Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 18 października 2017 r., sygn. akt II C 454/14, w sprawie z powództwa A. K. przeciwko S. K. o zapłatę: 1) oddalił powództwo, 2) zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, 3) nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 1.816,86 zł tytułem brakujących kosztów wynagrodzenia biegłego.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiodła strona powodowa zarzucając naruszenie:

- art. 224 § 1 i art. 232 zd. 2 k.p.c. poprzez brak dopuszczenia z urzędu dowodu z przesłuchania powódki w charakterze świadka, mimo że w świetle ustalonych okoliczności faktycznych, konieczność przeprowadzenia dowodu na okoliczność bezumownego zajmowania lokalu przez pozwanego jest oczywista z punktu widzenia wyjaśnienia sprawy, co w konsekwencji doprowadziło do nierozpoznania istoty sprawy,

- art. 232 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powód nie wywiązał się z obowiązku udowodnienia okoliczności, z której wywodzi skutki prawne, iż pozwany bezumownie zajmował lokal, podczas gdy powód zaoferował logiczne, wzajemnie uzupełniające się dowody w postaci przesłuchani świadka S. K. oraz wydruku z Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej, potwierdzające, okoliczności podniesione w pozwie,

- art. 233 § 1 i 2 i art. 328 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, dokonanej wybiórczo, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, polegającej na zupełnym pominięciu dla oceny, faktu, że pozwany do tej pory ma zarejestrowaną działalność gospodarczą na adres domowy powódki, w konsekwencji błędnym przyjęciu, zarówno na etapie subsumcji, jak i wyrokowania, że nie ma to znaczenia dla sprawy, bo pozwany nie wykonuje tam działalności gospodarczej;

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie drugiej opinii biegłego ds. czynszów z której wynikało, że gdyby pozwany podawał w urzędach adres działalności jako adres Mieszkalna nr (...) w Ł., to należy uznać czynsz w wysokości 49,90 zł. I pominięcie faktu, że pozwany podawał ten adres. Pominięcie faktu, że pozwany nie poinformował powódki o swojej wyprowadzce, nie oddał kluczy, które umożliwiały korzystanie z mieszkania, nie zabrał rzeczy w styczniu 2013 roku, oparcie się w tym zakresie wyłącznie na twierdzeniu pozwanego z pominięciem twierdzeń wszystkich pozostałych świadków, pominięcie faktu, że zajmowanie lokalu przez dwie osoby było wyłączną decyzją pozwanego, a nie powódki,

- błąd w ustaleniach faktycznych, mogący mieć wpływ na wynik sprawy polegający na uznaniu, że pozwany opuścił mieszkanie w styczniu 2013 roku, w sytuacji gdy nastąpiło to dopiero w dniu 18 czerwca 2013 roku.,

- art. 3 k.p.c. poprzez uchybienie zasadzie kontradyktoryjności w postępowaniu cywilnym;

- art. 227 k.p.c., art. 230 k.p.c., art. 232 k.p.c., art. 233 k.p.c. poprzez błędną ocenę materiału dowodowego zebranego w sprawie i brak wszechstronności oceny przedłożonego materiału, a także oparcie zaskarżonego wyroku jedynie na zeznaniach strony pozwanej.

- art. 6 k.c. poprzez uznanie, że powód nie udowodnił swojego roszczenia,

- art. 224 i 225 k.c. w związku art. 230 k.c. poprzez ich niezastosowanie do
ustalonego stanu prawnego pomimo, że z materiału dowodowego wynika, iż
pozwany korzystał z mieszkania bez tytułu prawnego,

- art. 18 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, poprzez przyjęcie, że odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu należy się od dnia, w którym osoba dowiedziała się , że zajmuje lokal bezumownie, a nie od dnia kiedy wygasł jej tytuł prawny do lokalu,

Wskazując na powyższe, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania w II instancji od powódki na rzecz pozwanego w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również w następstwie bezbłędnie zastosowanych przepisów prawa materialnego.

Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji nie jest sprzeczna z zasadami logicznego rozumowania, czy doświadczenia życiowego i mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów, wyznaczonej art. 233 k.p.c. Sąd Rejonowy wszechstronnie rozważył zebrany w sprawie materiał dowodowy. Wbrew twierdzeniom apelacji Sąd Rejonowy ustalił, że pozwany ma zarejestrowaną działalność gospodarczą na adres lokalu nr (...) przy ul. (...) w Ł..

