.

Jednocześnie wskazać należy, że fakt zapłaty przez stronę pozwaną części należności z faktury nr (...) nie daje podstaw do automatycznego uznania, ze pozwana zobowiązana była do zapłaty całej kwoty wskazanej w fakturze. Powodowie nie wykazali natomiast w żaden wiarygodny sposób, zasadności zapłaty całej wskazanej w w/w fakturze kwoty.

Sąd Okręgowy na podstawie przepisu art. 203§1 k.c. w zw. z art. 355 k.p.c. umorzył postępowanie w zakresie żądania zapłaty kwoty 45.465zł, tj w zakresie w jakim powodowie cofnęli pozew. O kosztach orzeczono na mocy art. 98 k.p.c.

Apelację od powyższego orzeczenia złożyli powodowie, zaskarżając wyrok w części tj. co do punktu 2 i 3 i zarzucili:

1.  naruszenie prawa materialnego, a w szczególności art. 649 ⁴ § 1-3 ustawy kodeks cywilny przez błędną jego wykładnię wskutek przyjęcia, iż powód nie mógł powstrzymać się od wykonywania dalszych prac budowlanych i odstąpić od umowy o roboty budowlane w sytuacji braku zapłaty ze strony pozwanej, a nadto, że powodowi nie należy się zapłata od pozwanej za wykonane usługi,

2.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z zebranym materiałem dowodowym w sprawie, która polega na błędnym przyjęciu, iż powód wykonał niezgodnie ze sztuką budowlaną, projektem technicznym obiekt budowlany w S. (...), podczas, gdy przedmiotowy obiekt posiada odbiór techniczny i został częściowo sprzedany przez pozwaną osobom trzecim przy jednoczesnym braku dowodów na usunięcie usterek i dokonywanie prac naprawczych przez pozwaną w przedmiotowym obiekcie,

3.  dowolną ocenę dowodów (naruszenie art. 233 § 1 k.p.c.) polegającą na nieobiektywnej i niewszechstronnej ich ocenie z uwagi na brak rozważenia faktu, iż powód wykazał, że ostatecznie rozwiązał umowę z pozwaną z powodu braku zapłaty za usługi wykonane na budowie m.in. na kwotę: 107.000zł i 1.600zł, 129.252,24zł oraz jednostronną ocenę zeznań świadków z uwzględnieniem zeznań świadków jedynie strony pozwanej, które stały się podstawą faktyczną rozstrzygnięcia,

4.  rażące naruszenie zasady równości stron i zasady wynikających z art. 207 § 3 i § 6 k.p.c. przez dopuszczenie, a nie pominięcie przez Sąd I instancji, spóźnionych wniosków dowodowych strony pozwanej składanych po dniu 24 października 2012r.

W oparciu o powyższe zarzuty wnieśli o :

1.  zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie w całości powództwa, ewentualnie

2.  uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji,

3.  zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja jest nieuzasadniona.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Okręgowy i przyjmuje je za własne bez potrzeby ich ponownego przytaczania.

Za bezzasadny w ocenie Sądu Apelacyjnego należy uznać zarzut naruszenia art. 649 ⁴ § 1-3 k.c. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na fakt, iż to nie powód a pozwany odstąpił od umowy o roboty budowlane. Trafnie wskazał Sąd Okręgowy, iż w niniejszej sprawie mają zastosowanie przepisy art. 637 k.c. w zw. z art. 656 § 1 k.c. Strony po kilkukrotnym aneksowaniu umowy z dnia 29.03.2010r. ustaliły ostateczny termin zakończenia robót na dzień 31.03.2011r. a wartość robót ustaliły na kwotę 1.700.000zł. Z uwagi na to, że roboty nie zostały zakończone w terminie pozwany w dniu 6.04.2011r. zgodnie z treścią art. 636 § 1k.c. wyznaczył powodom termin 14 dni celem rozliczenia umowy. Termin ten upłynął w dniu 20.04.2011r. Następnie pozwany wyznaczył powodom pismem z 14.04.2011r. na dzień 21.04.2011r. termin zdania terenu budowy. W odpowiedzi na powyższe pismo powodowie pismem z 19.04.2011r. złożyli oświadczenie, iż powstrzymują się ze spełnieniem świadczenia wynikającego z umowy do czasu zapłaty kwoty 107.000zł. Mimo tego oświadczenia powodów strony spotkały się 20.04.2011r., w trakcie spotkania ustaliły usterki istniejące na budowie, które miały być poprawione zgodnie z zastrzeżeniem inwestora do dnia 15.05.2011r. Notatka ze spotkania została podpisana przez powoda Z. C. (k-56-57). Z notatki nie wynika, aby powód zastrzegał usunięcie usterek od warunku zapłaty przez pozwanego kwoty 107.000zł. Zatem w ocenie Sądu Apelacyjnego powodowie godzili się na bezwarunkowe wykonanie prac naprawczych we wskazany przez pozwanego terminie.

Następnie pozwany poinformował powodów pismem z dnia 02.05.2011r. o wygaśnięciu umowy zawartej między stronami z dnia 31.01.2011r. W ocenie Sądu Apelacyjnego powyższe oświadczenie pozwanego rodzi skutki prawne, wymagane nie w dniu 31.01.2011r., a w dniu 16.05.2011r. Wynika to z treści art. 636 § 1 k.c. z którego wynika, że jeżeli przyjmujący zamówienie wykonuje umowę w sposób wadliwy, co w niniejszej sprawie miało miejsce – notatka z 20.04.2011r. dotyczyła usunięcia usterek – zamawiający może wyznaczyć termin do zmiany sposobu wykonania umowy, a po jego upływie od umowy odstąpić. Zatem pismo powodów z 02.06.2011r. nie wywołuje skutków prawnych w postaci rozwiązania umowy, gdyż na skutek odstąpienia przez pozwanego od umowy ze skutkiem na dzień 16.05.2011r. stosunek zobowiązaniowy pomiędzy stronami już nie istniał.

