Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2018r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Hanna Ratajczak

Protokolant st. sekr. sąd. Katarzyna Słup - Ostrawska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 czerwca 2018

sprawy z powództwa A. M. (1)

przeciwko (...) SA z siedzibą w W. - Oddział (...) w P.

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 60.000zł (sześćdziesiąt tysięcy zł) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 lipca 2016 do dnia zapłaty

2.  W pozostałej części powództwo oddala

3.  Kosztami sądowymi obciąża częściowo pozwanego i powoda z tego tytułu zasadza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3839,34zł oraz nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa- Sąd Okręgowy w Poznaniu od pozwanego kwotę 681,79zł

4.  Koszty pozasądowe wzajemnie znieść.

SSO Hanna Ratajczak

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 sierpnia 2016 roku (k. 3- 67) powód A. M. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. na swoją rzecz kwoty 80.000 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia 08 lipca 2016 roku do dnia zapłaty; zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 19.000 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia 08 lipca 2016 roku do dnia zapłaty; zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda renty z tytułu zwiększenia się jego potrzeb w wysokości 500 zł miesięcznie począwszy od dnia 01 września 2016 roku płatnej do dnia 10 każdego miesiąca wraz z odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybiania terminowi płatności; zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 18 lutego 2004 roku doszło do wypadku drogowego, w wyniku którego śmierć poniósł T. M., ojciec powoda. W dniu wypadku A. M. (2) miał zaledwie 11 lat, strata ojca wpłynęła znacząco na zdrowie psychiczne powoda. Powód dokonywał samookaleczeń, ma przelotne myśli samobójcze, był dwukrotnie leczony psychiatrycznie. Przez cały okres po śmierci ojca powód pozostawał pod opieką psychologów, lekarzy psychiatrów i lekarzy rodzinnych, nadto powód zażywał i zażywa środki farmakologiczne mające na celu złagodzić objawy choroby.

Pozwany w odpowiedzi na pozew z dnia 04 października 2016 roku (k. 75- 91) wniósł o oddalenie powództwa, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych wraz z kosztami zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany wskazał, iż pozwany przejął odpowiedzialność za skutki wypadku, w wyniku którego T. M. poniósł śmierć, w związku z obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadacza podjazdu. W związku z powyższym wypadkiem zostało przeprowadzone postępowanie likwidacyjne, w wyniku którego pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i powodowi zostało przyznane i wypłacone odszkodowanie tytułem zadośćuczynienia w kwocie 20.000 zł. Zdaniem pozwanego roszczenie powoda jest wygórowane, a zarzuty stawiane pozwanemu chybione.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymywały swoje dotychczasowe stanowiska procesowe.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

W dniu 18 lutego 2004 roku w miejscowości B. gmina M. doszło do wypadku komunikacyjnego. Kierujący (...) wykonując manewr wyprzedzania dwóch rowerzystów zmienił pas ruchu doprowadzając do zderzenia z samochodem kierowanym przez T. M.. W wyniku tego zdarzenia śmierć poniósł między innymi T. M., ojciec powoda. Pojazd kierowany przez sprawcę był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A. z siedzibą w W..

Okoliczności bezsporne

W momencie śmierci T. M. powód A. M. (1) miał 11 lat, wówczas był uczniem szkoły podstawowej. Powód jest jedynakiem, wraz z matką o śmierci ojca został powiadomiony w obecności przyjaciela rodziny oraz osób postronnych tj. psychologa, który udzielił mu niezwłocznie pomocy.

Dowód: zeznania świadka L. M. (1) (e-protokół z dnia 12 stycznia 2017 roku k. 113), zeznania powoda (e-protokół z dnia 04 lipca 2017 roku (k. 246)

Przez pierwszy okres około tygodnia powód wraz z matką korzystali z pomocy i wsparcia dziadków matczynych. Po tym czasie A. M. (1) powrócił do szkoły i kontynuował naukę, wówczas został objęty opieką całego grona pedagogicznego, a zwłaszcza pedagoga szkolnego. Powód wypierał fakt, że stracił ojca nie chciał odwiedzać jego grobu, który mu uzmysławiał co się stało. Nadto zaczął szukać winnych, ostatecznie za stratę, którą poniósł zaczął obwiniać matkę. W okresie około 2-3 miesięcy po śmierci ojca powód zaczął ujawniać zachowania agresywne (słownie) w stosunku do matki, jego zachowanie uległo wówczas diametralnej zmianie.

