Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 28 lipca 2015 roku powódka M. M. wniosła o zapłatę kwoty 300.000,00 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 3 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za niewywiązanie się wspólnika A. Ł. z umowy spółki.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że pozwany, który był wspólnikiem spółki cywilnej (...) s.c. w dniu 5 sierpnia 2009 roku złożył powódce oświadczenie wypowiadające stosunek umowy spółki cywilnej z końcem 2009 roku. W ocenie powódki od dnia 1 września 2009 roku rozpoczął biec termin wypowiedzenia stosunku spółki cywilnej i proces jej likwidacji, a powódka była w tym czasie uprawniona do reprezentowania spółki. W trakcie procesu likwidacji pozwany nie współpracował z powódką celem zamknięcia wspólnego interesu w możliwie najkorzystniejszy sposób. Zdaniem powódki, pozwany w tajemnicy przed powódką i bez korzyści dla niej aktywnie przenosił klientów (...) s.c. do konkurencyjnej firmy (...) Sp. z o. o., skutkiem czego miało miejsce przejęcie przez tę firmę co najmniej 115 obiektów dotąd monitorowanych przez spółkę stron. Po rozwiązaniu spółki powódka nie wiedząc o działaniach pozwanego, podejmowała rozmowy z dwiema firmami oferującymi wysokie wynagrodzenie za przejęcie klientów spółki (...) s.c. Dodatkowo ofertę nabycia przedsiębiorstwa przedstawił P. M. (1) prowadzący działalność pod nazwą (...) P. M. (1). Na skutek reakcji pozwanego, który nie godził się na te transakcje, wystosowując pisma do klientów (...) s.c., kwestionujące prawo powódki do prowadzenia procesu likwidacji i jej upoważnienie do działania – niemożliwe stało się zarówno sprzedanie przedsiębiorstwa jak również zawarcie porozumień gwarantujących klientom spółki (...) s.c. kontynuację ochrony przez nabywcę. W rezultacie klienci (...) s.c. przejęci zostali przez inne firmy konkurencyjne, zaś część z nich zrezygnowała z usługi. Ponadto P. M. (1), również odstąpił w części od podpisanej umowy cesji przeniesienia praw i obowiązków spółki cywilnej (...) na jego firmę (...).

Powódka podniosła, że podejmowane przez nią działania dałyby spółce korzyść w wysokości co najmniej 1.000.000 zł, zaś udział powódki w tej korzyści wyniósłby ½, czyli 500.000 zł. Zdaniem powódki powyższe wskazuje, jakie korzyści mogłaby odnieść powódka, gdyby nie sprzeczne z umową działania pozwanego.

(pozew – k. 2 – 8)

W odpowiedzi na pozew pozwany A. Ł. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu powództwa pozwany wskazał, że dochodzone przez powódkę roszczenie jest przedawnione. Strony niniejszego postępowania łączyła umowa spółki cywilnej pod nazwą (...) s.c. Pismem z dnia 14 lipca 2009 roku pozwany wypowiedział umowę spółki. Przedmiotowe wypowiedzenie zostało skutecznie doręczone powódce w dniu 5 sierpnia 2009 roku. Umowa spółki została rozwiązana w dniu 31 grudnia 2009 roku. Pozwany zakwestionował twierdzenie powódki, że pozwany nie chciał współdziałać z powódką, aby zrealizować cel, jakim było możliwe najkorzystniejsze zamknięcie wspólnego interesu. Powódka, pomimo iż była zobowiązana na mocy umowy spółki i obowiązującego prawa do dążenia do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego oraz do osiągnięcia przez wspólników wspólnych korzyści, podejmowała w czasie trwania spółki oraz po jej formalnym ustaniu szereg działań powodujących szkodę dla spółki i pozwanego. Do tych czynności zalicza się przede wszystkim zawarcie w dniu 11 września 2009 roku umowy oraz aneksu z P. M. (1) (mężem pozwanej). Skoro pan M. złożył ofertę zakupu spółki za kwotę 1.000.000 zł za 400 klientów (a zgodnie z twierdzeniami powódki spółka w 4 kwartale 2009 r. posiadała 450 klientów) to pozostaje do rozstrzygnięcia podstawowa kwestia dlaczego tego nie zrobił Na mocy umowy z 11 września 2009 r. powódka sprzedała całe wyposażenie techniczne stacji monitorowania, szacowane co najmniej na kwotę 30.000 zł wraz z urządzeniami stanowiącymi wyłączną własność powoda, szacowane na kwotę 5.000 zł. Zawarcie przedmiotowej umowy naraziło wspólników spółki na stratę rzędu 25.000 zł z tytułu samego wyposażenia stacji monitoringu. Jednakże głównym celem przedmiotowej umowy było przeniesienie przez powódkę na swojego męża praw i obowiązków w postaci cesji wszystkich obsługiwanych klientów na firmę męża pozwanej (...), bez jakiegokolwiek wynagrodzenia dla spółki, a de facto dla pozwanego, jako wspólnika, gdyż powódka i jej mąż dalej mieli prowadzić dotychczasową działalność spółki, ale już bez zbędnego wspólnika, który od miesięcy był coraz bardziej odsuwany od spraw spółki oraz uniemożliwiano mu nawet dostęp do siedziby i dokumentacji spółki.

Pozwany podniósł, że nie wiedział o ofercie P. M., opiewającej na kwotę 1.000.000 zł, a ofertę tę zobaczył po raz pierwszy wraz z otrzymaniem pozwu w przedmiotowej sprawie. Wobec złożonego wypowiedzenia pozwanego, zarówno powódka jak i pozwany zaczęli poszukiwania, uzyskując od różnych podmiotów z branży propozycje odpłatnego przejęcia klientów spółki.

Zdaniem pozwanego, biorąc pod uwagę wskazane w pozwie inne oferty na kwotę 202.500 zł, poniósł on szkodę w wysokości 500.000 zł na skutek działania powódki polegającego na niepodpisaniu umowy z P. M. na odpłatne przejęcie klientów, ponieważ oferta była niemalże 5 razy korzystniejsza niż konkurencji.

Jednocześnie pozwany podkreślił, że sprzeciwiał się działaniom powódki, ale tylko w zakresie darmowego przejęcia klientów spółki stron przez P. M. na podstawie umowy z dnia 11 września 2009 roku, zaś o planowanym odpłatnym przejęciu nie miał wiedzy.

Pozwany podniósł, że do powyższej umowy podpisano aneks, zgodnie z którym spółka przyjmuje na siebie karę umowną w kwocie 300.000 zł, jeśli umowa z dnia 11 września 2009 r., nie zostanie zrealizowana. Pozwany, mając na celu uniknięcie nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa przez powódkę, prowadził negocjacje z firmą (...) oraz (...) sp. z o.o. w sprawie przejęcia klientów (...) z dniem likwidacji spółki poprzez zakup portfela klientów. Obie firmy wyraziły wolę zakupu spółki oferując kwotę 500.000 zł. Powódka nie wyraziła zgody na tę transakcję i do sprzedaży nie doszło.

Zdaniem pozwanego, w okresie działalności spółki powódka podejmowała działania na szkodę wspólników poprzez nakłanianie klientów spółki do wypowiadania spółce umów o monitoring i zawierania umów z firmą jej męża P. M. (3) (...). Dla klientów przyjętych od spółki przez P. M. (1) usługę monitoringu sprawowali w dalszym ciągu etatowi pracownicy spółki (...) na jej sprzęcie, a P. M. (1) nie płacił spółce, ani jej pracownikom za te usługi. W ten sposób spółka nie tylko utraciła zyski z powodu przejęcia przez (...) klientów spółki, ale też poniosła szkodę z tytułu zatrudnienia pracowników, którzy de facto pracowali dla konkurencji spółki.

Kolejnym podniesionym przez pozwanego argumentem przemawiającym za uznaniem za szkodliwą dla spółki działalność powódki było rozsyłanie do klientów spółki pisma z informacją, że obsługa obiektu klientów świadczona przez (...) będzie kontynuowana przez firmę (...). Nadanie korespondencji do klientów spółki, również odbyło się bez zgody, a nawet wiedzy powoda.

Niezależnie od rozwiązania spółki z dniem 31 grudnia 2009 roku, powódka kontynuowała bezprawnie, bez wiedzy powoda działalność spółki. Powódka anulowała dokonane przez pozwanego ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2009 roku wypowiedzenia umów o pracę dla pracowników spółki i przedłużyła te umowy na pierwsze trzy miesiące 2010 roku, a koszty te zostały bezpodstawnie zaliczone w koszty spółki (15.067 x 3 = 45.203,88 zł). Ten sam zarzut dotyczy przedłużenia umowy najmu lokalu dla spółki i opłaty czynszu za najem oraz innych opłat związanych z działalnością spółki. Następnie powódka z końcem marca 2010 roku opuściła lokal będący w najmie spółki i pozostawiła go w stanie nienależytym, tj. nieprzywróconym do stanu poprzedniego - sprzed najmu. Pozostawiła pozwanemu obowiązek pokrycia kosztów związanych z przywróceniem lokalu do stanu poprzedniego. Całe wartościowa wyposażenie stacji monitoringu zostało przez powódkę i jej męża zabrane (w tym nie tylko rzecz należące do spółki, ale i rzeczy stanowiące prywatną własność pozwanego).

