Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Emilia Racięcka

Protokolant: st. sekr. sąd Kamil Kowalik

po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2018 roku w Łodzi

sprawy z powództwa B. B.

przeciwko B. S. (1) (S.)

o zapłatę

oraz z powództwa wzajemnego B. S. (2) (S.)

przeciwko B. B.

o zapłatę:

I. z powództwa głównego:

1.  zasądza od B. S. (1) na rzecz B. B. kwotę 12.900 złotych (dwanaście tysięcy dziewięćset) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od B. B. na rzecz B. S. (1) kwotę 2.128 złotych (dwa tysiące sto dwadzieścia osiem) tytułem zwrotu kosztów procesu;

II. - z powództwa wzajemnego:

1.  zasądza od B. B. na rzecz B. S. (1) kwotę 17.300 złotych (siedemnaście tysięcy trzysta) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 listopada 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od B. B. na rzecz B. S. (1) kwotę 1.951 złotych (tysiąc dziewięćset pięćdziesiąt jeden) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. I C 180/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 13 marca 2017 roku B. B., reprezentowany przez radcę prawnego, wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego B. S. (3) kwoty 44.226 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 12 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów naprawy wykonanego przez pozwanego dzieła, kwoty 10.800 zł tytułem utraconych korzyści wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 12 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty oraz kwoty 3.600 zł tytułem utraconych korzyści z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty. Nadto powód złożył wniosek o zwrot kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego od pozwanego.

Swoje roszczenie powód wywodzi z zawartej z pozwanym umowy o dzieło, której przedmiotem było wykonanie przez B. S. (3) robót instalacyjnych wraz z projektem wykonawczym oraz robót budowlano-wykończeniowych w lokalu nr (...) przy ulicy (...) w Ł.. Wynagrodzenie zostało ustalone na kwotę 38.700 zł netto i wynikało z kosztorysu. Roboty miały zostać zakończone 1 marca 2016 roku. Po oddaniu dzieła, okazało się, że dotknięte jest ono wieloma wadami i usterkami. Powód na podstawie zleconego przez siebie oszacowania kosztów usunięcia usterek, wezwał pozwanego do zapłaty odszkodowania za nienależyte wykonanie zobowiązania w wysokości 44.226 zł i 10.800 zł w terminie 14 dni, który to termin upłynął 11 stycznia 2017 roku. Powód domaga się także zwrotu utraconych korzyści, których nie uzyskał wskutek błędnie przeprowadzonego remontu. Remontowany lokal nie nadawał się do zamieszkania, powód zatem nie mógł się tam przeprowadzić, zamieszkuje zatem nadal w lokalu nr (...) przy (...) 1 w Ł.. Na skutek powyższego, nie doszła do skutku umowa przyrzeczona najmu na powyższy lokal, gdzie ustalono co miesięczny czynsz na kwotę 1.200 zł, co generuje stratę finansową w wysokości 14.400 zł za okres od marca 2016 roku do lutego 2017 roku.

/pozew k. 2-9/

Odpis pozwu doręczono pozwanemu w dniu 2 października 2017 roku.

/elektroniczne potwierdzenie odbioru k. 108/

W piśmie procesowym z dnia 7 listopada 2017 roku pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego. Zakwestionował zarówno zasadność jak i wysokość roszczenia powoda. W ocenie pozwanego ewentualne wadliwości wykonanego remontu stanowią jedynie tzw. niedoróbki, które mogą zostać naprawione w ramach drobnych poprawek. W zakresie żądania zwrotu utraconych dochodów, pozwany podniósł, iż lokal pomimo pewnych usterek był zdatny do zamieszkania, nadto umowę przedwstępną na najem lokalu nr (...) przy (...) 1 w Ł. zawarła partnerka powoda, niebędąca stroną postępowania.

