Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartosz Kasielski

Protokolant: aplikant aplikacji sędziowskiej P. K.

po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2018 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

1.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz M. S. kwotę 5.019,06 zł (pięć tysięcy dziewiętnaście złotych 6/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 20 października 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz M. S. kwotę 2.888 zł (dwa tysiące osiemset osiemdziesiąt osiem złotych) tytułem kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi kwotę 497,66 zł (czterysta dziewięćdziesiąt siedem złotych 66/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt I C 234/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 marca 2017 roku M. S. wystąpił przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S. o zapłatę kwoty 5.400,39 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 października 2016 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za uszkodzony motocykl marki K. (...), a także przyznanie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(pozew k.2 – 7)

W odpowiedzi na pozew z dnia 21 kwietnia 2017 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Nie kwestionując zasady swojej odpowiedzialności pozwana wskazała, że powód w żaden sposób nie udowodnił dochodzonego roszczenia co do wysokości. Nadto podniosła, iż zgodnie z § 8 ust. 2 pkt 1 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Odpowiedzialności Cywilnej, mającym zastosowanie do stosunku ubezpieczenia łączącego pozwaną ze sprawcą szkody, z zakresu ubezpieczenia wyłączone są szkody w produkcie wprowadzonym do obrotu, a zatem należne powodowi odszkodowanie nie może obejmować wartości uszkodzonego tłoka z pierścieniami.

(odpowiedź na pozew k.41 – 43)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny :

M. S. jest właścicielem motocykla marki K. (...) od dnia 6 maja 2016 roku.

(umowa sprzedaży motocykla k.11, karta pojazdu k.12)

W lipcu 2016 roku M. S. zlecił serwisowi (...) wymianę tłoka w należącym do niego motocyklu. Wymieniana część w postaci tłoka z pierścieniami została nabyta od A. G. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...).

Po dokonaniu wymiany tłoka z pierścieniami w dniu 4 lipca 2016 roku serwisant próbował uruchomić motor, jednak po 2 – 3 minutach doszło do jego usterki.

(dowód z przesłuchania M. S. – protokół rozprawy z dnia 20 lipca 2017 roku 00:01:34-00:10:26 k.74 – 75 w zw. z k.115)

Przyczyną usterki było pęknięcie pierścienia tłoka wynikłe z wady materiałowej elementu zakupionego od A. G., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...).

(okoliczność bezsporna)

W wyniku zdarzenia z dnia 4 lipca 2016 roku w motocyklu K. (...) należącym do M. S. doszło do uszkodzenia m.in. cylindra motocyklu, zaworu wydechowego, łożyska wału korbowego lewego oraz prawego, a także łożyska korbowodu.

Celowe i uzasadnione ekonomicznie koszty naprawy motocykla K. (...) wynikłe z powyższych uszkodzeń wynoszą 5.311,58 złotych.

Od chwili zdarzenia do chwili obecnej nie doszło do utraty wartości handlowej pojazdu.

(opinia biegłego z zakresu budowy i eksploatacji pojazdów samochodowych k.84 – 104)

A. G. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S. obejmujące swoim zakresem datę zdarzenia (numer polisy (...)).

(okoliczność bezsporna)

Zgodnie z § 8 ust. 2 pkt 1 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej lub użytkowania mienia obowiązujących w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S. z zakresu ubezpieczenia wyłączone są szkody w produkcie wprowadzonym do obrotu.

(Ogólne Warunki Ubezpieczenia k.50 – 60)

M. S. zawiadomił (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w S. o powstałej szkodzie w dniu 8 lipca 2016 roku.

(wiadomość e-mail z dnia 8 lipca 2016 roku – akta likwidacji szkody, płyta CD k.44)

Decyzją z dnia 19 października 2016 roku ubezpieczyciel sprawcy szkody przyznał na rzecz M. S. kwotę 1.263,61 złotych tytułem odszkodowania, której wypłata miała nastąpić po przedstawieniu dyspozycji właściciela pojazdu.

(decyzja z dnia 19 października 2016 roku k.13)

W dalszym toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel oszacował koszt naprawy motocykla na kwotę 5.033,38 złotych, stwierdzając, iż powyższa kwota zostanie wypłacona po udokumentowaniu poniesienia takiego kosztu za pomocą faktury za naprawę, a także po przedstawieniu dokumentu potwierdzającego własność pojazdu, jak również dyspozycji w zakresie wypłaty odszkodowania.

Kwotę całkowitych kosztów naprawy, stosownie do § 8 ust. 2 pkt 1 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia ubezpieczyciel pomniejszył o wartość tłoka z pierścieniami (jako elementu wprowadzonego do obrotu), a także o kwotę 5,85 tytułem normaliów związanych z wymianą tłoka z pierścieniami.