Pozwany wskazał, że powódka w ostatnim okresie działalności spółki utrudniała, ograniczała, a czasami nawet uniemożliwiała pozwanemu dostęp do siedziby spółki oraz dokumentacji spółki, co uniemożliwiało nadzór powoda nad bieżącą działalnością spółki oraz dokonanymi transakcjami, jak również prawidłowym prowadzeniem księgowości spółki.

Zdaniem pozwanego, czynności dokonane przez powódkę były w pełni świadome i miały na celu ograniczenie zysków spółki, pogorszenie jej sytuacji finansowej, a tym samym poprawienie sytuacji materialnej powódki, z pominięciem pozwanego.

(odpowiedź na pozew – k.96 – 101)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka M. M. wraz z pozwanym A. Ł. prowadzili działalność gospodarczą jako wspólnicy spółki cywilnej, działającej pod nazwą (...) Centrum (...) w Ł. na podstawie podpisanej dniu 10 czerwca 1997 roku umowy spółki cywilnej. Umowa spółki została zawarta na czas nieoznaczony.

Celem spółki był monitoring sygnałów alarmowych, usługi techniczne, projektowanie ekspertyzy i montaż systemów alarmowych, telewizji dozorowej, instalatorstwo elektryczne, handel hurt – detal art. przemysłowych krajowych i zagranicznych (§ 2 umowy). Każdy ze wspólników miał wnieść wkład własny w wysokości 25.000 zł.

Na podstawie umowy spółki udziały dwóch wspólników w spółce wyniosły po 50% (§ 5 umowy spółki), a wspólnicy mieli uczestniczyć w zyskach i stratach w częściach proporcjonalnych do wielkości udziałów (§ 8). Sprawy wynikające z zakresu zwykłych spraw spółki, mógł prowadzić każdy wspólnik samodzielnie. Czynności wykraczające poza zakres zwykłych czynności spółki mogli podejmować wspólnicy łącznie, przy czym zobowiązania i wydatki na kwotę ponad 250,00 zł wykraczały poza zakres zwykłych czynności spółki. Podział zysków miał następował natychmiast po upływie roku obrachunkowego równego rokowi kalendarzowemu i po spełnieniu obowiązków podatkowych i dokonaniu rozliczenia.

Ponadto, zgodnie z § 10 wspólnicy spółki zobowiązali się dla spółki pracować solidarnie w celu osiągnięcia zamierzonych korzyści. Zbycie części lub całości udziałów wspólnika na rzecz osoby trzeciej było bez zgody drugiego wspólnika bezskuteczne (§12).

W świetle § 13 umowy każdy ze wspólników mógł wypowiedzieć niniejszą umowę na trzy miesiące naprzód na koniec roku obrachunkowego, a w nadzwyczajnych okolicznościach – natychmiast. Zaś na skutek wypowiedzenia umowy spółka ulega rozwiązaniu (§ 15).

W razie likwidacji spółki po jej rozwiązaniu wspólnicy mieli spieniężyć majątek i zaspokoić zobowiązania spółki, a resztę podzielić proporcjonalnie do udziałów między siebie. Jeśli likwidacja spółki następował na skutek pozostawania w niej tylko jednego wspólnika – decyduje on o sposobie likwidowania majątku wspólnego (§ 16 umowy).

(kopia umowy spółki cywilnej – k. 20 – 22 ; uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt (...) – k. 1398 ; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku -00:12:35 – płyta CD k. 299 ; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku - 00:03:23 – płyta CD k. 335 )

(...) spółki cywilnej, powódka i pozwany oddzielnie prowadzili własne działalności gospodarcze już od lat 90-tych.

Pozwany w ramach swojej działalności gospodarczej prowadzonej pod nazwą (...) wykonywał usługi dotyczące montażu systemów alarmowych, montażu telewizji dozorowej, przemysłowej. Zaś powódka zajmowała się sprzedażą urządzeń, sprzętu do telewizji dozorowej, przesyłowej, alarmy – wszystko co jest związane z ochroną.

(przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku -00:12:35 – 00:23:25 – płyta CD k. 299 ; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku 01:43:33 – płyta CD k. 335)

Spółka (...) działała tylko w oparciu o posiadaną przez pozwanego koncesję, dlatego pozwany zajmował się wszystkimi sprawami związanymi z ochroną, z umowami, załatwieniem formalności w urzędach, a także ze sprawami związanymi z bieżącą działalnością np. kontaktami z księgową, rozliczaniem, serwisowaniem stacji.

(przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:45:08 , 01:01:44 , 02:17:57 – płyta CD k. 335)

Spółka (...) nie posiadała własnych grup interwencyjnych. Obowiązki w zakresie interwencji i dojazdu do chronionych obiektów powierzała innym firmom, które posiadały grupy interwencyjne.

(uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt (...) – k. 1398; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:17:13 – płyta CD k. 335)

Na początku działalności spółka cywilna (...) współpracowała z firmą (...), ale w 2007 roku umowa została zerwana. W miejsce firmy (...) nawiązała kontakt z firmą (...). Z nią współpracowała firma (...). Na mocy podpisanej w 2007 roku z S. umowy współpracy (...) miała zlecać jej obsługę w zakresie całodobowej gotowości grup interwencyjnych dla klientów pozyskanych przez (...) s.c., która samodzielnie dokonywała monitorowania. Zaś S. zapewniała dojazd patroli interwencyjnych do chronionych obiektów i zlecała (...) monitorowanie sygnałów pochodzących z systemów alarmowych zamontowanych u klientów.

Po zakończeniu umowy z S., (...) miała podpisane umowy z firmą (...), Kobra, B..

(...) w pismach kierowanych do klientów S., informowała klientów o możliwości przejęcia klientów i ofercie S..

( uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt (...) – k. 1398 verte; zeznania świadka K. O. – e- protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:38:30 , 00:44:56 – płyta CD k. 244; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku -00:12:35 , 02:31:05 – płyta CD k. 299; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:17:13 – płyta CD k. 335)

Firma (...) świadczyła usługi na rzecz spółki (...) do końca 2009 roku i nie otrzymywała od (...) umówionego wynagrodzenia za świadczone usługi.

(uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt (...) – k. 1402)

Powódka nie zgadzała się na współpracę z firmą (...), ponieważ firma ta nie wywiązywała się z umowy i w wyniku współpracy z tą firmą zmniejszała się liczba obiektów. Pozwany uważał, że współpraca z S. jest dobra, a (...) przedstawiała oferty innych firm- B., S., one oferowały niższe kwoty za usługę. Umowa z S. wygasła w lipcu lub sierpniu 2008 roku. Zdaniem powódki, należało doinwestować firmę (...) i zmienić sprzęt.

(przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku -00:23:35– płyta CD k. 299)

S. nie chciało podpisać umowy sprzedaży firmy, ponieważ kwota podana przez M. M. była wygórowana. Powódka zaproponowała 1.000 zł za obiekt, czyli łącznie około 700.000 – 800.000 zł w sytuacji, gdy nie miała załóg interwencyjnych.

( zeznania świadka J. K. – e-protokół z rozprawy z dnia 27 października 2016 roku - 00:39:30 - 00:41:11– płyta CD k. 155 a)

Prowadzone były negocjacje z firmą (...) na ochronę obiektów i też chodziło o zapewnienie interwencji patrolu uzbrojonego, ale kontrakt nie doszedł do skutku, bowiem spółka (...) nie mogła zapewnić tego rodzaju patrolu.

Pozwany prowadził rozmowy z firmą (...), która miała patrol interwencyjny i 100 patroli do przejęcia, ale do podpisania umowy nie doszło z uwagi na brak porozumienia z powódką i jej mężem.

Powód informował powódkę i jej męża o prowadzeniu rozmów z M., ale ci nie wyrazili na nie zgody. Po 2 miesiącach pozwany dostał propozycję od powódki związane z rozwojem marketingu, reklamy, ale były to propozycje droższe, niż wynikające z zawarcia umowy z M..

(przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:17:13 - 00:25:40 – płyta CD k. 335)

Powódka i pozwany mieli trudności w porozumieniu się. Po zerwaniu umowy z E. duża liczba pracowników odeszła. Od 2007 roku powódka angażowała się w zatrudnianie nowych pracowników, pozwany tylko podpisywał umowy.

(przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 00:12:35 – 00:43:35 , 02:40:02 – płyta CD k. 299)

Pomiędzy pozwanym i powódką od 2007r. istniał konflikt, ponieważ strony nie osiągały porozumienia w sprawach spółki – jej rozwoju i perspektyw na przyszłość. Brak było pomysłu, jak zakończyć działalność.

