Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie – XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Bogdan Gierzyński

Protokolant: stażysta Wioleta Donoch

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w A.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem zainteresowanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G.

o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki

z dnia 21 sierpnia 2015 r., znak (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w A. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt) tytułem zastępstwa procesowego;

3.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w A. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w G. kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt) tytułem zastępstwa procesowego.

Sygn. akt XVII AmE 146/15

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 21 sierpnia 2015 r., znak (...), na podstawie art. 8 ust 1 w zw. z art. 7 ust. 1, art. 7 ust 5, art. 7 ust 8a-c, art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2012 r., poz. 1059 z późn. zm.) oraz w zw. z art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku (...) Sp. z o.o. z siedzibą w A. z dnia 30 marca 2015 r. o rozstrzygnięcie w sprawie spornej dotyczącej odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej (...) S.A. z siedzibą w G. (...) o mocy przyłączeniowej 2 MW, planowanej do przyłączenia w obrębie miejscowości S., Gmina (...) stwierdził, że na przedsiębiorstwie (...) S.A. z siedzibą w G. nie ciąży obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej (...) o mocy przyłączeniowej 2 MW.

W uzasadnieniu decyzji organ regulacyjny stwierdził m.in., że brak istnienia technicznych warunków przyłączenia FW S. o mocy 2 MW do sieci elektroenergetycznej, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne. Przedsiębiorstwo biorąc bowiem pod uwagę zarówno obecny, jak też przewidywany stan sieci elektroenergetycznej, nie ma możliwości przyłączenia przedmiotowej farmy wiatrowej, zachowując jednocześnie odpowiedni poziom bezpieczeństwa pracy systemu elektroenergetycznego, bez wymiany transformatorów w (...) z jednostek o mocy 16 MVA na 25 MVA. W ocenie Prezesa URE nie zostały spełnione również warunki ekonomiczne uzasadniające przyłączenie planowanej przez Wnioskodawcę farmy wiatrowej do sieci dystrybucyjnej Przedsiębiorstwa, albowiem brak uwzględnienia FW S. w planie (planu nie sporządzono), o którym mowa w art. 20 ustawy - Prawo energetyczne, jak również w aktualnym Planie (...) oznacza, że Przedsiębiorstwo nie ma zagwarantowanych odpowiednich środków finansowych na realizację przyłączenia inwestycji, w szczególności na budowę lub modernizację sieci. Z kolei Przedsiębiorstwo nie ma obowiązku finansowania i rozbudowy infrastruktury sieciowej na potrzeby przyłączenia (...). Jak wskazał, na skutek zmian w ustawie – Prawo energetyczne w art. 7 ust. 8 a-c tej ustawy na Wnioskodawcy ciąży obowiązek uiszczenia zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie do sieci w wysokości 30 zł za każdy kilowat mocy przyłączeniowej, w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku o określenie warunków przyłączenia. Wnioskodawca wystąpił do Przedsiębiorstwa o wydanie warunków przyłączenia FW S. o mocy 2MW w dniu 18 grudnia 2014 r., a zatem zgodnie z przepisami
ustawy - Prawo energetyczne winien w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku
o określenie warunków przyłączenia, wnieść zaliczkę w wysokości 30 zł za każdy
kilowat mocy przyłączeniowej, tj. 60 000 zł, pod rygorem pozostawienia wniosku bez
rozpatrzenia. Wnioskodawca nie uiścił zaliczki w wymaganym przez ustawę terminie, bowiem nastąpiło to dopiero w dniu 13 stycznia 2014 r. Termin wpłaty zaliczki nie odpowiadał zatem zasadom określonym w ww. przepisach ustawy - Prawo energetyczne.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył (...) Sp. z o.o. z siedzibą w A. zaskarżając ją w całości i wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji w całości i orzeczenie, że na (...) S.A. ciąży obowiązek zawarcia z powodem umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej (...) o mocy przyłączeniowej 2 MW planowanej w obrębie miejscowości S., gmina (...) na warunkach określonych we wniosku o przyłączenie z dnia 18 grudnia 2014 r.

Odwołujący zarzucił decyzji:

•

błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że dla (...) nie ma wolnych mocy przyłączeniowych, gdy takie wolne moce przyłączeniowe istniały w dniu wydania decyzji przez Prezesa URE oraz istnieją obecnie,

•

naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że brak technicznych warunków przyłączenia następuje w każdej sytuacji, gdy w danym momencie nie ma technicznych warunków dokonania przyłączenia, zamiast na przyjęciu, że brak technicznych warunków przyłączenia następuje tylko w wyjątkowych sytuacjach, w których pomimo podjęcia prób dokonania czynności zmierzających do zapewnienia technicznych warunków przyłączenia nie ma możliwości ich zapewnienia,

•

naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że brak ekonomicznych warunków przyłączenia następuje w każde sytuacji, gdy przyłączenie do sieci elektroenergetycznej generuje koszty związane z modernizacją sieci, zamiast na przyjęciu, że do spełnienia warunków ekonomicznych nie dochodzi tylko w wyjątkowych okolicznościach, gdy wiąże się to z koniecznością ponoszenia nadmiernych kosztów,

•

naruszenie art. 7 k.p.a. w zw. z art. 77 k.p.a. poprzez brak podjęcia przez Prezesa URE niezbędnych czynności zmierzających do ustalenia stanu faktycznego w sprawie w szczególności poprzez zaniechanie ustalenia czy istnieją techniczne możliwości przyłączenia do sieci elektroenergetycznej, co doprowadziło do nierozpoznania istoty sprawy.