(pismo ubezpieczyciela z dnia 1 lutego 2017 roku wraz z kalkulacją naprawy k.28 – 32)

Wartość tłoka z pierścieniami do motocyklu K. (...) (a zatem elementu, który spowodował powstanie szkody w pojeździe M. S.) wynosi 292,52 złotych.

(okoliczność bezsporna)

Pomimo wydanej w dniu 19 października 2016 roku decyzji ubezpieczyciel nie wypłacił M. S. tytułem odszkodowania żadnych kwot.

(dowód z przesłuchania M. S. – protokół rozprawy z dnia 20 lipca 2017 roku 00:06:20-00:09:01 k.75 w zw. z k.115)

Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o całokształt zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności zeznania M. S., załączone przez strony dokumenty, w tym dotyczące postępowania likwidacyjnego, jak również opinię biegłego z zakresu budowy i eksploatacji pojazdów samochodowych.

Złożona ekspertyza była spójna, konsekwentna, logiczna i wyczerpująco odpowiadała na zakreśloną tezę dowodową. Uwzględniając jej treść, brak zgłoszenia jakichkolwiek zarzutów przez strony co do jej treści, jak również wiedzę biegłego z zakresu powierzonej mu dziedziny oraz znaczne doświadczenie w sporządzaniu ekspertyz sądowych w sprawach o zbliżonej tematyce, nie ujawniły się żadne okoliczności deprecjonujące wartość dowodową jej ostatecznych konkluzji.

Bezsporna wartości części zamiennej w postaci tłoka z pierścieniami w kwocie 292,52 złotych ustalona została na podstawie twierdzeń strony powodowej (k.114) oraz strony pozwanej zawartych w sporządzonym w toku postępowania likwidacyjnego piśmie z dnia 1 lutego 2017 roku oraz załączonej do niego kalkulacji naprawy, przygotowanej przez rzeczoznawcę ubezpieczyciela (k.28 – 32, płyta CD k.44).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Przechodząc do merytorycznej oceny wywiedzionych roszczeń należy zaznaczyć, że zasada odpowiedzialności pozwanej nie była kwestią sporną. Bezspornym pozostawał bowiem fakt, że w dniu 4 lipca 2016 roku doszło do uszkodzenia motocykla powoda marki K. (...) wskutek użycia w trakcie jego naprawy wadliwej materiałowo części nabytej przez powoda od A. G. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...). Tym samym odpowiedzialność A. G. za szkodę spowodowaną wadliwą częścią sprzedaną powodowi nie budzi wątpliwości i ma charakter deliktowy – oparty na art. 415 k.c. Między stronami nie był również sporny fakt posiadania przez A. G. w chwili zdarzenia ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. Zgodnie zaś z dyspozycją art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Co więcej w toku postępowania likwidacyjnego strona pozwana uznała zasadę swej odpowiedzialności i przyznała powodowi kwotę 1.263,61 złotych tytułem odszkodowania, następnie zaś oszacowała uzasadniony koszt naprawy motocykla na kwotę 5.033,38 złotych. Spór pomiędzy stronami dotyczył zatem jedynie powstania obowiązku naprawienia szkody, a także wysokości należnego powodowi odszkodowania. Pozwana w toku postępowania likwidacyjnego stała bowiem na stanowisku, iż obowiązek naprawienia szkody zaktualizuje się jedynie w przypadku faktycznego poniesienia i udokumentowania kosztów naprawy przez M. S..

W pierwszej kolejności należy zatem odnieść się do twierdzenia strony pozwanej jakoby dla powstania roszczenia o odszkodowanie relewantnym było rzeczywiste poniesienie kosztów naprawy uszkodzonej rzeczy przez poszkodowanego. Tego rodzaju problematyka wielokrotnie była przedmiotem analizy Sądu Najwyższego na tle sporów dotyczących szkód w pojazdach wynikłych z wypadków komunikacyjnych. Brak jest przy tym jakichkolwiek argumentów, aby przedstawione na gruncie takich stanów faktycznych rozważania nie zachowały aktualności także w innych sytuacjach dotyczących uszkodzenia pojazdu, jak tej mającej miejsce w niniejszej sprawie. W związku z powyższym w pełni zaaprobować należy pogląd, iż obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić, odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący od chwili wyrządzenia szkody do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób przewidziany prawem. Przy takim rozumieniu szkody i obowiązku odszkodowawczego nie ma znaczenia, jakim kosztem poszkodowany faktycznie dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle to uczynił albo zamierza uczynić. (por. m.in. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r. III CZP 68/01 OSNC 2002/6/74, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988 r. I CR 151/88, LEX nr 8894, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2002 r. V CKN 1273/00, LEX nr 55515). W konsekwencji uznać należy, iż obowiązek naprawienia powstałej w pojeździe szkody przez ubezpieczyciela nie jest w żaden sposób uzależniony od faktycznego poniesienia kosztów naprawy przez poszkodowanego w określonej wysokości.

