Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 702/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Marek Makowczenko

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Justyna Kurzynowska-Lubecka

po rozpoznaniu w dniu 04 czerwca 2018 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa R. B., B. B. (1)

przeciwko M. K., D. K., L. K., K. K.

o zapłatę

1.  Powództwo oddala.

2.  Zasądza od powodów solidarnie na rzecz pozwanych kwotę 2.461zł(dwa tysiące czterysta sześćdziesiąt jeden zł 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Marek Makowczenko

Sygn. akt I C 702/15

UZASADNIENIE

Powodowie B. B. (1) i R. B. w wielokrotnie modyfikowanym pozwie wniesionym do tut. Sądu w dniu 17 sierpnia 2015 r. przeciwko L. K., M. K., K. K. i D. K. domagali się zapłaty kwoty 13.800 zł wraz z odsetkami ustawowymi od 10.01.2014 r., zaś od dnia 01.01.2016 r. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie do dnia zapłaty jako odszkodowanie za bezumowne korzystanie z części nieruchomości o pow. 0,92 m 2 stanowiącej powierzchnię po zdemontowanej windzie w lokalu pozwanych za okres od 01.08.2005 r. do końca 2015 r. W piśmie procesowym z dnia 30.12.2015 r. sprostowali, iż żądana kwota stanowi wartość pożytków uzyskanych przez pozwanych z tej części nieruchomości z tytułu jej najmu. W ostatecznie sprecyzowanym żądaniu ( pismo procesowe z 11.12.2017 r. – k. 385-390, pismo procesowe z 26.02.2018 r. – k. 454-458) powodowie wnieśli o zasądzenie z tego tytułu kwoty 10.090 zł za okres od 01.2008 r. do 28.02.2018 r. wraz z odsetkami od 01.2008 r. do dnia zapłaty przyjmując, iż stawka rynkowa 0,92 m 2 powierzchni wynosi miesięcznie 90,87 zł., zaś pozwani korzystali z niej przez okres 10 lat (2008 r. – 2017 r.) jako odszkodowanie..

Nadto żądali od pozwanych zapłaty kwoty 4.409 zł wraz z odsetkami ustawowymi od 10.01.2014 r., zaś od dnia 01.01.2016 r. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie do dnia zapłaty jako odszkodowanie za zdemontowanie windy bez pozwolenia powodów, która to kwota stanowi udział 36% powodów w wartości windy. W ostatecznie sprecyzowanym żądaniu ( pismo procesowe z 26.02.2018 r. – k. 454-458) powodowie wnieśli o zasądzenie z tego tytułu kwoty 4.658 zł. Uzasadniając wysokość żądania, podali iż cena nowej windy wynosi 17.250 zł, co przy uwzględnieniu czasu jej używania (25 lat), utraty wartości (1% rocznie) oraz udziału powodów w prawie własności (36%) daje kwotę 4.658 zł.

Powodowie wnieśli także o przyznanie im na własność powierzchni 1,10 m 2 , znajdującej się w lokalu stanowiącym własność powodów, która to powierzchnia należy do lokalu pozwanych, z uwagi na fakt, iż w 2000 r. została nieprawidłowo postawiona ściana rozdzielająca oba lokale. Przedmiotowe żądanie zostało cofnięte w piśmie procesowym z dnia 30.12.2015 r.

W uzasadnieniu powodowie podali, iż strony są właścicielami wyodrębnionych lokali użytkowych wraz udziałami w nieruchomości wspólnej. Twierdzili, iż poprzedni najemca postawił ściankę działową pomiędzy lokalami stron na niekorzyść pozwanych – tj. o 1,10 m 2, podczas gdy pozwani roszczą prawo do 1,50 m 2 powierzchni.

Jednocześnie powodowie podnosili, iż pozwany M. K. zdemontował stanowiącą przedmiot współwłasności sprawną windę metalową z napędem elektrycznym na parterze budynku w lipcu 2005 r. bez pozwolenia powodów. Pozwani po zdemontowaniu windy zajęli całą powierzchnię - tj. 2,55 m 2 i dysponują nią do tej pory.

