Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 12 czerwca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2018 r. w Szczytnie na rozprawie

sprawy z wniosku Powiatu (...)

z udziałem M. N., A. N., S. N.

o stwierdzenie nabycia spadku

postanawia:

I.  stwierdzić, że spadek po P. N. zmarłym dnia 27 sierpnia 1991 roku w S. ostatnio stale zamieszkałym w S. na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyli synowie M. N., S. N. oraz wnuk A. N. po 1/3 każdy z nich

II.  koszty postępowania wnioskodawca i uczestnicy ponoszą we własnym zakresie.

Sygn. akt I Ns 254/17

UZASADNIENIE

Wnioskodawca Powiat (...) w dniu 7 września 2017 roku złożył wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym w dniu 27 sierpnia 1991 roku P. N., zamieszkałym ostatnio w S.. Zgodnie z wiedzą wnioskodawcy postępowanie spadkowe nie zostało przeprowadzone. P. N. nie sporządził testamentu. Spadkodawca był wdowcem, pozostawił po sobie syna – M. N., powołanego do dziedziczenia z ustawy. Wnioskodawca podał, że w skład spadku po P. N. wchodzi m.in. prawo własności udziału w nieruchomości o nr ewidencyjnym (...), obręb 29, Miasto L.. Kwestia uregulowania stanu prawnego w/w nieruchomości dotyczy w sposób bezpośredni praw wnioskodawcy. Wiąże się ona z koniecznością ustalenia stron postępowania administracyjnego prowadzonego przed Wojewodą (...), dotyczącego wydania decyzji potwierdzającej nabycie przez Powiat (...) z dniem 1 stycznia 1999 roku prawa własności nieruchomości zajętej pod część ulicy (...), stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...), obręb 29, Miasto L..

Z uwagi na brak dokładnego adresu zamieszkania na ówczesny moment jedynego uczestnika postępowania M. N., Sąd zobligowany przepisami art. 672 – 676 k.p.c. dokonał ogłoszenia o toczącym się postępowaniu o stwierdzeniu nabycia spadku po P. N. na tablicy ogłoszeń tutejszego Sądu, Urzędu Miejskiego w S. oraz w Gazecie Prawnej.

Uczestnicy M. N., A. N. oraz S. N. co do zasady przychylili się do wniosku.

Sąd ustalił, co następuje:

P. N. zmarł w dniu 27 sierpnia 1991 roku w S., gdzie stale przed śmiercią zamieszkiwał. W chwili śmierci był wdowcem. Ze związku małżeńskiego spadkodawcy P. N. i J. N. (z d. T.) zrodziło się czworo dzieci: M. N., S. N., T. N., który zmarł w dniu 25 grudnia 1989 roku, pozostawiając jednego zstępnego – A. N., urodzonego (...) oraz B. N. (1), która zmarła w 1955 roku w wieku 4,5 roku. Innych dzieci, w tym pozamałżeńskich i przysposobionych spadkodawca nie pozostawił. Zmarły nie sporządził testamentu. Nikt ze spadkobierców nie odrzucił spadku, nie zrzekł się dziedziczenia i nie został uznany za niegodnego dziedziczenia

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu k.10, 85, odpis skrócony aktu urodzenie k. 11, 84, 96, zapewnienie spadkowe złożone przez M. N. k. 67-67v., A. N. k. 116-116v., S. N. k. 116v., odpis skrócony aktu małżeństwa k. 83, akt urodzenia A. N. k. 6 w aktach sprawy (...) tut. Sądu)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych dokumentów, których autentyczność ani treść nie zostały przez nikogo zakwestionowane, zaś Sąd również nie miał wątpliwości, co do ich wartości dowodowej. Dodatkowo wskazać należy, że wskazane dowody z dokumentów urzędowych - aktów stanu cywilnego, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone, a nadto mają tzw. wyłączność dowodową, co do zdarzeń w nich stwierdzonych.

W ocenie Sądu zapewnienie spadkowe złożone przez uczestników M. N., A. N. i S. N. należy uznać w pełni wiarygodny materiał dowodowy albowiem treść oświadczeń złożonych przez wspomniane osoby była logiczna, spójna i w pełnym zakresie korespondowała z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym w postaci dokumentów.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie wnioskodawca – Powiat (...) wniósł o stwierdzenie, że prawa do spadku po P. N., zmarłym w dniu 27 sierpnia 1991 roku w S. i ostatnio stale tam zamieszkałym, na podstawie ustawy nabył spadkobierca ustawowy – syn M. N.. Ponieważ wnioskodawca nie był spadkobiercą na rzecz którego stwierdzenie nabycia spadku miało być przeprowadzone, w pierwszej kolejności konieczna była ocena, czy służy mu interes prawny w przeprowadzeniu postępowania o stwierdzenie nabycia spadku po P. N..