Odwołujący wniósł o:

1.  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów wskazanych w uzasadnieniu niniejszego odwołania na okoliczności tam przywołane,

2.  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka P. P. (1) - na okoliczność istnienia wolnych mocy przyłączeniowych dla (...),

3.  zobowiązanie (...) SA z siedzibą w G. do przedłożenia aktualnej informacji o wolnych mocach przyłączeniowych dla mocy FW i PV możliwej do przyłączenia na szynach SN w (...) [MW] dla (...) oraz sposobu obliczenia wartości mocy przyłączeniowych wraz ze szczegółową metodologią tych obliczeń,

4.  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu energetyki i budownictwa energetycznego (który nie jest z ośrodka położonego na obszarze działalności (...) SA oraz nie jest związany z żadnym operatorem systemu dystrybucyjnego) na okoliczność dostępu wolnych mocy przyłączeniowych oraz sposobu wyliczenia wolnych mocy przyłączeniowych sieci dla (...) na moment sporządzania opinii,

1.  przeprowadzenie rozprawy także pod nieobecność Powoda,

5.  zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, według norm przepisanych.

W uzasadnień odwołujący podniósł m.in., że brak wolnych mocy przyłączeniowych ma charakter sztuczny i nie odzwierciedla rzeczywistego stanu obciążenia sieci elektroenergetycznej w miejscu planowanej przez mojego Mocodawcę (...). Powód w toku postępowania przed Prezesem URE wielokrotnie kwestionował twierdzenia (...) co do braku wolnych mocy przyłączeniowych. Sposób wyliczenia przez (...) ilości wolnych mocy budzi, zdaniem odwołującego, znaczne wątpliwości jako nieobiektywny i mający potwierdzić przyjętą tezę (...). Należy wskazać, iż w wyliczeniach, na podstawie których (...) określa dostępny zapas mocy, bezpodstawnie sumuje on całkowitą moc znamionową źródeł wiatrowych oraz źródeł fotowoltaicznych, co jest zabiegiem niedopuszczalnym. Zgodnie z prywatną opinią techniczną przedłożoną przez Powoda w toku postępowania przed Prezesem URE ze względu na brak możliwości dokładnego odwzorowania wpływu generacji przyłączonej i planowanej do przyłączenia, wskazane wartości wolnych mocy przyłączeniowych mają charakter jedynie orientacyjny. Działanie (...) narusza dyspozycję art. 9c ust. 2 Prawa Energetycznego, który to przepis nakłada na (...) obowiązki dbania o funkcjonalność i dostępność sieci dystrybucyjnej dla użytkowników systemu. Konieczne jest, w ocenie odwołującego, przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu energetyki i budownictwa energetycznego na okoliczność wolnych mocy przyłączeniowych umożliwiających dokonania przyłączenia do sieci elektroenergetycznej farmy wiatrowej o mocy przyłączeniowej 2 MW. W szczególności dowód z opinii biegłego pozwoli rozwiać wątpliwości związane ze sposobem wyliczenia przez (...) dostępnych wolnych mocy przyłączeniowych.

Ponadto fakt istnienia wolnych mocy przyłączeniowych został potwierdzony przez samego (...). W piśmie z dnia 25 sierpnia 2015 r. skierowanym do (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M., która działała w związku z realizacją (...), (...) potwierdził, że na dzień kierowania pisma brak jest możliwość określenia rzeczywistej mocy przyłączeniowej, co stoi w sprzeczności z dotychczasowym stanowiskiem (...) przedstawionym Pozwanemu wtoku postępowania administracyjnego, gdzie (...) informował, że w ogóle nie ma wolnych mocy przyłączeniowych dla (...). (...) informowało, że z kryterium mocy transformatora dla ewentualnego przyłączenia dla pola (...) istnieje ewentualna możliwość przyłączenia jednostek wytwórczych z łączną mocą ok. 1,8 MW.

Pozwany oparł swoją decyzję na nieaktualnych już poglądach doktryny według, których z brakiem warunków technicznych przyłączenia mamy do czynienia, gdy „w danym miejscu i czasie uniemożliwia dostarczenie paliw gazowych, energii elektrycznej bądź ciepła konkretnemu odbiorcy w sposób niezagrażający bezpieczeństwu energetycznemu, bezpieczeństwu osób i mienia, środowisku naturalnemu, względnie interesom innych odbiorców". Pozycja ta nie przystaje do aktualnych realiów i w sposób oczywisty nie uwzględnia najnowszego orzecznictwa dotyczącego pojęcia technicznych warunków przyłączenia, które obecnie rozumiane jest szerzej niż tylko jako brak możliwości technicznych w danym miejscu i czasie.