W piśmie procesowym z dnia 30.12.2015 r. (k. 116-119) powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanych na ich rzecz kwoty 4.773,80 zł jako zwrot pożytków stanowiących wartość 0,40 m 2, które należą do powodów z lokalu nr (...). Powodowie twierdzili jednocześnie, iż kwota ta stanowi bezpodstawne wzbogacenie się pozwanych kosztem powodów, zaś w piśmie procesowym z dnia 12.01.2017 r. sprecyzowali, iż kwota ta stanowi wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z 0,40 m 2 powierzchni lokalu powodów za okres od 01.07.2010 r. do 19.12.2014 r. Od dochodzonej kwoty powodowie domagali się odsetek ustawowych od 01.01.2005 r. do 19.12.2014 r. oraz odsetek ustawowych za opóźnienie od 30.12.2015 r. do dnia zapłaty. Uzasadniając żądanie powodowie podali, iż pozwani posiadają do wyłącznego korzystania powierzchnię 0,40 m 2 stanowiącą własność powodów, za którą pobrali odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania, a następnie czynsz najmu. W ostatecznie sprecyzowanym powództwie wnieśli o zasądzenie z tego tytułu kwoty 4.774 zł tytułem odszkodowania i bezpodstawnego wzbogacenia się pozwanych.

W piśmie procesowym z dnia 11.12.2017 r. powodowie wnieśli o przywrócenie stanu poprzedniego w powierzchni po windzie, w ten sposób, że pozwani mają zamontować w trybie natychmiastowym windę towarową sprawną w miejscu, w którym była – tj. wymiary zewnętrzne 170 cm x 150 cm, zgodnie z wyrysem, szkicem rzutu parteru z postanowienia tut. Sądu w przedmiocie zniesienia współwłasności, sygn. akt I Ns 77/97.

W tym samym piśmie procesowym wnieśli o zasądzenie kwoty 6.120 zł (podwyższonej w piśmie procesowym z dnia 26.02.2018 r. do kwoty 6.210 zł) wraz z odsetkami od dnia 15.12.2017 r. do dnia zapłaty tytułem jednorazowego odszkodowania za obniżenie wartości budynku, w tym obniżenie wartości lokali powodów, z uwagi na brak sprawnej windy towarowej, która podnosiła wartość budynku i lokali. Powodowie twierdzili, iż budynek stracił na wartości 17.250 zł – tj. wartość windy, przy czym ich udział w prawie własności wynosi 36% (17.250 zł x 36% = 6.210 zł).

(pozew – k. 2-6, pismo procesowe z 04.09.2015 r. – k. 46-49, pismo procesowe z 30.12.2015 r. – k. 116-119, pismo procesowe z 12.01.2017 r. – k. 204-207, pismo procesowe z 23.01.2017 r. – k. 211-212, pismo procesowe z 07.02.2017 r. – k. 221-222, pismo procesowe z 11.12.2017 r. – k. 385-390, pismo procesowe z 26.02.2018 r. – k. 454-457)

Pozwani L. K., M. K., K. K. i D. K. wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu. Pozwani twierdzili, iż nie korzystają bezumownie z należącej do powodów nieruchomości. Powołali się przy tym na porozumienie zawarte w dniu 07.10.2004 r., na mocy którego strony ustaliły sposób korzystania z nieruchomości wspólnej. Jednocześnie podnieśli w sprawie zarzut przedawnienia roszczenia z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie.

Odwołując się do żądania odszkodowania za zdemontowanie windy pozwani podali, iż kilkudziesięcioletnia winda, która nie była wykorzystywana przez żadnego ze współwłaścicieli, została zdemontowana w 2004 r. przez współwłaściciela M. G., zaś pozwani nie odnieśli z tego faktu żadnej korzyści. Z uwagi na powyższe podnieśli zarzut braku legitymacji procesowej biernej.

Podnieśli także zarzut przedawnienia roszczenia sformułowanego jako jednorazowe odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości powodów o powierzchni 0,40 m 2. Twierdzili, iż powodowie nie wykazali również, by ponieśli jakąkolwiek szkodę.

Pozwani przyznali, iż ścianka działowa została posadowiona niezgodnie z postanowieniem tut. Sądu w sprawie zniesienia współwłasności naruszając tym samym ich własność. Twierdzili jednak, iż podmiot, któremu powód wynajmował lokal zawarł z pozwanymi porozumienie, na mocy którego do końca 2015 r. wypłacał im odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu pozwanych.

(odpowiedź na pozew – k. 78-82, pismo procesowe z 10.02.2017 r. – k. 224-225)

Sąd ustalił, co następuje:

W budynku o powierzchni użytkowej 480 m 2 posadowionym na działce o nr geod. 676, dla którego w tut. Sądzie prowadzona jest księga wieczysta nr (...) wyodrębnionych jest 6 lokali. Wyodrębnienie lokali nastąpiło na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 26 czerwca 1997 r. w przedmiocie zniesienia współwłasności wydanego w sprawie o sygn. akt I Ns 77/97.

Prawo własności lokalu nr (...) położonego na parterze budynku wraz z udziałem (...) części w nieruchomości wspólnej ( (...)) przyznane zostało powodom B. B. (1) i R. B., najpierw na prawie wspólności ustawowej, zaś obecnie przysługuje im w udziałach po ½ części.

Prawo własności lokalu nr (...) położonego na piętrze budynku wraz z udziałem (...) części w nieruchomości wspólnej ( (...)) przyznane zostało B. B. (1) i R. B. i weszło w skład ich majątku wspólnego. Obecnie lokal ten stanowi własność R. B..

Lokal nr (...) położony na parterze budynku wraz z udziałem (...) części w nieruchomości wspólnej ( (...)) i lokal nr (...) usytuowany na piętrze budynku wraz z udziałem (...) części w nieruchomości wspólnej ( (...)) stanowił własność E. W., następnie wszedł w skład majątku wspólnego pozwanych L. K. i M. K.. Pozwani darowali udział po 1/6 części w prawie własności lokalu nr (...) wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej dzieciom – pozwanym K. K. i D. K..

Prawo własności lokalu nr (...) położonego na piętrze budynku wraz z udziałem (...) części w nieruchomości wspólnej ( (...)) zostało przyznane M. M.. Lokal ten stanowi obecnie własność M. G., B. G. i K. G..

Prawo własności lokalu nr (...) położonego na piętrze budynku wraz z udziałem (...) części w nieruchomości wspólnej ( (...)) zostało przyznane R. P. i M. P.. Lokal ten stanowi obecnie własność M. G., B. G. i K. G..

Wszystkie wyodrębnione lokale pełnią funkcje usługowe i niejednokrotnie były przedmiotem najmu.

( dowód : postanowienie z dnia 26.06.1997 r. – k. 19-20, umowa sprzedaży – k. 38-40, rzut parteru – k. 6; akta księgi wieczystej OL1G/00011401/6 tom I, II)

Ściankę działową pomiędzy lokalem nr (...) stanowiącym własność powodów, a lokalem nr (...) przysługującym pozwanym postawił najemca lokalu nr (...) w porozumieniu z powodami. Ścianka została postawiona niezgodnie z planem podziału nieruchomości oznaczonym w postanowieniu tut. Sądu w przedmiocie zniesienia współwłasności w ten sposób, że lokal powodów uległ zwiększeniu o ok. 1-1,5 m 2 kosztem lokalu pozwanych.

Z uwagi na ten fakt pozwany M. K. zawarł w dniu 08.12.2004 r. z ówczesnym najemcą lokalu powoda – (...) S.A. Zakładem Pracy (...) z siedzibą w O. – ugodę w zakresie kwot czynszu oraz opłat związanych z najmem części nieruchomości o powierzchni 1,5 m 2. Strony ustaliły, iż najemca zapłaci na rzecz M. K. kwotę 8.000 zł, która miała wyczerpać wszystkie roszczenia pozwanego związane z najmem lokalu przy ulicy (...) w G.. Spółka zobowiązała się także do przestawienia części ścianki działowej rozdzielającej oba lokale w terminie do 28.02.2005 r.

W piśmie z dnia 07.02.2006 r. spółka (...) zwróciła się do powódki z prośbą o wyznaczenie terminu, w którym będzie możliwe przestawienie ścianki. W piśmie z dnia 16.03.2006 r. powódka nie wyraziła zgody na przesunięcie przez najemcę ścianki działowej do czasu uregulowania przez powodów i pozwanych wzajemnych stosunków.