Dowód: zeznania świadka L. M. (1) (e-protokół z dnia 12 stycznia 2017 roku k. 113), zeznania świadka Z. B. (e-protokół z dnia 24 kwietnia 2017 roku k. 223)

Powód w środowiska szkolnym w dalszym ciągu funkcjonował normalnie, nie miał problemów z nauką. A. M. (1) miał natomiast problemy natury emocjonalnej, w trakcie nauki szkolnej w szkole podstawowej oraz gimnazjum korzystał ze wsparcia psychologa i pedagoga, który prowadził zajęcia o charakterze terapeutycznym. W drugiej i trzeciej klasie gimnazjum z wizyt u psychologa korzystał raz, dwa lub trzy razy w tygodniu, w zależności od jego samopoczucia.

Z czasem agresja powoda zaczęła wzrastać, pojawiły się u niego zachowania autoagresywne w wyniku, których doznawał obrażeń ciała takich jak np.: stłuczenia, złamania, rany wymagające interwencji chirurgicznej, nadto takim sytuacjom towarzyszyło demolowanie mieszkania. W momentach krytycznych kiedy matka powoda chciała wzywać policję lub pogotowie powód chwytał ją za nadgarstki nie doprowadzając do wykonania tej czynności. Eskalacja zachowań powoda nastąpiła w jego 16 roku życia, wówczas matka powoda zwróciła się do Sądu Rodzinnego o wyrażenie zgody na przymusowe leczenie psychiatryczne, ostatecznie powód sam wyraził taką zgodę.

Mimo wdrożonej terapii oraz zażywania leków stan zdrowia powoda nie uległ poprawie. A. M. (1) w 2016 roku po raz kolejny samodzielnie zdecydował się na pobyt w szpital psychiatrycznym, jednak zrezygnował, ponieważ jakość opieki nie spełniała jego oczekiwań.

Powód leczy się i leczył farmakologicznie. Nadto powodowi była wielokrotnie i na różnych etapach oferowana terapia, jednak nie odnosił z nich korzyści, albowiem nie widział potrzeby zmiany własnej osoby, powyższe skutkowało wielokrotnymi zmianami terapeuty.

Dowód: zeznania świadków Z. B., B. K. (e-protokół z dnia 24 kwietnia 2017 roku k. 223, zeznania świadka L. M. (1) (e-protokół z dnia 12 stycznia 2017 roku k. 113), zeznania powoda (e-protokół z dnia 04 lipca 2017 roku k. 246), opinia sądowa psychiatryczno- psychologiczna z dnia 13 grudnia 2017 roku (k. 292- 311), zaświadczenie z dnia 24 stycznia 2017 roku (k. 116), dokumentacja medyczna (k. 20- 40, 149- 156v, 158- 162, 164- 167, 201- 217, 267-268)

A. M. (1) wraz ze zmarłym ojcem łączyła bliska więź. W dniu wypadku powód miał 11 lat, wkraczał w okres dojrzewania kiedy rola ojca w jego życiu stawała się coraz ważniejsza. Przed śmiercią T. M. z rodziną wspólnie spędzał czas na wyjazdach wakacyjnych, czy weekendowych. T. M. zabierał syna do jednostki wojskowej, w której pracował (był oficerem Wojska Polskiego). Nadto spędzali razem czas na codziennych czynnościach, T. M. miał stałe godziny pracy i codziennie czas wolny mógł poświęcić rodzinie. Ojciec zawoził powoda na dodatkowe zajęcia takie jak basen czy angielski. Również pomagał w lekcjach i uczestniczył w zebraniach szkolnych syna. Był żywo zainteresowany rozwojem dziecka, a dla powoda był autorytetem i dużym wsparciem.

A. M. (1) w związku z tragiczną śmiercią ojca doznał zaburzeń adaptacyjnych z przewagą zaburzeń zachowania. Zaburzenia te miały charakter okresowy i obecnie nie występują. Trudności doświadczane przez powoda po śmierci ojca wymagały wsparcia i pomocy różnych instytucji, co pośrednio świadczy o ich nasileniu. W tamtym okresie powodowi towarzyszyła złość i wyparcie. Powód zakończył etap żałoby, niemniej jednak obecne nie odwiedza grobu ojca, albowiem budzi to w dalszym ciągu silne emocje.

Dowód: opinia sądowa psychiatryczno- psychologiczna z dnia 13 grudnia 2017 roku (k. 292- 311), zeznania powoda (e-protokół z dnia 04 lipca 2017 roku k. 246), zeznania świadka L. M. (1) (e-protokół z dnia 12 stycznia 2017 roku k. 113)

Obecnie A. M. (1) przejawia objawy zaburzeń nastroju w przebiegu osobowości nieprawidłowej o cechach dysocjacyjnych. Śmierć ojca miała znaczenie, ale nie decydujące dla ukształtowania się tego rodzaju osobowości. Pewne predyspozycje do rozwoju osobowości nieprawidłowej powód ujawniał jeszcze przed śmiercią ojca. Powód przyczyn swoich trudności upatruje w otoczeniu. Śmierć ojca nie była czynnikiem decydującym wpływającym na tak złożoną strukturę jaką jest osobowość. Cechy dysocjacyjne mają również uwarunkowania genetyczne oraz środowiskowe. Etiologia zaburzeń osobowości jest złożona i pojedynczemu wydarzeniu nawet tak traumatycznemu jak śmierć ojca nie można przypisać kluczowej roli w występowaniu tego typu zaburzeń. Koszty leczenia, które ponosił powód w okresie od czerwca 2013 roku i do tej pory ponosi nie pozostają zatem w bezpośrednim związku przyczynowym ze śmiercią ojca.

Powód obecnie pracuje, wraz z matką prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Ukończył studia licencjackie, rozpoczął nadto studia magisterskie, obecnie drugi rok przebywa na urlopie dziekańskim.

Pismem z dnia 07 czerwca 2016 roku powód zgłosił roszczenie o przyznanie kwoty 200.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną śmiercią ojca, renty z tytułu zwiększenia się potrzeb oraz zmniejszenia widoków na przyszłość płatnej za trzy lata wstecz w kwocie 72.000 zł, płatnej w przyszłości w wysokości 2.000 zł miesięcznie do dnia 10 każdego miesiąca począwszy od miesiąca następującego po wydaniu decyzji. (...) S.A. uznał swoją odpowiedzialność co do zasady. Decyzją pozwanego tytułem odszkodowania została wypłacona kwota 20.000 zł, o czym został poinformowany w piśmie z dnia 22 czerwca 2016 roku. Nadto pozwany poinformował, że nie znalazł podstaw do pozytywnego rozpatrzenia zgłoszonych roszczeń w zakresie przyznania na rzecz A. M. (1) renty na zwiększone potrzeby oraz renty z tytułu zmniejszonych widoków powodzenia na przyszłość w skutek śmierci T. M..

Dowód: zgłoszenie roszczenia z dnia 07 czerwca 2016 roku (k. 14- 17), 22 czerwca 2016 roku (k. 18- 18v, 19-19v), opinia sądowa psychiatryczno- psychologiczna z dnia 13 grudnia 2017 roku (k. 292- 311), zeznania powoda (e-protokół z dnia 04 lipca 2017 roku k. 246), zeznania świadka L. M. (2) (e-protokół z dnia 12 stycznia 2017 roku k. 113), dokumentacja medyczna (k. 20- 40, 149- 156v, 158- 162, 164- 167, 201- 217, 267-268), zaświadczenie z dnia 22 lipca 2016 roku (k. 41)

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów.

Sąd dał wiarę powołanym wyżej dokumentom albowiem nie były przez strony kwestionowane, jak również nie budziły wątpliwości Sądu. Podkreślić przy tym należy, że zgodnie z art. 244 § 1 kpc dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Z kolei w świetle art. 245 kpc dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Sąd zeznania Z. B. oraz B. K. uznał za wiarygodne. Świadkowie zeznawali co do okoliczności związanych z ich pracą tj. kolejno pedagoga i psychologa szkolnego. Zeznania były składane spontanicznie, spójnie i logicznie. Treść zeznań świadków była jednak dla Sądu mało przydatna.

Sąd zeznaniom świadka L. M. (1) dał wiarę w całości. Problemy zdrowotne powoda opisywane przez świadka, zostały potwierdzone dokumentacją medyczną zgromadzoną w aktach sprawy, jak również treścią opinii biegłych. Świadek ma pełną wiedzę na temat funkcjonowania powoda po śmierci ojca, albowiem jako matka (pierwszoplanowy i jedyny opiekun) spędzała z nim większość czasu, nadto sprawując opiekę nad synem „kierowała” jego leczeniem.

Wyżej wskazanym dowodom Sąd przydał walor wiarygodności, jednakże biorąc pod uwagę okoliczności i przedmiot niniejszej sprawy, Sąd oparł przede wszystkim swoje rozstrzygnięcie na treści opinii głównej zespołu biegłych psychologa R. P. i psychiatry K. O. z dnia 13 grudnia 2017 roku oraz treści opinii uzupełniającej z dnia 12 lutego 2018 roku.

Sąd opinie biegłych uznał za w pełni przydatne. Zarzuty stawiane przez stronę powodową nie podważyły skutecznie wniosków sporządzonej opinii. Biegłe w treści opinii uzupełniającej szczegółowo odniosły się do treści zarzutów. Biegłe wskazały, iż w przeszłości u powoda występowały objawy (...), których obecnie nie stwierdzono. Nadto wówczas występujących objawów (...) nie można łączyć ze śmiercią ojca powoda z uwagi na długi odstęp czasu pomiędzy traumatycznym wydarzeniem a początkiem objawów tj. około 4 lata. W dalszej kolejności biegłe wskazały, że częste zmiany specjalistów świadczą o braku wglądu krytycznego, o zewnętrznym stylu atrybucji. Powód nie ma poczucia wpływu na własne funkcjonowanie i dlatego upatruje w otoczeniu przyczyn jego trudności. Powód odrzuca osoby, które wyrażają poglądy niezgodne z jego, stąd brak gotowości do podjęcia terapii. Jest to cecha typowa dla osób z osobowością nieprawidłową, w tym dysocjacyjną. Nadto biegłe podniosły, iż w treści opinii głównej wskazały informacje które teoretycznie wskazują na etiologie osobowości dysocjacyjnej. Niemniej jednak nie wszystkie odnoszą się do osoby powoda. W ocenie biegłych kluczowe znaczenie w rozwoju osobowości nieprawidłowej powoda mają czynniki genetyczne wpływające na ukształtowanie się jego ośrodkowego układu nerwowego. Biegłe również wskazały, że powód doznał zaburzeń adaptacyjnych związanych ze śmiercią ojca, ale miały one charakter okresowy, obecnie o powoda takich zaburzeń nie stwierdzono.

W ocenie Sądu opinia została sporządzona w sposób jasny i rzeczowy, nadto biegłe w sposób zrozumiały przedstawiły zawarte w opinii wnioski.

W ocenie Sądu biegłe posiadają wiedzę oraz doświadczenie zawodowe pozwalające na sporządzenie rzetelnej opinii, nadto w sposób wyczerpujący i jasny udzieliły odpowiedzi na zadane pytania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Zgodnie z art. 805 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Nadto jak wynika z art. 822 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Strony mogą postanowić, że umowa będzie obejmować szkody powstałe, ujawnione lub zgłoszone w okresie ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Ubezpieczyciel nie może przeciwko uprawnionemu do odszkodowania podnieść zarzutu naruszenia obowiązków wynikających z umowy lub ogólnych warunków ubezpieczenia przez ubezpieczającego lub ubezpieczonego, jeżeli nastąpiło ono po zajściu wypadku.

Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności co do zasady. Po przeprowadzonym postępowaniu likwidacyjnym przyznał powodowi kwotę 20.000 zł tytułem odszkodowania za śmierć ojca T. M.. Ponadto pozwany w toku postępowania likwidacyjnego nie uznał żądania zasądzenia renty na zwiększone potrzeby oraz renty z tytułu zmniejszonych widoków powodzenia na przyszłość w skutek śmierci T. M..

W przedmiotowym postępowaniu A. M. (1) domagał się zasądzenia na jego rzecz kwoty 80.000 zł tytułem dopłaty do wypłaconego zadośćuczynienia przez pozwanego w kwocie 20.000 zł oraz zasądzenia na jego rzecz renty.