/pismo procesowe k. 11-114/

W dniu 7 listopada 2017 roku B. S. (3) wniósł powództwo wzajemne, żądając zasądzenia od B. B. kwoty 24.034 zł tytułem wynagrodzenia za wykonane prace remontowe, kwoty 2.581 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie od powyższej kwoty za okres od dnia 27 kwietnia 2016 roku do dnia poprzedzającego dzień wytoczenia powództwa wzajemnego wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty i zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazano, iż powód wzajemny prowadzi działalność gospodarczą zajmującą się generalnym wykonawstwem prac budowlano-remontowych. W ramach tej działalności, strony zawarły umowę o dzieło. Wynagrodzenie określone w umowie stanowi jedynie wartość netto, zaś powodowi należy się kwota brutto tj. 45.879 zł. Uwzględniając wartość uiszczonej na poczet wykonania dzieła zaliczki w kwocie 20.000 zł, oraz upust za drobne niedoróbki w kwocie 1.845 zł brutto, powód wzajemny domaga się od pozwanego kwoty 24.034 zł wraz z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 27 kwietnia 2016 roku, tj. dzień po upływie 7 dniowego terminu do zapłaty wyznaczonego w przedsądowym wezwaniu do zapłaty.

/pozew wzajemny k. 118-121/

Doręczenie odpisu pozwu wzajemnego nastąpiło 15 listopada 2017 roku.

/elektroniczne potwierdzenie odbioru k. 131/

W odpowiedzi na pozew wzajemny z dnia 1 grudnia 2017 roku, powód – pozwany wzajemny wniósł o oddalenie powództwa wzajemnego w całości i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu.

Pozwany wzajemny wskazał, iż wobec wadliwego wykonania dzieła złożył powodowi wzajemnemu oświadczenie o obniżeniu ceny o kwotę 14.450 zł. Kwota brutto z tytułu remontu winna wynosić 40.284 zł, jako że usługi remontowe objęte są stawką VAT w wysokości 8%. Pozwany wzajemny nie uchylał się od zapłaty, jednakże w okolicznościach niniejszej sprawy, nie zgodził się na zapłatę całości wynagrodzenia, proponując dopłatę w wysokości 7.000 zł, na co jednak nie wyraził zgody B. S. (3).

/odpowiedź na pozew wzajemny k. 141-146/

Strony pozostały przy swoich stanowiskach do zamknięcia rozprawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Pomiędzy B. B. jako zamawiającym a B. S. (3) prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) doszło do zawarcia umowy o dzieło, przedmiotem której było wykonanie robót remontowo – budowlanych. Remontowi miał zostać poddany lokal mieszkalny nr (...) przy ulicy (...) w Ł.. Zakres prac obejmował m.in. wymianę elektryki, podłóg i nowe ściany.

Prace miały być prowadzone w okresie od 25 stycznia 2016 roku do 1 marca 2016 roku. Strony ustaliły, iż za wykonanie przedmiotu umowy wykonawcy przysługiwać będzie wynagrodzenie w wysokości według kosztorysu, które miało obejmować wszystkie koszty związane z realizacją dzieła.

Wykonawca zobowiązał się do wykonania przedmiotu umowy zgodnie z dokumentacją projektową, zasadami sztuki budowlanej, przepisami prawa i normami.

Do umowy załączono kosztorys prac, sporządzony przez wykonawcę. Ogółem koszt prac określono na kwotę 37.300 zł. Strony ustaliły, iż jest to wartość ostateczna do zapłaty przez zamawiającego.

Umowa została zawarta w ramach prowadzonej przez wykonawcę we własnym imieniu działalności gospodarczej z osobą fizyczną, będącą konsumentem.

/bezsporne, umowa o roboty budowlane k. 13-17, kosztorys k. 18, zeznania powoda B. B. k. 180/

Wykonawca wykonał drobne poprawki na własny koszt, jednak nie usatysfakcjonowały one zamawiającego. Zamawiający oczekiwał przede wszystkim wyrównania ścian w ten sposób, aby zachować kąty proste pomiędzy ścianami a podłogą. Wykonawca dokonywał oględzin lokalu przed podjęciem się zobowiązania.

/zeznania powoda k. 180, zeznania pozwanego k. 181/

Na poczet wynagrodzenia za wykonanie umówionego dzieła zamawiający wpłacił zaliczkę w łącznej kwocie 20.000 zł

/pokwitowanie KP k. 20/

W dniu 8 lutego 2015 roku pomiędzy A. J. a M. K. doszło do zawarcia umowy przedwstępnej najmu lokalu położonego w Ł. przy ulicy (...). A. J. zobowiązała się do dnia 2 marca 2016 roku wynająć kontrahentce na czas nieoznaczony wyżej wskazany lokal za miesięczny czynsz w kwocie 1.200 zł.

