Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 259/18

POSTANOWIENIE

Dnia 21 czerwca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Szeromska (spr.)

Sędziowie: SSO Wacław Banasik

SSO Joanna Świerczakowska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 czerwca 2018 r.

sprawy z wniosku (...) S.A. w G.

z udziałem Banku (...) S.A. w W., (...) spółka z o.o. w W.

o wpis zmiany wierzyciela hipotecznego

na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego w Mławie z dnia 19 marca 2018 r.

sygn. akt Dz.Kw PL1M/00005594/17

Kw (...)

p o s t a n a w i a:

1. zmienia zaskarżone postanowienie w punkcie 1 ten tylko sposób, że wniosek o dokonanie wpisu oddala;

2. w pozostałej części oddala apelację.

Sygn. akt IV Ca 259/18

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Mławie postanowieniem z dnia 19 marca 2018 r. oddalił skargę (...) S.A. w G. na postanowienie referendarza sądowego na postanowienie oddalające wniosek o wpis zmiany wierzyciela hipotecznego.

W ocenie Sądu Rejonowego wnioskodawca nie wykazał odpowiednimi dokumentami, że wstąpił w prawa zaspokojonego wierzyciela, podzielił tym samym ocenę referendarza sądowego. Sąd Rejonowy wskazał, że w oparciu o art. 626⁸ § 2 k.p.c. sąd rozpoznając wniosek o wpis dokonuje go jedynie na wniosek i w jego granicach, zaś przedmiotem badania sądu jest wniosek, jego treść, forma wniosku, dołączone do niego dokumenty oraz treść księgi wieczystej. Dołączone do wniosku dokumenty nie dają podstawy do uznania w postępowaniu wieczystoksięgowym, że nastąpiła zmiana wierzyciela hipotecznego.

Apelację od tego orzeczenia złożył wnioskodawca, zaskarżając postanowienie w całości i zarzucając naruszenie przepisów postępowania:

1. art. 518¹ § 3 k.p.c. poprzez błędne zastosowanie i jednocześnie niezastosowanie art. 398²² § 2 k.p.c. polegające na błędnym przyjęciu, że w niniejszej sprawie skutki wniesienia skargi na orzeczenie referendarza sądowego należało ocenić na podstawie art. 518¹ § 3 k.p.c., pomimo iż skarga na orzeczenie referendarza sądowego nie była skargą na wpis w księdze wieczystej, a skargą na postanowienie oddalające wniosek o wpis;

2. art. 626⁸ § 2 k.p.c. w zw. z art. 518 § 1 pkt. 1 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie przy rozpoznawaniu wniosku całości załączonych do niego dokumentów, a tym samym błędne przyjęcie, że skarżący nie wykazał, że wstąpił w prawa zaspokojonego wierzyciela hipotecznego oraz błędne przyjęcie, że wpłata dokonana przez skarżącego na rzecz banku stanowiła zapłatę zobowiązania wynikającego z poręczenia wekslowego, podczas gdy w rzeczywistości skarżący zapłacił dług spółek (...) sp. z o.o. oraz (...) sp. z o.o.; błędne przyjęcie, że do wniosku nie został załączony dokument, który mógłby stanowić wystarczającą podstawę do dokonania wpisu, podczas gdy dokumentem takim jest zawiadomienie o spłacie kredytu wydane przez Bank; błędne przyjęcie, że podstawy wpisu zmiany do księgi wieczystej nie może stanowić korespondencja pomiędzy uczestnikami postępowania.

Apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania ewentualnie o zmianę zaskarżonego postanowienia i uwzględnienie wniosku.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja jest zasadna jedynie w części dotyczącej treści zaskarżonego postanowienia, nie ma natomiast podstaw do kwestionowania merytorycznej oceny rozstrzygnięcia.

Postanowieniem z 6 lutego 2018 r. referendarz sądowy wydał postanowienie oddalające wniosek o wpis zmiany wierzyciela hipotecznego (k-172). Złożenie przez wnioskodawcę skargi na orzeczenie referendarza sądowego spowodowało utratę mocy tegoż orzeczenia, stosownie do art. 398²² § 2 k.p.c. Sąd rozpoznający skargę, działając jako sąd pierwszej instancji, wydaje orzeczenie w materii będącej przedmiotem orzeczenia referendarza. A zatem Sąd Rejonowy powinien oddalić wniosek, a nie skargę. Wprawdzie stosownie do art. 518¹ § 3 k.p.c. w razie wniesienia skargi na wpis w księdze wieczystej wpis nie traci mocy, ale przepis ten dotyczy tylko wpisu, bowiem jest on przepisem szczególnym w stosunku do art. 398²² § 2 k.p.c. Ta szczególna regulacja dotyczy jedynie wpisów w księdze wieczystej, przez które należy rozumieć także wykreślenia wpisów (art. 626⁸ § 7). Taka sytuacja w rozpoznawanej sprawie nie zachodziła, bowiem wpis w księdze wieczystej nie został dokonany.

Natomiast merytoryczna ocena niezasadności wniosku o dokonanie wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego jest niezasadna. Sąd Okręgowy podziela w całości ocenę prawną wyrażoną zarówno w uzasadnieniu orzeczenia referendarza jak i w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia i uznaje ją za własną.

Spór w rozpoznawanej sprawie sprowadza się do oceny, czy wnioskodawca spełniając świadczenie na rzecz banku działał za dłużnika, czy też spełniał własne zobowiązanie, wynikające z umowy zawartej z bankiem (w tym wypadku zobowiązanie wekslowe). Sąd I instancji uznał, że było to własne zobowiązanie wnioskodawcy. Nie ma potrzeby powtarzać w tym miejscu całej argumentacji prawnej zaprezentowanej przez Sąd Rejonowy w obu orzeczeniach, zauważyć jedynie należy, że z dołączonego do wniosku pisma przewodniego wynika, że sam wnioskodawca ocenia, iż uiszczając należność na rzecz banku działał zarówno w celu spłaty kredytu jak i wykupu weksla. Z zaświadczenia Banku (...) S.A. natomiast wynika, że wnioskodawca spłacając kredyt był traktowany jako poręczyciel wekslowy, co także wprost wynika z potwierdzenia transakcji: wnioskodawca jako tytuł wpłaty wpisał: zapłata za weksel (k-170). Zatem twierdzenie zawarte w uzasadnieniu apelacji, że wnioskodawca spłacił kredyt, a nie zapłacił za weksel, są oczywiście chybione. Zapłata za weksel nie może być uznana jako spłata cudzego długu, ale jako spłata zobowiązania własnego, wykup własnego weksla, dlatego też wnioskodawca nie mógł wstąpić w miejsce Banku (...) S.A. jako wierzyciel hipoteczny, art. 518 k.c. nie może mieć w tym wypadku zastosowania. Nadto, z (...) spółka z o.o. nie łączył wnioskodawcy żaden stosunek prawny, a spółka ta jest właścicielem nieruchomości obciążonej hipoteką.

Zauważyć także należy, iż argument zawarty w uzasadnieniu apelacji, że wnioskodawca niema możliwości uzyskania zaspokojenia swoich roszczeń w inny sposób, jak z przedmiotu hipoteki, nie może skutkować uwzględnieniem apelacji.

Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone postanowienie z przyczyn wskazanych na wstępie rozważań na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., w pozostałej części oddalając apelację na podstawie art. 385 k.p.c.

Wacław Banasik Małgorzata Szeromska Joanna Świerczakowska

(...)

(...)

(...)

IV Ca 259/18

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE