Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

(...), dnia 29 stycznia 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi XIII Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Piotr Chańko

Protokolant: sekretarz sądowy Izabela Ćwiklińska

po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2018 roku w (...)

na rozprawie sprawy z powództwa I. P., S. B.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej w W. solidarnie na rzecz I. P. i S. B. kwotę 4.366,50 zł (cztery tysiące trzysta sześćdziesiąt sześć złotych i pięćdziesiąt groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 października 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej w W. solidarnie na rzecz I. P. i S. B. kwotę 1.366,26 zł (tysiąc trzysta sześćdziesiąt sześć złotych i dwadzieścia sześć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje zwrócić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 107 zł (sto siedem złotych) tytułem zwrotu niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego.

Sygn. akt XIII GC 2220/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 sierpnia 2017 roku powodowie I. P. i S. B. prowadzący działalność gospodarczą jako wspólnicy spółki cywilnej pod firmą (...). P. S. (...) s.c. wnieśli o zapłatę od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 5.166,00 złotych z ustawowymi odsetkami od 24 października 2016 roku do dnia zapłaty. W uzasadnieniu podnieśli, że w skutek kolizji uszkodzeniu uległ pojazd marki P. (...). Na czas naprawy pojazdu poszkodowany wynajął od powodów samochód zastępczy, a następnie scedował swoje uprawnienie na ich rzecz. Pozwany nie wypłacił żadnej kwoty odszkodowania na pokrycie kosztów najmu pojazdu zastępczego.

/pozew, k. 2-6/

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że kwestionuje wynajem pojazdu zastępczego na okres 28 dni jak i stawkę przyjętą przez powoda w kwocie 150 złotych/netto za dobę uznając jako wygórowaną i odbiegającą od cen przyjętych na lokalnym rynku. Ponadto, bezpośrednio po zgłoszeniu szkody poszkodowana był informowana o możliwości wynajęcia bezgotówkowo pojazdu zastępczego zorganizowanego przez pozwanego jednakże poszkodowany nie skorzystał z tej możliwości.

/odpowiedź na pozew, k 33 i 34/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 sierpnia 2016 roku miała miejsce kolizja drogowa na skutek której uszkodzeniu uległ samochód marki P. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Samochód stanowił własność R. C.. Sprawca kolizji miał zawartą umowę ubezpieczenia OC w (...) S.A.

/okoliczności bezsporne/

W okresie likwidacji szkody poszkodowany R. C. korzystał z samochodu zastępczego S. (...) o nr rej. (...). Stawka dzienna została określona w umowie najmu pojazdu zastępczego z dnia 9 sierpnia 2016 roku, na kwotę 150,00 złotych/netto za dobę. W dniu zakończenia najmu pojazdu zastępczego R. R. zawarł umowę przelewu wierzytelności z tytułu najmu pojazdu zastępczego przelewając na powoda wierzytelność wobec strony pozwanej obejmującą koszty najmu pojazdu zastępczego.

/umowa wynajęcia samochodu nr 7/08/2016 k. 21, protokół wydania i odbioru samochodu k. 22-23, umowa przelewu wierzytelności k. 25/

Pojazd zastępczy wykorzystywany był przez poszkodowanego R. C. do dojazdów na działkę oraz do codziennych spraw jak auto które zostało uszkodzone. Powód zaoferował najem pojazdu zastępczego ze zniesionym limit kilometrów, bez konieczności wpłacenia kaucji oraz podstawiono je w miejscu zamieszkania poszkodowanego. Załatwieniem pojazdu zastępczego zajmowała się córka poszkodowanego. Naprawę pojazdu uszkodzonego zlecono przed decyzją Ubezpieczyciela. Pieniądze z odszkodowania wypłacono po zakończeniu naprawy pojazdu uszkodzonego.

