Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XVI GC 3777/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 października 2017 roku

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W., XVI Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Chała - Małkowska

Protokolant: Paulina Wrotniak

po rozpoznaniu w dniu 04 października 2017 roku w W.,

na rozprawie

sprawy z powództwa S. P.

przeciwko (...) Towarzystwu (...) z siedzibą w W.

o zapłatę kwoty 922,50 zł

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda S. P. na rzecz pozwanego (...) Towarzystwu (...) z siedzibą w W. kwotę 972,86 (dziewięćset siedemdziesiąt dwa 86/ 100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  nakazuje zwrócić pozwanemu (...) Towarzystwu (...) z siedzibą w W. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w W. kwotę 44,14 (czterdzieści cztery 14/100) złotych tytułem zwrotu pozostałej nieuiszczonej części opłaty sądowej od pozwu.

Sygn. akt XVI GC 3777/16

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 06 maja 2016 r. powód S. P. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) wniósł o zasądzenie od (...) Towarzystwa (...) w W. kwoty 922,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10 lutego 2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w ramach niniejszego postępowania dochodzi zapłaty części kosztów z tytułu najmu pojazdu, które to koszty pozwany, jako ubezpieczyciel sprawcy szkody komunikacyjnej zaistniałej w dniu 09 grudnia 2015 r., powinien zapłacić osobie poszkodowanej w ramach odszkodowania. Jednocześnie powód wskazał, iż poszkodowany dokonał na rzecz powoda cesji przysługującej mu względem pozwanego wierzytelności odszkodowawczej. Do dnia wniesienia pozwu pozwany nie uregulował należności wynikającej z faktury VAT. Wskazał, iż pozwem dochodzi jedynie części roszczenia w wysokości 922,50 zł ustalonej za okres 3 dni najmu (pozew k. 3-5).

W dniu 18 maja 2016 r. Referendarz Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy w W. XVI Wydział Gospodarczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt XVI GNc 3803/16 w którym uwzględnił żądanie pozwu ( nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym k. 24).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 28 czerwca 2016 roku pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości oraz wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany zakwestionował legitymację czynną powoda wywodząc, iż prawo żądania zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego leży jedynie po stronie poszkodowanego, który w przedmiotowej sprawie nie poniósł bezpośrednio kosztów najmu pojazdu, cedując wskazaną wierzytelność na powoda. Zakwestionował również stawkę zastosowaną przez powoda. Podniósł równocześnie, iż w toku postępowania likwidacyjnego pozwany wbrew twierdzeniom powoda dokonał zapłaty na jego rzecz kwoty 580 zł uznając refundację kosztów najmu pojazdu zastępczego obejmujące okres 4 dni przyjmując stawkę na poziomie 145 zł netto/dobra. Wskazał również, iż poszkodowany podczas zgłaszania szkody został poinformowany o możliwości korzystania z pojazdu zastępczego. Poszkodowany nie skorzystał z oferty czym zdaniem pozwanego przyczynił się do zwiększenia rozmiarów szkody (sprzeciw k. 31-33v).

W odpowiedzi na sprzeciw Pozwane (...) Towarzystwo (...) w W. powód podtrzymał swoje żądanie, wskazując jednocześnie, iż doszło do omyłki w treści pozwu i powód domaga się kwoty 922,50 zł ponad już wypłaconą przez pozwanego kwotę 580 zł oraz odniósł się do pozostałych zarzutów formułowanych przez pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty (pismo procesowe powoda k. 67-70).

S ąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 09 grudnia 2015 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został samochód marki S. o nr rej. (...), będący własnością M. K. (dalej: poszkodowany). Sprawca kolizji w chwili zdarzenia legitymował się umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej OC zawartą z (...) Towarzystwa (...) w W.. (okoliczności bezsporne, nadto dowód rejestracyjny, oświadczenie o zdarzeniu- akta szkody)

Szkoda została zgłoszona do Towarzystwa (...) w dniu 11 grudnia 2015 r. Potwierdzając przyjęcie zgłoszenia szkody, pismem z dnia 14 grudnia 2015 r. Towarzystwo (...) poinformowało poszkodowanego M. K. o możliwości wynajmu pojazdu zastępczego w wypożyczalni współpracującej z Towarzystwem (...), podając numer telefonu oraz niezbędne dane do kontaktu z wypożyczalnią ( dowód: druk telefonicznego zgłoszenia szkody- akta szkody, potwierdzenie przyjęcia szkody- k. 6).

Również w dniu 14 grudnia 2015 r. została sporządzona umowa najmu samochodu zastępczego marki T. (...) o nr rej. (...). Jako Wynajmujący został wskazany S. P. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwa S. S. P., zaś w miejsce Wynajmującego został wskazany K. P.. Czynsz najmu miał wynosić 250 zł za dobę najmu. (umowa najmu k. 17).