( dowód : przesłuchanie M. K. – k. 182, ugoda – k. 97, pismo z 07.02.2006 r. – k. 99, pismo z 16.03.2016 r. – k. 153)

Następnie, tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z części lokalu pozwanych zaznaczonej na planie stanowiącym załącznik do umowy o powierzchni 1,5 m 2, w okresie od dnia 01.01.2005 r. do dnia 31.06.2010 r. kolejny najemca lokalu nr (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. - zapłacił pozwanym jednorazowo kwotę 9.900 zł. Od dnia 01.07.2010 r. do dnia 19.12.2014 r. pozwani oddali wskazanej spółce przedmiotową część nieruchomości w najem ustalając miesięczny czynsz na kwotę 148,15 zł miesięcznie. Strony ustaliły także, iż najemca dokona płatności czynszu najmu jednorazowo za cały okres najmu – tj. łącznie kwotę 8.000 zł. Najemca zobowiązał się również, że po zakończeniu najmu na własny koszt usunie ścianę oddzielającą lokal od sąsiedniego lokalu nr (...) i wykonana nową ścianę oddzielającą oba lokale.

Umowa najmu przedmiotowej części nieruchomości została wypowiedziana przez najemcę w piśmie z dnia 30.03.2015 r. Ścianka działowa do chwili obecnej nie została przesunięta.

( dowód : pismo z 20.01.2006 r. – k. 197, porozumienie z 30.06.2010 r. – k. 100-102, pismo z 30.03.2015 r. – k. 103, rachunki z 06.07.2010 r. – k. 27-28)

W latach 70 XX wieku w budynku stanowiącym współwłasność stron na klatce schodowej zamontowano windę towarową pomiędzy parterem, a pierwszym piętrem, która była wykorzystywana przez poprzedniego współwłaściciela nieruchomości – R. P. prowadzącego na piętrze budynku Zakład Usługowo-Handlowy (...). Stanowiła ona część wspólną. Utrzymaniem i konserwacją windy zajmował się R. P., który w grudniu 2003 r. sprzedał prawo własności lokalu nr (...) wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej M. G. i D. G.. Pozostali współwłaściciele, w tym powodowie i pozwani, nie korzystali z windy, chociaż była ona sprawna.

( dowód : protokoły z czynności dozoru technicznego – k. 394-403, protokół badania dźwignicy – k. 404-405, protokoły badania oporności izolacji obwodów – k. 406-414, zeznania świadków: R. P. – k. 165, przesłuchanie M. K. – k. 182, R. B. – k. 199)

W dniu 7 października 2004 r. R. B., D. G., M. G., L. K. i M. K. podpisali porozumienie w przedmiocie korzystania z nieruchomości wspólnej. Współwłaściciele postanowili, iż D. i M. G. przejmą pomieszczenie po zdemontowanej windzie na piętrze budynku, (...) pomieszczenie po zdemontowanej windzie na parterze budynku i część korytarza na piętrze budynku. B. i R. B. przejęli ½ powierzchni pomieszczenia nr 5 stanowiącego łazienkę, korytarzyk przy pomieszczeniu nr 6 i 5 oraz korytarzyk przy WC.

Powódka B. B. (1) nie uczestniczyła w przedmiotowych uzgodnieniach. W okresie tym przez rok czasu przebywała za granicą. Lokalami stanowiącymi własność powodów zajmował się wyłącznie R. B..

( dowód : porozumienie z 07.10.2004 r. – k. 95-96, przesłuchanie B. B. (1) – k. 182, przesłuchanie M. K. – k. 182)

Demontaż windy został wykonany na zlecenie M. G. pomiędzy 2004, a 2005 r. Winda została zabrana przez firmę wykonującą demontaż w ramach rozliczenia za wykonaną usługę. Pomieszczenia po zdemontowanej windzie na parterze i piętrze budynku M. G. i M. K. zaadaptowali na łazienki wchodzące w skład stanowiących ich własność lokali. Na piętrze budynku R. B. zgodnie z zawartym porozumieniem przedzielił trwałą ścianką działową pomieszczenie stanowiące łazienkę i przyłączył do swojego lokalu. Współwłaściciele w sposób wyłączny korzystają z wydzielonych części nieruchomości wspólnej.

B. B. (1) nie wnosiła zastrzeżeń co do zakresu przeprowadzonych remontów.

( dowód : przesłuchanie B. B. (1) – k. 182, przesłuchanie M. K. – k. 182, zeznania świadka M. G. – k. 135)

W piśmie z dnia 16.02.2016 r. R. B. wypowiedział M. G. warunki porozumienia z dnia 07.10.2004 r. z uwagi na przedawnienie. Powód nie wyraził zgody na dotychczasowy sposób korzystania z części wspólnych budynku.

