Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 237/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Urszula Iwanowska (spr.)

Sędziowie:

SSA Jolanta Hawryszko

SSO del. Gabriela Horodnicka - Stelmaszczuk

Protokolant:

St. sekr. sąd. Katarzyna Kaźmierczak

po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2012 r. w Szczecinie

sprawy Z. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W..

o przyznanie emerytury

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 30 stycznia 2012 r. sygn. akt VI U 1594/11

oddala apelację.

SSA Jolanta Hawryszko SSA Urszula Iwanowska SSO del. Gabriela Horodnicka – Stelmaszczuk

III A Ua 237/12

Uzasadnienie:

Decyzją z dnia 3 listopada 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił Z. L. prawa do emerytury.

W odwołaniu od powyższej decyzji Z. L. podniósł, że dostarczył wszystkie dokumenty jakie były w jego posiadaniu oraz wskazał świadków na okoliczność świadczenia pracy w szczególnych warunkach. Odwołujący się wskazał, że nie miał wpływu na wystawione mu przez pracodawcę świadectwo pracy, a zakład pracy, w którym stale pracował nie istnieje i w związku z tym nie ma możliwości wystawienia mu prawidłowego świadectwa pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc, że nie uwzględnił ubezpieczonemu okresu pracy w szczególnych warunkach od 4 listopada 1975 r. do 31 marca 1991 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) na podstawie dokumentacji nadesłanej z archiwum. Ubezpieczony w toku postępowania przed organem rentowym wykazywał, że wykonywał pracę w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów ciężarowych zgodną z wykazem A, Działu XIV, pkt 16 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm.). Natomiast organ rentowy zwrócił uwagę, że ze świadectwa pracy ze spornego okresu wynika, iż ubezpieczony zajmował stanowisko szlifierza i mechanika. Angaż zaś z 1978 roku potwierdza powierzenie mu obowiązków mechanika, nie wymieniając jednak miejsca wykonywania pracy.

Wyrokiem z dnia 30 stycznia 2012 r. Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu Z. L. prawo do emerytury od dnia 21 września 2011 r.

Powyższe orzeczenie Sąd Okręgowy oprał o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

Z. L. urodził się dnia (...)r. Na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił okres ubezpieczenia wynoszący łącznie 31 lat, 4 miesiące i 8 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu jako okres pracy w szczególnych warunkach 6 lat, 9 miesięcy i 3 dni.

W dniu 17 sierpnia 2011 r. ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. We wniosku oświadczył, że nie jest członkiem OFE oraz, iż pozostaje w stosunku pracy. Decyzją z dnia 24 sierpnia 2011 r. organ rentowy odmówił Z. L. prawa do emerytury.

W dniu 21 września 2011 r. ubezpieczony ponownie wystąpił z wnioskiem o ustalenie uprawnień do emerytury załączając świadectwo pracy potwierdzające ustanie stosunku pracy z dniem 20 września 2011 r. oraz zeznania świadków na okoliczność pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G.. Decyzją z dnia 28 września 2011 r. organ rentowy ponownie odmówił prawa do emerytury uznając, że ubezpieczony udowodnił 6 lat, 9 miesięcy i 3 dni okresów pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G..

W dniu 17 października 2011 r. ubezpieczony wystąpił z kolejnym wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Do wniosku załączył dokumentację z akt osobowych z okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. uzyskaną z archiwum.

W okresie od 4 listopada 1975 r. do 31 marca 1991 r. Z. L. był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. i od 4 listopada 1975 r. do 22 maja 1978 r. zajmował stanowisko szlifierza – ostrzacza, a od 23 maja 1978 r. zajmował stanowisko mechanika w kanałach remontowych przy naprawie samochodów ciężarowych typu (...) w wydziale - Zakład Usług (...). Pracę jego stanowiły w 80% obowiązki wykonywane w kanałach remontowych, a w pozostałej części poza kanałami (tj. naprawa silników samochodów ciężarowych, układów zasilania itp.). Pracę tę wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W okresie od 28 lutego do 31 maja 1990 r. ubezpieczony pracował na budowie eksportowej w Niemczech, gdzie wykonywał prace mechanika (demontował stare maszyny i montował nowe).