Konieczny i niezbędny czas naprawy pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...), przy uwzględnieniu zakresu jego uszkodzeń w wyniku zdarzenia z dnia 09 grudnia 2015 r. wynosił 4 dni robocze ( dowód : opinia biegłego k. 96-107).

Następnie w dniu 26 stycznia 2016 r. ze wskazaniem tych samych stron została sporządzona umowa cesji wierzytelności, której przedmiotem miał być przelew wierzytelności wynikającej z likwidacji szkody komunikacyjnej z dnia 09 grudnia 2015 r., w której został uszkodzony pojazd marki S. o nr rej. (...).

(umowa cesji wierzytelno ści k. 15).

Towarzystwo (...) w decyzji z dnia 04 marca 2016 r. przyznało odszkodowanie za powstałą szkodę w zakresie najmu pojazdu zastępczego w pojeździe w wyniku zdarzenia z dnia 09 grudnia 2016 r. w kwocie 580 zł. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż zweryfikowano koszt najmu pojazdu zastępczego obniżając stawkę najmu do 145 zł uznając za uzasadniony okres 4 dni najmu pojazdu zastępczego

( dow ód : decyzja z 04.03.2016 r. - k. 35).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wskazanych dokumentów złożonych do akt sprawy, a także zawartych w aktach szkody. Sąd uznał, iż dokumenty złożone w sprawie stanowiły dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c. i stosownie do treści art. 233 § 1 k.p.c. dokonując ich oceny w ramach swobodnej oceny dowodów uznał je w części przydatne dla ustalenia stanu faktycznego. Przedłożony dokumenty w sprawie w postaci umowy najmu oraz umowy cesji wierzytelność budziły jednak wątpliwości sądu z uwagi na widniejące na nim podpisy oraz wskazanie nieprawidłowych danych poszkodowanego. Na każdej w tych umów poszkodowany został określony jako (...) tymczasem prawidłowe imię poszkodowanego to (...).

Sąd oparł również swoje ustalenia na podstawie zeznań świadka M. K.. Zeznania świadka sąd uznał za wiarygodne. Na ich podstawie sąd powziął wątpliwość co do ważności umowy najmu pojazdu zastępczego oraz umowy cesji wierzytelności z uwagi na fakt, iż świadek kwestionował podpisy składane nad okazywanymi dokumentami, jak również nie zgadały się pełne dane osobowe świadka jako poszkodowanego.

Na okoliczność ustalenia niezbędnego i uzasadnionego czasu naprawy pojazdu S. o nr rej. (...) biorąc pod uwagę zakres uszkodzeń powstałych wskutek kolizji z dnia 09 grudnia 2015 r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i motoryzacji. Dopuszczając ten dowód Sąd stanął na stanowisku, iż w zakresie tezy dowodowej wymagana jest wiedza specjalistyczna, a dowód ten jest konieczny do merytorycznego rozstrzygnięcia sporu.

Zdaniem Sądu sporządzona opinię biegłego należy uznać za wiarygodną, gdyż była spójna, logiczna, w której wnioski końcowe były należycie uzasadnione i stanowiły logiczną konsekwencję wykonanych przez biegłego czynności. Należy wskazać, iż opinia biegłego podlega, jak inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz odróżniają ją pod tym względem inne, szczególne dla tego dowodu kryteria jego oceny, które stanowią: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność logiki i wiedzy powszechnej. Zdaniem Sądu opinia biegłego ma charakter kompletny, jest całościowa, a także rzetelna. W związku z tym Sąd uznał ją za wiarygodną oraz przydatną do ustalenia okoliczności, dla których dowód ten został dopuszczony.

S ąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Roszczenie powoda miało podstawę w przepisach art. 822 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c. i art. 361 k.c. w zw. z art. 509 k.c. oraz przepisach ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 392, ze zm.). Powód na podstawie cesji wierzytelności domaga się zapłaty odszkodowania od pozwanego – będącego ubezpieczycielem odpowiedzialności cywilnej sprawcy - na które składają się koszty najmu pojazdu zastępczego w związku z uszkodzeniem pojazdu poszkodowanego przez ubezpieczonego od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Jako podstawę odpowiedzialności sprawcy określonej kolizji, a dalej jego ubezpieczyciela w zakresie odpowiedzialności cywilnej, należy wskazać przepis art. 415 k.c., ponieważ zgodnie z art. 436 § 2 k.c. w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody samoistni posiadacze tych pojazdów mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Zgodnie zaś z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Ponadto stosownie do art. 361 § 2 k.c., w braku zastrzeżeń umownych lub szczególnych przepisów ustawy, szkoda winna być naprawiona w całości. Natomiast stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Zatem w sytuacji zaistnienia szkody, ubezpieczyciel odpowiadający z tytułu ubezpieczenia OC za sprawcę szkody obowiązany jest do jej naprawienia w całości. Ta zasada odnosi się również do kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, bowiem koszty wynajmu takiego pojazdu na czas trwania naprawy samochodu lub likwidacji szkody całkowitej mieszczą się w zakresie normalnych następstw szkody (art. 361 k.c.). Pozostają one bowiem w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę, w tym przypadku z kolizją drogową.