(kopie korespondencji pomiędzy powódką a pozwanym – k. 16, 102 – 105, 122 – 126, 321 – 323; stenogramy nagrań rozmów pomiędzy powódką z świadkiem K. K. oraz pomiędzy K. K. a P. M. (1) – k.341 – 347 verte, płyta CD – k.107; zeznania świadka A. N. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:20:26 – płyta CD k. 24 4 ; zeznania świadka R. D. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:53:45 , 00:56:35, 00:59:03 – płyta CD – k. 244; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 00:12:35 - 02:57:20 – płyta CD k. 299; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:03:23 – 02:31:13 – płyta CD k. 335 )

W 2007 roku spółka miała około 800 klientów, później ta liczba spadała. W lipcu 2008 roku (...) s.c. miała 422 klientów. W sierpniu 2009 roku spółka (...) miała około 400 – 450 klientów.

(uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt (...) – k. 1398 verte ; kopia rejestru sprzedaży faktur w sierpniu 2009 roku – k. 28 – 38; zeznania świadka A. N. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:24:30 – 00:25:35 – płyta CD k. 24 4 ; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 00:43:35 , 01:08:57 – płyta CD k. 299)

Mąż powódki P. M. (1) od 1989 roku prowadził działalność gospodarczą pod nazwą: P. M. (1) (...) zajmującą się naprawą i konserwacją sprzętu powszechnego użytku, montażem systemów alarmowych, montażem telewizji przemysłowej. Posiadał on koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie montażu elektronicznych urządzeń i systemów alarmowych, sygnalizujących zagrożenie ochranianych osób i mienia oraz eksploatacji, konserwacji i naprawach w miejscach zainstalowania, jak również w zakresie montażu urządzeń i środków mechanicznego zabezpieczenia oraz ich eksploatacji, konserwacji, naprawach i awaryjnym otwieraniu w miejscach zainstalowania.

(kopia wyciągu z (...) k. 25; kopia koncesji oraz decyzji – k. 23 – 24 verte; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku -00:12:35 – płyta CD k. 299,

Mąż powódki P. M. (1) nie był wspólnikiem spółki, był on prawie od początku pełnomocnikiem spółki, przy czym powódka zajmowała się działalnością handlową a jej mąż stricte instalacyjną np. obsługa stacji, podłączanie nadajników, serwisowanie, montowanie systemy alarmowe. Miał on tylko pomagać w prowadzeniu działalności (...)u. Czasami P. M. (1) dostawał zlecenia od firmy (...). (...) polecał P. M. (1) innym podmiotom. W razie awarii pracownicy (...) dzwonili do P. M. (1).

( zeznania świadka R. D. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:56:42 – płyta CD – k. 244; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku -00:12:35 – 00:23:25, 02:07:23 – płyta CD k. 299; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:03:23 – 00:11:23 – płyta CD k. 335)

Po paru latach działalności została zawarta umowa pomiędzy P. M. (1) a spółką cywilną (...) na usługi serwisowe. Wcześniej zajmował się usługami dla klientów, których obsługiwał w ramach własnej działalności. Jeśli chodzi o obiekty, które spółka pozyskiwała sama, to były technicznie obsługiwane przez pracowników spółki, ewentualnie P. M. (1).

Pozwany sugerował, by powódka działała samodzielnie w spółce bez doradztwa męża. Powódka nie podjęła żadnych działań, by zrezygnować z zaangażowania własnego męża w działalność spółki, szczególnie w sytuacji narastającego konfliktu miedzy wspólnikami. Spółka straciła te obiekty, które miała z uwagi na obsługę banku, bowiem nie dokonywała działań w zakresie modernizacji systemu monitoringu i dostosowania go do zmieniających się przepisów. Ostatecznie te obiekty zostały odłączone.

( przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:03:23 – 00:11:23 – płyta CD k. 335 )

Pismem z dnia 14 lipca 2009 roku pozwany A. Ł. wypowiedział umowę spółki z zachowaniem 3 miesięcznego terminu wypowiedzenia ze skutkiem na koniec roku obrachunkowego przypadającego w dniu 31 grudnia 2009 roku jako przyczynę podając niemożliwość osiągnięcia porozumienia w sprawach kluczowych pomiędzy wspólnikami.

(kopia oświadczenia – k. 16)

Około 2 – 3 lat przed wypowiedzeniem pozwany składał powódce propozycję podziału majątku spółki, lub jej sprzedaży. Pozwany proponował, również powódce odkupienie jego udziałów. Dla pozwanego kontynuowanie prowadzenia działalności (...) nie miało sensu, bowiem jego zdaniem, nie było zadowalającego wyniku finansowego spółki – były duże opóźnienia w płatności ze strony klientów. Natomiast powódka chciała dalej prowadzić tę działalność.

( kopie pism – k. 300, 322; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:27:12 – płyta CD k. 335)

P. M. (1) w ramach prowadzonej przez siebie działalności w porozumieniu z powódką posługiwał się pracownikami spółki (...), korzystał z urządzeń i bazy danych spółki (...). Powódka zapytana o tę sytuacje przez pozwanego zaprzeczyła. Pozwany postanowił wtedy pójść na stację monitoringu i razem ze swoim pracownikiem- informatykiem R. D. zaczął zgrywać dane – listę klientów i rozmowy telefoniczne. Doszło do szarpaniny, bowiem powódka widząc R. D., zaczęła mu wyrwać dysk. Żądała opuszczenia stacji monitoringu przez pozwanego i jego pracownika. Pozwanemu nie udało się zgrać wszystkich danych – bazy klientów. Na miejsce została wezwana Policja. Po przyjeździe Policji i ustaleniu, że pozwany jest (...) spółki (...), dysk został odzyskany.

( zeznania świadka R. D. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 01:00:51 – 01:02:09, 01:03:20 – płyta CD – k. 244; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 02:15:23,– płyta CD k. 299; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:47:06 – płyta CD k. 335 )

Pracownik pozwanego R. D. zajmował się serwisowaniem urządzeń na stacji monitoringu spółki (...). Spółka (...) nie miała swojego pracownika w zakresie serwisowania. R. D. był znany powódce.

( zeznania świadka R. D. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:55:40 – płyta CD – k. 244; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku - 00:43:35, 02:15:23, 02:31:05 – płyta CD k. 299; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:42:44 – płyta CD k. 335)

W dniu 11 września 2009 roku powódka M. M. reprezentująca (...) Centrum (...) z siedzibą w Ł. podpisała z P. M. (1) – mężem powódki prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) P. M. (1) umowę dotyczącą przekazania mu na własność z dniem 31 grudnia 2009 roku majątku trwałego (...) s.c., w tym w szczególności: stacji monitorowania alarmów (radio i telefony), trzech komputerów do obsługi stacji, komputera do internetu i nagrywania rozmów telefonicznych wraz z oprogramowaniem, agregatora prądotwórczego, filtra anteny, anteny na dachu, wyposażenia biura i stacji, w tym m.in. ksero, drukarki, mebli biurowych, aparatu telefonicznego, komputera z oprogramowaniem, TV obserwacyjnej w stacji – trzech sztuk kamer, metalowego regału i szafy, radiotelefonu, urządzenia łączności radiowej w postaci nadajników radiowych (§ 1 umowy). Ponadto, w celu realizacji na własność przekazania (...) urządzeń łączności radiowej w postaci nadajników radiowych wyżej wymienionych (...) s.c. zobowiązała się przekazać w postaci cesji obowiązków i uprawnień (...):

1.  linie telefoniczne stacjonarne 7 linii,

2.  linie telefoniczne komórkowe 4 linie z aktywnymi umowami bez możliwości wypowiedzenia,

3.  częstotliwość 4 zezwolenia,

4.  prawa i obowiązki wynikające z umów o monitorowanie systemów alarmowych, a w szczególności własność urządzeń łączności radiowej w postaci nadajników radiowych (nie mniej niż 380 umów),

5.  prawa i obowiązki wynikające z umowy najmu lokalu przy ul (...) w Ł.;

w taki sposób, aby skutek przenoszący te prawa i obowiązki nastąpił z dniem 1 stycznia 2010 roku (§ 3 umowy). Za majątek trwały wymieniony w § 1 umowy określono sumę 5.000 zł. Za urządzenia łączności radiowej określono sumę na kwotę 10.000 zł. Powyższa płatność (10.000 zł) miała nastąpić w terminie 7 dni od dokonania wszystkich cesji, o których tam mowa. Zaś płatności powyższe wyczerpują wszelkie roszczenia (...) wobec (...) w szczególności z tytułu zgody na przejście praw i obowiązków z umów wynikających z § 3 umowy. Ponadto, strony uzgodniły, że do dnia 31 grudnia 2009 roku (...) samodzielnie będzie świadczyć obsługę monitorowanych klientów. W § 6 strony ustaliły, że w celu umożliwienia (...) przejęcia urządzeń łączności radiowej w postaci nadajników radiowych (...):

1.  przeniesie na (...) prawa i obowiązki w postaci cesji wszystkich obsługiwanych przez siebie klientów, na co (...) wyraża zgodę. Cesja praw i obowiązków będzie miała skutek od dnia 1 stycznia 2010 roku;

2.  przekaże (...) wszystkie umowy i inne dokumenty przekazane cesjami, a wyszczególnione w § 3 umowy,

3.  dokona skutecznego powiadomienia stron umów wskazanych w § 3 o cesji obowiązków i uprawnień przekazanych (...),

4.  z uwagi na niepotrzebny czas na demontaż urządzeń łączności radiowej w postaci nadajników radiowych oraz ustalenie miejsca ich montażu (...) dokona wszelkich starań by zapewnić możliwość (...) czasowego kontynuowania monitorowania obiektów,

5.  konfiguracja sprzętowa jak i programowa urządzeń wskazanych w § 1 do punkt 12 oraz punkt 17 będzie zgodna ze stanem na dzień zawarcia niniejszej umowy,

6.  prawa i obowiązku wynikające z § 3 muszą zostać przekazane (...) w nieprzekraczalnym terminie do 25 listopada 2009 roku ze skutkiem od 1 stycznia 2010 roku.