Mając na uwadze powyższe rozważania, a także bezsporną zasadę odpowiedzialności strony pozwanej, dalsze rozważania ograniczyć należy jedynie do wysokości odszkodowania należnego powodowi.

Kwotę tę Sąd ustalił w oparciu o sporządzoną w sprawie i niekwestionowaną przez strony opinię eksperta korygując przyjęte przez niego wartości zgodnie z treścią postanowień umowy ubezpieczenia łączącej sprawcę szkody z ubezpieczycielem. Oszacowany przez biegłego koszt naprawy w kwocie 5.311,58 złotych obejmował bowiem (zgodnie z treścią tezy dowodowej) wszystkie celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu. Nie uwzględniał on zatem postanowień § 8 ust. 2 pkt 1 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia, zgodnie z którym ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody w produkcie wprowadzonym do obrotu. Za produkt taki niewątpliwie należy uznać tłok z pierścieniami, który został przez sprawcę szkody sprzedany (a zatem wprowadzony do obrotu) poszkodowanemu. Tym samym o jego wartość w kwocie 292,52 złotych (bezsporną pomiędzy stronami) należało pomniejszyć należne powodowi odszkodowanie. Brak było natomiast podstaw do pomniejszenia należnego odszkodowania także o kwotę tzw. normaliów związanych z wprowadzoną do obrotu częścią, jak to uczynił ubezpieczyciel w toku postępowania likwidacyjnego, obniżając należną z tytułu normaliów kwotę o 5,86 złotych. N. (a ściślej: drobne znormalizowane wyroby metalowe takie jak śruby, wkręty i nity – por. słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego dostępny na stronie www.sjp.pwn.pl) związane z wymianą produktu wprowadzonego do obrotu nie są bowiem tym produktem. Postanowienia umowne w sposób jednoznaczny wyłączają natomiast odpowiedzialność ubezpieczyciela wyłącznie za szkody wyrządzone w samym produkcie, nie zaś w powiązanych z nim częściach. W konsekwencji zasądzeniu na rzecz powoda tytułem odszkodowania podlegała kwota 5.019,06 złotych (5.311,58 złotych – 292,52 złotych). W pozostałej części powództwo jako niezasadne podlegało oddaleniu.

O odsetkach sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 455 k.c. W zakresie żądania zasądzenia odsetek istotne jest ustalenie momentu, w którym dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia. Zobowiązania z czynów niedozwolonych są bezterminowe, to znaczy termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania. Niemniej jednak stosownie do treści art. 817 § 1 k.c., ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.

Powód zawiadomił ubezpieczyciela sprawcy szkody o wypadku już w dniu 8 lipca 2016 roku. Nie spełniając wynikającego z umowy świadczenia w 30-dniowym terminie strona pozwana popadła zatem w opóźnienie od dnia 9 sierpnia 2016 roku (uwzględniając treść art. 115 k.c. i fakt, iż dzień 7 sierpnia 2016 roku był dniem ustawowo wolnym od pracy). Mając jednak na uwadze zgłoszone przez powoda roszczenie oraz treść art. 321 k.p.c. i wynikający z niego zakaz orzekania ponad żądanie pozwu należności uboczne zasądzono od dnia 20 października 2016 roku.

Wysokość odsetek została określona na podstawie art. 481 § 2 k.c.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. 2 in principio k.p.c. uznając, że powód uległ jedynie co do nieznacznej części swego żądania (5.019,06 złotych / 5.400,39 złotych = 93 %). W toku niniejszego postępowania M. S. poniósł koszty w wysokości 2.888 złotych (271 złotych tytułem opłaty od pozwu – art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, 1.800 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego – § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie, 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa oraz 800 złotych tytułem wynagrodzenia biegłego – art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych) i taka też kwota została zasądzona na jego rzecz od pozwanego ubezpieczyciela.

W toku postępowania wygenerowane zostały również koszty sądowe, które tymczasowo poniósł Skarb Państwa w łącznej wysokości 497,66 złotych tytułem wynagrodzenia biegłego (k.108). Uwzględniając treść art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz zasadę ponoszenia kosztów procesu w niniejszej sprawie Sąd nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od pozwanego kwotę 497,66 złotych.