Aktualnie w doktrynie przyjmuje się, że brak warunków technicznych przyłączenia należy rozumieć jako techniczną przeszkodę o charakterze trwałym, niedającą się usunąć pomimo podjęcia prób.

Odwołujący wskazał, że brak jest technicznych możliwości przyłączenia tylko w sytuacjach wyjątkowych, gdy miejsce dokonania przyłączenia znajduje się w trudnych warunkach geograficznych, a rozbudowa sieci w danym miejscu jest niemożliwa lub w sposób znaczy utrudniona, jednak żadna z wyżej wskazanych przesłanek nie miała miejsca w niniejszej sprawie.

W sytuacji, gdy istnieje odpowiednia sieć dystrybucyjna, a przeszkodą w dokonaniu przyłączenia jest tylko konieczność modernizacji lub rozbudowy sieci, to taka sytuacja nie może być traktowana jako brak technicznych warunków przyłączenia. Zdaniem odwołującego, nic nie stoi na przeszkodzie, żeby w ramach swobody umów Powód zawarł z (...) umowę, na mocy której cześć kosztów dokonania modernizacji sieci elektroenergetycznej zostałaby poniesiona przez Powoda.

Pozwany, zdaniem odwołującego, dokonał błędnej wykładni pojęcia ekonomicznych warunków przyłączenia. Uznał on, że dokonanie jakichkolwiek nakładów na rozbudowę sieci, powoduje, że nie jest spełniony ekonomiczny warunek przyłączenia.

Ponadto gdy rozbudowa sieci nie znalazła się w planie rozwoju, należy określić koszty przeprowadzenia inwestycji oraz obliczyć okres zwrotu kosztów inwestycji przy założeniu konkretnej liczby podmiotów przyłączonych do zmodernizowanej sieci, a takie wyliczenia i kalkulacje, zdaniem odwołującego, również nie zostały wykonane przez (...), a Pozwany w swojej decyzji również nie zwrócił uwagi na te nieprawidłowości ani nie zażądał przedstawienia takich kalkulacji.

Odwołujący wskazał również, iż bez znaczenia dla sprawy jest kwestia uiszczenia (w tym daty uiszczenia) zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie do sieci, ponieważ nie jest to przedmiotem sporu między Powodem a (...). Dodatkowo przy dokonywaniu wpłaty zaliczki Powód postępował zgodnie z wymogami (...), czyli dokonał wpłaty w dniu 13 stycznia 2015 r., tj. dopiero po weryfikacji wniosku i otrzymaniu od (...) informacji o wysokości zaliczki oraz numerze konta, na który ma być uiszczona opłata. Ponadto do momentu otrzymania wyżej wskazanej informacji, (...) wprost wskazało, że nie należy dokonywać żadnych zaliczek, stąd Pozwany błędnie uznał, że zaliczka została wpłacona po terminie.

W odpowiedzi na odwołanie zainteresowany (...) S.A. z siedzibą w G. wniósł o:

1)  oddalenie odwołania w całości,

2)  oddalenie wniosku dowodowego powodowej spółki w postaci zeznań świadka P. P. (2), jako bezcelowego, powodującego jedynie wydłużenie postępowania, w związku z faktem, że (...) SA w toku sprawy przed Organem wykazała wystarczające i rzetelne dowody na określenie braku dostępnej mocy przyłączeniowej;

3)  oddalenie wniosku o zobowiązanie (...) SA do przedłożenia aktualnej informacji o wolnych mocach przyłączeniowych dla (...) oraz do przedłożenia informacji dotyczącej sposobu obliczenia wartości mocy przyłączeniowych wraz ze szczegółową metodologią tych obliczeń, ze względu na fakt, że okoliczności te nie wpływają na rozwiązanie przedmiotowej sprawy oraz ze względu na fakt że sposób obliczania wartości mocy przyłączeniowych (...) S.A. wykazywała w sposób dokładny w postępowaniu przed Organem;

4)  oddalenie wniosku powoda o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu energetyki i budownictwa energetycznego na okoliczność dostępu wolnych miejsc przyłączeniowych oraz sposobu wyliczenia wolnych mocy przyłączeniowych sieci dla (...) na moment sporządzania opinii jako bezprzedmiotowego, ze względu na fakt, że wszystkie okoliczności na które powoływany jest niniejszy dowód zostały szczegółowo opisane i przedstawione w postępowaniu przed Organem oraz ze względy na fakt, że wiążącym momentem jest dzień wydania decyzji przez Organ;