Na podstawie ustalonego stanu faktycznego oraz art. 184 ust. 1 i 2 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j. t. Dz. U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227; powoływana dalej jako: ustawa) i § 2 ust. 1, § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm.). Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd pierwszej instancji zaznaczył, że w przedmiotowej sprawie zadanie sądu sprowadzało się do rozstrzygnięcia spornej między stronami kwestii dotyczącej spełnienia przez wnioskodawcę warunku przyznania wcześniejszej emerytury, pozostałe bowiem warunki - 25 letni staż ubezpieczeniowy na dzień wejścia w życie ustawy, nie przynależenie do OFE i nie pozostawanie w stosunku pracy - nie były kwestionowane. Natomiast spornym okresem był okres pracy ubezpieczonego w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G.. Organ rentowy podnosił, że okres ten nie może zostać uwzględniony z uwagi na brak świadectwa pracy wykonywania pracy w szczególnych warunkach. W przedłożonym zaś przez ubezpieczonego świadectwie pracy z dnia 28 marca 1991 r. widnieją stanowiska: szlifierz i mechanik, które nie należą do prac wykonywanych w szczególnych warunkach. Nadto angaż z dnia 23 maja 1978 r. wskazywał na powierzenie ubezpieczonemu obowiązków mechanika, bez wymienienia miejsca ich wykonywania.

Analiza materiału dowodowego sprawy - dokumentacji pracowniczej w powiązaniu z zeznaniami zawnioskowanych przez ubezpieczonego świadków oraz zeznaniami samego ubezpieczonego, w ocenie sądu pierwszej instancji, wykazała niewątpliwie, że wykonywał on w przeważającej części spornego okresu pracę w szczególnych warunkach. Początkowo, tj. w okresie od 4 listopada 1975 r. do 22 maja 1978 r. ubezpieczony był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) na stanowisku szlifierza-ostrzacza. Potwierdziła to nie tylko dokumentacja między innymi w postaci angaży, karty obiegowej zmiany, czy też świadectwa pracy, ale i także zeznania samego wnioskodawcy. Praca szlifierza-ostrzacza nie należy jednak do prac wykonywanych w szczególnych warunkach. Nie wymienia jej powołane powyżej rozporządzenie. Podobne uwagi sąd meriti odniósł do okresu pracy od 28 lutego 1990 r. do 31 maja 1990 r., w którym to ubezpieczony świadczył pracę mechanika na budowie eksportowej w Niemczech. Do jego obowiązków należało wówczas demontowanie i montowanie maszyn. Prace tego rodzaju nie należą również do prac w szczególnych warunkach, co też przyznał sam ubezpieczony. Natomiast w okresie od 23 maja 1978 r. do 27 lutego 1990 r. i od 1 czerwca 1990 r. do 31 marca 1991 r. Z. L. pracował w Zakładzie Usług (...) stanowiącym wydział (...) Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) na stanowisku mechanika. Do jego obowiązków należała naprawa samochodów ciężarowych. Zazwyczaj były to samochody typu (...) W przeważającej części, bo w 80% praca ubezpieczonego odbywała się w kanałach. W pozostałej zaś części praca ubezpieczonego polegała na czynnościach pomocniczych, tj. na naprawie części samochodowych w osobnych pomieszczeniach.

Dalej Sąd Okręgowy wskazał, że zawnioskowani przez ubezpieczonego świadkowie Z. D., K. S. i Z. Z. potwierdzili w swoich zeznaniach charakter świadczonej przez ubezpieczonego w spornym okresie pracy. W ocenie tego Sądu zeznania świadków były szczere, spójne, logiczne, a nadto zbieżne ze sobą. Zeznania te były również zbieżne z dokumentacją osobową ubezpieczonego, jak i też z zeznaniami samego ubezpieczonego. Wobec tej okoliczności Sąd nie miał powodów by odmówić zeznaniom świadków przymiotu wiarygodności. Ponadto świadkowie Z. D. i K. S. zeznali, że wykonywali taką samą pracę jak ubezpieczony i otrzymali z tego tytułu wcześniejszą emeryturę.

