Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 stycznia 2014 r. w O.

sprawy z odwołania S. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania S. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 12 września 2013r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje S. S. prawo do emerytury od dnia 13 lipca 2013r.;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

S. S. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12.09.2013r. którą tą decyzją Zakład odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. Zakład opierał swoje stanowisko na ustaleniach poczynionych w trakcie postępowania przed tym organem z którego wynikało, że odwołujący nie udokumentował wymaganego 15 letniego stażu pracy w warunkach szczególnych na dzień 1.01.1999r. a tym samym skarżona decyzja odpowiada prawu.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił i zważył co następuje:

S. S.urodził się (...) podstawą ubiegania się przez ubezpieczonego o prawo do emerytury jest więc ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z art. 24 ust 1b tej ustawy ubezpieczonym urodzonym pomiędzy 1.07.1953r. a 30.09.1953r. przysługuje prawo do emerytury w wieku 66 lat i 11 miesięcy.

Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 1.01.2013r. w zw. z §4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze świadczenie emerytalne przysługuje ubezpieczonemu, urodzonemu po dniu 31.12.1948r. który łącznie spełnił następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

2.  nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na dochody budżetu państwa,

3.  w dniu wejścia w życie ustawy ( tj. 1.01.1999r.) udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn w tym co najmniej 15 lat okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obwiązującym na danym stanowisku pracy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpatrując wniosek S. S. z 12.07.2013r. na podstawie zgromadzonej dokumentacji ustalił, że ubezpieczony nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego, na dzień 1.01.1999r. zgromadził staż pracy wynoszący 27 lat 1 miesiąc i 10 dni, w tym 27 lat 1 miesiąc i 4 dni okresów składkowych i 6 dni okresów nieskładkowych.

Po analizie zgromadzonej dokumentacji w postaci przedstawionych przez odwołującego świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach ZUS nie uznał żadnego okresu pracy odwołującego za pracę w szczególnych warunkach. W szczególności organ rentowy nie uznał okresu pracy S. S. od 1.04.1980r. do 31.12.1998r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w W. Oddział O. oraz w Zakładach (...) Sp. z o.o. w O. gdyż w dostarczonym przez odwołującego świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystąpiły błędy formalne. Stanowisko pracy odwołującego kierowca - konwojent wskazane w wspomnianym dokumencie nie było zgodne z wykazem prac uprawniającym do uprawnień zawartych w wykazie A stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Organ rentowy ponadto zauważył, że Zakład (...) sp. z o.o. w likwidacji wystawiający odwołującemu świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie był uprawniony do wystawiania dokumentu potwierdzającego zatrudnienie w (...) w W. Oddział w O..

Z uwagi na powyższe ustalenia Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał zaskarżoną decyzję.

Kwestią sporną a zarazem mającą istotny wpływ na zasadność odwołania S. S. było ustalenie czy odwołujący zgromadził 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych.

Ze względów formalnych przedstawione świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie zostały przez organ rentowy uwzględnione.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, przed Sądem ubezpieczeń możliwe jest wykazywanie okoliczności, od których zależy nabycie uprawnień o emerytury wszelkimi dowodami (wyrok SN z dnia 06.09.1995r., II URN 23/95, OSNP 1996/5/77, wyrok SN z dnia 02.02.1996r., II URN 3/95, OSNP 1996/16/239) dlatego też Sąd dopuścił dowód z przesłuchania zawnioskowanych świadków.

Świadek S. K. (1) zeznał, że pracował wraz z odwołującym w Zakładach (...) w O. w latach 1974-2000. Świadek potwierdził, że wraz z odwołującym pracował jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony i również miał wpisane stanowisko kierowcy konwojenta. Świadek zeznał, że jego praca jak i praca odwołującego polegała na wożeniu żywca do poszczególnych punktów gdzie kwitowali ich odbiór. Świadek przyznał, że na czas przewozu żywca kierowcy sprawowali role konwojentów, gdyż było to związane z odpowiedzialnością za przewożony towar a nie z dodatkowymi czynnościami związanymi z załadunkiem czy rozładunkiem towaru. Kierowcy nie zajmowali się ładowaniem towaru a ich praca trwała 8 godzin dziennie, w tym także praca odwołującego. Praca kierowcy związana była z jazdą samochodami ciężarowymi typu J. z przyczepą. S. K. (1) dodał, że w jego przypadku także pomimo posiadania świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach musiał sprawę o emeryturę skierować do Sądu.