5)  zasądzenie od powodowej spółki na rzecz Zainteresowanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zainteresowany podniósł, że powód dokonał niewłaściwej interpretacji pojęcia „braku wolnych mocy przyłączeniowych" i na tej podstawie zbudował błędne twierdzenia, które bezpodstawnie przeczą ustaleniom dokonanym przez Organ. Jak wskazał, w przedmiotowej sprawie odmówiono uzgodnienia warunków przyłączenia farmy wiatrowej powoda, ze względu na wyczerpanie mocy stacji 110/SN, co jest ewidentnie przyczyną techniczną warunkującą przyłączenie. Skutkuje ona brakiem możliwości podłączenia do autotransformatorów kolejnych farm. Moc stacji została rozdysponowana pomiędzy dotychczasowych wnioskodawców zgodnie z chronologiczną kolejnością wpływania ich kompletnych wniosków o przyłączenie. W ten sposób nastąpiła konieczność odmowy ustalenia warunków przyłączenia dla farmy wiatrowej powoda. Błędnym jest w ocenie zainteresowanego rozumowanie powoda, polegające na uznaniu, że zarezerwowane moce pod planowane inwestycje, mimo faktycznego braku ich realizacji na dzień dzisiejszy, wpływają na możliwość określenia warunków przyłączenia farmy powoda. Powód, zdaniem zainteresowanego, dokonał również błędnej interpretacji pojęcia istnienia ekonomicznych warunków przyłączenia.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o:

1.  oddalenie odwołania,

2.  oddalenie wszystkich wniosków dowodowych Powoda, z wyjątkiem dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach postępowania administracyjnego,

3.  zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Prezes URE wskazał, iż jedynym możliwym sposobem poprawy sytuacji w zakresie możliwości przyłączenia FW S. jest wymiana transformatorów w (...) z jednostek o mocy 16 (...) na jednostki o mocy 25 (...), która wiązałaby się również z koniecznością modernizacji obwodów pierwotnych i wtórnych w polach rozdzielni 15 kV i 110 kV. Tymczasem, planowany zakres modernizacji sieci nie został ujęty w aktualnie obowiązującym Planie (...) Zainteresowanego na lata 2014-2019. W związku z tym, przyłączenie FW S. o mocy 2 MW nie może nastąpić bez niezbędnej modernizacji sieci elektroenergetycznej wymaganej dla zapewnienia bezpieczeństwa jej funkcjonowania.

Za chybione uznał twierdzenia Powoda co do błędnego ustalenia przez Prezesa URE braku zapasu mocy umożliwiającej przyłączenie FW S. do sieci. Sam Powód załączył do materiału dowodowego notarialnie poświadczony dowód otwarcia strony internetowej Zainteresowanego (k. 49 akt adm.), z którego wynika, iż dla przyłączania farm wiatrowych do (...) wartość zapasu mocy dla przyłączeń farm wiatrowych wynosiła 0,0 MW (rząd nr 19, rubryka „moc FW i PV możliwa do przyłączenia na szynach SN w (...)"). Wbrew twierdzeniom Powoda, nie dowiódł on, że dla wskazanego miejsca przyłączenia istnieją wolne moce potrzebne do przyłączenia FW S. do sieci. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że przy wzięciu pod uwagę zarówno obecnego jak i przewidywanego stanu sieci elektroenergetycznej, nie ma możliwości przyłączenia FW S. tak, aby zachować jednocześnie odpowiedni poziom bezpieczeństwa pracy systemu elektroenergetycznego, tj. sieci dystrybucyjnej Zainteresowanego.

Pozwany nie zakwestionował, że istnieją techniczne możliwości w zakresie zwiększenia mocy przyłączeniowych w ramach (...). W przedmiotowym przypadku brak jest tej możliwości w ramach publicznoprawnego obowiązku wynikającego z art. 7 ust. 1 i 3 ustawy - Prawo energetyczne, gdyż taka modernizacja nie została uwzględniona w obowiązującym Planie (...) Zainteresowanego na lata 2014-2019, co pozostaje trwałą przeszkodą stanowiącą o braku warunków technicznych. Odnosząc się z kolei do kwestii istnienia ekonomicznych warunków przyłączenia FW S., wskazał, że koszty wynikające z nakładów na realizację przyłączenia podmiotów ubiegających się o przyłączenie stanowią podstawę do ustalenia w taryfie Zainteresowanego stawek opłat za dystrybucję energii elektrycznej, z wyjątkiem kosztów w zakresie w jakim zostały pokryte wpływami z opłat za przyłączenie. Prace związane z przyłączeniem danego źródła, muszą mieć pokrycie w przychodach Zainteresowanego. Trudno bowiem oczekiwać, aby Zainteresowany miał obowiązek dokonania określonej przebudowy swej sieci, bez jednoczesnego zapewnienia finansowania tej inwestycji. Zatem przyłączenie FW S. o mocy 2 MW do sieci byłoby możliwe dopiero w sytuacji realnej możliwości sfinansowania wszystkich niezbędnych inwestycji w sieci dystrybucyjnej.