Bezzasadny jest zarzut naruszenia art. 224 § 1 i art. 232 k.p.c. Przepis art. 232 k.p.c. przede wszystkim skierowany jest do stron i sąd orzekający, co do zasady, nie może mu uchybić, chyba że w okolicznościach konkretnej sprawy można było od niego wymagać, by dopuścił dowód, który przez strony nie został wskazany ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 5 października 2016 roku, I ACa 495/16, LEX nr 2149545), taka zaś sytuacja w przedmiotowej sprawie – w której obie strony były reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników – nie wystąpiła. Przepis art. 232 zdanie 1 k.p.c. nie stanowi podstawy wyrokowania i z tego względu nie może mieć wpływu na treść wydanego przez Sąd rozstrzygnięcia. Jednocześnie wbrew twierdzeniom apelacji stwierdzić należy, że z zeznań świadka S. K., nie wynikało, że pozwany zamieszkiwał w przedmiotowym mieszkaniu, po styczniu 2013 roku czy prowadził tam działalność gospodarczą. Świadek zeznała, że trudno jej odpowiedzieć na pytanie kiedy ojciec przestał nocować na ul. (...). Natomiast dowód z przesłuchania powódki w charakterze strony na te okoliczność nie byłby miarodajny.

Niezasadny jest zarzut naruszenia art. 3 k.p.c. Adresatem normy zawartej w art. 3 k.p.c. nie jest sąd lecz strony, zatem nie można skutecznie formułować zarzutu naruszenia tego przepisu przez sąd (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 2016 roku, I PK 86/16, LEX nr 2191444). Ciężar dostarczenia materiału dowodowego spoczywa na stronach i uczestnikach postępowania, którzy mają obowiązek dążyć do wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, co prowadzi do wniosku, że nie mogą pozostawać bierne, zaś w środku zaskarżenia zarzucać sądowi niewyjaśnienie istotnych elementów sprawy.

Racji bytu nie ma zarzut naruszenia art. 6 k.c. Wedle tego unormowania ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Natomiast stron nie obciąża już dowód z prawa, które stosuje Sąd. Ciężar dowodu stawia zatem wymaganie dostarczenia Sądowi dowodów potwierdzających podane fakty pod rygorem negatywnego rozstrzygnięcia. Na gruncie niniejszej sprawy przyjąć należy, iż powódka nie przedstawiła wiarygodnych dowodów na okoliczność, że pozwany zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu po styczniu 2013 roku. Fakt, że w (...) figuruje adres miejsca wykonywania działalności gospodarczej pozwanego ul. (...) lok. 8 Ł., nie świadczy o tym, że pozwany faktycznie nie wyprowadził się z lokalu. Brak jest innych wiarygodnych dowodów wskazujących, że pozwany pozostał w lokalu i prowadził tam działalność gospodarczą. Fakt, że do skrzynki na listy zostały wrzucone reklamy nie świadczy, iż w lokalu była prowadzona przez pozwanego działalność gospodarcza.

Wbrew twierdzeniom apelacji w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 224 k.c. i 225 k.c. w zw. z art. 230 k.c. Po pierwsze powódka nie udowodniła, że pozwany korzystał z lokalu bez tytułu prawnego po styczniu 2013 roku. Po drugie roszczenie z tytułu bezumownego korzystania uległo przedawnieniu. Co do przedawnienia roszczenia Sąd Okręgowy wziął pod uwagę treść art. 117 § 2 ¹ k.p.c. w zw. z art. 5 pkt. 4 ustawy o zmianie ustawy kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw z dnia 13 kwietnia 2018 r (Dz.U. z 2018 r, poz. 1104) biorąc pod uwagę przedawnienie roszczenia z urzędu.

Zgodnie z treścią art. 229 § 1 k.c. roszczenia właściciela przeciwko samoistnemu posiadaczowi o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, o zwrot pożytków lub o zapłatę ich wartości, jak również roszczenia o naprawienie szkody z powodu pogorszenia rzeczy przedawniają się z upływem roku od dnia zwrotu rzeczy.

Pozwany opróżnił lokal w styczniu 2013 roku, kiedy to wyprowadził się ze spornego lokalu. Roczny termin przedawnienia roszczenia powódki o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy przeciwko pozwanemu upłynął w styczniu 2014 roku. Powódka złożyła pozew w czerwcu 2014 roku, zatem po upływie rocznego terminu przedawnienia dochodzonego roszczenia.

Z tych względów zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego odpowiada prawu, zaś odnoszenie się do pozostałych zarzutów podnoszonych w apelacji jest zbędne.

Mając na uwadze powyższe, apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie przepisu art. 385 k.p.c.

Z uwagi na trudną sytuację materialną powódki oraz ocenny charakter roszczenia, Sąd II instancji nie obciążył jej kosztami postępowania apelacyjnego (art., 102 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.