Strony ustaliły kary umowne w wysokość 300.000 zł za niedotrzymanie terminu z § 6 ust. 6 umowy przez (...) lub braku realizacji § 1 lub § 3 i § 16 pkt 5 umowy, a także odsetki maksymalne w razie niedotrzymania przez (...) terminu płatności zobowiązań wynikających z § 4 umowy. Zaś w razie niedotrzymania przez (...) terminu wskazanego w § 6 punkt 6 lub braku pełnej realizacji § 1 lub § 3 i § 6 pkt 5 (...) była uprawniona do odstąpienia od umowy w całości lub w części – do wyboru (...), co nie zwalniało (...) z obowiązku zapłacenia kary umownej.

Umowa została podpisana przez powódkę oraz P. M. (1).

(kopia umowy (...) z (...) k. 14 – 15)

Do powyższej umowy w dniu 18 września 2009 roku podpisano aneks zmieniający m.in.. uregulowanie zawarte w § 5 umowy i stanowiąc, że do dnia 31 grudnia 2009 roku i od 1 stycznia 20109 roku (...) samodzielnie będzie świadczyć obsługę monitorowanych klientów. Do § 7 umowy wpisany został punkt stanowiący, iż za niedotrzymanie przez (...) terminu wskazanego w § 3 ust. 2 umowy lub braku realizacji § 3 punkt 2 umowy, to jest jeśli (...) nie przekaże wspólnikom spółki cywilnej (...) cesji praw i obowiązków wynikających z pozostałych do jej dyspozycji umów o monitorowanie systemów alarmowych, a wcześniej otrzymanych od (...) z wyłączeniem praw do nadajników radiowych (...), zapłaci na rzecz M. M. i A. Ł. właścicieli (...) karę umowną w kwocie 600.000 zł jako zapłata za przejęte do obsługi obiekty i czerpanie z tego tytułu zyski.

Aneks do umowy został podpisany przez powódkę oraz P. M. (1).

(kopia aneksu do umowy (...) z (...) k. 12 – 13)

Cesja obejmowała tylko tą część majątku, która służyła do bezpośredniej obsługi klientów. Nie obejmowała majątku w postaci chociażby pieniędzy zgromadzonych na kontach, czy prawa do nazwy (...)u.

(zeznania świadka P. M. (1) – e- protokół z rozprawy z dnia 27 października 2016 roku - 00:09:27 - płyta CD – k. 155 a)

Pozwany A. Ł. nie wiedział, że P. M. (1) chce kupić firmę (...). Dowiedział się o tym na jednej ze spraw sądowych. Wcześniej wiedział jedynie o ogólnych planach przejęcia przez męża powódki spółki (...), na które się nie zgadzał, ponieważ prowadziły do negatywnych dla spółki skutków.

(przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:47:06, 01:03:49 , 01:13:00, 01:29:35, 01:35:0 7, 01:53:20 – płyta CD k. 335)

Brak było wyceny majątku spółki (...) lub prowadzonego przez nią przedsiębiorstwa przez rzeczoznawcę. P. M. (1) sam dokonał oszacowania majątku spółki (...).

( zeznania świadka P. M. (1) – e- protokół z rozprawy z dnia 27 października 2016 roku - 00:11:08 - 00:11:38 - płyta CD – k. 155 a); przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 01:25:32 – płyta CD k. 299)

P. M. (1) w okresie (...) spółki (...) podpisywał umowy z klientami spółki (...) z logo spółki (...), podając informację o wpisaniu jego danych przy dokonywaniu wpłat tytułem wynagrodzenia.

(kopie umów – k. 301 – 320)

Ostatecznie P. M. (1) odstąpił od podpisanej odmowy w zakresie lokalu i linii telefonicznej, zaś spółka cywilna (...) nie została obciążona żadnymi karami umownymi.

(przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 01:27:20 – płyta CD k. 299)

W trakcie procesu likwidacji powódka prowadziła rozmowy z firmą (...), J., które oferowały 9 – krotność abonamentu wpływającego do (...). Zaś do (...) wpływało netto około 40.000 zł.

( kopie pism – k. 17 - 19 ; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 01:25:32 , 02:40:02 – płyta CD k. 299; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 01:29:35 – płyta CD k. 335)

Pracownicy (...) pracowali formalnie do 31 grudnia 2009 roku. W rzeczywistości kilku pracowników pracowało przez 2 miesiące. Pozwany przygotowywał wypowiedzenia pracownikom, które miała podpisać powódka.

(przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 02:25:33 – płyta CD k. 335 ;

Na skutek problemów w spółce (...) jej pracownicy (cała stacja monitoringu) dostali wypowiedzenie stosunku pracy.

(zeznania świadka R. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:10:39 – płyta CD k. 244 ; zeznania świadka A. N. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:19:29 , 00:23:11 – 00:23:22 – płyta CD k. 24 4; zeznania świadka W. P. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:33:13 – płyta CD k. 244 )

Głównym majątkiem spółki była baza klientów. W najlepszym momencie było ich 700, a na koniec około 400. Wyposażenie stacji stanowiły urządzenia związane z monitoringiem oraz wyposażenie biurowe. Cena zakupu stacji monitoringu wynosiła 40 tysięcy złotych do tego była antena, filtr za 2 tysiące złotych. Były kamery, komputery. Wszystko razem było warte około 30- 40 tysięcy złotych. Były to urządzeniach, które miały certyfikaty i mogły być eksploatowane. Wyposażenie biurowe, regał, biurka o wartości niewielkiej około 2 tysiące złotych.

(przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 01:37:45 – płyta CD k. 335)

Spółka (...) posiadała dwa lokale na M.: w jednym znajdowała się stacja monitoringu spółki i był to lokal wynajmowany, a w drugim znajdowało się biuro. Firma (...) zakupiła w 1997 roku stację monitorującą, gdzie znajdowały się drukarki, telefony, były czerty linie do odbiorów telefonu były 2, krzesła, fotele, regały. W drugim pomieszczeniu o charakterze socjalnym znajdowały się kanapa i szafy. W drugim lokalu znajdowały się dokumenty firmy (...) np. umowa o pracę, faktura sprzedaży, korespondencja. Tam pracowała 1 osoba.

(przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 00:35:37 , 00:43:35 – płyta CD k. 299)

Po (...) spółki (...) nie pozostały żadne wartościowe rzeczy w zajmowanych przez nią wcześniej lokalach. Uporządkowaniem jednego lokalu zajęła się powódka, a drugiego – R. K. na zlecenie pozwanego.

(zeznania świadka R. K. – e-protokół z rozprawy z dnia 31 sierpnia 2017 roku – 00:29:09 – 01:07:57 - 01:08:55, 01:10:56 - 01:1 2:02 – płyta CD k 262 ; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 01:55:47 – płyta CD k. 299)

Pozwanemu utrudniano dostęp do dokumentacji spółki. Umowy spółki były początkowo przechowywane na stacji. Później około roku 2007 umowy zostały zabrane do powódki.

Dokumentacja za dany miesiąc znajdowała się w biurze, za kolejne u księgowego na ul (...) i powódka uniemożliwiła pozwanemu korzystanie z tej dokumentacji.

( przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 01:38:21 – 01:47:17 – płyta CD k. 29; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:47:06 , 02:25:33 – płyta CD k. 335 )

Jako przejaw utrudniania dostępu pozwanego do spraw spółki była przykładowo sporządzona przez R. M. w książce służb notatka w punkcie trzecim o treści: „klientom, którym nie wystarczają nasze wyjaśnienia dotyczące wskazanych pism, podajemy poniższe numery telefonów. Nie podajemy tych numerów Ł.”. Jeden z nr telefonów należał do P. M. (1), zaś drugi do P. G..

( kopia księgi służb – k. 106; zeznania świadka D. T. iej – e-protokół z rozprawy z dnia 31 sierpnia 2017 roku – 00:15:22, 00:16:45 – płyta CD – k. 262 stenogramy nagrań rozmów – k. 341 – 347 verte oraz płyta CD k. 107 ; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 02:07:51, 02:27:52 – płyta CD k. 335)

Powyższa notatka w księdze służb została sporządzona na polecenie M. M. albo P. G., która była kierowniczką w spółce (...).