Na rozprawie w dniu 5 października 2016 r. powód wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność dostępu wolnych mocy przyłączeniowych oraz sposobu wyliczenia, jaką metodą należy określić, za pomocą jakich czynników i składowych kwestię istnienia wolnych mocy przyłączeniowych dla siei (...) oraz wykazać sposób w jaki wolne moce przyłączeniowe winny być policzone z uwzględnieniem faktu, czy wolne moce przyłączeniowe umożliwiają przyłączenie farmy wiatrowej w sytuacji, gdy zainteresowany informuje o wolnych mocach przyłączeniowych dla innych odnawialnych źródeł energii. Wniósł również o stwierdzenie, czy jest możliwość przyłączenia odnawialnego źródła energii (...) o mocy 2MW planowanej w obrębie miejscowości S. gm. (...). Pozwany nie stwierdził, że wolne moce przyłączeniowe są, w sytuacji gdy w ocenie powoda one istnieją.

W piśmie z dnia 12 października 2016 r. powód sprecyzował powyższy wniosek dowodowy, gdzie biegły winien odpowiedzieć na pytania:

a)  Czy dla sieci (...) na dzień sporządzenia opinii są wolne moce przyłączeniowe? Jeżeli tak, to w jakiej wielkości?

b)  Czy do wyżej wskazanej sieci jest możliwość przyłączenia (...) o mocy 2 MW?

c)  Jaką metodologią posłużył się biegły przy określeniu wolnych mocy przyłączeniowych? Czy metodologia uwzględnia zależność między generacją energii ze źródeł wiatrowych i fotowoltaicznych?

d)  Jaka jest wielkość zajętych mocy przyłączeniowych przez instalacje funkcjonujące oraz instalacje projektowane z podziałem na rodzaje odnawialnego źródła energii (wiatr, słońce, woda, biomasa)?

Wniósł jednocześnie o:

1.  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów wskazanych w uzasadnieniu niniejszego pisma na okoliczności przywołane w uzasadnieniu,

2.  zobowiązanie Zainteresowanego do ustosunkowania się do treści dokumentów załączonych do niniejszego pisma oraz wskazanie czy dla sieci (...) istnieją w danym momencie wolne moce przyłączeniowe umożliwiające przyłączenie (...) o mocy 2 MW,

3.  przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego ale dopiero po tym jak Zainteresowany ustosunkuje się do wyżej wskazanych dokumentów i przedstawi informacje o wolnych mocach przyłączeniowych dla sieci (...).

Pozwany i zainteresowany wnieśli o oddalenie wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 grudnia 2014 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w A. wystąpił do (...) o wydanie warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej średniego napięcia (...) o mocy przyłączeniowej 2 MW, planowanej w obrębie miejscowości S., Gmina (...). /k. 110, k. 20-23, k. 54-59 akt adm./

W dniu 13 stycznia 2015 r. Wnioskodawca dokonał wpłaty zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie do sieci. /k. 111 akt adm./

Pismem z dnia 23 lutego 2015 r. Przedsiębiorstwo poinformowało Wnioskodawcę o odmowie określenia warunków przyłączenia i zawarcia umowy o przyłączenie dla FW S. z powodu braku technicznych warunków przyłączenia. W uzasadnieniu pisma Przedsiębiorstwo wskazało, że „Zgodnie z analizą wpływu elektrowni (...) na sieć elektroenergetyczną wykonaną przez (...) SA Oddział w T., przyczyną braku możliwości przyłączenia w/w obiektu jest zidentyfikowanie przekroczenia kryterium zapasu mocy w stacji 110/SN w przypadku przyłączenia kolejnych jednostek wytwórczych do sieci zasilanej z (...). Przekroczenie wspomnianego kryterium jest spowodowane zbyt dużą ilością źródeł wytwórczych przełączanych i planowanych do przyłączenia do sieci SN zasilanej z (...) ". /k. 18-19 akt adm./

Wnioskodawca nie zgodził się z argumentacją Przedsiębiorstwa stanowiącą o odmowie wydania warunków przyłączenia z uwagi na to, iż „z informacji o zapasie mocy opublikowanej 20 listopada 2014 rak i obecnie widniejącej na stronie internetowej (...) dotyczącej stanu przyłączeń do (...), zapas mocy wynosi 4,8 MW; (...) w toku oceny istnienia warunków technicznych i ekonomicznych (...) popełniła szereg błędów merytorycznych jak i proceduralnych (...) oraz przyjęła niewłaściwe założenia do sporządzenia tej oceny, które to błędy w konsekwencji doprowadziły do wydania odmowy oraz bezpodstawnego stwierdzenia, że brak jest technicznych warunków przyłączenia ". /k. 2 akt adm./

W wyniku powyższego Wnioskodawca zwrócił się do Prezesa URE o rozstrzygnięcie sporu dotyczącego odmowy zawarcia przez Przedsiębiorstwo umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej FW S.. /k. 1-13 akt adm./

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w A. dysponuje tytułem prawnym do korzystania z nieruchomości objętej planowaną inwestycją. /k. 91 akt adm./