/oświadczenie poszkodowanego k. 26, zeznania świadka R. C. k. 57 - 58/

Pracownik strony pozwanej złożył ofertę w rozmowie telefonicznej prowadzonej z poszkodowanym i jego córką w sprawie zgłoszenia szkody. Oferta Ubezpieczyciela zawierała 10 dni najmu pojazdu zastępczego przy stawkach dla klas pojazdów A: 55 -75 zł/netto, B: 65- 85 zł/netto, C: 75 – 100 zł/netto za dobę. Szczegóły najmu można było uzyskać pod innym nr telefonu od osoby bezpośrednio zajmującą się najmem pojazdów. Poszkodowanemu zależało na szybkim wynajmie pojazdu. W rozmowie z konsultantką (...) pośredniczyła córka poszkodowanego R. K. i to ona załatwiała formalności związane z najmem pojazdu oraz odszkodowania z tytułu naprawy uszkodzonego pojazdu P. (...).

/nagranie płyta CD, rozmowa w sprawie zgłoszenia szkody czas – 13:20 – 17:00 k. 43, zeznania świadka R. K. k. 79 v - 80/

Pozwany nie przyjął odpowiedzialności odszkodowawczej w zakresie najmu pojazdu zastępczego jedynie odpowiedzialność za koszty naprawy pojazdu przyznając kwotę 5.356,09 zł. Pismem z dnia 6 września 2016 roku strona powodowa poinformowała Ubezpieczyciela o dokonanym przelewie wierzytelności i wezwała do rozliczenia kosztów najmu pojazdu zastępczego.

/decyzja k. 69, pismo z dnia 6 września 2016 roku k. 27 wraz z potwierdzeniem nadani i odbiory k. 28, powiadomienie dłużnika o przelewie wierzytelności k. 29/

Powód wystawił fakturę nr (...) za wynajem pojazdu zastępczego na kwotę 5.166,00 złotych brutto. Wezwaniem do zapłaty z dnia 28 lutego 2017 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 5.166,00 złotych.

/ faktura nr (...) k. 24, wezwanie do zapłaty k. 30 - 31/

Analiza technologicznego – niezbędnego, zgodnego z normami producenta pojazdu, czasu czynności naprawczych, uwzględniającego realia napraw powypadkowych (bez czasu dodatkowych, typowych dla takich napraw czynności np.: czasu oczekiwania na oględziny dodatkowe, weryfikacje kosztorysów, itp.) wskazuje że byłoby to 8 dni roboczych. Uwzględniając w analizach czasu naprawy procesu likwidacji szkody można stwierdzić, że uzasadniony czas naprawy uszkodzonego pojazdu przy prawidłowej organizacji pracy warsztatu mógł wynosić przynajmniej 32 dni.

/opinia biegłego k. 62-67/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało zasądzeniu niemalże w całości.

Zgodnie z treścią art. 509 §1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W niniejszej sprawie legitymacja czynna powoda wynikała z faktu przeniesienia na niego przez poszkodowanego wierzytelności z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Zgodnie z treścią art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba na rzecz której zawarta została umowa ubezpieczenia. Powyższy przepis stanowił podstawę odpowiedzialności strony pozwanej za skutki kolizji w której uczestniczył sporny pojazd. Warunki odpowiedzialności pozwanego określa ustawa z dnia 22 maja 2003r o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124 poz. 1152). Według treści art. 34 ust.1 wskazanej wyżej ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Zgodnie z regulacją art. 36 ustawy, odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Za utrwalone w orzecznictwie SN należy uznać stanowisko, że dla ustalenia pojęcia szkody ubezpieczeniowej należy sięgać do odpowiednich regulacji zawartych w kodeksie cywilnym. Sięgając do ogólnych reguł odnoszących się do zakresu odszkodowania, w szczególności art. 361 k.c., przyjąć wypada, iż odszkodowanie należy się w pełnym zakresie, ale jednocześnie nie może przewyższać poniesionej szkody.

W przedmiotowej sprawie nie było sporu co do ponoszenia przez pozwanego odpowiedzialności gwarancyjnej z tytułu umowy ubezpieczenia OC za zdarzenie z dnia 8 sierpnia 2016 roku, sporna za to była stawka najmu oraz czas najmu pojazdu. Powód wskazywał, iż zasadny był najem przez okres 28 dni, a pozwany że jedynie na 10 dni. Strony nie zgodziły się co do stawki dobowej najmu pojazdu zastępczego. Powód przyjął stawkę 150,00 złotych netto za dobę, a pozwany proponował stawkę w kwocie 65,00 - 85 złotych netto za dobę najmu pojazdu jednakże nie pokrył szkody z tytułu najmu pojazdu w zastępczego w żadnej kwocie.