( zeznania świadka A. N. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:27:55 – płyta CD k. 244 )

Pozwany miał utrudniany dostęp do stacji monitoringu i zdarzyło się, że nie został wpuszczony do środka, mimo że wyraźnie podawał pracownikowi, który miał dyżur na stacji imię i nazwisko oraz to, że jest wspólnikiem spółki.

(zeznania świadka K. K. – e-protokół z rozprawy z dnia 31 sierpnia 2017 roku – 00:29:09 – 00:31:31 , 00:52:16 – 00:52:4 2 – płyta CD k 262 ; stenogramy nagrań rozmów – k. 341 – 347 verte oraz płyta CD k. 107; zeznania świadka A. N. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:28:40 – płyta CD k. 244; zeznania świadka R. D. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 01:02:06 – płyta CD – k. 244; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 01:38:21 , 02:01:09 – płyta CD k. 299 ; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:56:50 , 02:25:33 – płyta CD k. 335)

Wszyscy pracownicy (...) znali pozwanego. Wspólnicy przychodzili na stację monitorowania.

( zeznania świadka R. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:08:05 – płyta CD k. 244; zeznania świadka A. N. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:28.17 – płyta CD k. 24 4 ; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 00:42:44, 00:56:50 – płyta CD k. 335)

W firmie wydane zostało polecenie służbowe przez powódkę, aby nie wpuszczać do pomieszczeń pozwanego A. Ł. i również P. M. (1) zabronił wpuszczania pozwanego na stację monitoringu.

(zeznania świadka K. K. – e-protokół z rozprawy z dnia 31 sierpnia 2017 roku – 00:59:57 – 01:00:06 – płyta CD k . 262 ; stenogramy nagrań rozmów – k. 341 – 347 verte o raz płyta CD k. 107 ; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 02:07:23 – płyta CD k. 299 )

O wypowiedzeniu umowy przez pozwanego, spółka (...) informowała swoich klientów, wysyłając do nich pisma. Zarówno powódka jak i pozwany wysyłali informacje do klientów o cesji spółki. Powódka oraz P. M. (1) informowali o przejęciu spółki (...) przez (...) i możliwości kontynuowania współpracy z tą firmą.

( uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt (...) – k. 1398 – 1399; kopie pism – k. 9 – 10; zeznania świadka E. W. – e-protokół z rozprawy z dnia 27 października 2016 roku - 00:28:42 – 00:29:45 – płyta CD k. 155 a; zeznania świadka J. K. – e-protokół z rozprawy z dnia 27 października 2016 roku – 00:41:37 - 00:41:44 – płyta CD k. 155 a; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 01:54:46 – płyta CD k. 299;)

W okresie między lipcem a grudniem 2009 roku były wspólnik (...) spółki cywilnej A. Ł. współpracował z S. w celu zapewnienia kontynuacji usług ochrony klientom (...) i przełączenia ich do systemu ochrony spółki (...). Na jego zlecenie takie czynności wykonywali pracownicy jego firmy działającej pod nazwą (...) R. D. i W. K. oraz podwykonawcy m.in. M. C.. (...) klientów polegało na podłączaniu nadajników i urządzeń do monitorowania i podłączenie do stacji monitorowania S.. Do 31 grudnia 2009 roku klienci byli monitorowani dwutorowo. Na skutek prowadzonych działań doszło do utraty ponad 100 klientów spółki (...) na rzecz S.. W okresie od września do grudnia klienci firmy (...) otrzymywali oferty współpracy z S., co skutkowało tym, że od 1 stycznia 2010 roku S. rozpoczęło świadczenie usług co najmniej 115 klientom spółki (...). Do końca 2009 roku (...) otrzymała pełne wynagrodzenie od klientów, którzy następnie stali się klientami S..

Klienci sami decydowali o przejściu do firmy (...), nie byli do tego zmuszani.

(kopie pism – k. 121, 124; uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt (...) – k. 1398 – 1401 verte; zeznania świadka J. K. – e-protokół z rozprawy z dnia 27 października 2016 roku - 00:35:04 – 00:36:06, 00:36:46 - 00:39:11 – płyta CD k. 155 a; zeznania świadka K. O. – e- protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 00:40:26 – 00:42:08 – płyta CD k. 244; zeznania świadka R. D. – e-protokół z rozprawy z dnia 17 lipca 2017 roku – 01:4:19 – płyta CD – k. 244; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 01:20:29 , 01:27:20 – płyta CD k. 299 ; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 01:24:23 - 01:27:49 – płyta CD k. 335)

Klienci (...) otrzymywali oferty współpracy, także z innych firm. Część klientów straciła zaufanie do spółki (...) i po powzięciu wiadomości o rozwiązaniu spółki (...) zrezygnowała z usług (...), podjęła współpracę z innymi firmami ochroniarskimi.

( uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt (...) – k. 1398 – 1399; zeznania świadka E. W. – e-protokół z rozprawy z dnia 27 października 2016 roku - 00:28:42 – 00:29:45 – płyta CD k. 155 a)

Po likwidacji spółki pozwany nie dostał żadnych pieniędzy.

(przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 01:37:45 – płyta CD k. 335)

Aktualnie pomiędzy pozwanym a powódką toczy się szereg sporów dotyczących wykonywania umowy spółki cywilnej: m.in. w innym postępowaniu sądowym pozwany domaga się od powódki zwrotu kilkudziesięciu tysięcy złotych. Spory dotyczą również wykonywania umowy współpracy z S. oraz współpracy z E., która dopuszczała się nieuczciwej konkurencji. Ponadto, P. M. (1) wytoczył pozwanemu powództwo o zapłatę 300.000 zł z tytułu kary umownej.

( uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w sprawie o sygn. akt (...) – k. 1402; przesłuchanie powódki M. M. – e-protokół z rozprawy z dnia 25 października 2017 roku – 00:43:35 – płyta CD k. 299; przesłuchanie pozwanego A. Ł. – e-protokół z rozprawy z dnia 6 listopada 2017 roku – 01:37:45, 02:02:55 – płyta CD k. 335)

Pozwany A. Ł. zarzucił powódce M. M., że we wrześniu 2009 roku dokonała przewłaszczenia udziału we współwłasności składników majątkowych oraz praw majątkowych spółki (...). W tej sprawie toczyło się postępowanie sądowe, które następnie umorzono.

(kopia postanowienia Sądu Okręgowego w Łodzi w sprawie o sygn. akt IV K 173/14 – k. 148 – 151)

Podstawę ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd stanowią dowody z dokumentów, prawomocny wyrok wydany przez Sąd Okręgowy w sprawie o sygn. akt (...) załączonej do akt niniejszej sprawy, zeznania świadków w zakresie, w jakim Sąd je uwzględnił przy ustalaniu stanu faktycznego, częściowo zeznania strony powodowej i pozwanej.

Odnosząc się do procesu likwidacyjnego spółki, wskazać należy, że w § 16 tej umowy spółki, strony postanowiły, że osobą uprawnioną do decydowania o sposobie likwidowania majątku wspólnego spółki jest jeden wspólnik, jeśli likwidacja spółki następuje na skutek pozostawania w niej tylko jednego wspólnika. W świetle postanowień umowy nie ulega wątpliwości Sądu, że to powódka jako jeden wspólnik pozostający w spółce na skutek wypowiedzenia umowy spółki cywilnej przez pozwanego, była uprawniona do dokonania czynności związanych z likwidacją spółki. Zatem zarzucanie pozwanemu, że nie współdziałał z powódką przy likwidacji spółki nie znajduje uzasadnienia na gruncie wskazanej regulacji umownej.

Nie było podstaw, by odmówić wiarygodności zeznaniom pozwanego, że o propozycji odpłatnej umowy cesji dowiedział się dopiero wraz z doręczonym mu pozwem, ponieważ brak jest jakiegokolwiek dowodu doręczenia pozwanemu projektu umowy, wezwania do zajęcia stanowiska, zaproponowania modyfikacji warunków. Nie można przeoczyć, że przy skonfliktowania wspólników nawet pisma o treści dość małej wagi znajdowały dowody potwierdzające ich odbiór. Dowodu doręczenia projektu tej umowy powódka jednakże nie przedstawiła. Zatem należało przyjąć, że zeznania powódki jak i jej męża w tym zakresie nie są wiarygodne.

Za niewiarygodne należy uznać zeznania świadka P. M. (1), który twierdził, że chciał podpisać umowę sprzedaży spółki w formie aktu notarialnego, a pozwany to utrudniał. Należy zaznaczyć, że ani umowa cesji ani aneks do niej nie zostały sporządzone w tej formie, a nadto skutecznie przeniesienie tego rodzaju praw majątkowych nie wymagało dla ważności umowy formy aktu notarialnego.