Zatem, według sądu pierwszej instancji nie ulegało wątpliwości, że ubezpieczony wykonywał pracę w kanałach przy naprawie samochodów ciężarowych, co wynika pośrednio ze świadectwa pracy, angaży, a także z zeznań świadków i ubezpieczonego. Dlatego pomimo braku świadectwa pracy w szczególnych warunkach należało uznać okresy od 23 maja 1978 r. do 27 lutego 1990 r. i od 1 czerwca 1990 r. do 31 marca 1991 r. za pracę w szczególnych warunkach. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w wykazie A dział XIV - Prace różne, pkt 16 wskazano prace wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych jako prace wykonywane w warunkach szczególnych i którą to pracę wykonywał ubezpieczony w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G.. Pracę tę ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez ponad 12 lat.

Wskazany powyżej ponad 12 letni okres pracy w szczególnych warunkach łącznie z okresem pracy uwzględnionym przez organ rentowy w rozmiarze ponad 6 lat powoduje spełnienie przez ubezpieczonego przesłanki określonej w § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, tj. 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Wobec tego, że ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny 60 lat, posiadał wymagany staż emerytalny - okresy składkowe i nieskładkowe w ilości ponad 31 lat, wykazał wymagany okres 15 lat pracy w warunkach szczególnych, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i z dniem 21 września 2011 r. nie był już pracownikiem Sąd Okręgowy stwierdził, iż spełnił wszystkie przesłanki warunkujące prawo do przyznania mu wcześniejszej emerytury.

Mając na uwadze powyższe sąd pierwszej instancji, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

Z powyższym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim w całości nie zgodził się Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który w wywiedzionej apelacji zarzucił mu:

1)  naruszenie prawa materialnego art. 184 w związku z art. 32 i art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przez przyjęcie, że ubezpieczonemu przysługuje prawo do emerytury,

2)  sprzeczność ustaleń Sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym przez przyjęcie, że wykonywanie pracy w przeważającej części - 80% czasu pracy - spełnia warunki wykonywania pracy stale w warunkach szczególnych.

Podnosząc powyższe zarzuty apelujący wniósł o:

- zamianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie odwołania,

ewentualnie

- uchylenie zaskarżonego wyroku przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu skarżący między innymi podniósł, że w sprawie bezspornym jest, iż prace ubezpieczonego w kanałach remontowych obejmowały 80% jego czasu pracy, a praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy. Jeżeli więc w wymiarze 20% czasu pracy ubezpieczony wykonywał inne czynności, w innym miejscu niż praca w kanałach remontowych to tym samym, w ocenie apelującego, nie zostały spełnione przesłanki określone w powołanym powyżej § 2 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w związku z art. 184 ust. 1, art. 32 i 27 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd Apelacyjny rozważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego okazała się nieuzasadniona.

Wskutek wywiedzionej apelacji i podniesionego zarzutu sprzeczności ustaleń sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym przez przyjęcie, że wykonywanie pracy w przeważającej części – 80% czasu pracy – spełnia warunki wykonywania pracy stale w szczególnych warunkach, Sąd Apelacyjny uznał za konieczne uzupełnienie stanu faktycznego sprawy na podstawie art. 382 k.p.c. Sąd odwoławczy na podstawie akt sprawy świadka Z. D. o przyznanie emerytury (VI U 102/10 Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim) ustalił, że J. D. był majstrem i kierownikiem bazy (...) Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) w G. w latach 1972-1991 i z tego tytułu posiada informacje o warunkach pracy mechaników w warsztacie. Na podstawie zeznań świadka J. D. i uzupełniających zeznań ubezpieczonego złożonych na rozprawie w dniu 29 listopada 2012 r. oraz materiału dowodowego zgromadzonego przez sąd pierwszej instancji, Sąd Apelacyjny dodatkowo ustalił:

J. D. był pracownikiem (...) Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) w G. od 1972 roku do marca 1991 r., przy czym do 1980 roku zajmował stanowisko starszego majstra, a od tego roku – stanowisko kierownika bazy. Baza stanowiła wyodrębnioną część przedsiębiorstwa obejmującą kierowców, operatorów i mechaników, około 220 osób.

dowód: zeznanie świadka J. D. e-protokół k. 89 – czas: 3’24

i kolejne minuty nagrania.

