Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Staszkiewicz

Protokolant: Katarzyna Przybylska

po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2018 r. w Jeleniej Górze

sprawy z odwołania L. U.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.
na skutek odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia 14 listopada 2017 r. znak (...)

w przedmiocie świadczenia rehabilitacyjnego

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia 14 listopada 2017 r. znak (...) w ten sposób, że ustala, że wnioskodawca L. U. nie jest zobowiązany do zwrotu świadczenia rehabilitacyjnego z funduszu chorobowego w kwocie 1.639,70 zł za okres od 01 października 2017 roku do 07 listopada 2017 roku, zaś pobrane świadczenie nie jest świadczeniem nienależnym.

Sygn. akt IV U 28/18

UZASADNIENIE

Wnioskodawca L. U. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia 14.11.2017 r., na podstawie której strona pozwana zobowiązała go do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia rehabilitacyjnego z funduszu chorobowego za okres od 01.10.2017 r. do 07.11.2017 r., w kwocie 1.639,70 zł. Wnioskodawca wskazał, że nie był poinformowany o tym, że z chwilą wejścia ustawy emerytalnej będzie zobowiązany do zwrotu zasiłku za okres od 01.10.2017 r. do 07.11.2017 r. Pieniądze, które otrzymał, przeznaczył na zakupy i przeżycie.

W odpowiedzi na odwołanie strona pozwana wniosła o oddalenie odwołania i zasądzenie na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Wskazała, że przyznała wnioskodawcy prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 12.05.2017 r. do 07.11.2017 r. Z pouczenia w decyzji wynika, że świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje m.in. osobie uprawnionej do emerytury. Wnioskodawca uzyskał prawo do emerytury od 01.10.2017 r. organ rentowy zobowiązał go do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia rehabilitacyjnego z funduszu chorobowego za okres od 01.10.2017 r. do 07.11.2017 r., w kwocie 1.639,70 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Jest bezsporne, że L. U. był niezdolny do pracy z powodu chorobowy w okresie od 12.05.2017 r. do 07.11.2017 r.

Jest bezsporne, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił L. U. świadczenie rehabilitacyjne za okres od 12.05.2017 r. do 07.11.2017 r. w kwocie 1.639,70 zł.

Jest bezsporne, że w październiku 2017 r. L. U. złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o przyznanie emerytury.

Jest bezsporne, że w dniu 06.11.2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję przyznającą L. U. prawo do emerytury od 01.10.2017 r.

L. U. otrzymał decyzję przyznającą mu prawo do emerytury w połowie listopada 2017 r., za pośrednictwem poczty listem zwykłym.

Dowód: zeznania wnioskodawcy L. U. k. 19-19v.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy zasługiwało na uwzględnienie.

Strona pozwana oparła zaskarżoną decyzję na treści przepisów art. 18 ust. 7 i art. 66 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2017 r., poz. 1368), a nadto art. 84 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1778).

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 7 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego oraz do urlopu dla poratowania zdrowia, udzielonego na podstawie odrębnych przepisów. Wypłatę zasiłku wstrzymuje się, jeżeli prawo do zasiłku ustało albo okaże się, że prawo takie w ogóle nie istniało. Jeżeli świadczenie zostało pobrane nienależnie z winy ubezpieczonego lub wskutek okoliczności, o których mowa w art. 15-17 i art. 59 ust. 6 i 7, wypłacone kwoty podlegają potrąceniu z należnych ubezpieczonemu zasiłków bieżących oraz z innych świadczeń z ubezpieczeń społecznych lub ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (art. 66 ust. 1 i 2 ustawy zasiłkowej).

Stosownie zaś do treści powołanych przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 84 ust. 1 i 2), osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu, wraz z odsetkami, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, z uwzględnieniem ust. 11. Za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:

1)świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

2)świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę bezsporny stan faktyczny, należało uznać zaskarżoną decyzję za nieprawidłową. Z treści uzasadnienia zaskarżonej decyzji wynika, że o nienależności wypłaconego wnioskodawcy świadczenia rehabilitacyjnego przesądził fakt, że osobie uprawnionej do emerytury nie przysługuje to świadczenie, a od 01.10.2017 r. wnioskodawcy została przyznana emerytura.

W ocenie Sądu, nie można podzielić stanowiska strony pozwanej, że świadczenie rehabilitacyjne wypłacone wnioskodawcy w spornym okresie był świadczeniem nienależnym. W tym miejscu należy wskazać na stanowisko Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 02.12.2009 r. (I UK 17/09) stwierdził, że „wypłacenie świadczenia w sposób, na który nie miała wpływu wina świadczeniobiorcy, nie uzasadnia powstania po stronie osoby ubezpieczonej obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia. Podstawowym zatem warunkiem uznania, że wypłacone świadczenie podlega zwrotowi w myśl komentowanego przepisu (art. 84 ust. 2 pkt 1 u.s.u.s. z 1998 r. ) jest, po pierwsze, brak prawa do świadczenia oraz, po drugie, świadomość tego osoby przyjmującej to świadczenie, płynąca ze stosownego pouczenia. Obie te przesłanki wystąpić muszą w trakcie pobierania świadczenia, a nie po zaprzestaniu jego wypłaty”. W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Najwyższy wskazał ponadto, że „jeśli w trakcie pobierania świadczenia jest ono "należne", a okoliczności wyłączające do niego prawo, a w konsekwencji wiedza o tym świadczeniobiorcy, wystąpiły post factum, nie ma podstaw do uznania, że należności wypłacone podlegają zwrotowi na podstawie art. 84 ustawy systemowej. Taka zaś sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie. Ubezpieczona w trakcie pobierania zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego miała do nich prawo, nie zachodziły bowiem okoliczności wskazane w art. 13 ust. 1 pkt 1 i art. 18 ust. 7 ustawy zasiłkowej. W tym okresie bowiem ubezpieczona nie miała ustalonego prawa do emerytury. Dopiero wsteczne przyznanie emerytury wyrokiem Sądu Apelacyjnego, także za okres obejmujący pobieranie tych świadczeń i to już po zaprzestaniu ich wypłaty, spowodowało stan "pobrania dwóch wykluczających się świadczeń”.

Powyższa argumentacja w pełni odpowiada stanowi faktycznemu ustalonemu w niniejszej sprawie. W okresie pobierania świadczenia rehabilitacyjnego wnioskodawca miał prawo do tego świadczenia. W tym czasie nie miał ustalonego prawa do emerytury, albowiem decyzja w tej sprawie została wydana w dniu 06.11.2017 r., a zakomunikowana wnioskodawcy w połowie listopada 2017 r., w wyniku odebrania przez niego tej decyzji przesłanej za pośrednictwem poczty.

Powyższe okoliczności skutkowały zmianą zaskarżonej decyzji i orzeczeniem jak w wyroku (art. 477 ¹⁴ § 2 kpc).