Świadek S. K. (2) również pracował z odwołującym w Zakładach (...) w O. w latach 1974-2000. Według relacji świadka odwołujący rozpoczął pracę 5 lat po jego zatrudnieniu i pracował jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Świadek zeznał, że początkowo był zatrudniony jako kierowca następnie zaś otrzymał dodatkowo obowiązku konwojenta gdyż musiał odpowiadać za przewożony towar. Według zeznań świadka odwołujący jeździł jako kierowca samochodu ciężarowego typu J. wraz z przyczepą którym przewoził żywiec, czasem jeździł samochodem-chłodnią. Świadek nie posiadał wiedzy jakie stanowisko miał wpisane odwołujący jednak jak twierdził wszystkim kierowcom wpisywano dodatkowo stanowisko konwojenta. Świadek ubiegał się o emeryturę we wcześniejszym wieku emerytalnym jednak również w jego przypadku konieczne było przeprowadzenie postępowania sądowego ze względów na braki formalne posiadanego świadectwa pracy.

Zeznania świadków korespondują z zeznaniami odwołującego złożonymi w charakterze strony. S. S. zeznał, że pracę w Zakładach (...) w O. rozpoczął w roku 1980 i kontynuował ją do 1998r. Pracę w tym okresie wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy, po 8 godzin dziennie jako kierowca samochodu ciężarowego pow. 3,5 tony typu S. czy J.. Stanowisko konwojenta wpisane w jego świadectwie pracy oznaczało jedynie, że był odpowiedzialny za powierzony towar który przewoził na długich trasach, często za granice kraju. Ubezpieczony wykonywał jedynie prace kierowcy samochodu ciężarowego, nie wykonywał innych prac związanych z załadunkiem czy rozładunkiem, był jedynie obecny podczas tych czynności i nadzorował ich wykonywanie.

Sąd uznał zeznania świadków oraz odwołującego za rzetelne i wiarygodne. Świadkowie jako osoby obce dla odwołującego nie mieli interesu prawnego w składaniu fałszywych zeznań. Świadkowie wypowiadali się na dany temat swobodnie i bez oznak zafałszowania. Złożone zeznania są logiczne i znajdują oparcie w zgromadzonej dokumentacji osobowej odwołującego. Sąd miał również na uwadze, że obaj świadkowie za identycznie wykonywaną pracę uzyskali uprawnienia emerytalne i nie uznanie warunków pracy odwołującego za pracę w szczególnych warunkach stanowiłoby przejaw nierówności wobec prawa.

Sąd w oparciu o złożone zeznania i dokumentację osobową odwołującego uznał, że w spornych okresach S. S. wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, które to stanowisko wymienione jest w Wykazie dziale VIII pkt 2 załącznika do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r.

Z uwagi na powyższe Sąd ustalił, że na dzień 1.01.1999r. S. S. zgromadził okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 18 lat i 9 miesięcy.

Mając na względzie poczynione ustalenia Sąd uznał, że S. S.spełnia wszystkie wymagane prawem warunki nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach i na mocy art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał odwołującemu prawo do emerytury począwszy od (...) tj. od dnia ukończenia 60 roku życia przez ubezpieczonego.

Stosownie do treści art.118 ust.1 a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – Sąd, orzekając o prawie do emerytury, ma obowiązek stwierdzenia, czy organ rentowy ponosi lub nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji i przyznanie tego prawa na etapie postępowania administracyjnego. Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie ZUS nie ponosi takiej odpowiedzialności. Dopiero przeprowadzenie szerszego postępowania dowodowego przed Sądem umożliwiło stwierdzenie, że w spornym okresie odwołujący pracował w szczególnych warunkach. Zgromadzony na etapie postępowania przed organem rentowym materiał dowodowy nie pozwalały jednoznacznie na ustalenie czy odwołujący spełnił wszelkie wymagane prawem warunki uprawniające do prawa do emerytury.

Z uwagi na powyższe Sąd orzekł jak w punkcie 2 wyroku.