Decyzją z dnia 17 lipca 2014 r. Wójt Gminy (...) ustalił warunki zabudowy działki nr (...), położonej w obrębie geodezyjnym inwestycji polegającej na budowie elektrowni (...). /k. 87-91v akt adm./

Gmina nie posiada planu zaopatrzenia w ciepło i paliwa gazowe, o którym mowa w art. 20 ustawy - Prawo energetyczne, a inwestycja Wnioskodawcy nie została ujęta w projekcie założeń do planu zaopatrzenia w ciepło energię elektryczną i paliwa gazowe, o których mowa w art. 19 tej ustawy. /k. 105-106 akt adm./

Przedsiębiorstwo przedstawiło analizę wpływu przyłączenia FW S. o mocy 2 MW na sieć elektroenergetyczną.

Przedsiębiorstwo (...) S.A. w piśmie z dnia 20 maja 2015 r., znak: (...)-2015, wyjaśniło, że „Zgodnie z analizą wpływu elektrowni (...) na sieć elektroenergetyczną wykonaną przez (...) SA, przyczyną braku możliwości przyłączenia w/w obiektu jest zidentyfikowanie przekroczenia w kryterium zapasu mocy w stacji 110/SN w przypadku przyłączenia kolejnych jednostek wytwórczych do sieci zasilanej z (...). Przekroczenie wspomnianego kryterium jest spowodowane zbyt dużą ilością źródeł wytwórczych przyłączonych i planowanych do ( przyłączenia do sieci SN zasilanej z (...), jedynym możliwym sposobem poprawy sytuacji w tym zakresie jest wymiana transformatorów w (...) z jednostek o mocy 16 MVA na 25 MVA. Dodatkowo wymiana transformatorów spowoduje konieczność modernizacji obwodów pierwotnych i wtórnych w polach rozdzielni 15 kV i 110 kV; (...) wymiana transformatorów nie jest konieczna dla zapewnienia pewności i jakości dostaw do odbiorców zasilanych z tej stacji; (...) planowany zakres rozbudowy/modernizacji sieci nie jest ujęty w obowiązującym planie rozwoju na lata 2014 - 2019". Ponadto Przedsiębiorstwo wskazało, że z własnej inicjatywy dodatkowo zamieszcza na stronie internetowej informacje zatytułowaną „Wartości potencjalnej mocy przyłączeniowej dostępnej dla źródeł wytwórczych na szynach rozdzielni SN w stacjach 110kV/SN". Informacja ta, oparta na danych dotyczących przyłączonych i planowanych do przyłączenia źródeł, obciążenia stacji (...), jest informacją szacunkową i nie stanowi podstawy określenia możliwości przyłączenia źródeł do sieci. Wielkość mocy możliwej do przyłączenia w (...) wykazana w tabeli zamieszczonej na stronie internetowej, dla farmy wiatrowej (FW) i elektrowni fotowoltaicznej (PV) w kolumnie zatytułowanej „moc FW i PV możliwa do przyłączenia na szynach SN w (...) [MW]" wynosi 0 MW, natomiast w przypadku źródeł „wodnych i bio" moc możliwa do przyłączenia w tym (...), wynosi 4,8 MW. Przedsiębiorstwo wyjaśniło, że różnica w dostępnych mocach dla tych dwóch rodzajów źródeł wynika z faktu, iż źródła wiatrowe i fotowoltaiczne zaliczane są do źródeł o dużej zmienności generacji, przez co dla zapewnienia wymaganej jakości energii elektrycznej dostarczanej do odbiorców podlegają ostrzejszym kryteriom technicznym możliwości przyłączenia. /k. 103 -107 akt adm./

W akcie notarialnym z dnia 18 marca 2015 r. (repertorium A nr 1481/2015) poświadczającym informacje ujawnione tabelarycznie pod adresem internetowym w domenie (...) SA, w rubryce „moc FW i PV możliwa do przyłączenia na szynach SN w (...) [MW] dla (...) została wskazana wartość 0 MW. /k. 32-33v, k. 47-50 akt adm./

W prywatnej opinii technicznej, załączonej przez Wnioskodawcę do wniosku o rozstrzygnięcie sporu, „Ocena określania wartości potencjalnej mocy przyłączeniowej dostępnej dla źródeł wytwórczych na szynach rozdzielni SN w stacjach 110kV/ (...) S.A." opracowanej przez mgr. inż. R. J. zostało wskazane, że „(...) z uwagi na brak możliwości dokładnego odwzorowania wpływu generacji przyłączonej i planowanej do przyłączenia, wyznaczone wartości dostępnych mocy przyłączeniowych należy traktować jako szacunkowe". Ponadto we wnioskach ww. opinii zalecono wykonanie przez Przedsiębiorstwo aktualizacji wartości dostępnej mocy przyłączeniowej dla źródeł wytwórczych. /k. 61-78 akt adm./

Przedsiębiorstwo przeprowadziło analizę możliwości przyłączenia FW S. do sieci SN, na podstawie określonych dla wszystkich wytwórców, kryteriów technicznych stosowanych dla oceny możliwości przyłączenia jednostek wytwórczych do sieci dystrybucyjnej średniego napięcia, z uwzględnieniem inwestycji przewidzianych do realizacji zgodnie z obowiązującym Planem Rozwoju Przedsiębiorstwa. W przedstawionej przez Przedsiębiorstwo analizy wynika, że zostało przekroczone kryterium zapasu mocy w stacji/węźle 110/SN, spowodowane zbyt dużą ilością źródeł wytwórczych przyłączonych i planowanych do przyłączenia do sieci SN zasilanej z (...).

