Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2018 r. w Gliwicach

sprawy G. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania G. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 8 listopada 2017 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury, poczynając od 10 września 2017 roku.

(-) SSO Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIIIU 2027/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 listopada 2017r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu G. K. ( K. ) prawa
do emerytury na podstawie art.184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, gdyż ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999r.
nie udowodnił 15 – letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy, a jedynie 13 lat, 6 miesięcy i 20 dni.

Ubezpieczony w odwołaniu od decyzji domagał się przyznania prawa do emerytury
po uprzednim zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia w (...)
w Z. od 13 lutego 1979r. do 31 lipca 1987r.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn
jak w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy dodał, że do pracy w warunkach szczególnych zaliczył ubezpieczonemu okresy zatrudnienia: od 31 stycznia 1976r. do 31 stycznia 1979r.
i od 11 sierpnia 1987r. do 31 grudnia 1998r. w (...) S.A. O/ Górnośląski Zakład (...) w Z. na stanowisku mechanika maszyn i urządzeń gazowniczych – bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń, jako praca wymieniona w wykazie A dziale XIV poz.25. Nie uwzględnił natomiast okresu od 13 lutego 1979r. do 31 lipca 1987r., gdyż ubezpieczony nie przedłożył na ten okres świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony G. K. w dniu (...). ukończył wiek 60 lat. Legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. 25 - letnim okresem składkowym i nieskładkowym.
Nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

W dniu 25 sierpnia 2017r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury,
w rozpoznaniu którego organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

Ubezpieczony od 13 lutego 1979r. do 31 lipca 1987r. był zatrudniony
w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w Z. na stanowisku montera instalacji wodno – kanalizacyjnych.

Przedsiębiorstwo zajmowało się budową nowych wodociągów na terenie (...). Praca ta wykonywana była na zewnątrz budynku przez brygady zwykle składające się z kilku kopaczy, spawaczy, operatorów sprzętu ciężkiego. Wykonywana była w wykopach. Rowy przeważnie kopane były przez koparkę. Żeby ułożyć rury należało wpierw podkopać
je, następnie skręcić, aby umożliwić spawaczowi ich spawanie. W ten sposób układane były rurociągi wodne, sanitarne, odpływowe dla deszczówki, kanalizacyjne. Najczęściej pracowano w wykopach o głębokości od 2m do 5m. Ubezpieczony zajmował
się układaniem rur betonowych i kamionkowych w tych wykopach, wyrównywaniem terenu pod rurą, wyrównywaniem skarp, obkopywaniem rur i ich izolacją przy użyciu lepiku i wełny mineralnej. Po ułożeniu rur, ich zespawaniu, izolowaniu, trzeba było zrobić tzw. podsypkę i to było robione ręcznie, a następnie wykopy były zasypywane przez spycharki. Przy niektórych budowach ubezpieczony budował osadniki. Były to zbiorniki na ścieki, które stanowiły część wodociągu. Koparka wykopywała wówczas miejsce na zbiornik na różną głębokość od 2m do 5m, a następnie ubezpieczony wraz z innymi pracownikami wchodzili do dołu i budowali tam mury osadnika. Zdarzało się, że ubezpieczony musiał kopać rowy ręcznie i były to rowy o głębokości około 1,20 m.

Prace takie wykonywane były również w zimie, przy czym jeśli były bardzo niskie temperatury i nie dało się wykopać rowów, to pracownicy byli delegowani do innych prac
np. odśnieżania, transportu węgla w kotłowniach.

Razem z ubezpieczonym pracowali K. J., który wykonywał taką samą pracę co ubezpieczony oraz W. D. jako operator spychacza.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonego i świadka K. J., zeznań świadków K. J. i W. D. oraz zeznań ubezpieczonego ( protokół elektroniczny z rozprawy z dnia 20 kwietnia 2018r. czas 00:05:54 – 01:08:52 ).

