Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Emilia Racięcka

Protokolant: st. sekr. sąd. Monika Miller

po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2018 roku w Łodzi

sprawy z powództwa H. K.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A.

o zapłatę :

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwoty:

a.  25.500 złotych (dwadzieścia pięć tysięcy pięćset) tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od kwot:

-10.000 złotych (dziesięć tysięcy) od 28 listopada 2015 roku do dnia zapłaty;

-15.500 złotych (piętnaście tysięcy pięćset) od dnia 10 lutego 2018 roku do dnia zapłaty;

z tym, że od 1 stycznia 2016 roku należą się ustawowe odsetki za opóźnienie

b.  3.076 złotych (trzy tysiące siedemdziesiąt sześć) tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami od 28 listopada 2015 roku do dnia zapłaty

z tym, że od 1 stycznia 2016 roku należą się ustawowe odsetki za opóźnienie

c.  6.171 złotych (sześć tysięcy sto siedemdziesiąt jeden) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  obciąża pozwanego obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi kwoty 1.564,23 złotych (tysiąc pięćset sześćdziesiąt cztery 23/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 56/16

UZASADNIENIE

Pozwem z 14 stycznia 2016 r. H. K., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna w W. kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28 listopada 2015 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 3.076 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 28 listopada 2015 r. do dnia zapłaty. Podstawą faktyczną powództwa był wypadek na obszarze zarządzanym przez ubezpieczonego w pozwanym Towarzystwie (...). Ponadto wniesiono o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego, w tym dwukrotności kosztów zastępstwa radcowskiego według norm przepisanych.

/pozew k. 2-4/

W odpowiedzi na pozew z dnia 23 lutego 2016 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/odpowiedź na pozew k. 62/

W dniu 23 lutego 2016 r. pozwany wniósł o przypozwanie Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna w W.

/k. 75/

Pismem złożonym na rozprawie w dniu 5 lutego 2018 r. pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo w zakresie kwoty żądanej tytułem zadośćuczynienia do kwoty 25.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 28 listopada 2015 r. do dnia zapłaty. Pismo z rozszerzeniem powództwa zostało doręczone pełnomocnikowi pozwanego w dniu 9 lutego 2018 r.

/k. 220, elektroniczne potwierdzenie odbioru k. 226 /

Pismem z 19 lutego 2018 r. pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa także w zakresie rozszerzonej części.

/k. 224/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 22 stycznia 2014 r. w okolicach skrzyżowania ulic (...) w Ł. powód przechodząc przez ulicę poślizgnął się na zalegającym błocie i śniegu, w wyniku czego przewrócił się. W dniu wypadku padał śnieg, a w miejscu wypadku występowało błoto pośniegowe zmieszane ze śniegiem, który nie był odgarnięty. Pomogła mu wstać żona, jednakże konieczne było wezwanie pogotowia ratunkowego, które udzieliło pierwszej pomocy. Powód został przewieziony z miejsca zdarzenia do Szpitala im. WAM w Ł.. Po wykonaniu CT części LS kręgosłupa stwierdzono złamanie wyrostka poprzecznego L1 po stronie prawej. Następnie powód został przewieziony do szpitala im. S., gdzie na oddziale ortopedii był hospitalizowany w dniach 23-24 stycznia 2014 r. Powód odczuł silny ból w okolicy lędźwiowej kręgosłupa promieniujący do prawego boku, nasilający się przy poruszaniu. Po wypisaniu ze szpitala powód przebywał w domu. Po wypadku był leczony w poradni ortopedycznej do końca stycznia 2015 r. Powód był rehabilitowany ambulatoryjnie i jeden raz prywatnie w ośrodku uzdrowiskowym. Drugie leczenie nie pozostawało w adekwatnym związku przyczynowo skutkowym z przedmiotowym wypadkiem.

Wypadek wymusił wizytę u rehabilitanta, który zalecił korzystanie z krioterapii ogólnoustrojowej i ćwiczenia ogólne.

Następnie powód był leczony w poradni rehabilitacji z powodu dolegliwości części szyjnej, piersiowej i LS kręgosłupa, z tego powodu miał zalecaną rehabilitację. Wcześniej od 2008 r. by leczony w poradni rehabilitacji z powodu dolegliwości części szyjnej kręgosłupa.

Od dnia 17 marca 2014 r. powód był leczony w poradni neurochirurgicznej z powodu dolegliwości części szyjnej, piersiowej i LS kręgosłupa. Z powodu rwy barkowej prawostronnej był zakwalifikowany do leczenia operacyjnego. Powód był leczony w poradni neurochirurgicznej z powodu dolegliwości kręgosłupa szyjnego, lędźwiowego, zaburzeń równowagi od 2011 r.