Co do podstawy odpowiedzialności – pozwany nie przeczył, iż co do zasady odpowiada za skutki przedmiotowej kolizji, czyli nie zaprzeczał ani temu, że sprawcą jest osoba u niego ubezpieczona w ramach OC, ani że ponosi ona winę za zdarzenie. Dokonał zresztą wypłaty regresu ubezpieczeniowego ubezpieczycielowi, który szkodę likwidował. Jednocześnie jednak zakwestionował ważność umowy najmu oraz umowy cesji jak również podniósł zarzut spełnienia świadczenia.

Należy wskazać, iż co do zasady pozbawienie możliwości korzystania z przedmiotów majątkowych stanowi szczególny rodzaj szkody majątkowej, zwłaszcza wtedy, gdy przedmiot zaspokaja potrzeby, które mogą być zaspokojone zastępczo w drodze odpłatnego korzystania z najmu innej takiej rzeczy – a więc w tym wypadku z najmu samochodu zastępczego. Poszkodowany ma prawo dysponować sprawnym pojazdem przez czas niezbędny do uzyskania innego pojazdu, jeżeli pojazdu uszkodzonego nie da się naprawić.

W przedmiotowej sprawie jednakże zarzuty strony pozwanej okazały się zasadne. W pierwszej kolejności wskazać należy, iż wątpliwości sądu budziła umowa najmu oraz umowa cesji wierzytelności.

Zgodnie z art. 659 § 1 i 2 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Zważywszy, że umowa jest zawarta wtedy, gdy dwie strony złożą oświadczenie woli określonej treści, a ponadto iż umowa pisemna stanowi ze swej natury dokument prywatny, istotnym było, aby powódka wykazała dostatecznie swoje prawo: wykazała nawiązanie przez swego poprzednika prawnego stosunku cywilnoprawnego.

Przedłożona umowa najmu z dnia 14 grudnia 2015 r. oraz umowa cesji wierzytelności budzi wątpliwości sądu. Przede wszystkim świadek M. K. będący poszkodowanym w związku ze zdarzeniem z dnia 09 grudnia 2015 r. nie potwierdził zawarcia umowy najmu. Nie pamiętał faktu wynajęcia pojazdu zastępczego u powoda. Nadto nie potwierdził, że dokumenty przedstawione do akt sprawy były przez niego podpisane. Nadto w treści przedłożonych umów jako poszkodowany był wskazany (...) tymczasem prawidłowe dane poszkodowanego to (...).

W tym miejscu należy wskazać, iż Kodeks cywilny stanowi ogólną zasadę, w myśl której ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Każdy fakt sporny powinien być udowodniony, jeżeli ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zgodnie, zaś z dyspozycją art. 232 k.p.c. to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Zatem, przede wszystkim strony powinny wskazać Sądowi środki dowodowe zmierzające do wykazania prawdziwości ich twierdzeń, a ocena przydatności wskazanego przez strony należy do Sądu. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.p.c.) ( vide wyrok SN z 17 grudnia 1996 r. (...) 45/96, OSNCP).

To na powodzie zatem spoczywał ciężar wykazania zasadności swojego roszczenia poprzez wskazanie podstawy na której formułuje swoje żądanie, a więc winien wykazać zawarcie umowy najmu, jej treść, uzgodnioną stawę czynszu, wydanie pojazdu jak również jego zwrot, co w przedmiotowej sprawie nie nastąpiło. Nadto strona powodowa nie odpowiedziała na wezwanie sądu celem wyjaśnienia istniejących rozbieżności w przedłożonym materiale dowodowym. Powód zachował bierną postawę procesową, a tym samym nie sprostał ciążącemu na nim obowiązkowi wykazania swojego roszczenia.

W dalszej kolejności wskazać należy, iż nawet gdyby przyjąć, iż poszkodowany M. K. wynajął pojazd zastępczy i przedłożone umowy rzeczywiście o tym świadczą to również zarzut spełnienia świadczenia przez pozwanego okazał się zasadny.

