Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 sierpnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie VII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Sławomir Brzózka

Protokolant: st. sekr. sądowy Renata Kozieł

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Zawierciu Romana Kaweckiego

po rozpoznaniu w dniach 15.05.2018r., 4.06.2018r., 14 sierpnia 2018r. sprawy

M. D. s. W. i Z., ur. (...) w S.

oskarżonego z art. 300 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zawierciu

z dnia 18 stycznia 2018 r. , sygn. akt II K 1150/16

orzeka:

I.uchyla zaskarżony wyrok i postępowanie karne wobec M. D. o to ,że w dniu 23 listopada 2012r. w Z. działając w celu udaremnienia wykonania orzeczenia organu państwowego, udaremnił wykonanie orzeczeń w postaci decyzji podatkowych Urzędu Celnego w C. o numerach:

(...) - (...)9110- (...) z dnia 9.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 21.05.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 21.05.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.03.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia20.03.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.04.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012r.

(...) - (...).9110- (...) z dnia 20.04.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.04.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 05.06.2012r. wydanych w następstwie prowadzonej uprzednio kontroli podatkowej wobec (...) M. D., na skutek zbycia w drodze umowy sprzedaży należącej do niego nieruchomości oznaczonej jako działka gruntu o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 0,1216 ha dla której w Sądzie Rejonowym w Zawierciu prowadzona jest księga wieczysta o nr (...) stanowiącej mienie zagrożone zajęciem – tj. o czyn z art. 300 § 2 kk , na podstawie art. 1 §2 k.k. w zw. z art. 17 § 3 k.p.k. umarza,

II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz M. D. kwotę (...) (jeden tysiąc sto siedemdziesiąt sześć) złotych tytułem zwrotu kosztów ustanowienia obrońcy z wyboru w postępowaniu odwoławczym;

II. kosztami procesu za obie instancje obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt VII Ka 304/18

UZASADNIENIE

M. D. został oskarżony o to, że:

w dniu 23 listopada 2012 r. w Z. działając w celu udaremnienia wykonania orzeczenia organu państwowego, udaremnił wykonanie orzeczeń w postaci decyzji podatkowych Urzędu Celnego w C. o numerach:

(...) - (...)9110- (...) z dnia 09.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 21.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 21.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.03.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.03.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 05.06.2012 r. wydanych w następstwie prowadzonej uprzednio kontroli podatkowej wobec (...) M. D., na skutek zbycia w drodze umowy sprzedaży należącej do niego nieruchomości oznaczonej jako działka gruntu o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 0,1216 ha dla której w Sądzie Rejonowym w Zawierciu prowadzona jest księga wieczysta o nr (...) stanowiącej mienie zagrożone zajęciem,

tj. o czyn z art. 300 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 18 stycznia 2018 roku w sprawie sygn. akt II K 1150/16 Sąd Rejonowy w Zawierciu:

1.  na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie karne przeciwko M. D. oskarżonemu o to, że w dniu 23 listopada 2012 r. w Z. działając w celu udaremnienia wykonania orzeczenia organu państwowego, udaremnił wykonanie orzeczeń w postaci decyzji podatkowych Urzędu Celnego w C. o numerach:

(...) - (...)9110- (...) z dnia 09.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 21.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 21.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.03.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.03.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.04.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012 r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 05.06.2012 r. wydanych w następstwie prowadzonej uprzednio kontroli podatkowej wobec (...) M. D., na skutek zbycia w drodze umowy sprzedaży należącej do niego nieruchomości oznaczonej jako działka gruntu o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 0,1216 ha dla której w Sądzie Rejonowym w Zawierciu prowadzona jest księga wieczysta o nr (...) stanowiącej mienie zagrożone zajęciem – tj. o czyn z art. 300 § 2 k.k. na okres 1 roku próby;

2.  na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 7 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. 1983 Nr 49 poz. 223 z późń. zm) zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 140 złotych, w tym opłatę 60 złotych i wydatki 70 złotych.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł obrońca M. D. zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

I.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, a mający wpływ na jego treść, poprzez ustalenie na podstawie nieprawidłowej, naruszającej art. 7 k.p.k. – oceny dowodów, że oskarżony M. D. swoim zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona czynu określonego w art. 300 § 2 k.k. pomimo braku ku temu wystarczających podstaw w zgromadzonym w toku sprawy materiale dowodowym.

W konkluzji podnosząc powyższe zarzuty apelujący wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu, względnie

2.  uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zawierciu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się zasadna, spowodowała uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania karnego wobec M. D. o czyn z art. 300 § 2 kk, na podstawie art. 1§ 2 k.k. k.k. w zw. z art. 17 § 3 k.p.k. z uwagi na znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu.