( dowód : pismo z 16.02.2016 r. z potwierdzeniem nadania – k. 154-155)

Powodowie bezskutecznie wzywali pozwanych do przywrócenia stanu pierwotnego poprzez zamontowanie windy towarowej oraz zapłaty kwot 18.800 zł, 16.200 zł, 5.000 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie

( dowód : pismo z 14.02.2018 r. – k. 453, potwierdzenie odbioru – k. 459, wezwanie z 30.03.2015 r. – k. 7-8, wezwanie z 07.01.2014 r. – k. 9-10, wezwania z 07.07.2015 – k. 11-18)

Sąd zważył, co następuje:

Powodowie zgłosili w sprawie szereg roszczeń, jednak żadne z nich nie mogło podlegać uwzględnieniu w niniejszym postępowaniu. Strona powodowa wielokrotnie modyfikowała żądania, zatem należy podkreślić, iż Sąd rozpoznał je w kształcie zgłoszonym w ostatnich złożonych w sprawie pismach procesowych z dnia 11.12.2017 r. oraz z dnia 26.02.2018 r.

Na wstępie należy wskazać, że powodowie pierwszą grupę zgłoszonych roszczeń (żądanie zasądzenia kwot 10.090 zł, 4.658 zł, 6.210 zł oraz żądanie przywrócenia stanu poprzedniego) wywodzili z łączącego strony procesu stosunku prawnego w postaci prawa współwłasności i w tym zakresie domagali się ochrony przysługującego im prawa, które to środki regulują przepisy art. 222 k.c. i nast. w zw. z art. 206 k.c. W przypadku zaś żądania zasądzenia kwoty 4.774 zł powoływali się na przysługujące im prawo własności wyodrębnionego lokalu, z którego części o powierzchni 0,40 m 2 bezprawnie korzystali powodowie.

W pierwszym ze zgłoszonych roszczeń powodowie domagali się zasądzenia od pozwanych kwoty 10.090 zł tytułem jednorazowego odszkodowania za bezumowne korzystanie z powierzchni po zdemontowanej windzie. Żądanie w tym kształcie znajduje podstawę prawną w treści art. 225 k.c. w zw. z art. 224 § 2 k.c. Zgodnie z art. 224 § 2 k.c. od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba, że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył. Zgodnie natomiast z art. 225 k.c. obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba, że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego. Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy powinno obejmować wszystko to, co jej właściciel uzyskałby, gdyby nieruchomość wydzierżawił lub oddał w użytkowanie na podstawie innego stosunku prawnego. Podstawą ustalenia wynagrodzenia są ceny rynkowe za korzystanie z danego rodzaju rzeczy w okresie posiadania. Ochronie przewidzianej w przepisach art. 222 k.c. i nast. podlega także współwłaściciel, którego posiadanie zostało naruszone przez innego współwłaściciela. Jak zostało przesądzone w judykaturze współwłaściciel może bowiem domagać się od pozostałych współwłaścicieli korzystających z rzeczy wspólnej z naruszeniem art. 206 k.c. w sposób wyłączający jego współposiadanie, wynagrodzenia za korzystanie z tej rzeczy na podstawie art. 224 § 2 k.c. lub art. 225 k.c. ( uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2013 r. III CZP 88/12, OSNC 2013 nr 9, poz. 103, str. 1, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 2017 r., I CSK 109/17, nr Lex 2468917). Przepis art. 206 k.c. nie znajduje jednak zastosowania, jeżeli współwłaściciele dokonali umownego podziału rzeczy quoad usum albo jeżeli taki podział został dokonany orzeczeniem sądu; w takim wypadku zakres uprawnionego korzystania z rzeczy wspólnej przez każdego ze współwłaścicieli określa umowa lub to orzeczenie. Dopóki bowiem współwłaściciele korzystają ze wspólnej rzeczy zgodnie z ich wolą wyrażoną nawet w sposób konkludentny, dopóty ich współposiadanie i korzystanie z rzeczy nie narusza art. 206 k.c. Należy także zaznaczyć, iż współwłaściciele mają pełną swobodę w określeniu zakresu korzystania z rzeczy wspólnej i mogą to uczyć w oderwaniu od wysokości przysługujących im udziałów w prawie własności. Oświadczenie woli wyrażające zgodę na sposób korzystania lub na podział do korzystania z rzeczy wspólnej może być składane przez poszczególnych współwłaścicieli w różnym czasie i nie wymaga żadnej formy szczególnej (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 marca 2017 r., III CSK 64/16, nr Lex 1618169, wyrok Sądu Najwyższego z 10 lutego 2004 r., IV CK 17/03, nr Lex 68861).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wymaga wskazania, iż istotne znaczenie miało pisemne porozumienie zawarte pomiędzy współwłaścicielami w dniu 07.10.2004 r. w przedmiocie korzystania z części wspólnych budynku, w szczególności w zakresie zagospodarowania powierzchni powstałej po zdemontowaniu windy. Fakt, iż porozumienie nie zostało podpisane przez powódkę B. B. (1), nie miał wpływu na jego ważność, bowiem z okoliczności sprawy wynika, że zaakceptowała ona jego warunki i nie kwestionowała sposobu korzystania z części wspólnych. Wskazać należy, iż umowa współwłaścicieli w zakresie ustalenia sposobu korzystania z nieruchomości wspólnej nie wymaga dla swojej ważności zachowania jakiejkolwiek formy. Może być zatem zawarta także w sposób dorozumiany – tj. poprzez milczącą akceptację ustalonych warunków i przystąpienie do korzystania z części wspólnych zgodnie z ustaleniami wszystkich współwłaścicieli. Taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie, bowiem powódka, pomimo iż nie podpisała pisemnego porozumienia z dnia 07.10.2004 r. zgodziła się na korzystanie z nieruchomości w sposób ustalony przez pozostałych współwłaścicieli. W toku postępowania ustalono, iż powodowie nie wnosili zastrzeżeń co do treści zawartego porozumienia oraz sposobu korzystania z części wspólnych budynku (przesłuchanie M. K. – k. 182). Powódka nie podjęła żadnych czynności faktycznych, ani prawnych w celu zmiany sposobu korzystania z nieruchomości wspólnej. Do czasu wytoczenia niniejszego powództwa aprobowała aktualny stan zagospodarowania i korzystania z nieruchomości wspólnej, a zatem uznać należy, iż takie zachowanie stanowiło dorozumiane złożenie oświadczenia woli składającego się na umowę o podział rzeczy wspólnej do korzystania.