/umowa przedwstępna najmu mieszkania k. 19/

Do zawarcia umowy przyrzeczonej nie doszło. A. J. jest partnerką życiową B. B..

/bezsporne/

Dla lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...) prowadzona jest księga wieczysta nr (...). Wyłącznym właścicielem odrębnej własności lokalu jest A. J.. Powód B. B. nie posiada żadnego prawa do lokalu. Rodzina powoda aktualnie zamieszkuje w powyższym lokalu. Zamierzała przeznaczyć kawalerkę na wynajem, a przeprowadzić się wraz z synem do większego mieszkania nr (...) przy (...) 1 w Ł..

/treść księgi wieczystej k. 172-176, zeznania B. B. k. 180/

W dniu 17 marca 2016 roku o godz. 18:00 wykonawca sporządził jednostronny protokół odbioru końcowego, uwzględniając usterki prac w rodzaju: włosowatego pęknięcia akrylu przyłączenia ściany z sufitem przy antresoli oraz brak podłączenia kranu nad umywalką w łazience do instalacji wodno-kanalizacyjnej. W uwagach wykonawca wpisał, że wyżej wymienione wadliwości wynikając z pracy budynku oraz z braku dostarczenia materiału.

/protokół odbioru końcowego k. 21/

Zamawiający B. B. nie uznał powyższego protokołu. Pismem z dnia 10 sierpnia 2016 roku wezwał B. S. (3) do sporządzenia obustronnego protokołu zdawczo-odbiorczego.

/wezwanie k. 23-24, potwierdzenie odbioru k. 25/

B. B. zlecił następnie dokonanie przeglądu lokalu po wykonaniu prac remontowych prywatnemu ekspertowi w zakresie budownictwa R. B.. Na podstawie wyników kontroli stwierdzono istnienie 39 usterek lokalu, w tym m.in. brak kątów prostych w narożnikach ścian. Powód zlecił następnie przedsiębiorstwu (...) w R. przedstawienie oferty usunięcia usterek zgodnych z powyższym protokołem. Całość robocizny bez materiałów wyceniono na kwotę 40.950 zł netto.

/protokół przeglądu lokalu k. 27-41, oferta k. 42/

W międzyczasie strony prowadziły korespondencję dotyczącą spornego dzieła, jednakże nie doszły do porozumienia. W dniu 1 marca 2016 roku SB Art (...) B. S. (3) wystawił fakturę końcową na kwotę 29.206,10 zł, wzywając jednocześnie kontrahenta do zapłaty. W dniu 16 marca 2016 roku zamawiający złożył wykonawcy oświadczenie o obniżeniu ceny o kwotę 14.450 zł. Powód zaproponował dopłatę 7.000 zł, jednakże propozycja została odrzucona.

W dniu 21 grudnia 2016 roku B. B. wystosował do B. S. (3) wezwanie do zapłaty kwot 40.950 zł tytułem szacowanych kosztów naprawy wykonanego dzieła oraz kwoty 10.800 zł tytułem utraconych korzyści wynikających z niezawartej umowy najmu lokalu przy ulicy (...) w Ł..

/wezwanie k. 43-45, odpowiedź na wezwanie k. 48, oświadczenie o obniżeniu ceny k. 117, faktura k. 125, wezwanie do zapłaty k. 128, pismo k. 126-126v, pismo k. 152-153, smsy k. 154-157, mail k. 160/

W przedmiotowym lokalu wykonawca robót realizując prace popełnił pewne błędy, które powodują, iż część prac odbiega od ogólnych norm zasad i wiedzy technicznej. Dotyczy to w szczególności:

- ułożenia płyt gipsowo-kartonowych w rejonie narożników – brak zachowania kątów prostych;

- braku wykonania otworu rewizyjnego w ścianie obudowy wanny.

Stwierdzone usterki są możliwe do likwidacji w ramach gwarancji, przy niewielkich nakładach finansowych. Inwestor nie dostarczył jednak dokumentacji projektowej, nie ustanowił na czas prowadzenia robót kierownika budowy, który na bieżąco kontrolowałby postęp prac.

Wada związana z likwidacja braku kątów prostych powinna zostać zrekompensowana w postaci upustu. Szacunkowy koszt upustu cenowego z tytułu pozostawienia wad trwałych, które nie stwarzają zagrożenia i nie powodują niekorzystnych wrażeń estetycznych w postaci niezachowania kątów prostych, wynosi 1.500 zł netto.