Na tę okoliczność Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłego, z której wynikało, że uzasadniony czas najmu samochodu z klasy pojazdu uszkodzonego P. (...) wynosił 8 dni technologicznej naprawy, biorąc zaś cały okres likwidacji szkody i wszelkie czynności związane z doprowadzeniem do pełnej restytucji szkody czas ten wyniósłby 32 dni. Biorąc pod uwagę faktyczny czas naprawy pojazdu P. (...) należało uznać okres najmu pojazdu zastępczego na 28 dni za uzasadniony.

Zgodnie z art. 354 § 1 k.c. dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. § 2 W taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel. W niniejszej sprawie złożona przez Ubezpieczyciela oferta w zakresie najmu pojazdu zastępczego dla poszkodowanego jest przejawem właśnie takiego współdziałania. Oferta należy jednakże badać w okolicznościach danej sytuacji.

Zdaniem Sądu nie można przyjąć w niniejszej sprawie poglądu zgodnie z którym w przypadku złożenia oferty przez Ubezpieczyciela za uzasadniony okres najmu należy się tylko ta stawka zaproponowana przez ubezpieczyciela, która z reguły jest niższa od stawek proponowanych przez wypożyczalnie samochodów działające na rynku. Natomiast pewne ograniczenia, które mogą występować w ofercie Ubezpieczyciela nie mogą stanowić wystarczającego uzasadnienia dla odrzucenia takiej oferty i skorzystania z oferty jednej z wypożyczalni aut różniącej się w sposób niekorzystny z uwagi na cenę wobec oferty strony pozwanej. (uchwała SN z dnia 24 sierpnia 2017 roku, sygn. akt IIICZP 20/17). Przyjęcie takiej wykładni w niniejszej sprawie stanowi oderwanie od realiów sytuacji faktycznej poszkodowanego.

Zgłoszenie szkody nie jest tylko czynnością faktyczną ale prawną z uwagi na m.in. na rozpoczęcie biegu terminu likwidacji szkody określonego w art. 817 § 1 k.c., licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku, którego dotrzymanie bądź niedotrzymanie rodzi skutki prawne dla uczestników procesu likwidacyjnego.

Strona pozwana podniosła, że złożyła poszkodowanemu skutecznie ofertę najmu pojazdu zastępczego zawierającą korzystniejszą stawkę niż zaproponowaną przez stronę powodową na okres 10 dni. Oferta Ubezpieczyciela oraz informacje związane z likwidacją szkody trafiały w pierwszej kolejności do córki poszkodowanego R. K., która przekazywała je na bieżąco swojemu ojcu R. C. – pozwanemu w sprawie, w trakcie rozmowy telefonicznej z konsultantką Ubezpieczyciela. Niewątpliwie poszkodowany udzielił swojej córce pełnomocnictwa w sposób faktyczny w trakcie rozmowy telefonicznej przekazując jej słuchawkę i zlecając kontynuację dalszej rozmowy w przedmiocie likwidacji szkody w jego pojeździe P. (...) nr rej. (...). W niniejszym stanie faktycznym pełnomocnictwo nie wymagało formy szczególnej o czym stanowi art. 99 § 1 k.c. tak więc należy przyjąć że oferta Ubezpieczyciela została złożona poszkodowanemu w sposób prawidłowy, nawet jeśli wysłuchała jej córka poszkodowanego.