Należy zaznaczyć, że sama umowa z dnia 31 grudnia 2009 roku zawiera rażąco niekorzystne postanowienia, miała bowiem przenosić nieodpłatnie na rzecz (...) P. M. (1) prawa i obowiązku klientów (...) i jej majątek. Określała też wysoką karę umowną w przypadku niedopełnienia obowiązków przez (...) względem (...). Twierdzenia powódki, iż kara została ustalona w ten sposób, ponieważ P. M. (1) przejmował ryzyko biznesowe związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, stanowi naruszenie zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego w obliczu faktu braku odpłatności przejęcia klientów spółki. Podkreślenia wymaga, że powódka M. M., w przeciwieństwie do A. Ł. nie została pozwana przez P. M. (1) z tytułu żądania zapłaty kary umownej przewidzianej w umowie.

Zamiar kupna przedsiębiorstwa prowadzonego przez spółkę za kwotę 1.000.000 zł, a więc jej majątku łącznie z przejęciem klientów, jest w ocenie Sądu , iluzoryczny, a to w sytuacji, gdy P. M. (1) decyduje się na zakup bez jakiegokolwiek szacunku wartości tego majątku. Brak jest w niniejszej sprawie profesjonalnej wyceny przedsiębiorstwa, racjonalnych i ekonomicznych przesłanek wykreowania takiej kwoty, nie wspominając o tym, że inni zainteresowani składali propozycje przejęcia spółki (...) za kwotę o połowę niższą. Oferta z tych powodów była oderwana od realiów rynkowych.

Należy zauważyć, iż P. M. (1), który twierdził, że planował zapłacić 1.000.000 zł za spółkę (...) w żaden sposób nie uwiarygodnił, iż proponowaną kwotę posiadał, lub że miał taką zdolność kredytową .

Hipotetycznie przyjmując, że P. M. (1) zaoferował powódce kwotę 1.000.000 zł zupełnie niezrozumiałe jest zachowanie powódki, która pomimo postanowień umowy uprawniających ją jako jedynego pozostałego w spółce wspólnika do przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, nie podjęła decyzji korzystnej dla spółki (...) o podpisaniu umowy przejęcia praw i obowiązków spółki za cenę dwukrotnie przewyższającą kwoty od pozostałych podmiotów zainteresowanych nabyciem (...).

Za wiarygodne w świetle logiki, należy uznać zeznania pozwanego, że gdyby rzeczywiście wiedział, że P. M. (1) chce kupić spółkę za 1 mln. złotych, to bez wahania by się zgodził, bowiem nikt tak wysokiej ceny wspólnikom nie oferował i oferta przy tej cenie była korzystna.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka K. K., który twierdził, że pomimo pracy od 2008 roku nigdy nie widział i nie znał drugiego (...) spółki (...) i wobec tego nie mógł go rozpoznać, gdy jesienią 2009 roku ten próbował dostać się do stacji monitoringu oraz, że nie było możliwości weryfikacji jego danych osobowych. Powyższe stoi w opozycji do dowodu z nagrania rozmowy telefonicznej świadka z P. M. (4), z której jednoznacznie wynika, że świadek znał pozwanego. Nadto, świadek R. M. zeznał, że wszyscy pracownicy znali pozwanego – wspólnika (...).

Na uwagę zasługuje również fakt, że świadek K. K. początkowo twierdził, że nie wpuszczał do stacji monitoringu pozwanego A. Ł. na polecenie powódki – M. M., zaś następnie wycofał się z tego oświadczając, że nie pamięta czy w tym zakresie było wydane jej polecenie. Zeznania świadka są wewnętrznie sprzeczne jak i nie korespondują z materiałem dowodowym w sprawie, z którego wprost wynika, że zostało wydane polecenie w firmie, aby nie wpuszczać pozwanego do środka, o czym świadczy chociażby dowód w postaci stenogramów nagrywanych rozmów telefonicznych (wychodzących) świadka z P. M. (1) oraz twierdzenia samej powódki, jak również świadka A. N. - pracownika zatrudnionego na stacji monitoringu spółki (...) . W rozmowie telefonicznej, której stenogram nagrania również został dołączony do akt sprawy powódka poleciła świadkowi sporządzenie notatki służbowej z zaistniałego zdarzenia- próby dostania się do firmy w dniu 20 września 2009 roku pozwanego A. Ł. o treści sugerującej, że do stacji przyszła osoba podająca się za drugiego właściciela spółki, nieznana świadkowi K. K., który zna tylko powódkę jako właściciela firmy, a pozwanego nie. Wątpliwości co do wiarygodności świadka pojawiają się również w świetle nagrania jego rozmowy z powódką, w której sam świadek przyznał, że należałoby wpuścić Ł. jako współwłaściciela firmy na jej teren.

Wskazać należy, że zeznania świadka D. T. w znacznym zakresie oraz zeznania świadków M. C. oraz B. K. w całości, okazały się nieprzydatne przy ustalaniu stanu faktycznego i nie prowadziły do wyjaśnienia spornych okoliczności w sprawie.

Ponadto, Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom świadka A. N. w części, w jakiej twierdziła, że nie widywała wspólników, ponieważ nie korespondują one z zeznaniami pozostałych świadków, pozwanego oraz z dowodem w postaci stenogramu nagrania rozmów telefonicznych pomiędzy powódką a K. K..

Sąd pominął dowód z materiałów dźwiękowych załączony w formie płyty CD do akt sprawy w zakresie, w jakim nie udało się ich odtworzyć z uwagi na brak odpowiedniego programu komputerowego umożliwiającego prawidłowe odtworzenie nagrania video.

Na rozprawie w dniu 18 grudnia 2017r. Sąd oddalił wniosek dowodowy powódki o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu ekonomiki przedsiębiorstwa na okoliczność wartości rynkowej (...) s.c. na początek kwartału 2009r. ze szczególnym uwzględnieniem wartości jej klientów, co miało być podstawą wykazania poniesionej szkody. Należy zaznaczyć, że powódka uzasadniając wysokość doznanej szkody, podała pierwotnie w podstawie faktycznej powództwa, że wynosi ona 500.000 zł, ponieważ nie doszło do realizacji postanowień umowy podpisanej przez nią z (...) z dnia 11 września 2009 roku opiewającej na 1.000.000 zł i której pozwany był przeciwny. W czasie swoich zeznań w charakterze strony wskazała, że pozwany wyrządził jej szkodę w wysokości 300.000 zł, czyli równą karze umownej wynikającej z postanowień podpisanej przez powódkę umowy, następnie aneksowanej. Powódka zatem zasadniczo popadła w rażącą sprzeczność co do podstawy faktycznej powództwa- w zakresie zespołu okoliczności świadczących o szkodzie, jej zakresie i wysokości, co czyniło zbędnym opiniowanie w tej sprawie, nie wspominając o braku zaistnienia innych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego. Pełnomocnik powódki oświadczył na rozprawie 18 grudnia 2017r., że odwołuje zeznania powódki w tej części, ale trudno przyjąć, że w Kodeksie postępowania cywilnego istniała podstaw prawna do odwoływania zeznań strony przez pełnomocnika.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powódka M. M. jako wspólniczka spółki cywilnej dochodziła odszkodowania od pozwanego wspólnika A. Ł. z tytułu niewywiązania się przez A. Ł. z obowiązków wynikających z umowy spółki cywilnej (...) w Ł. podpisanej w dniu 10 czerwca 1997 roku.

W świetle przepisów odnoszących się do spółki cywilnej, wspólnicy spółki cywilnej zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów (art. 860 § 1 k.c.). Zgodnie z art. 861 § 1 k.c. wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług, zaś wkłady te mają jednakową wartość, co wynika z domniemania zawartego w § 2 cytowanego przepisu. Stosownie do art. 864 k.c. za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie. Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki i każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy, które nie przekraczają zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak przed zakończeniem takiej sprawy chociażby jeden z pozostałych wspólników sprzeciwi się jej prowadzeniu, potrzebna jest uchwała wspólników. Ponadto, wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty (art. 865 k.c.). Każdy wspólnik jest umocowany do reprezentowania spółki w takich granicach, w jakich jest uprawniony do prowadzenia jej spraw, jeśli nie było odmiennej umowy lub uchwały wspólników (art. 866 k.c.). Zgodnie z art. 868 § 1 k.c. wspólnik może żądać podziału i wypłaty zysków dopiero po rozwiązaniu spółki.

Regulacja dotycząca wypowiadania umowy spółki cywilnej została zawarta w art. 869 § 1 k.c. Stosownie do powyższego przepisu jeżeli spółka cywilna została zawarta na czas nieoznaczony, każdy wspólnik może z niej wystąpić wypowiadając swój udział na trzy miesiące naprzód na koniec roku obrachunkowego. Podstawowym skutkiem wypowiedzenia udziału zgodnie z art. 869 k.c. jest wyjście wspólnika ze stosunku spółki, zaś dalszym skutkiem jest rozwiązania spółki, jeśli na skutek wypowiedzenia w spółce nie pozostanie przynajmniej dwóch wspólników. W wypadku rozwiązania spółki cywilnej wskutek tego, że w następstwie wystąpienia wspólnika ze spółki pozostał w niej tylko jeden wspólnik, do wspólnego majątku wspólników mają zastosowanie przepisy art. 865 k.c. Likwidację majątku wspólnego wspólników po rozwiązaniu spółki cywilnej przeprowadza sąd w trybie właściwym dla zniesienia współwłasności, tj. w trybie postępowania nieprocesowego, stosując odpowiednie przepisy art. 617 i n. KPC (postanowienie Sądu Najwyższego z 30.9.1977 r., III CRN 76/77, OSN 1978, Nr 7, poz. 115, Legalis nr 20383).