Wyremontowany lokal poza kilkoma wadami sprawia dobre wrażenie estetyczne i może zostać wykorzystany jako lokal mieszkalny.

Likwidacja wad związanych z brakiem kątów prostych wynosi 12.200 zł. Koszty usunięcia wad i usterek z uwzględnieniem kosztów robocizny i materiałów wynosi 700 zł. Łącznie koszt prac usunięcia wad wynosi 12.900 zł.

/opinia biegłego k. 63-85, uzupełniająca opinia biegłego k. 133-135/

Stan faktyczny w niniejszej sprawie został ustalony w oparciu o zaproponowany przez strony materiał dowodowy, w szczególności dowody z dokumentów, których prawdziwość i rzetelność sporządzenia nie była kwestionowana, a także na podstawie dowodów z zeznań stron w zakresie w jakim korelowały ze sobą i z pozostałym materiałem dowodowym. Zakres wad dzieła i koszt ich usunięcia wobec zaistniałego sporu, Sąd ustalił posiłkując się w tym zakresie dowodem z opinii biegłego z zakresu budownictwa lądowego, której nadał pełny walor dowodowy i przydatności a która po jej uzupełnieniu nie była już kwestionowana przez żadną ze stron. Oddalone zostały wnioski dowodowe pozwanego – powoda wzajemnego o dopuszczenie dowodu z przesłuchania świadków. Okoliczności na jakie pozwany chciał powołać świadków zostały już dostateczne wyjaśnione w oparciu o pozostały materiał dowodowy, a dalsze postępowanie dowodowe w tym zakresie prowadziłoby jedynie do przedłużenia procesu.

Sąd zważył, co następuje

W niniejszej sprawie strony zgadzały się ze sobą co do charakteru łączącej ich umowy, jak i jej zakresu. Sporna pozostawała jakość wykonanych prac, jej zgodność z ustaleniami umownymi i wobec tego koszt wynagrodzenia należnego wykonawcy i koszt odszkodowania z tytułu rękojmi za wady dzieła należnego zamawiającemu.

Wolą stron było zawarcie umowy o dzieło, pomimo błędnego określenia jej jako umowy o roboty budowlane.

Przepis art. 627 k.c. stanowi, że przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Natomiast zgodnie z przepisem art. 636 § 1 k.c. jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie.

Z kolei art. 637 k.c., uprawniał zamawiającego do złożenia oświadczenia o obniżeniu wynagrodzenia w razie stwierdzenia wad nieistotnych dzieła. Przepis ten został jednak uchylony i nie obowiązywał w dacie zawierania umowy między stronami, aktualnie do umowy o dzieło stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi za wady rzeczy sprzedanej, o czym stanowi art. 638 § 1 k.c. Jeżeli rzecz sprzedana (tutaj dzieło) ma wadę, kupujący (zamawiający) może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca (wykonawca) niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego (zamawiającego) wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana albo sprzedawca (wykonawca) nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady. Obniżona cena powinna jednakże pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady (art. 560 § 1-3 k.c.). Żądanie obniżenia wynagrodzenia nie może być zatem dowolne, a tym bardziej stanowić równowartości wynagrodzenia. Obniżenie powinno pozostawać w odpowiednim stosunku do zmniejszenia wartości dzieła wskutek istnienia wad. Należne wynagrodzenie za dzieło wolne od wad pozostaje w takiej relacji do wynagrodzenia zmniejszonego, jak wartość dzieła wolnego od wad do wartości dzieła wadliwego.

W oparciu o opinię biegłego z zakresu budownictwa ustalono, iż faktycznie wykonawca dopuścił się pewnych zaniedbań i część prac wykonał w sprzeczności ze sztuką budowlaną. Jednakże wady te nie były istotne i nie dyskwalifikowały lokalu jako niezdatnego do użytkowania. Stwierdzone usterki i niedoróbki podlegały naprawie w ramach gwarancji, przy niewielkich kosztach własnych wykonawcy. Koszt usunięcia wadliwości z pominięciem kątów prostych przy ścianach, oszacowano na wartość 700 zł. Niezasadnym było zatem żądanie obniżenia wynagrodzenia o kwotę 14.450 zł. Nadto, wykonawca dokonał pewnych poprawek niedoróbek dzieła, które jednak nie usatysfakcjonowały zamawiającego. Powód (pozwany wzajemny) nie chciał aby pozwany – powód wzajemny dalej kontynuował poprawki. Zatem oświadczenie złożone przez powoda (pozwanego wzajemnego) nie mogło wywołać spodziewanego przezeń skutku.