Mechanicy na bazie byli podzieleni na dwie grupy; pierwszy zespół zajmował się tylko demontażem i montażem podzespołów w samochodach ciężarowych w kanałach; drugi zespół zajmował się naprawą wymontowanych podzespołów – silniki, skrzynie biegów, skrzynie redukcyjne, wały.

dowód: zeznanie świadka J. D. e-protokół k. 89 – czas: 4’49, 5’37,

5’50, 6’00 i kolejne minuty nagrania.

Przy naprawach sprzętu ciężkiego w kanałach pracowało 10 mechaników, wśród nich ubezpieczony, Z. D., K. S., Z. Z..

dowód: zeznanie świadka J. D. e-protokół k. 89 – czas: 13’20,

15’50 i kolejne minuty nagrania,

zeznanie ubezpieczonego e-protokół k. 89 – czas 18’12 w związku z k. 55,

zeznanie świadka Z. D. k. 27,

zeznanie świadka K. S. k. 27 verte,

zeznanie świadka Z. Z. k. 27 verte.

Brygada, w której pracę wykonywał ubezpieczony zajmowała się wymontowaniem podzespołu, oddaniem go do naprawy do gniazda naprawczego i zamontowaniem. Przeważnie było tak, że w bazie były części na zapas (silniki, skrzynie biegów) po remoncie i taki podzespół był wykorzystywany - montowany. Przez to czas naprawy był krótszy, bo wymontowywano podzespół i montowano naprawiony, nie czekając na naprawę tego wymontowanego.

dowód: zeznanie świadka J. D. e-protokół k. 89 – czas: 6’26

i kolejne minuty nagrania,

zeznanie ubezpieczonego e-protokół k. 89 – czas 18’12 w związku z k. 55 i k.

55 verte.

Ubezpieczony naprawiał tylko samochody ciężarowe:(...) (do przewożenia betonu), Jelcze – skrzyniowe.

dowód: zeznanie świadka J. D. e-protokół k. 89 – czas: 10’08,

12’52 i kolejne minuty nagrania,

zeznanie świadkaZ. D.k. 27,

zeznanie świadka K. S. k. 27 verte.

Z. L. jako mechanik samochodowy, od początku objęcie tego stanowiska zgodnie z angażem, pracował tylko w kanałach, zajmował się demontażem i montażem podzespołów. Przed zajęciem tego stanowiska ubezpieczony pracował na innych stanowiskach, między innymi, naprawiał układy paliwowe.

dowód: zeznanie świadka J. D. e-protokół k. 89 – czas: 8’10, 8’30,

8’46, 10’45 i kolejne minuty nagrania,

zeznanie ubezpieczonego e-protokół k. 89 – czas 18’12 w związku z k. 55.

W czasie dnia pracy pracownik musiał zjeść śniadanie, wyjść do toalety, pobrać narzędzia na stanowisku poza kanałem. Rano przed rozpoczęciem pracy uczestniczył w naradzie, na której ustalono rozdział pracy.

dowód: zeznanie świadka J. D. e-protokół k. 89 – czas: 9’16

i kolejne minuty nagrania,

zeznanie ubezpieczonego e-protokół k. 89 – czas 18’12 w związku z k. 55 oraz

czas: 19’14 i kolejne minuty nagrania.

Brygada, która naprawiała podzespoły wymontowane przez brygadę, w której pracował ubezpieczony, pracowała w części warsztatu poza kanałami.

dowód: zeznanie świadka J. D. e-protokół k. 89 – czas: 13’51

i kolejne minuty nagrania.

Ponadto w przedsiębiorstwie było pogotowie techniczne - trzy zespoły dwuosobowe. Była to stała obsada. Ubezpieczony nie jeździł w pogotowiu technicznym.

dowód: zeznanie świadka J. D. e-protokół k. 89 – czas: 14’30

i kolejne minuty nagrania,

zeznanie ubezpieczonego e-protokół k. 89 – czas 18’12 w związku z k. 55.