Pojęcie "udział" należy przy tym rozumieć i jako status strony stosunku prawnego spółki, jak też jako pochodny wobec niego udział we wspólnym majątku, który i tak nie jest określony. Zgodnie z § 1 art. 869 k.c. normującym "zwyczajne" wypowiedzenie może ono nastąpić, gdy spółka została zawarta na czas nieoznaczony - na trzy miesiące naprzód na koniec roku obrachunkowego. Adresatami wypowiedzenia udziału w spółce jako oświadczenia woli powinni być wszyscy pozostali wspólnicy i zostaje ono złożone z chwilą dojścia oświadczenia do każdego z pozostałych wspólników w taki sposób, że mogli zapoznać się z jego treścią (art. 61 § 1 k.c.). Przepisy k.c. nie wymagają zachowania dla wypowiedzenia formy szczególnej, jednakże z uwagi na treść art. 77 § 2 k.c. w zw. z art. 860 § 2 k.c. powinno ono być stwierdzone pismem (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 19 czerwca 2012 r. I ACa 267/12 - LEX nr 1220760).

W przypadku wypowiedzenia umowy spółki następuje rozliczenie z występującym wspólnikiem, które polega na tym, że wspólnikowi występującemu ze spółki zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania, oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia - wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika (art. 871 § 1 k.c.). Nadto, wypłaca się występującemu wspólnikowi w pieniądzu taką część wartości wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki (art. 871 § 2 k.c.).

W przypadku dwuosobowej spółki cywilnej, ulega ona rozwiązaniu w przypadku dokonania skutecznego wypowiedzenia udziału. Wspólnik nie ma wówczas interesu prawnego w dochodzeniu rozwiązania spółki na drodze sądowej w trybie art. 874 k.c. Ma on bowiem zastosowania w odniesieniu do spółki wieloosobowej (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 października 1993 r. I ACr 492/93, Legalis nr 33256).

Podstawę prawną żądania zapłaty kwoty 300.000 zł stanowił art. 471 k.c. w związku z art. 860 § 1 k.c.

Przepis art. 471 k.c. dotyczący odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. Stosownie do art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Przyjmuje się, że ujemne następstwa zachowania dłużnika naruszającego więź obligacyjną, mieszczą się w ogólnym pojęciu odpowiedzialności. Zaś szczególną rolę w zakresie regulowania następstw niewywiązania się dłużnika z ciążącego na nim długu albo nienależytego wypełnienia obowiązku świadczenia przyznaje się tzw. odpowiedzialności kontraktowej.

Na gruncie prawa cywilnego w ramach przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej należy wymienić trzy ogólne przesłanki: szkoda, zdarzenie, z którym ustawodawca łączy odpowiedzialność odszkodowawczą, związek przyczynowy między zdarzeniem a szkodą. Natomiast w świetle treści przepisu art. 471 k.c. odpowiedzialność odszkodowawcza zależy od tego, czy została wyrządzona szkoda, czy jest ona następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania ważnego zobowiązania wskutek okoliczności, za które dłużnik odpowiada (wina) oraz czy istnieje związek przyczynowy między zawinionym niewykonaniem lub nienależycie wykonanym zobowiązaniem a szkodą.

Zatem w obrocie gospodarczym za szkodę należy uznać uszczerbek w dobrach prawnie chronionych, a w stosunkach między przedsiębiorcami z tytułu wykonywanych umów, wielość i różnorodność stanów faktycznych nie wpływa na różne rozumienie tego ­ pojęcia, przy czym w sprawach o charakterze gospodarczym mamy głównie do czynienia z odpowiedzialnością za szkodę majątkową. To sprawia, że nie ma potrzeby wdawać się w spory co do znaczenia szkody niemajątkowej i prawidłowości umieszczania jej w ogólnym pojęciu szkody.

W zakresie odpowiedzialności kontraktowej na uwagę zasługuje wypowiedź T. P., który na potrzeby tej odpowiedzialności zdefiniował szkodę jako różnicę między aktualnym stanem majątku wierzyciela a stanem hipotetycznym, który by istniał, gdyby zobowiązanie zostało prawidłowo wykonane. Stwierdzenie to nie pozostaje w sprzeczności z trafną uwagą A. S. , „że szkoda musi wynikać ze zdarzenia, z którym ustawa łączy obowiązek jej naprawienia” – ze zdarzenia prawnego, bo szkoda jest właśnie tym uszczerbkiem (por. komentarz do art. 471 SPH T. 5 red. Stec 2017, wyd. 5 opubl. w Legalis).

Źródłem odpowiedzialności ex contractu jest różnorodność zdarzeń powodujących niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. Na pierwszy plan wysuwają się umowy, które albo w ogóle nie zostały wykonane przez przedsiębiorcę, albo wykonanie to ocenie zostało jako nienależyte. Przepis art. 471 k.c. wymaga dla powstania odpowiedzialności sprzeniewierzenia się obowiązkom określonym ustawowo lub umownie.

Korzystając z zasady swobody umów (art. 353 ¹ k.c.), przedsiębiorcy mogą poprzez umowę swoją odpowiedzialność ex contractu rozszerzyć na okoliczności (przyczyny), za które z mocy ustawy odpowiedzialności nie ponoszą (art. 473 § 1 k.c.).

Z art. 471 k.c. wynika, iż dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody spowodowanej nie tylko jego zawinionym zachowaniem, ale także innymi okolicznościami. Przepis art. 473 k.c. zaś jednoznacznie pozwala na to, aby krąg okoliczności, o których mowa w art. 471 k.c. został przez ustawę lub umowę stron rozszerzony.

Aby można było mówić o odpowiedzialności odszkodowawczej należy ponadto zbadać, czy istnieje związek przyczynowy między zawinionym niewykonaniem lub nienależycie wykonanym zobowiązaniem a szkodą. Brak jest szczególnych warunków prawnych dla związku przyczynowego w razie szkód wyrządzonych i ponoszonych przez przedsiębiorców z tytułu umów, co uzewnętrznia obowiązującą zasadę równości podmiotów gospodarczych i jednakowych reguł prawnych dla wykonujących umowy i odpowiedzialnych za ich niewykonanie.

Oprócz wskazanych przepisów należy do oceny zachowań wspólnika pod kątem odpowiedzialności kontraktowej stosować przepisy art. 354 k.c. Przepis art. 354 k.c. określa sposób wykonania zobowiązania. Wskazuje reguły zachowania, które powinien respektować dłużnik i współdziałający z nim wierzyciel. Są to zarazem kryteria, według których dokonywana będzie ocena należytego wykonania zobowiązania. Naruszenie tych reguł może wywołać w konsekwencji ich odpowiedzialność za powstałą szkodę (art. 471, 486 k.c.).

Przepis art. 354 § 1 k.c. stanowi, że obowiązkiem dłużnika jest wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią. Chodzi więc o wszelkie powinności, jakie na dłużnika nakłada zdarzenie, które kreuje zobowiązanie (np. umowa, orzeczenie sądu, przepis prawny), oraz nakazy wyznaczone przez normy prawne, właściwe dla danego zdarzenia. Jednak nie zawsze czynności i przepisy prawne oznaczają powinne zachowania dłużnika dostatecznie precyzyjnie i możliwe jest ustalenie dla odmiennych zachowań ich zgodności z treścią zobowiązania. Stąd przepis art. 354 § 1 k.c. uzupełnia to podstawowe kryterium ocenne zachowań dłużnika o dalsze: zgodność z celem społeczno-gospodarczym zobowiązania, z zasadami współżycia społecznego oraz z ustalonymi zwyczajami, o ile takie istnieją. Służą one dookreśleniu powinnego zachowania, nakazanego treścią stosunku prawnego. Słuszny jest pogląd, że wzorce zachowań zrekonstruowane przy zastosowaniu tych kryteriów nie mogą zatem pozostawać w sprzeczności z treścią zobowiązania (por. M. Safjan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2011, art. 354, nb 7).

Wskazane w przepisie art. 354 k.c. kryteria oceny sposobu wykonania zobowiązania odwołują się do reguł pozaprawnych, aby zapewnić wykonanie zobowiązania w sposób, który nie tylko zapewni wierzycielowi osiągnięcie zamierzonego przez niego celu, i tym samym zaspokojenie jego interesu (zgodność z celem społeczno-gospodarczym), ale ta realizacja nastąpi z uwzględnieniem także innych aspektów, zwłaszcza etycznych (zgodność z zasadami współżycia społecznego oraz ustalonymi zwyczajami).