Powodowi (pozwanemu wzajemnemu) wobec stwierdzonego nienależytego wykonania zobowiązania należy się od pozwanego (powoda wzajemnego) odszkodowanie w kwocie równej wartości naprawy wad dzieła, na podstawie art. 471 k.c., stanowiącego iż dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W niniejszej sprawie wykonawca nie udowodnił okoliczności zwalniających go od odpowiedzialności, nie podoławszy zatem ciężarowi dowodu, który w tym zakresie go obciążał. Wartość odszkodowania została ustalona na podstawie wspomnianej opinii biegłego na łączną kwotę 12.900 zł, w tym koszt 12.200 za likwidacje krzywych kątów przy ścianach w kilku pomieszczeniach oraz 700 zł za usunięcie pozostałych niedoróbek dzieła. Należy w tym miejscu podkreślić, iż Sąd uwzględnił także szacunkową wartość przywrócenia w lokalu kątów prostych przy ścianach, jako że pomimo wzmiankowanej przez biegłego nieracjonalności powyższych czynności, strony umówiły się na „nowe ściany”, konsument zaś rozumiał przez to także wyrównania kątów do 90 stopni, nawet pomimo zmniejszenia przez to powierzchni użytkowej lokalu. Skoro zaś strony zawarły umowę czyniąc takie konkretne ustalenia, dysponując przy tym swobodą umów, podlegało zaliczeniu na poczet należnego odszkodowania także wartość wyrównania kątów.

Wobec powyższego Sąd zasądził od pozwanego (powoda wzajemnego) na rzecz powoda (pozwanego wzajemnego) kwotę 12.900 zł.

Zgodnie z przepisem art. 627 k.c. wykonawcy należy się od zamawiającego wypłata wynagrodzenia zgodnie z ustaleniami stron. Dzieło zostało ukończone, poza drobnymi niedoróbkami w zgodzie z umową i sztuką budowlaną. Wartość wynagrodzenia ustalono w umowie na kwotę 37.300 zł, jako kwotę ostateczną do zapłaty.

B. B. jako osoba fizyczna a zatem konsument zawarł z B. S. (3) umowę o dzieło w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej w zakresie usług remontowo-budowlanych. Zatem od pozwanego (powoda wzajemnego) należało wymagać większej staranności, w tym również przy zawieraniu umowy. Nieuprawnione jest zatem domaganie się przez wykonawcę wynagrodzenia za wykonanie dzieła w kwocie brutto, skoro strony ustaliły przy zawieraniu umowy wynagrodzenie zgodnie z przygotowanym przez przedsiębiorcę kosztorysem, opiewającym na kwotę 37.300 zł. W rozumieniu konsumenta, była to całość, ostateczna wartość wynagrodzenia należnego wykonawcy za prawidłowo wykonane dzieło. Nie może zatem zasłaniać się profesjonalista w sporach z umów zawieranych z konsumentami, twierdzeniami, że należy mu się wynagrodzenie w kwocie wynikającej z kosztorysu powiększonej o wartość podatku VAT.

W pierwszej kolejności należy wskazać na obowiązki wynikające z ustawy z 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz.U. z 2014 r. poz. 915). Zgodnie z art. 3 i 12 ustawy, w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu tymi daninami. Nadto przepis art. 5 ustawy stanowi, iż w razie wątpliwości co do ceny, konsument może żądać sprzedaży towaru za cenę dla niego korzystniejszą.

Podanie zatem ceny jedynie w wartości netto nie spełnia żadnego z tych warunków – kwota taka nie uwzględnia podatków, a także może budzić wątpliwości (np. co do właściwej stawki podatku, której konsument niebędący profesjonalistą znać nie musi) oraz utrudniać porównanie cen z innym przedsiębiorcą, który podaje ceny z podatkiem. Konsument ma prawo domniemywać, że podana przez przedsiębiorcę cena zawiera w sobie wszelkie należności publicznoprawne.