/przesłuchanie powoda protokół elektroniczny 00:03:14 – 00:17:04 k. 108 w związku z protokół elektroniczny 00:02:24 – 00:05:22 k. 228, opinia biegłego z zakresu neurologii M. L. k. 171-182, Opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej K. K. k. 122-126, zeznania świadka E. K. protokół elektroniczny 00:29:45 – 00:47:23, dokumentacja medyczna k. 23-44, 82-94, 112-119, 183-193/

Decyzją z dnia 27 listopada 2015 r. pozwany wypłacił powodowi kwotę 4.000 zł tytułem zadośćuczynienia za cierpienia związane z przedmiotowym wypadkiem. Pismem z dnia 2 grudnia 2015 r. pełnomocnik powoda wniósł sprzeciw od decyzji, który spowodował zwiększenie zadośćuczynienia do łącznej kwoty 7.000 zł.

/decyzja k. 45-46, pismo k. 47-50, decyzja k. 52/

W wyniku upadku powód doznał urazu kręgosłupa ze złamaniem wyrostka poprzecznego kręgu L1 po stronie prawej, powodującego czasowe nasilone dolegliwości bólowych i ograniczenie funkcji powoda. Leczenie trwało ponad 6 miesięcy, zostało zakończone. Okoliczności te spowodowały ograniczenie funkcji, nie powodując trwałego naruszenia sprawności. W wyniku wypadku u powoda wystąpił zespół bólowy części lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa, ograniczenie ruchomości kręgosłupa części lędźwiowo-krzyżowej oraz ograniczenie sprawności ogólnej powoda. Przedmiotowy wypadek znacznie nasilił dolegliwości bólowe powoda występujące okresowo w związku z chorobą zwyrodnieniową do dnia wypadku nie ograniczające samodzielności powoda. Po wypadku występowały one stale o zmiennym zmniejszającym się nasileniu przez około 2,5-3 miesięcy ograniczając sprawność powoda. Z punktu widzenia rehabilitacji medycznej przedmiotowy wypadek spowodował długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 3% w związku ze złamaniem wyrostka poprzecznego kręgu L1 po stronie prawej, powodującego czasowe nasilone dolegliwości bólowe i ograniczenie funkcji powoda. Dolegliwości bólowe powoda nie mają stałego charakteru, występują czasowo. Wypadek nasilił dolegliwości bólowe występujące u powoda przed wypadkiem.

/Opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej K. K. k. 125, Opinia uzupełniająca biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej K. K. k. 145/

Z punktu widzenia neurologicznego przedmiotowy wypadek spowodował u powoda długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 10%, w związku z powstaniem pourazowego zespołu bólowo-korzeniowego kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego.

/Opinia biegłego z zakresu neurologii M. L. k.180,opinia uzupełniająca biegłej z zakresu neurologii M. L. k. 208/

Zakres cierpień fizycznych powoda wynikał z dolegliwości bólowych kręgosłupa lędźwiowo-Krzyżowego i ograniczania sprawności, powodującego uzależnienie od osób trzecich. W związku z urazem zakres cierpień fizycznych był znaczny przez około 2 tygodnie. W tym okresie u powoda występowały nasilone dolegliwości bólowe kręgosłupa w części lędźwiowo-krzyżowej. Przez kolejne 2-2,5 miesiąca zakres cierpień fizycznych był umiarkowany z tendencją do zmniejszania się.

/opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej K. K. k. 125/

W związku z dolegliwościami bólowymi i ograniczeniem sprawności u powoda występowały zwiększone potrzeby w zakresie pomocy osób trzecich. Pomoc ta w aspekcie rehabilitacji w okresie pierwszych 2 tygodni była potrzebna przez 4 godziny dziennie, a w okresie następnych 6 tygodni przez 2 godziny dziennie. Pomoc dotyczyła w pierwszym okresie czynności życia codziennego takich jak mycie i ubieranie, czy przygotowywanie posiłków i dojazdy do lekarza. W drugim ze wskazanych okresów powód był samodzielny w samoobsłudze, jednakże wymagał pomocy w czynnościach życia codziennego.

Z punktu widzenia neurologicznego pomoc była powodowi konieczna przez 2 miesiące po 4 godziny, potem przez 2 miesiące po 1 godzinie i następnie przez 8 miesięcy po 4 godziny tygodniowo.

/opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej K. K. k. 125-126, przesłuchanie powoda protokół elektroniczny 00:03:14 – 00:17:04 k. 108, opinia neurologa k. 180 i 208/

Zwiększone potrzeby powoda w związku z wypadkiem dotyczyły zakupu leków przeciwbólowych, których koszt nie przekroczył 150 zł. Powód był leczony i rehabilitowany w ramach NFZ nieodpłatnie.

/Opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej K. K. k. 126/

Leczenie i rehabilitacja powoda w związku z wypadkiem zostało zakończone. Obecnie dolegliwości powoda oraz prowadzone leczenie i rehabilitacja są związane z chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa leczoną u powoda od kilku lat. Obecne nawroty dolegliwości bólowych kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego należy traktować jako zaostrzenie naturalnego przebiegu choroby samoistnej zwyrodnieniowej kręgosłupa, która powstała na długo przed wypadkiem, co potwierdza dokumentacja medyczna.

/Opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej K. K., Opinia biegłego z zakresu neurologii M. L. k. 181, przesłuchanie powoda protokół elektroniczny 00:03:14 – 00:17:04 k. 108/

Od lipca 2013 r. do chwili obecnej stawka pełnej odpłatności za usługi opiekuńcze w dni robocze na terenie miasta Ł. wynosi 11 zł za godzinę.

/pismo PKPS k. 54/

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie, na który składały się zeznania świadków, przesłuchanie powoda, opinie biegłych oraz dokumentacja medyczna. W szczególności przydatne dla ustalenia w sposób kompleksowy podstawy faktycznej rozstrzygnięcia były opinie biegłych, które cechują się wysokim poziomem wiedzy specjalistycznej i rzetelną analizą sprawy. Opinie te, po ich uzupełnieniu nie były także kwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd Rejonowy zważył co następuje

W rozpoznawanej sprawie strona pozwana nie kwestionowała zasady swojej odpowiedzialności. Podnosiła natomiast, że w toku postępowania likwidacyjnego wypłaciła na rzecz powódki tytułem zadośćuczynienia kwotę 7.000 zł, która jest adekwatna do doznanej przez powoda krzywdy.

Żądanie strony powodowej znajduje oparcie w treści art. 822 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Stosownie do treści art. 824 ¹ § 1 k.c., o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody, a zatem wysokość odszkodowania powinna jednocześnie odpowiadać rzeczywistym, uzasadnionym skutkom zdarzenia, z którego wyniknęła szkoda.

Zgodnie z art. 445 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie rozumieniem pojęcia „odpowiednia suma” należy rozumieć przez nią kwotę pieniężną, której wysokość utrzymana jest w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa oraz dostosowaną do okoliczności konkretnego wypadku. Wysokość zadośćuczynienia powinna być uzależniona od nasilenia cierpień, długotrwałości choroby, rozmiaru kalectwa oraz trwałości następstw zdarzenia, przy uwzględnieniu również okoliczności dotyczących życia osobistego osoby poszkodowanej (tak m. in. SN w wyrokach z 1.04.2004 r., II CK 131/03, publ. LEX nr 327923, z 5.12.2006 r., II PK 102/06, publ. OSNP z 2008 r., nr 1-2, poz. 11, z 20.04.2006 r., IV CSK 99/05, publ. LEX nr 198509). Określenie wysokości zadośćuczynienia powinno być zatem rozważane w każdym przypadku indywidualnie (tak m. in. SN w wyrokach z 22.08.1977 r., II CR 266/77, publ. LEX nr 7980, z 22.06.2005 r., III CK 392/04, publ. LEX nr 177203). Należy mieć również na uwadze, że zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, które spełnia rolę kompensacyjną w zakresie cierpień fizycznych i psychicznych, powinno reprezentować ekonomicznie odczuwalną dla poszkodowanego wartość i przynosić mu równowagę emocjonalną, naruszoną przez doznane cierpienia psychiczne (tak m. in. SN w uchwale z 8.12.1973 r., III CZP 37/73, publ. OSNCPiUS 1974/9/145 oraz wyroku z 14.02.2008 r., II CSK 536/07, publ. Lex nr 461725).

W rozpoznawanej sprawie, ustalając wysokość należnego zadośćuczynienia, Sąd wziął pod uwagę, że w wyniku wypadku z dnia 22 stycznia 2014 r. powód urazu kręgosłupa ze złamaniem wyrostka poprzecznego kręgu L1 po stronie prawej, powodującego czasowe nasilone dolegliwości bólowe i ograniczenie funkcji, a leczenie trwało 6 miesięcy..