Powyższe - dodatkowe wobec ustaleń Sądu Okręgowego - ustalenia faktyczne dokonane na podstawie zeznań świadka J. D., ubezpieczonego i świadków przesłuchanych przez sąd pierwszej instancji, doprowadziły Sąd Apelacyjny do wniosku, że poza ustalonym przez organ rentowy okresem pracy w szczególnych warunkach, jak słusznie ustalił Sąd Okręgowy, Z. L. wykonywał pracę w warunkach szczególnych także w czasie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w okresie od 23 maja 1978 r. do 31 marca 1991 r. z wyłączeniem okresu pracy na budowie eksportowej (od 28 lutego do 31 maja 1990 r.), czyli przez okres 11 lat, 7 miesięcy i 8 dni, na stanowisku mechanika pojazdów ciężarowych w kanałach i wykazał łączny staż co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W ocenie Sądu Apelacyjnego co do zasady wiarygodne okazały się również zeznania świadka J. D. złożone na rozprawie apelacyjnej na okoliczność okresu i charakteru zatrudnienia ubezpieczonego w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...). Świadek jest dla strony osobą obcą, a jednocześnie w okresie spornym był starszym majstrem i kierownikiem bazy, na której pracował ubezpieczony. Z racji zajmowania tych stanowisk świadek posiada wiadomości istotne dla rozstrzygnięcia sporu, tj. na temat warunków pracy i czynności pracowniczych faktycznie wykonywanych przez ubezpieczonego w spornym okresie. Świadek kategorycznie zeznał, że ubezpieczony jako mechanik pracował tylko przy naprawie samochodów ciężarowych w kanałach, a przedstawiona organizacja pracy mechaników samochodowych podzielonych na brygady i wykonujących określone prace nie budzi wątpliwości co do wiarygodności, celowości takiego zatrudnienia i koresponduje z zeznaniami świadków przesłuchanych przez Sąd Okręgowy. Zdaniem sądu odwoławczego zeznania świadków są spójne, wzajemnie się uzupełniają oraz stanowią wiarygodne odzwierciedlenie faktów z przeszłości.

Z kolei, w ocenie Sądu Apelacyjnego błędnym było ustalenie przez sąd pierwszej instancji, że ubezpieczony jako mechanik wykonywał prace poza kanałami, bowiem pobieranie narzędzi, czas na posiłek, naradę i skorzystanie z toalety nie może być uznany jako wykonywanie pracy poza kanałem. Podejmowane wyżej czynności pozostawały w ścisłym związku z zatrudnieniem i wykonywaniem pracy mechanika samochodowego w kanałach. Ubezpieczony poza pracą w kanałach w spornym okresie nie wykonywał napraw poza kanałami, nie należał do brygady, która takie prace wykonywała. Zatem okoliczność, że w rzeczywistości czas przebywania w kanale wynosił 80% w ciągu dnia pracy, nie podważa ustalenia, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę mechanika pojazdów samochodowych w kanałach ujętą w wykazie A dziale XIV pod pkt 16 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Wiadomym jest przy tym, że dla celów ustalenia pracy w warunkach szczególnych znaczenie ma nie nazewnictwo zajmowanego stanowiska, lecz faktyczne wykonywane czynności.

Podstawą prawną ubiegania się przez Z. L. prawa do emerytury w wieku obniżonym z tytułu pracy w szczególnych warunkach jest art. 184 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej, który stanowi, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Przy czym, emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (ust. 2).

Z kolei, z treści art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej wynika, że za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 4 cytowanej ustawy), tj. między innymi rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Z kolei, przepis § 4 tego rozporządzenia stanowi natomiast, że pracownik, który wykonywał, wymienioną w wykazie A pracę w szczególnych warunkach nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Według wykazu A, działu XIV, pkt 16 za pracę w szczególnych warunkach, której wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego uznaje się prace wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych.

Zastosowanie powyższych uregulowań prawnych do przyjętych ustaleń faktycznych dokonanych przez sąd pierwszej instancji i Sąd Apelacyjny prowadzi do wniosku, że Z. L. spełnił wszystkie przesłanki przyznania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej, zatem zarzut organu rentowego naruszenia prawa materialnego i procesowego okazał się chybiony, a zaskarżony wyrok należało uznać za prawidłowy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do wydania orzeczenia zgodnego z wnioskiem apelacji i na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił ją jako nieuzasadnioną w całości.

SSA Jolanta Hawryszko SSA Urszula Iwanowska del. SSO Gabriela Horodnicka-Stelmaszczuk