Zgodnie z treścią art. 446 § 3 kc Sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej, a nadto zgodnie z treścią § 4 Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Przepis art. 446 § 4 kc daje podstawę do zasądzenia zadośćuczynienia z powodu krzywdy polegającej na cierpieniach psychicznych wywołanych śmiercią osoby najbliższej. Na rozmiar krzywdy, o której mowa w tym przepisie, mają wpływ przede wszystkim: wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, stopień, w jakim pokrzywdzony będzie umiał odnaleźć się w nowej rzeczywistości i zdolność do jej zaakceptowania, wiek pokrzywdzonego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 02 lutego 2018 roku, I ACa 786/17).

Powód jest jedynakiem, wraz z rodzicami tworzyli zgodną rodzinę, spędzali wspólnie czas między innymi wyjeżdżając na wakacje, wspólne weekendy. Nadto ojciec zabierał powoda do swojej pracy, niewątpliwe jednostka wojskowa dla chłopca jest niebywałą atrakcją. W momencie śmierci T. M. powód miał ukończone jedenaście lat, niewątpliwie kiedy zaczął wkraczać w okres dojrzewania ojciec zaczął odgrywać w jego życiu znacząca rolę. Ojciec był dla powoda ogromnym autorytetem i cenił jego zdanie, obecnie kilkanaście lat po jego śmierci podaje, że „gdyby ojciec żył nie byłby z niego zadowolony” (opinia biegłych k. 305).

W okresie po śmierci T. M. powód potrzebował ogromnego wsparcia ze strony rodziny jak i również specjalistów. Zaraz po tym zdarzeniu powodowi towarzyszyły uczucia wyparcia i złości. Szukał winnego całego zajścia, ostatecznie winił za wszystko matkę.

Sąd podziela wnioski opinii biegłych, które stwierdziły, iż w związku ze śmiercią ojca powód doznał zaburzeń adaptacyjnych z przewagą zaburzeń zachowania. Zwłaszcza zgormadzona w aktach sprawy dokumentacja dowodzi o trudnościach doświadczanych przez powoda po śmierci ojca, a w związku z czym wymagał pomocy różnych instytucji.

Nie bez znaczenia jest również fakt, że do straty ojca doszło kiedy powód miał 11 lat. Niewątpliwie w okresie dorastania i wkraczania w dorosłość powód pozostawał bez męskiego wzorca, ojcowskiego wsparcia, co niewątpliwie negatywnie wypłynęło na jego stan emocjonalny. Nadto biorąc pod uwagę problemy zdrowotne z jakimi boryka się powód od kilkunastu lat, ojcowskie wsparcie nie byłoby bez znaczenia.

Powód bardzo przeżył śmierć ojca, do tej pory nie może pogodzić się z jego stratą. Obecnie nawet nie odwiedza jego grobu, albowiem w dalszym ciągu budzi to spore emocje. Mimo iż, etap żałoby u powoda już się zakończył to T. M. nadal pozostaje w pamięci syna.

Mając na uwadze powyższe w oparciu dokonane ustalenia Sad doszedł do przekonania, iż powodowi przysługuje roszczenie z art. 446 §4 kc jako rekompensujące utratę członka rodziny tj. ojca T. M..

Sąd uznał, że adekwatnym zadośćuczynieniem dla powoda będzie kwota 80.000 zł. Tak ustalona wysokość zadośćuczynienia uwzględnia wszystkie okoliczności niniejszej sprawy i jest odpowiednia do krzywdy i cierpień powoda.

Sąd uwzględniając wypłacone do tej pory zadośćuczynienie w kwocie 20.000 zł na rzecz A. M. (1) zasądził od pozwanego na jego rzecz tytułem zadośćuczynienia kwotę 60.000 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 08 lipca 2016 roku do dnia zapłaty.

Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie albowiem żądanie powoda uznał za wygórowane.

Nadto Sąd nie uwzględnił żądania powoda wywiedzionego na podstawie art. 444 §2 kc tj. zasądzenia renty w wysokości 500 zł miesięcznice oraz zasądzenia kwoty 19.000 zł tytułem skapitalizowanej renty za okres od czerwca 2013 roku do sierpnia 2016 roku.

Sąd na podstawie przeprowadzonego postępowania dowodowego ustalił, iż A. M. (1) przejawia objawy zaburzeń nastroju w przebiegu osobowości nieprawidłowej o cechach dysocjacyjnych. Śmierć ojca nie miała decydującego wpływu dla ukształtowania się tego rodzaju osobowości u powoda. Koszty leczenia, które ponosił powód od czerwca 2013 roku nie pozostają w bezpośrednim związku przyczynowym ze śmiercią ojca. Wobec ustalenia tej okoliczności Sąd nie miał podstaw do uwzględnienia roszczenia w zakresie zasądzenia renty oraz kwoty tytułem skapitalizowanej renty. Zaburzenia adaptacyjne jakie występowały u powody w związku ze śmiercią ojca miały charakter okresowy.

Pierwsze objawy obecnie stwierdzonego zaburzenia wystąpiły około 4 lat po śmierci ojca powoda. Jest to na tyle długi okres czasu, że nie można występujących zaburzeń łączyć z traumatycznym wydarzeniem jakim jest śmierć ojca.

Sąd zważył, że powód korzystał z pomocy psychologa w niedługim okresie po stracie ojca, jednakże z zupełnie innych przyczyn. Wówczas były to problemy wychowawcze, trudności w opanowywaniu emocji, przeklinanie. Biegłe jednoznacznie stwierdziły w opinii uzupełniającej, że nie ma żadnych podstaw by przyjąć, że gdyby nie śmierć ojca to u powoda nie pojawiłyby się objawy (...) (zaburzenia obsesyjno-kompulsywne). Obecnie stwierdza się u powoda osobowość dysocjacyjną i to trudności powoda spowodowane typem osobowości były i są przyczyną jego leczenia u psychiatrów i psychologów po 2013 roku, śmierć ojca nie miała decydującego znaczenia dla pojawienia się tego typu osobowości u powoda.

W ocenie Sądu obecnie stwierdzone u powoda schorzenie nie pozostaje w związku przyczyno- skutkowym ze śmiercią T. M., ojca powoda pozwalających uwzględnić roszczenie o zasądzenie renty, wobec czego Sąd powództwo w tym zakresie oddalił.

O odsetkach ustawowych od zasądzonej należności głównej Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Roszczenie o odszkodowanie jest roszczeniem bezterminowym, a zatem staje się ono wymagalne, z uwagi na brzmienie przepisu art. 455 kc tj. po wezwaniu dłużnika do zapłaty.

W piśmie z dnia 07 czerwca 2016 roku, skierowanym do pozwanego, pełnomocnik powoda wniósł o przyznanie kwoty 200.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną śmiercią ojca, renty z tytułu zwiększenia się potrzeb poszkodowanego oraz zmniejszenia widoków na przyszłość płatnej za trzy lata wstecz co dopowiada kwocie 72.000 zł oraz płatnej w przyszłości w wysokości 2.000 zł miesięcznie do dnia 10. każdego miesiąca, począwszy od miesiąca następującego po wydaniu decyzji. Wypłata winna nastąpić w terminie 30 dni. Wobec czego Sąd zasądził ustawowe odsetki od dnia 08 lipca 2016 roku tj. dnia następnego po upływie terminu wypłaty żądanego odszkodowania.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc rozdzielając je stosunkowo uwzględniając wynik niniejszego postępowania. Wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie wnosi 105.000 zł, z której to kwoty Sąd zasądził na rzecz powoda 60.000 zł, zatem uwzględnił jego żądanie w 57 %. Wobec powyższego kosztami sądowymi należało powoda obciążyć w 43%, a pozwanego w 57%, a składają się na nie 5.250 zł opłata od pozwu, 2.000 zł uiszczona przez stronę powodową kwota zaliczki, 681,79 zł koszty opinii biegłych wyłożone tymczasowo przez Skarb Państwa. Za sporządzenie opinii głównej przyznano biegłym K. O. wynagrodzenie w kwocie 1.215 zł, biegłej R. P. w kwocie 1.046,92 zł, natomiast za sporządzenie opinii uzupełniającej przyznano biegłym następujące wynagrodzenie K. O. 191.40 zł, R. P. 228,47 zł, łącznie 2.681,79 zł. Do kwoty 2.000 zł wynagrodzenie zostało wypłacone z uiszczonej zaliczki, a w kwocie 681,79 zł zostało tymczasowo wypłacone ze środków SP.

Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.839,34 zł oraz nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa- Sąd Okręgowy w Poznaniu od pozwanego kwotę 681,79 zł oraz na podstawie art.100 kpc Sąd koszty pozasądowe między stronami zniósł.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO Hanna Ratajczak