Nie można również w ocenie Sądu Apelacyjnego zgodzić się ze stanowiskiem skarżącego, iż należy mu się zapłata za wykonaną usługę. Trafnie wskazał Sąd Okręgowy, że faktura (...) z dnia 1.12.2010r. na kwotę 107.000zł. oraz faktura (...) na kwotę 48.600zł. z dnia 09.02.2011r. opiewa na wykonanie tych samych robót o takim samym stopniu zaawansowania w postaci stolarki w 60%, stolarki drzwiowej + bramy w 60%, konstrukcji dachowej w 60% oraz pokrycia dachowego w 60%. Faktura (...) na kwotę 48.600zł została przez pozwanego zapłacona (przelew k-243). Powodowie w toku postepowania nie wykazali, że faktura (...) oraz faktura (...)opiewają na różne roboty. Zatem trafnie wskazał Sąd I instancji, iż twierdzenie strony o wykonaniu prac objętych fakturą (...) jest niewiarygodne, a żądanie dodatkowej zapłaty za ich wykonanie nieuzasadnione.

Zgodzić należy się również w ocenie Sądu II instancji ze stanowiskiem Sądu Okręgowego, iż żądanie powodów zapłaty kwoty 129.252,24zł wynikającej z faktury (...) jest bezzasadne. Trafnie Sąd Okręgowy przyjął, iż powodowie nie wykazali aby wykonali na rzez pozwanej jakiekolwiek roboty dodatkowe ujęte w kosztorysie z 28.02.2011r. Powodowie nie wykazali, aby w trakcie trwania procesu budowlanego zgłaszali konieczność wykonania robót budowlanych. Ponadto powodowie jako profesjonaliści w branży budowlanej przy sporządzaniu kosztorysu ofertowego powinni przewidzieć zakres wykonywanych robót i dokonać wyceny ich kosztów. Dodatkowo powodowie domagając się podniesienia wynagrodzenia powinni wykazać zaistniałą okoliczność z art. 630 § 1 k.c. czego, co słusznie podkreślił Sąd I instancji nie zrobili.

Odnosząc się do ostatniej z faktur, której zapłata była przedmiotem żądania zgodnie podzielić należy stanowisko Sądu Okręgowego, iż zapłata przez pozwanego części należności z tej faktury - (...) nie daje podstaw by pozwana była zobowiązana do zapłaty całej kwoty, tym bardziej, że faktura ta nie opiewała na roboty, których prawidłowość wykonania została zakwestionowana przez biegłego – wzmocnienie dachu i wykonanie jętek.

Z opinii biegłego, której nie udało się powodom w toku postępowania skutecznie zakwestionować, a którą Sąd Okręgowy przyjął za podstawy swego rozstrzygnięcia jednoznacznie wynika, że prace ciesielskie i dekarskie związane z konstrukcją dachu wykonano niezgodnie ze sztuką budowalną i projektem technicznym. Dla zgodnego ze sztuką budowlaną wykonania konstrukcji dachowej i pokrycia, należało rozebrać dach, przygotować właściwe konstrukcje, nałożyć właściwe izolacje, łaty, kontrłaty, dachówkę wraz obróbkami blacharskimi – co faktycznie miało miejsce po rozwiązaniu przez inwestora umowy z powodami i zatrudnieniu innego wykonawcy.

Za niezasadne należy uznać kolejne zarzuty apelacji naruszające art. 233 § 1 k.p.c. oraz sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego. Argumentacja czyniąca powyższy zarzut za nieuzasadniony przytaczana była już powyżej. Dodać jedynie należy, że powodowie nie podważyli skutecznie opinii biegłego z zakresu budownictwa. Biegły wypowiedział się w opinii co do prawidłowości wykonanych przez powodów robót budowlanych. Jej treść miała jedynie wpływ w niewielkim zakresie na orzeczenie Sądu, bowiem skutkowała oddaleniem roszczenia co do kwoty 1.800zł. W pozostałym zakresie żądanie powodów było nieuzasadnione z innych przyczyn niż nieprawidłowe wykonanie robót dekarskich, o czym już była mowa powyżej.

W pierwszej części uzasadnienia Sąd Apelacyjny odniósł się również do tego, która ze stron dokonała skutecznego odstąpienia od umowy, oraz w oparciu o które z oświadczeń złożonych pisemnie, którymi się strony wymieniły.

Zarzut naruszenia zasady równości storn oraz naruszenia art. 207 § 3 i 6 k.p.c. poprzez dopuszczenie przez Sąd wniosków dowodowych składanych przez pozwanego po 24.10.2012r. należy również uznać za chybione. Powodowie nie wskazali, jakie wnioski dowodowe złożone przez pozwanego należało uznać za spóźnione i naruszające zasadę równości stron, zatem tak lakoniczne sformułowanie zarzutu nie pozwala na poddanie go kontroli instancyjnej.

Mając powyższe na uwadze apelacja powodów jako bezzasadna podlega na mocy art. 385 k.p.c. oddaleniu.