Należy jednocześnie odnieść się do podnoszonych przez powódkę zarzutów, iż przedłożone przez pozwanych kopie dokumentów, w szczególności porozumienie z dnia 07.10.2004 r., są sfałszowane. Sąd nie dał wiary tym twierdzeniem, bowiem stoją one w sprzeczności z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym (przesłuchanie pozwanego M. K. – k. 182, zeznania świadka M. G. – k. 135), a także twierdzeniami samym powodów, którzy w piśmie datowanym na dzień 16.02.2016 r. (k. 154) wypowiedzieli warunki porozumienia z dnia 07.10.2004 r., zaś w toku rozprawy w dniu 17 października 2016 r. (k. 199) powód potwierdził, iż podpisał przedmiotowe porozumienie. Powódka pomimo, iż kwestionowała datę zawarcia porozumienia nie przedłożyła oryginału dokumentu, ani nie wskazała prawidłowej według niej daty jego zawarcia, przy czym należy podkreślić, iż dokładna data zawarcia porozumienia – czy to w 2004 czy 2005 r. - pozostawała bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Istotny był sam fakt zawarcia porozumienia oraz wykonania jego postanowień przez współwłaścicieli.

Skoro zatem strony ustaliły zakres korzystania z nieruchomości wspólnej, na który każdy ze współwłaścicieli wyraził zgodę, nie można przyjąć, by korzystanie przez pozwanych z powierzchni powstałej po zdemontowanej windzie zgodnie z zawartym porozumieniem było bezprawne, a tylko takie korzystanie podlega ochronie prawnej na podstawie art. 222 k.c. i nast. Na marginesie należy zaznaczyć, iż umowny podział, jakkolwiek nie jest podziałem definitywnym, to zmienić go można wyłącznie w drodze porozumienia współwłaścicieli, bądź - gdy niemożliwe jest porozumienie - w drodze orzeczenia sądowego ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 września 1973 r., III CRN 188/73, OSNC 1974/00183).