Społeczno-gospodarczy cel leży poza treścią zobowiązania. Może być uzgodniony przez strony umowy i ma wówczas pierwszeństwo przed typowym (obiektywnym) celem danego zobowiązania. Jeżeli jednak strony umowy nie przekazały informacji i ocen co do pożądanego stanu rzeczy, któremu zobowiązanie ma służyć, albo umowa nie jest źródłem danego stosunku obligacyjnego, wówczas kryterium oceny jest stan rzeczy normalnie powstały przy wykonaniu zobowiązania danego typu (por. bliżej Z. Radwański (w:) System prawa prywatnego, t. 2, s. 76–77; M. Safjan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2011, art. 354, nb 8–9).

Rola zwyczajów jako kryteriów oceny należytego wykonania zobowiązania jest bardzo ograniczona i zauważalna właściwie tylko w obrocie profesjonalnym, zwłaszcza międzynarodowym. Przy ustalaniu wzorca należytego zachowania dłużnika trzeba wówczas uwzględnić pewne pozaprawne reguły postępowania w oznaczony sposób w określonej sytuacji, utrwalone i powszechnie akceptowane w danej grupie społecznej (środowisku, branży), do której przynależą obie strony stosunku obligacyjnego.

Zgodnie z przepisem art. 354 § 2 k.c., przy wykonywaniu zobowiązania powinien z dłużnikiem współdziałać wierzyciel i dla oceny wykonania tego obowiązku należy stosować te same kryteria, które służą określeniu wzorca należytego zachowania dłużnika, ujęte w art. 354 § 1 k.c. Zakres obowiązku współdziałania określa treść zobowiązania. Może się on ograniczać do niepodejmowania działań, które uniemożliwiałyby spełnienie świadczenia przez dłużnika, może jednak polegać na pewnej aktywności, jak odbiór świadczenia czy inne jeszcze bardziej ścisłe współdziałanie, na przykład przygotowanie pomieszczeń, udostępnienie środków transportu, materiałów, urządzeń albo osób (celem pozowania, przymiarki, szkolenia itp.).

Obowiązek współdziałania z dłużnikiem leży w interesie wierzyciela, gdyż służyć ma wykonaniu zobowiązania, a więc zaspokojeniu interesu wierzyciela, i z tego względu nie wiąże się z możliwością wyegzekwowania go, wbrew jego woli, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Skutkiem naruszenia tego obowiązku jest zazwyczaj zwłoka wierzyciela i jego odpowiedzialność za powstałą szkodę (art. 486 k.c.), możliwość złożenia przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego (art. 467 pkt 4 k.c.) oraz inne skutki, określone w przepisach szczególnych (np. art. 549 i 551 k.c.).

Odnosząc powyższe przepisy do ustalonego stanu faktycznego w sprawie, należy stwierdzić, że pozwany swoim zachowaniem nie naruszył art. 354 k.c. , wykonując postanowienia zawartej umowy spółki cywilnej i brak jest w niniejszej sprawie przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego.

W realiach rozpoznawanej sprawy po dniu 31 grudnia 2009 roku uległa rozwiązaniu spółka cywilna (...), której wspólnikami byli A. Ł. i M. M., zaś od dnia 1 stycznia 2010 roku rozpoczął się proces likwidacji majątku spółki.

W świetle postanowień umowy spółki do chwili rozwiązania umowy spółki cywilnej wspólnicy prowadzą sprawy spółki samodzielnie, zaś czynności wykraczające poza zakres zwykłych czynności spółki (czyli wykraczające ponad kwotę 250,00 zł) wspólnicy podejmują łącznie. Natomiast po wypowiedzeniu umowy spółki cywilnej przez A. Ł. o sposobie likwidowania majątku spółki decydował drugi wspólnik, który pozostał w spółce, co w świetle postanowienia z § 16 zdanie drugie umowy spółki cywilnej i prawomocnego orzeczenia sądu przesądzającego o wyłącznej kompetencji powódki w tym zakresie, nie może budzić wątpliwości. Zatem uprawnionym do podejmowania czynności zmierzających do realizacji likwidowania majątku (...) była powódka M. M. samodzielnie. Wobec tego celem likwidacji majątku spółki powódka mogła podpisać umowę o sprzedaży majątku spółki z jakimkolwiek innym podmiotem, który przedstawiłby ofertę kupna majątku spółki, a więc również z P. M., który prowadzi działalność gospodarczą (...) niezależnie od sprzeciwu czy braku wyrażenia zgody przez drugiego wspólnika A. Ł.. Niemniej mogło to nastąpić dopiero po rozwiązaniu umowy spółki cywilnej, a więc po 31 grudnia 2009 roku.

Brak w niniejszej sprawie okoliczności świadczących o :

- przejmowaniu wbrew umowie spółki klientów spółki za sprawą pozwanego przez inne podmioty, bądź prze samego pozwanego,

-błędnym i niewiarygodnym informowaniu przez pozwanego klientów spółki, bądź inne podmioty prowadzące podobną działalność gospodarczą o faktycznej sytuacji spółki (...) i sytuacji wspólników,

- niereagowaniu pozwanego na wezwania powódki do stawienia się w kancelarii notarialnej i podpisania umowy w formie aktu notarialnego o sprzedaży przedsiębiorstwa prowadzonego przez spółkę za cenę 1 mln. złotych,

- nieposzukiwaniu przez pozwanego podmiotów mogących nabyć spółkę; pozwany czynnie starał się poszukać rozwiązań mających na celu zakończenie działalności przez spółkę, tak by udało się spieniężyć majątek i podzielić między wspólników.

Nie można natomiast przeoczyć, że przy takim skonfliktowaniu wspólników od kilku lat, postępowanie likwidacyjne powinno być bardziej sformalizowane lub nawet powierzone podmiotowi trzeciemu wskazanemu przez powódkę, co pozwoliłoby na uniknięcie posądzeń o nieuczciwe działania, czy zaniechania obydwu stron konfliktu.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy wykazał natomiast, że umowa , która miała być zawarta z mężem powódki, zasadniczo została wykreowana na potrzeby postępowań sądowych, jest oderwana od realiów rynkowych, a to pozwany dzięki działaniom powódki mimo, że był wspólnikiem miał utrudniony dostęp do siedziby spółki, do stacji monitoringu, dokumentów spółki. Powódka próbując sprzedać majątek spółki nie powołała żadnego rzeczoznawcy, co daje pod wątpliwość racjonalną ocenę sytuacji ekonomicznej spółki, w tym prowadzonego przez nią przedsiębiorstwa.

Zatem, nie sposób zgodzić się z twierdzeniami, że spółka cywilna, w której obie strony postępowania były wspólnikami doznała szkody na skutek nienależytego wykonywania postanowień umowy spółki przez pozwanego A. Ł.. Należy podkreślić, że szkodę stanowi niewykonanie bądź nienależyte wykonanie zobowiązania wynikającego z umowy spółki cywilnej. Tymczasem zachowanie pozwanego w istocie nie prowadziło do powstania szkody, ani na rzecz spółki (...), ani tym bardziej na rzecz powódki.

Odpowiedzialność kontraktowa zawiera w sobie odpowiedzialność odszkodowawczą, której źródłem jest niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania wskutek okoliczności obciążających dłużnika (art. 471 k.c.) Wraz z reżimem odpowiedzialności deliktowej tworzą one zasadniczy zrąb cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej, nie wykluczając się wzajemnie. Wręcz przeciwnie, istnieje tu wiele punktów stycznych (zob. J. Dąbrowa, w: SPC, t. 3, cz. 1, s. 761), a przepisy art. 361–363 k.c. dotyczące istotnych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej mają niewątpliwie zastosowanie do obu tych reżimów (komentarz do art. 471 KC red. Gniewek 2016, wyd. 7/Zagrobelny opubl. w Legalis). Reasumując, nawet gdyby podzielić stanowisko o braku podstaw odpowiedzialności kontraktowej i przyjąć zasadę odpowiedzialności deliktowej, to również w tym zakresie brak jest spełnionych przesłanek powstania po stronie powodowej szkody.

Wobec braku wystąpienia przesłanek odpowiedzialności za szkodę spółki (...) po stronie pozwanej, bezzasadne stało się rozpatrywanie zarzutu przedawnienia złożonego przez A. Ł..

Z powyższych względów powództwo wobec pozwanego A. Ł. podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł w punkcie 1. wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie 2. Sentencji wyroku zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu, zasądzając z tego tytułu od M. M. na rzecz A. Ł. kwotę 7.217 zł. Na kwotę tę złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w osobie adwokata T. S. ustalone w oparciu o § 6 ust. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. poz. 461 ze zm.) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Na mocy bowiem § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.) do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron .

2.  Projekt uzasadnienia sporządzony przez asystenta, po poprawie przez sędziego i uzupełnieniu zaakceptowany- sporządzenie po ½ części.