Jak wynika bowiem z opinii biegłego, technologiczny czas naprawy uszkodzonego pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 09 grudnia 2015 r. wynosił 8,6 roboczogodziny a więc 2 dni robocze, zaś całkowity, konieczny i niezbędny uzasadniony czas naprawy biorąc pod uwagę niezbędny czas pomocniczy wynosił kolejne 4 dni robocze.

Odnosząc się natomiast do stawki zastosowanej przez powoda w wysokości 250 zł za dobę najmu, sąd uznał ją za niezasadną, z uwagi na otrzymaną przez poszkodowanego propozycję od pozwanego Towarzystwa (...) wynajmu pojazdu zastępczego we współpracującej wypożyczalni. Jak wynika z przedłożonych dokumentów poszkodowany otrzymał informację o możliwości wynajmu pojazdu zastępczego w dniu 14 grudnia 2015 r. Zgodnie z cennikiem współpracującej z pozwanym wypożyczalni wysokość czynszu za dobę najmu pojazdu zastępczego wynosiła 145 zł netto.

Pozwane Towarzystwo (...) wypłaciło odszkodowanie w wysokości 580 zł uznając za uzasadnione 4 dni najmu pojazdu zastępczego w stawce stosowanej przez wypożyczalnie, której ofertę przedstawiło poszkodowanemu.

Jak wskazano wyżej, z opinii biegłego wynika, iż uzasadniony czas naprawy uszkodzonego pojazdu w wyniku zdarzenia z dnia 09 grudnia 2015 r. wynosił 4 dni kalendarzowe. Czas ten pokrywa się z okresem wskazanym przez powoda.

Powód w pozwie wskazywał, iż dochodzi kwoty za 3 dni najmu pojazdu zastępczego. Pozwany w toku postępowania likwidacyjnego wypłacił powodowi kwotę 580 zł, za 4 dni najmu, a zatem żądanie powoda stało się bezzasadne i wobec spełnienia świadczenia przez pozwanego podlegało oddaleniu.

W tym miejscu sąd pragnie podkreślić, iż sformułowane przez powoda w piśmie procesowym z dnia 19 grudnia 2016 r. stwierdzenie, iż w pozwie doszło do omyłki i powód żąda kwoty 922,50 zł ponad już wypłaconą kwotę 580 zł nie miało żadnego znaczenia dla sformułowanego pierwotnie w pozwie żądania. Powód nie sprecyzował czy dochodzi kwoty 922,50 zł za kolejne 3 dni wynajęcia pojazdu zastępczego czy też jest to sprecyzowanie żądania pozwu. Z treści pisma procesowego nie sposób było wywieść intencji powoda. Nie sposób było również uznać, iż pismo z dnia 19 grudnia 2016 r. stanowi sprecyzowanie żądania pozwu, bowiem w pozwie powód wyraźnie wskazał, iż dochodzi odszkodowania za 3 dni wynajmu pojazdu zastępczego. W treści kolejnego pisma nie sprecyzował natomiast na czym miałaby polegać omyłka dokonana w pozwie i na jakiej podstawie dochodzi kwoty 922,50 zł. Nie bez znaczenie dla treści kierowanych do sądu pism powoda ma fakt, iż są one sporządzane przez profesjonalnego pełnomocnika. Powinny zatem spełniać wymogi pisma procesowego i w sposób jasny powinno z nich wynikać żądanie strony a także jego podstawa i zakres.

Mając na względzie powyższe rozważania, z uwagi na wątpliwości w zakresie legitymacji czynnej powoda oraz spełnienia świadczenia przez pozwanego przez wytoczeniem powództwa w niniejszej sprawie, podlegało ono oddaleniu.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., który nakłada na stronę przegrywającą proces obowiązek zwrotu przeciwnikowi kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia i celowej obrony (koszty procesu). Stroną przegrywającą niniejszy proces w całości jest powód, zaś zgodnie z wyżej wskazanym przepisem strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W toku procesu pozwany poniósł koszty związane z wynagrodzeniem biegłego przyznanym postanowieniem z dnia 09 maja 2017 r. w wysokości 955,86 zł oraz opłatę od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Sąd zasądził zatem na rzecz pozwanego od powoda kwotę 972,86 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, orzekając jak w pkt. II sentencji wyroku.

W pkt III wyroku sentencji Sąd nakazał zwrócić pozwanemu kwotę 44,14 zł tytułem części niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego. Stosownie do art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1025 t.j.), zgodnie z którym przepisy art. 80-82 stosuje się odpowiednio do zwrotu zaliczki, według art. 80 ust. 1 ww. ustawy Sąd z urzędu zwraca stronie różnicę między opłatą pobraną od strony a opłatą należną.

Dlatego orzeczono jak w sentencji wyroku.