Odnosząc się do kolejnego zgłoszonego w sprawie żądania zasądzenia kwoty 4.658 zł tytułem odszkodowania za zdemontowanie windy bez pozwolenia powodów jako współwłaścicieli w pierwszej kolejności należy rozpoznać podniesiony przez pozwanych zarzut braku legitymacji biernej. W tym kontekście należy zaznaczyć, że legitymowanym biernie winien być współwłaściciel, który dopuścił się bezprawnego, zdaniem powodów, zdemontowania windy stanowiącej współwłasność stron. W niniejszej sprawie brak jest jednak po stronie pozwanej tego przymiotu. Nie budzi wątpliwości, iż demontaż windy został dokonany na zlecenie współwłaściciela nieruchomości M. G.. Słuchany w sprawie jako świadek M. G. klarownie i konsekwentnie wskazywał, iż podjął się demontażu windy za pośrednictwem specjalistycznej firmy, która w rozliczeniu za zdemontowanie windy zabrała pozostałości (k. 135). Powyższą okoliczność przyznali także pozwani, którzy jednoznacznie twierdzili, iż nie dokonywali demontażu, ani nie uzyskali z tego tytułu żadnych korzyści majątkowych, a wszystkie czynności związane z likwidacją windy były podejmowane przez M. G.. Powodowie podnosząc twierdzenia przeciwne winni je udowodnić, czego w niniejszej sprawie nie uczynili.

Należy także podkreślić, iż M. G. na dokonanie demontażu windy posiadał zgodę większość współwłaścicieli, co było w sprawie bezsporne i pośrednio wynikało z porozumienia zawartego w dniu 07.10.2004 r. w przedmiocie zagospodarowania powierzchni po zdemontowanej windzie. W ocenie Sądu, z uwagi na okoliczności niniejszej sprawy, rozbiórka windy stanowiła czynność zwykłego zarządu, a zatem zgodnie z treścią art. 201 k.c. do jej dokonania potrzebna była zgoda większości współwłaścicieli. Jak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie winda była wykorzystywana wyłącznie przez poprzedniego współwłaściciela R. P., który był także odpowiedzialny za jej konserwację i utrzymanie. Brak jest w sprawie dowodów, by z chwilą sprzedaży lokalu przez R. P. w grudniu 2003 r. którykolwiek ze współwłaścicieli, bądź najemców lokali usługowych, użytkował windę, bądź sprawował nad nią pieczę. Pozwani podnosili także na zmianę zagospodarowania gruntu wokół budynku w tym okresie, która skutkowała uniemożliwieniem dojazdu do budynku od strony klatki schodowej sprzętu ciężkiego, przez co brak było uzasadnionych podstaw do pozostawienia kilkudziesięcioletniej windy, którą to okoliczność potwierdził świadek R. P.. Sąd miał także na uwadze, iż do chwili wezwania pozwanych do zapłaty w piśmie z dnia 07.01.2014 r., a następnie wniesienia pozwu w niniejszej sprawie (17.08.2015 r.) – tj. – przez okres niemal 10 lat – powódka nie kwestionowała faktu zdemontowania windy, nie domagała się rozliczeń finansowych z tego tytułu i nie upatrywała w tym fakcie poniesienia szkody majątkowej. Należy bowiem podkreślić, iż każdy ze współwłaścicieli wskutek zdemontowania windy uzyskał dodatkową powierzchnię do wyłącznego korzystania. W tych okolicznościach uznać należy, iż demontaż windy nie doprowadził do zmiany przeznaczenia nieruchomości i nie spowodował nadzwyczajnych wydatków, a zatem nie można stwierdzić, by był czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu rzeczą wspólną.

Oddaleniu podlegało także żądanie zapłaty kwoty 4.774 zł tytułem odszkodowania i bezpodstawnego wzbogacenia się pozwanych z uwagi na korzystanie przez nich z części nieruchomości powodów o powierzchni 0,40 m 2. Roszczenia właściciela w stosunku do posiadacza regulują przepisy art. 224 § 1 i 2 k.c. oraz art. 225 k.c. Zgłaszając przedmiotowe roszczenie powodowie winni w pierwszej kolejności wykazać, iż pozwani faktycznie posiadają część ich nieruchomości, czego w niniejszej sprawie nie uczynili.