Przepis art. 1025 k.c. wskazuje, że Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca wskazywał, że w skład spadku po P. N. wchodzi prawo własności udziału w nieruchomości o nr ewidencyjnym (...), obręb 29, Miasto L.. Kwestia uregulowania stanu prawnego tejże nieruchomości dotyczy w sposób bezpośredni praw wnioskodawcy. Wiąże się ona bowiem z koniecznością ustalenia stron w postępowaniu administracyjnym prowadzonym przed Wojewodą (...) dotyczącym wydania decyzji potwierdzającej nabycie przez wnioskodawcę z dniem 1 stycznia 1999r., w trybie art. 73 ustawy z dnia 13 października 1998r. – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną, prawa własności nieruchomości zajętej pod część ulicy (...), stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...), obręb 29, Miasto L.. Przedmiotowa nieruchomość znajdująca się na dzień 31 grudnia 1998 roku we władaniu wnioskodawcy, stanowiła wówczas współwłasność spadkobierców P. N..

Mając na uwadze przedstawione powyżej okoliczności, należy wskazać, że Sąd nie miał żadnych wątpliwości, co do posiadania przez wnioskodawcę interesu prawnego w przedmiotowej sprawie w rozumieniu przepisu art. 1025 § 1 k.p.c.

Przechodząc do rozważań w zakresie ustalenia sposobu dziedziczenia po zmarłym P. N. należy wskazać, że prawo polskie przewiduje dwie podstawy powołania do spadku: ustawę i testament (art. 926 § 1 k.c.). Pierwszeństwo ma dziedziczenie testamentowe, albowiem dziedziczenie ustawowe następuje tylko wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo, gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą (art. 926 § 2 k.c.). Według ustaleń poczynionych przez Sąd, spadkodawca nie pozostawił testamentu i w związku z tym zastosowanie ma ustawowy porządek dziedziczenia.

Zgodnie z art. 924 k.c. spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. W myśl art. 925 k.c. spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. W związku z tym w kontekście ustalania kręgu spadkobierców ustawowych w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy Kodeksu Cywilnego obowiązujące w dniu 27 sierpnia 1991 roku.

W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych (art. 931 § 1 k.c.). Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych (art. 932 § 2 k.c.).

Jak wynika z treści aktu zgonu P. N. w chwili śmierci był on wdowcem. Ze związku małżeńskiego z J. N. (z d. T.) zrodziło się czworo ich dzieci: M. N., S. N. oraz B. N. (2), która zmarła przed spadkodawcą w 1955 roku, nie pozostawiając zstępnych i T. N., który zmarł przed spadkodawcą w dniu 25 grudnia 1989 roku, pozostawiając jednego zstępnego – A. N., urodzonego (...).

Mając na uwadze zgodną treść złożonych zapewnień spadkowych oraz fakt, iż w terminie 6 miesięcy od dnia ukazania się ogłoszenia do siedziby Sądu nie zgłosił się nikt zgłaszający swoje prawa do uczestniczenia w dziedziczeniu po zmarłym P. N., Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji postanowienia.

Sąd określił również zgodnie z art. 1015 k.c. w zw. art. 1016 k.c., a więc przepisami obowiązującymi w chwili śmierci P. N., że nabycie spadku nastąpiło z dobrodziejstwem inwentarza. Uczestnik A. N. dopiero z odpisu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, który otrzymał w dniu 23 maja 2018 roku, dowiedział się o dacie śmierci spadkodawcy. Wobec powyższego na rozprawie przeprowadzonej w dniu 12 czerwca 2018 roku złożył oświadczenie o przyjęciu spadku po swoim dziadku P. N. z dobrodziejstwem inwentarza. Z przepisu art. 1016 k.c. wynika, że jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Z zapewnień spadkowych złożonych przez M. N. i S. N. wynika, że oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku nie były przez nich składane, a więc z uwagi na sposób przyjęcia spadku przez A. N., Sąd określił nabycie spadku po P. N. z dobrodziejstwem inwentarza przez wszystkich spadkobierców.

W punkcie II postanowienia Sąd stwierdził, że zainteresowani ponoszą we własnym zakresie koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Podstawę orzeczenia o kosztach postępowania stanowił art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie którym, każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Należy zauważyć, iż w przedmiotowej sprawie nie można mówić o sprzeczności interesów zainteresowanych lub też o różnym stopniu ich zainteresowania wynikiem postępowania w sprawie, a zatem brak było podstaw do orzeczenia o kosztach zgodnie z art. 520 § 2 k.p.c. i obciążenia obowiązkiem ich poniesienia uczestników postępowania. Wymaga podkreślenia, iż wszyscy zainteresowani popierali wniosek i nikt nie kwestionował zasadności jego zgłoszenia.

Mając na uwadze, że złożenie wniosku umożliwiło rozpoczęcie regulacji prawnej praw spadkowych po spadkodawcy należało uznać, iż jego wniesienie leżało we wspólnym interesie wszystkich zainteresowanych w sprawie i w tej sytuacji podstawę rozstrzygnięci o kosztach postępowania mógł stanowić jedynie art.520 § 1 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

S., (...)