W zakresie spełnienia kryterium zapasu mocy w węźle SN porównuje się moc jednostki transformatorowej zasilającej rozdzielnię SN powiększoną o minimalne łączne obciążenie mocą czynną transformatora, określone przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego, z sumą mocy czynnych źródeł wytwórczych pracujących i planowanych do przyłączenia do sieci SN. Zgodnie z kryteriami oceny możliwości przyłączenia, oceny spełnienia kryterium zapasu mocy w węźle SN dokonuje się dla stanu pracy jednego transformatora o najmniejszej mocy zakładając, że długotrwały stopień obciążenia transformatora SN nie może przekroczyć 100%. Wówczas maksymalna moc źródeł wytwórczych przyłączonych i planowanych do przyłączenia do sieci (...) nie powinna być większa od sumy mocy znamionowej pozornej transformatora (pomniejszonej o założony cosϕ odbioru) oraz minimalnego obciążenia mocą czynną transformatora określonego przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego.

Zgodnie z założeniami ww. kryteriów technicznych, uznaje się, że warunek zapasu mocy jest spełniony, gdy spełniona jest równość opisana następującym wzorem:

P (dopuszczalna moc źródeł) < Strafe * COSϕ + P (min. obciążenie GPz)

Tym samym kryterium jest spełnione, gdy omawiana analiza wykaże brak konieczności przeprowadzenia prac inwestycyjnych polegającej na wymianie istniejącej jednostki transformatorowej SN na jednostkę o większej mocy lub na jednostkę o innych parametrach technicznych, chyba że wykonanie tych prac przewidziane jest w obowiązującym Planie Rozwoju Przedsiębiorstwa.

Do obliczenia kryterium zapasu mocy w przedmiotowej sprawie zostały przedstawione następujące wyliczenia:

P (sumaryczna moc źródeł pracujących oraz wydanych Wp) = 20,145 MW

P (sumaryczna moc źródeł pracujących oraz wydanych WP wraz z FW S.) = 22,145 MW

współczynnik cosϕ wynosi = 0,9285

22,145 MW (sumaryczna moc źródeł pracujących oraz wydanych WP wraz z FW S.) < 16 MVA (moc pozorna transformatora) * 0,9285 + 5,3 MW (minimalne obciążenie (...) tu)

22,145 MW < 20,156 MW /k. 104 akt adm./

Maksymalna możliwa do przyłączenia moc w (...) wynosi 20,156 MW. Obecnie do (...) przyłączonych źródeł wytwórczych wraz z wydanymi warunkami przyłączenia (zawartymi umowami przyłączeniowymi) jest 20,145 MW. Zatem warunek kryterium zapasu mocy w węźle SN nie został spełniony. Z przedstawionej analizy wynika, że jedynym możliwym sposobem poprawy sytuacji w tym zakresie jest wymiana transformatorów w (...) z jednostek o mocy 16 (...) na ponadto wymiana transformatorów spowoduje konieczność modernizacji obwodów pierwotnych i wtórnych w polach rozdzielni 15 kV i 110 kV, a planowany zakres rozbudowy/modernizacji sieci nie jest ujęty w obowiązującym planie rozwoju Przedsiębiorstwa na lata 2014-2019. /k. 104 akt adm./

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy oraz w aktach administracyjnych, jak również na podstawie stanowisk stron postępowania. Strony nie kwestionowały ważności złożonych w sprawie dokumentów.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył co następuje.

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że dla (...) nie ma wolnych mocy przyłączeniowych, gdy takie wolne moce przyłączeniowe istniały w dniu wydania decyzji przez Prezesa URE oraz istnieją obecnie nie został przez powoda udowodniony. Powód nie w wniósł zaliczki na poczet kosztów biegłego i jego wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego został oddalony. Oddalony został również wniosek o przesłuchanie świadka P. P. (2), który został zgłoszony wadliwie, tj. bez oznaczenia faktów, które mają być przedmiotem tego dowodu. Należy przy tym mieć na względzie, że środki dowodowe służą ustaleniu faktów istotnych dla rozstrzygnięcia w sprawie (art. 227 k.p.c.). Wniosek dowodowy strony, zwłaszcza reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika musi, stosownie do treści art. 232 k.p.c. zawierać oznaczenie takiego faktu w formie konkretnego twierdzenia, określającego zaistniałe zdarzenie w sposób umożliwiający drugiej stronie wypowiedzenie się (vide art.229 i 230 k.p.c.). Nie jest zatem dopuszczalne sformułowanie wniosku dowodowego polegające na wskazaniu świadka i tematu jego zeznań, bez wskazania faktów, które zeznanie to ma potwierdzać, a tym bardziej w celu „rzucenia nowego światła”.