W związku z wypadkiem z dnia 22 stycznia 2014 r. powód doznał 10% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z punktu widzenia neurologicznego i 3% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z punktu widzenia rehabilitacji medycznej.

Na ocenę wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia wpływa również zakres jego cierpień fizycznych spowodowany doznanymi urazami. Rozmiar cierpień powoda był znaczny w okresie pierwszych 2 tygodni, natomiast w okresie kolejnych 2-2,5 miesięcy nadal występowała z tendencją do zmniejszania się.

Sąd przy ustaleniu należnego powodowi zadośćuczynienia miał na uwadze wiek powoda oraz fakt, że przedmiotowy wypadek istotnie nasilił dolegliwości bólowe, które dotyczyły choroby powoda, występującej jeszcze przed wypadkiem.

Biorąc zatem pod uwagę doznane przez powoda obrażenia i ich skutki, cierpienie i okres leczenia po wypadku z dnia 22 stycznia 2014 r., a także wiek powoda i wpływ doznanych urazów na jego życie, Sąd uznał, że kwota 32.000 zł będzie kwotą adekwatną do stopnia doznanego uszczerbku i tym samym odpowiednią w rozumieniu art. 445 § 1 k.c. Z uwagi jednak na fakt, że w toku postępowania likwidacyjnego została wypłacona na rzecz powoda tytułem zadośćuczynienia kwota 7.000 zł, Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda tytułem dalszego zadośćuczynienia kwotę 25.000 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. i zasądził je od kwoty 10.000 zł od dnia 28 listopada 2015 r., czyli od dnia następnego po dniu wydania decyzji przez pozwanego w sprawie częściowego zadośćuczynienia, do dnia zapłaty; a od kwoty 15.500 zł od dnia 10 lutego 2018 r., czyli od dnia następnego po doręczeniu pełnomocnikowi pozwanego pisma strony powodowej z rozszerzeniem powództwa, do dnia zapłaty; z tym że ustalił, że od 1 stycznia 2016 r. należą się ustawowe odsetki za opóźnienie.

Zgodnie z treścią przepisu art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. W zakresie żądania kwoty 3.076 zł tytułem odszkodowania Sąd uznał za zasadne roszczenie w całości. Na sumę zasądzoną tytułem odszkodowania składała się kwota 150 zł tytułem kosztów leczenia oraz kwota 2.926 zł za koszty opieki osób bliskich.

Stan zdrowia powoda wymagał korzystania z pomocy osób bliskich przez okres pierwszych 2 miesięcy w wymiarze 4 godzin dziennie, a w okresie następnych 2 miesięcy w zakresie 1 godzin dziennie, a przez okres następnych 8 miesięcy 4 godzin tygodniowo. Przyjmując stawkę 11 zł za godzinę cały koszt opieki ze strony osób bliskich, jakiego mógłby żądać powód wynosi 5.412 zł, która to kwota przekracza granice pozwu, stąd Sąd będąc związany żądaniem pozwu zasądził zgodnie z żądaniem kwotę 2.926 zł tytułem zwrotu za koszty opieki ze strony osób bliskich.

Sąd oddalił w punkcie drugim sentencji wyroku powództwo co do żądania zasądzenia odsetek od rozszerzonej części powództwa od wskazanej przez pełnomocnika powoda daty. Nie znajduje podstaw żądanie powoda, aby odsetki od rozszerzonej części powództwa naliczać od tej samej daty, od której naliczane są odsetki od pierwotnego żądania pozwu. Pozwany nie może ponosić negatywnych konsekwencji późniejszego rozszerzenia żądania pozwu. W przedmiotowej spawie najwcześniejszym momentem, od którego można określić wymagalność rozszerzonej części pozwu jest dzień następny po doręczeniu pełnomocnikowi pozwanego pisma z rozszerzeniem powództwa.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt. 1 c. sentencji wyroku. Powód uległ tylko co do nieznacznej części swojego żądania, tylko co do kwestii odsetkowych, w związku z tym Sąd na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6.171 zł tytułem kosztów procesu. Na kwotę tę składała się: opłata od pozwu w kwocie 654 zł, zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego w wysokości 400 zł, wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w wysokości 4800 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. Sąd obciążył pozwanego obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi kwoty 1.564,23 zł., która to kwota była to toku postępowania wyłożona tymczasowo przez Skarb Państwa Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi (775 złotych opłata od rozszerzenia i wynagrodzenie biegłych wypłacone ze SP).