Odnośnie rodzaju rzeczywiście wykonywanej pracy przez ubezpieczonego Sąd dał wiarę zeznaniom słuchanych w sprawie świadków K. J. i W. D. oraz zeznaniom ubezpieczonego, gdyż były one rzeczowe, szczegółowe, logiczne, zasadniczo zgodne ze sobą, korespondujące z treścią zgromadzonej w sprawie dokumentacji. Świadkowie ci pracowali razem z ubezpieczonym w spornym okresie jego zatrudnienia i byli bezpośrednimi świadkami wykonywanej przez niego pracy, stąd niewątpliwie posiadają szczegółową wiedzę w tym zakresie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego G. K. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2017r., poz. 1383 ze zm.) prawo do emerytury ma ubezpieczony urodzony po dniu
31 grudnia 1948r., który:

-

ukończył 60 lat,

-

udokumentował do dnia 31 grudnia 1998r. 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia przy pracach wymienionych w wykazie A rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.),

-

nie przystąpił do OFE albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych
na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa,

Po myśli § 2 ust. 1 i 2 w/w rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie

Ubezpieczony G. K. ukończył wiek emerytalny 60 lat, legitymuje
się na dzień 1 stycznia 1999r. 25 - letnim okresem składkowym i nieskładkowym oraz
nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Okoliczność sporna w rozpoznawanej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganego 15 – letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

W wykazie A, dziale V, poz.1 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 7 lutego 1983r. wymienione zostały prace – „ roboty wodnokanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach”.

W ocenie Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony w okresie spornego zatrudnienia od 13 lutego 1979r. do 31 lipca 1987r. w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w Z. wykonywał pracę, o której mowa powyżej, a mianowicie zajmował się układaniem rur, wyrównywaniem terenu pod rurą, wyrównywaniem skarp, obkopywaniem rur i ich izolacją, przy czym prace te wykonywał w wykopach generalnie o głębokości 2m – 5m, czyli o głębokości przekraczającej wzrost dorosłego człowieka.

Powyższe okoliczności potwierdzają zeznania świadków K. J.
i W. D. – byłych współpracowników ubezpieczonego, zeznania ubezpieczonego oraz powołana w sprawie dokumentacja, w tym dokumentacja osobowa.

Zaznaczyć należy, że przepisy w/w rozporządzenia nie przewidują definicji legalnej pojęcia głębokie wykopy. Jego interpretacją w kontekście uregulowania zawartego w wykazie A dziale V poz.1 zajmował się między innymi Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 5 czerwca 2012 r. II UK 277/11( LEX nr 1214997), który podkreślił, że nieuprawnione jest różnicowanie charakteru wykonywanych prac ze względu na głębokość wykopów, na tle przepisów rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983r. Fakt, że prace wykonywane były na różnej głębokości, niekiedy nie sięgającej 3 metrów nie oznacza, że nie były one wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach. Tylko rodzaj wykonywanej pracy przez pracownika może decydować o jego prawie do wcześniejszej emerytury. Nie można go różnicować, wprowadzając dodatkowe kryteria ( tak też Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 31 stycznia 2017r. III AUa 1160/16, LEX nr 2265630 ).

Bez znaczenia dla rozpoznania sprawy pozostaje fakt, że ubezpieczony nie przedłożył w organie rentowym za okres sporny świadectwa pracy w szczególnych warunkach. Fakt wykonywania takiej pracy został wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

Po zaliczeniu okresu spornego do pracy w warunkach szczególnych uznanej przez organ rentowy ( nawet przy założeniu, że ubezpieczony w sezonie zimowym czasami był delegowany do innych prac, które nie podlegają zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych ) ubezpieczony legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganym 15 – letnim okresem takiej pracy. Zatem spełnia on wszystkie konieczne przesłanki nabycia prawa do dochodzonego świadczenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od 10 września 2017r., tj. od ukończenia wieku 60 lat, zgodnie z art.100 ust.1 ustawy.

(-) SSO Grażyna Łazowska