Skoro zatem przedsiębiorca samodzielnie sporządzając kosztorys wskazał wartość 37.300 zł, zatem cena ta jest ceną ostateczną, brutto. Tego także miał prawo oczekiwać od profesjonalisty konsument. Powyższa kwota, ustalona w kosztorysie jest więc wiążąca i stanowi podstawę do obliczeń pozostałego do wypłaty wynagrodzenia. Bezsporne było, iż w toku prac wykonawca uzyskał od zamawiającego zaliczki w łącznej kwocie 20.000 zł. Wobec ustalenia, iż oświadczenie o obniżeniu wynagrodzenia o wartość 14.450 zł nie wywarło skutku, wykonawcy należy się od zamawiającego dopłata wynagrodzenia w kwocie równej 17.300 zł. (37.300 – 20.000) i tę kwotę Sąd zasądził w pkt II wyroku.

Dalej idące roszczenia zostały oddalone jako nieudowodnione.

B. B. domagał się także od B. S. (3) zwrotu utraconej na skutek niewykonania dzieła korzyści w łącznej kwocie 14.400 zł. Roszczenie w tym zakresie nie zasługiwało jednak na uwzględnienia. Zgodnie z treścią art. 361 § 2 k.c. naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Powód (pozwany wzajemny) nie wykazał jednakże, iż faktycznie utracił powyższej wskazane korzyści. Umowa przedwstępna najmu, z której istnieniem powód wiązał żądane roszczenie, została bowiem zawarta przez jego partnerkę, niebędącą stroną w sprawie. Lokal nr (...) przy (...) 1 w Ł. będący przedmiotem umowy przedwstępnej stanowi także wyłączną własność A. J., powód zaś nie dysponuje żadnym tytułem prawnym do wskazanego mieszkania. Zatem to nie powód utracił ewentualne korzyści.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. Powód wezwał pozwanego – powoda wzajemnego do zapłaty odszkodowania w dniu 21 grudnia, udzielając mu 14 dniowego terminu na uregulowanie należności, który to termin upłynął w dniu 11 stycznia 2017 roku, zatem roszczenie stało się wymagalne z dniem następnym – tj. 12 stycznia 2017 roku.

Z kolei pozwany wzajemny pozostaje w zwłoce z płatnością od dnia 16 listopada 2017 roku, tj. od dnia następnego po dniu doręczenia odpisu pozwu wzajemnego. Żądanie kwoty w wysokości 24.034 zł było niezasadne, zatem roszczenie o zapłatę skapitalizowanych odsetek od tej sumy także nie zasługiwało na uwzględnienie.

Rozstrzygnięcie w zakresie kosztów procesu znajduje uzasadnienie w treści przepisu art. 100 k.p.c., statuującego zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów w razie częściowego uwzględnienia żądań stron. B. B. wygrał sprawę w 22%, zaś B. S. (3) w 65%. W tak ustalonej proporcji zatem winni oni ponieść koszty procesu. Powód (pozwany wzajemny) poniósł koszty, na które składają się: opłata od pozwu – 2.932 zł, zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego – 1000 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 5.400 zł wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł oraz koszt wynagrodzenia biegłego w wysokości 186 zł. Pozwany poniósł w sprawie z powództwa B. B. koszty w wysokości 5.417 zł obejmujące wynagrodzenie pełnomocnika i opłatę skarbową od pełnomocnictwa. Łączne koszty procesu wyniosły zatem 14.952 zł, z tego pozwany B. S. (3) winien uiścić kwotę 3.289 zł (22% x 14.952). Powód B. B. powinien zatem zwrócić pozwanemu kwotę 2.128 zł (5.417-3.289), o czym orzeczono w pkt I pkt. 3 orzeczenia.

W sprawie w powództwa wzajemnego, powód wzajemny poniósł następujące koszty: 1.331 zł – tytułem opłaty od pozwu wzajemnego oraz 3.617 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa. Pozwany wzajemny pokrył jedynie koszt wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 3.617 zł. Łącznie koszty procesu wyniosły 8.565 zł, z czego pozwany wzajemny powinien ponieść 5.568 zł (8.565 x 65%). Ostatecznie wartość dopłaty z tytułu kosztów procesu ustalono na kwotę 1.951 zł (5.568-3.617), o czym orzeczono w pkt II 3 wyroku.