Strony pozostawały zgodne, iż ścianka działowa rozgraniczająca wyodrębnione lokale została postawiona nieprawidłowo, przy czym ustalone zastało, iż przesunięcie nastąpiło na korzyść powodów. Sporna była jedynie powierzchnia zajętej przez powodów nieruchomości pozwanych, bowiem powodowie podnosili, iż wynosi ona 1,1 m 2, zaś pozwani twierdzili, iż 1,5 m 2. W sprawie nie zostało natomiast wykazane, by pozwani faktycznie posiadali część nieruchomości powodów, korzystali z niej i pobierali pożytki. Powyższa okoliczność skutkowała oddaleniem powództwa jako nieudowodnionego. Nadmienić należy również, że powodowie nie wykazali także ani bezpodstawnego wzbogacenia pozwanych ani występowania przesłanek uzasadniających odszkodowanie.

Odnosząc się do roszczenia o przywrócenie stanu poprzedniego poprzez zamontowanie przez pozwanych windy towarowej należy uznać je za nieuzasadnione. Roszczenie to znajduje oparcie w treści art. 222 § 2 k.c. , który ma odpowiednie zastosowanie do ochrony współwłaściciela w stosunku wewnętrznym (por. uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2013 r. III CZP 88/12, OSNC 2013 nr 9, poz. 103, str. 1) i przysługuje mu w sytuacji naruszenia uprawnienia do współposiadania i korzystania z rzeczy wspólnej . Zgodnie z brzmieniem wskazanego artykułu legitymacja bierna przysługuje "przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą". W toku niniejszego postępowania ustalono, iż demontażu windy dokonał M. G., co zostało wskazane w poprzedniej części uzasadnienia orzeczenia. Nie odnosząc się do merytorycznej zasadności zgłoszonego roszczenia stwierdzić jedynie należy, że brak jest podstaw do żądania od pozwanych zamontowania windy towarowej w miejsce poprzednio istniejącej, skoro to nie na ich polecenie dokonano jej demontażu. Już powyższe ustalenie skutkowało koniecznością oddalenia żądania w tym zakresie.

Nie mogło także podlegać uwzględnieniu żądanie zasądzenia kwoty 6.210 zł tytułem odszkodowania za obniżenie wartości budynku z uwagi na brak windy. Odpowiedzialność w tym zakresie może ponosić bowiem wyłącznie podmiot, który dopuścił się zdemontowania windy. Powodowie winni przy tym wykazać, iż zdemontowanie było bezprawne, co w niniejszym postępowaniu nie zostało wykazane. Jednocześnie w ocenie Sądu nie została udowodniona okoliczność, iż demontaż windy faktycznie obniżył wartość budynku. Wymaga wskazania, iż zgodnie z twierdzeniami powódki winda została zamontowana w 1976 r., przy czym bezpośrednio przed jej zdemontowaniem nie była wykorzystywana przez współwłaścicieli. Jednocześnie należy mieć na względzie, iż wskutek likwidacji windy wyodrębnione lokale zostały powiększone o pomieszczenia sanitarne, co niewątpliwie miało wpływ na ich wartość. W tych okolicznościach uzasadnione wątpliwości budzi zatem stwierdzenie, iż wartość lokali wyodrębnionych w budynku z ponad czterdziestoletnią windą byłaby wyższa, niż ich aktualna wartość.

Mając na uwadze wszystkie poczynione wyżej rozważania bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy pozostaje opinia biegłej sądowej z zakresu szacowania nieruchomości K. T. sporządzona na okoliczność wartości pożytków za powierzchnię po zlikwidowanej windzie za okres od 1 sierpnia 2007 r. do 2017 r., wartości windy oraz wartości pożytków za 0,40 m 2 za okres od 1 stycznia 2005 r. do 31 czerwca 2010 r. oraz od 1 lipca 2010 r. do 19 grudnia 2014 r. Brak jest zatem także podstaw do rozstrzygania zarzutów do opinii zgłoszonych przez powodów i oceny prawidłowości oraz rzetelności jej sporządzenia. Podobnie nie były istotne dla rozstrzygnięcia sprawy postanowienia umów najmu dotyczące lokali pozwanych, o których przedłożenie wnosiła powódka.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu uznając, iż powodowie przegrali proces, zaś na koszty poniesione przez pozwanych składała się kwota 2.461 zł, w tym kwota 2.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.