W ocenie Sądu omawiana w niniejszej sprawie oferta Ubezpieczyciela była konkretna, wskazywała stawki netto za dobę najmu pojazdu w danym segmencie aut jak i okres na jaki Ubezpieczyciel gotów był pokryć najem tegoż pojazdu. Istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy jest spojrzenie na ile oferta Ubezpieczyciela skonkretyzowałaby się co do długości najmu. Strona pozwana określiła odgórnie czas najmu na 10 dni tj. na czas przybliżony do technologicznego okresu naprawy pojazdu, który przez biegłego sądowego został określony na 8 dni i nie miała zamiaru zaoferować dłuższego czas najmu. Tak więc rozciągnięcie tej oferty w zakresie stawek zaproponowanych przez Ubezpieczyciela na cały okres najmu wskazany przez biegłego sądowego nie jest adekwatne do praktyki tego rodzaju spraw. W tego rodzaju najmach gdzie czynsz jest ustalany dobowo, a nie ma przewidzianego okresu wypowiedzenia, okres ten wynosi 1 dzień. Poszkodowany mógłby zatem ten najem tak zorganizować że przez 10 dni skorzystałby z oferty najmu Ubezpieczyciela, a w dalszej kolejności z uwagi na brak wydłużenia okresu najmu skorzystałby z najmu skomercjalizowanego oferowanego przez jeden z podmiotów gospodarczych zajmujących się najmem pojazdów działający na rynku. Strona pozwana nie udowodniła aby poza za zaoferowanym 10 dniowym okresem najmu proponowała jego wydłużenie, a zatem domaganie się objęcia stawką Ubezpieczyciela całego okresu najmu który w niniejszym stanie faktycznym wyniósł 28 dni jest niewłaściwe i sprzeczne z formułą Estoppel, która wyraża się w łacińskiej paremii non concedit venire contra factum proprium. Zgodnie z nią strona nie może powoływać się na fakty lub okoliczności sprzeczne z jej poprzednimi oświadczeniami lub czynnościami. Proponując 10 dniowy najem pojazdu zastępczego nie można zasadnie domagać się rozszerzenia zaproponowanych warunków co stawki dobowej na dalszy okres najmu tj. przez kolejne 18 dni. Taka argumentacja strony pozwanej nie jest zdaniem Sądu właściwa w przypadku gdy strona pozwana nawet nie przewidywała możliwości wydłużenia najmu, a co więcej nie wypłaciła nawet odszkodowania w zakresie uznanych przez siebie 10 dni.

Dlatego też Sąd ostatecznie przyjął, że w zakresie stawki najmu pojazdu zastępczego stawka uzasadniona dla 10 dni najmu zastępczego wynosiła kwotę 85,00 zł netto tj. 104,50 zł brutto (z oferty pozwanego), zaś dla okresu pozostałych 18 dni najmu uzasadniona stawka wynosiła 150,00 zł netto tj. 184,50 zł brutto (oferowana przez powoda).

Przechodząc zatem do ustalenia wysokości należnego powodowi roszczenia to stanowi ono sumę wyniku iloczynu stawki pozwanego w wysokości 85,00 zł netto tj. 104,50 zł brutto za 10 dni najmu oraz wyniku iloczynu stawki strony powodowej w wysokości 150,00 zł netto tj. 184,50 zł brutto z liczą 18 dni co ostatecznie daje wynik 4.366,50 zł (104,50 zł x 10 + 150,00 zł x 18) i taką kwotę Sąd zasądził od (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz I. P. i S. B. prowadzących działalność gospodarczą jako wspólnicy spółki cywilnej pod firmą (...). P. S. (...) s.c. W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu w punkcie 2 wyroku.

O ustawowych odsetkach za opóźnienie orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Wysokość odsetek została zmieniona przez ustawodawcę od 1 stycznia 2016 roku, zatem Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie począwszy zatem od dnia 24 października 2016 roku.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. W sytuacji, kiedy powód żądał zapłaty kwoty 5.166,00 zł a zasądzenie objęło kwotę 4.366,50 złotych, powód uległ jedynie w zakresie 15,48%. Koszty postępowania łącznie wyniosły 4.586,00 złotych. Powód wydatkował kwotę 2.076,00 złotych, a obciążała go kwota 709,74 złotych stanowiąca 15,48% kosztów którą powinien ponieść, zatem na rzecz powoda należne koszty postępowania to kwota 1.366,26 złotych i taka też została zasądzona od pozwanego.

O zwrocie pozwanemu niewykorzystanej zaliczki na koszty wynagrodzenia biegłego orzeczono w pkt 4 w oparciu o przepis art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)