Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 71/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 1 września 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej nieruchomości położonej przy ul. (...) w Ł. przeciwko J. S., W. S. o wydanie: 1) umorzył postępowanie w zakresie żądania wydania: a) dokumentacji finansowo-księgowej za lata 2012, 2011, 2010, 2009 wraz ze sprawozdaniami finansowymi za poszczególne lata, sporządzonymi bilansami oraz zeznaniami podatkowymi CIT-8/CIT-0, b) dokumentacji finansowo – księgowej za 2013r. obejmującej: wydruki rozliczeń z właścicielami lokali (w tym z Gminą Ł.) według stanu na dzień 31 grudnia 2013r. z uwzględnieniem rozliczeń za media oraz stanu zobowiązań i należności poszczególnych właścicieli (w tym Gminy Ł.) na dzień 31 grudnia 2013r., rozliczenia z dostawcami usług według stanu na dzień 31 grudnia 2013r. (należności i zobowiązania), stan urządzeń pomiarowych poszczególnych właścicieli na dzień 31 grudnia 2013r., c) dokumentacji dotyczącej umów cywilnoprawnych z K. N.; 2) oddalił powództwo w pozostałej części; 3) ustalił, że wyrok ma charakter zaoczny w stosunku do J. S..

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł powód, zaskarżając je w całości.

Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzucili naruszenie:

1)  przepisów prawa procesowego:

- art. 232 k.p.c. poprzez przyjęcie, że strona powodowa nie sprostała ciążącemu na niej obowiązkowi dowodowemu, podczas gdy w toku procesu strona powodowa zgłaszała właściwe wnioski dowodowe, a ponadto z załączonych do akt sprawy umów wynika, że obowiązkiem pozwanych było m.in. prowadzenie księgowości finansowej;

- art. 217 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie zgłoszonego przez stronę powodową wniosku dowodowego o przesłuchanie w charakterze strony M. W. i w konsekwencji pozbawienie strony powodowej możliwości dowodzenia podniesionych w pozwie twierdzeń;

- art. 233 § 2 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie oceny materiału dowodowego w sposób niewszechstronny tj. z pominięciem odmowy przedstawienia przez stronę pozwaną umowy z (...) E. oraz pełnomocnictwa do jej zawarcia udzielonego przez powoda co wobec twierdzeń strony pozwanej oraz zeznań świadka M. Ś. o możliwości posiadania dokumentacji powódki przez ten podmiot nie pozwala uznać ich za wiarygodne,

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie oceny materiału dowodowego w sposób niewszechstronny tj. z pominięciem załączonych przez stronę powodową do akt sprawy dokumentów w postaci wezwań pozwanych do uzupełnienia braków w przedłożonej dokumentacji, a w konsekwencji przyjęcie, że dokumentacja wskazana w protokole z dnia 10 marca 2014 r. została w całości przekazana powódce;

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie błędu w ustaleniach faktycznych i wyprowadzeniu z materiału dowodowego wniosków z niego nie wynikających polegających na przyjęciu, że pozwani wydali powódce całą posiadaną przez siebie dokumentację powódki podczas gdy w zeznaniach świadkach M. Ś. brak było pewności a jej wypowiedzi miały wyłącznie charakter przypuszczający jak również z informacyjnego wysłuchania pozwanego jednoznacznie wynikało, że nie wie czy została wydana cała dokumentacja, zaś pozwana na rozprawie w dniu 13 czerwca 2016 r. wyraziła gotowość wydania dokumentów;

- art. 339 § 2 k.p.c. poprzez jego niewłaściwie zastosowanie i nieprzyjęcie za prawdziwych twierdzeń powódki o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie w sytuacji gdy w świetle prawidłowo ocenionego całokształtu materiału dowodowego nie wynika aby twierdzenia te budziły uzasadnione wątpliwości, w szczególności w sytuacji wyrażenia na rozprawie w dniu 13 czerwca 2016 r. przez J. S. gotowości wydania powódce dokumentów.

2)  przepisów prawa materialnego tj.

- art. 222 § 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie pomimo, że w przedmiotowej sprawie zostały spełnione przesłanki roszczenia windykacyjnego.

Skarżący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez zobowiązanie pozwanych do wydania powódce dokumentacji finansowo-księgowej za 2013 rok obejmującą: dowody księgowe (faktury, rachunki, wyciągi bankowe, PK), sprawozdanie z wykonania planu finansowego, bilans wraz ze złożonymi w urzędzie skarbowym zeznaniami podatkowymi CIT-8/CIT-0, dokumentacji dotyczącej umów cywilnoprawnych zawartych z panem J. W. obejmującą: zawarte umowy, rachunki wystawione przez zleceniobiorcę, druki zgłoszeniowe i rozliczeniowe ZUS, druki PIT- 11 2013 rok, druki PIT-4R za 2013 rok i poprzez zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki kosztów postępowania za I instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania za II instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, dopuszczenie dowodu z zeznań strony członka zarządu powódki - M. W. (adres do korespondencji: ul. (...)), ewentualnie o uchylenie w zaskarżonej części wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki kosztów postępowania za I i II instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie, o ile zmierza do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości (art. 386 § 4 k.p.c.).

Podniesione w apelacji zarzuty naruszenia przepisów postępowania należało uznać w ocenie Sądu Odwoławczego za uzasadnione.

Na gruncie niniejszej sprawy Sąd Rejonowy uznał, że strona powodowa nie sprostała obowiązkowi udowodnienia, że pozwani władają faktycznie inną niż dotychczas wydaną dokumentacją należącą do Wspólnoty Mieszkaniowej.

Dokonując oceny prawidłowości działania Sądu w tym zakresie należy wskazać, że Sąd Rejonowy nie zajął stanowiska odnośnie wniosku powoda złożonego na rozprawie w dniu 13 czerwca 2016 roku o dopuszczenie dowodu z zeznań stron członków zarządu powoda M. W. i P. L.. Jednocześnie podkreślić należy, że wniosek ten nie został cofnięty przez powoda. Ponadto Sąd Rejonowy niesłusznie pominął dowód z przesłuchania strony pozwanej. Pozwany W. S. został przesłuchany tylko informacyjnie.

Takie działanie Sądu I instancji należało uznać za błędne i w realiach rozpoznawanej sprawy stanowiło uchybienie w procedowaniu, które skutkować musiało uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Należy wskazać, że zasadniczym celem postępowania sądowego jest rozstrzygnięcie sprawy po dostatecznym, wszechstronnym wyjaśnieniu jej okoliczności spornych. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy w istocie nie przeprowadził zgłoszonych przez powoda dowodów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd I instancji winien jest przeprowadzić dowód z przesłuchania M. W. oraz P. L. a także pozwanych przy zachowaniu właściwej procedury. To zaś, mając na względzie także wszystkie, inne dowody zawnioskowane przez strony pozwoli Sądowi Rejonowemu na prawidłową ocenę merytorycznej zasadności zgłoszonego żądania.

Dodatkowo wskazać należy, że brak było podstaw do wydania wyroku zaocznego w stosunku do pozwanej, z uwagi na to że pozwana stawiła na rozprawę w dniu 13 czerwca 2016 roku i zajęła stanowisko w sprawie.

Konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego niemal w całości, skutkowała uchyleniem zaskarżonego wyroku w zakresie punktu 2 i 3 i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania na podstawie art. 386 § 4 k. p. c. Sąd Rejonowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy winien kierować się wyżej wskazanymi zaleceniami.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy pozostawił Sądowi Rejonowemu stosownie do treści art. 108 § 2 k.p.c.