W świetle ustalonego w sprawie stanu faktycznego, za bezzasadne należało uznać zarzuty naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że:

⚫

brak technicznych warunków przyłączenia następuje w każdej sytuacji, gdy w danym momencie nie ma technicznych warunków dokonania przyłączenia, zamiast na przyjęciu, że brak technicznych warunków przyłączenia następuje tylko w wyjątkowych sytuacjach, w których pomimo podjęcia prób dokonania czynności zmierzających do zapewnienia technicznych warunków przyłączenia nie ma możliwości ich zapewnienia,

⚫

brak ekonomicznych warunków przyłączenia następuje w każde sytuacji, gdy przyłączenie do sieci elektroenergetycznej generuje koszty związane z modernizacją sieci, zamiast na przyjęciu, że do spełnienia warunków ekonomicznych nie dochodzi tylko w wyjątkowych okolicznościach, gdy wiąże się to z koniecznością ponoszenia nadmiernych kosztów.

Stosownie do treści art. 7 ust. 1ustawy Prawo energetyczne, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania tych paliw lub energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru. Brak warunków technicznych przyłączenia należy rozumieć jako techniczną przeszkodę o charakterze trwałym nie dającą się usunąć, pomimo podjęcia prób w tym celu. Muszą zatem istnieć obiektywne, nie dające się usunąć przeszkody uniemożliwiające realizację inwestycji mającej na celu przyłączenie nieruchomości, obiektu lub lokalu podmiotu ubiegającego się o zawarcie umowy, aby można było mówić o braku warunków technicznych przyłączenia. W rozpoznawanej sprawie jest bezsporne, że przyłączenie do sieci elektroenergetycznej (...) wymaga rozbudowy sieci w tym wymiany transformatorów, modernizacji obwodów Pierwotnych i wtórnych w polach rozdzielni. Przepis art. 7 ust. 5 ustawy Prawo energetyczne nakłada na niektóre przedsiębiorstwa energetyczne obowiązek rozbudowy sieci oraz finansowania rozbudowy sieci na potrzeby przyłączania różnych podmiotów. Jednakże obowiązek ten nie ma charakteru bezwzględnego i aktualizuje się na określonych w tym przepisie warunkach. Obowiązek ten spoczywa na przedsiębiorstwie energetycznym tylko i wyłącznie w zakresie wynikającym z przepisów wykonawczych, wydanych na podstawie art. 9 oraz art. 46 ustawy Prawe energetyczne oraz w zakresie wynikającym z założeń lub planów, o których mowa w art. 19 i 20 powyższej ustawy. Obowiązek ten istniałby więc tylko wówczas, gdyby dana instalacja przewidziana była w planach lub założeniach do planów, o których mowa w art. 19 i 20 tej ustawy (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25.03.2015 sygn. VI ACa 913/14).

Bezspornym jest zaś, że inwestycja powoda nie została ujęta w Planie Rozwoju Przedsiębiorstwa.

Należy ponadto mieć na względzie, że przedsiębiorstwo energetyczne zmuszone jest w związku z ciążącym na nim obowiązkiem publicznoprawnym, o którym mowa wyżej, kierować posiadane środki finansowe w pierwszej kolejności na realizację zadań objętych planem. Pozostałe zaś środki może przeznaczać swobodnie, kierując się wyłącznie rachunkiem ekonomicznym. Wbrew zatem wywodom powoda brak ekonomicznych warunków przyłączenia następuje w każdej sytuacji, gdy przyłączenie do sieci elektroenergetycznej generuje koszty związane z modernizacją sieci w zakresie nie objętym założeniami lub planami, o których mowa w art. 19 i 20 ustawy prawo energetyczne, których poniesienie nie jest kompensowane przyszłymi wpływami z tego przyłączenia w wysokości gwarantującej opłacalność. W przedmiotowej sprawie powód nie wykazał, że nakłady, które zainteresowany musiałby ponieść na rozbudowę sieci w związku z przy łączeniem (...) zostaną skompensowane odpowiednimi przychodami, gwarantując rentowność podjętych inwestycji.

W świetle powyższych okoliczności, za bezpodstawny należało uznać zarzut naruszenia art. 7 k.p.a. w zw. z art. 77 k.p.a.

Mając powyższe na względzie, odwołanie należało oddalić jako bezzasadne (art.479 ⁵³ 1 k.p.c.).

O kosztach postępowania orzeczono stosowanie do wyniku sporu zasądzając na rzecz pozwanego koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych (art.98 § 1 k.p.c.)