M. D. prowadził działalność gospodarczą polegającą na sprowadzaniu zza granicy samochodów ciężarowych. Były one rejestrowane zarówno za granicą jak i w Polsce jako samochody ciężarowe, nigdy nie były rejestrowane jako osobowe. Od końca roku 2011 Urząd Celny w C. zaczął wszczynać wobec M. D. z urzędu postępowania podatkowe w sprawie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym z następnie, od roku 2012 zaczęły być wydawane decyzje Naczelnika Urzędu Skarbowego w C. określające wysokość zobowiązania w podatku akcyzowym z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia tych samochodów. Organ finansowy uznał bowiem, że zarejestrowanie pojazdu jako samochodu ciężarowego w Polsce nie przesądza o jego klasyfikacji dla celów podatku akcyzowego, podobnie jak zaświadczenia diagnostów. M. D. zobowiązany został do uregulowania znacznych należności podatkowych od pojazdów sprowadzonych w czasie kolejnych, poprzednich lat wykonywanej działalności gospodarczej. Zobowiązania te spowodowały utratę płynności finansowej jego firmy a sama działalność wobec obowiązku naliczania dodatkowo podatku akcyzowego przestała być dochodową . Jak ustalił Sąd Rejonowy, M. D. posiadał zobowiązania finansowe w postaci kredytu hipotecznego na budynek mieszkalny położony na nieruchomości o powierzchni 0,1216 ha w O., nadto kredyt związany z prowadzeniem działalności gospodarczej na rachunku obrotowym w wysokości 100.000 zł i kredyt w wysokości 20.000 zł na rachunku prywatnym ( uzasadnienie wyroku k. 2356 akt). Dodatkowo M. D. posiadał niekwestionowane przez Sąd Rejonowy kolejne zobowiązanie w kwocie 21.000 zł wobec wykonawcy robót w wybudowanym domu, za wykonanie kominka. Z dokonanej dnia 23 listopada 2012 r. sprzedaży nieruchomości uzyskał kwotę 400.000 zł . Okoliczności , że była to cena korzystna nie kwestionował Sąd Rejonowy. Również Sąd Okręgowy ,odwołując się do wiedzy powszechnej wyraża pogląd , że M. D. uzyskał korzystną cenę sprzedaży za dom o powierzchni użytkowej 262,44 metrów kwadratowych na działce (...) ha w niewielkiej miejscowości położonej na J. w roku 2012 , który był kolejnym, nieostatnim rokiem spadkowych tendencji na polskim rynku nieruchomości. Sąd Rejonowy ustalił ,że M. D. pieniądze uzyskane ze sprzedaży przeznaczył przede wszystkim na spłatę kredytu hipotecznego ( w dacie sprzedaży ustanowiona była hipoteka umowna zwykła w kwocie 258.892,65 zł na rzecz (...) Bank S.A. a zbliżone wielkościowo było prognozowane saldo zadłużenia wskazane w zaświadczeniu Banku, opisanym w akcie notarialnym) , kredytu na rachunku obrotowym w wysokości 100.000 zł, kredytu na rachunku prywatnym w kwocie 20.000 zł (uzasadnienie wyroku k. 2356 akt).

Zgodnie z przepisem art. 115 § 2 k.k. przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Oceniając całokształt okoliczności przedmiotowych i podmiotowych niniejszej sprawy należy stwierdzić, że doszło do formalnego zrealizowania przez M. D. znamion czynu z art. 300 § 2 k.k., jednak stopień jego społecznej szkodliwości należy ocenić jako znikomy. M. D. działał jako przedsiębiorca i obywatel w nagłej, nadzwyczajnie trudnej dla niego sytuacji życiowej i motywacyjnej . Prowadzona dotychczas, legalna działalność gospodarcza wobec nieprzewidywanego wcześniej stanowiska organu podatkowego nie tylko stała się niedochodowa ale spowodowała konieczność uregulowania bardzo dużych kwot z tytułu podatku akcyzowego za poprzednie lata prowadzonej działalności. W tych okolicznościach zdecydował się on na sprzedaż przedmiotowej nieruchomości, mając świadomość naruszenie przepisu prawa , że wyzbywa się składnika majątkowego mogącego być w przyszłości przedmiotem postępowania egzekucyjnego . Obawiał się bowiem ,że kwota uzyskana ze sprzedaży w postępowaniu egzekucyjnym przez komornika pozwoli jedynie na spłacenie kredytu hipotecznego i zaspokojenie kosztów komorniczych . Bez zaspokojenia pozostaną natomiast jego dalsze wymagalne zobowiązania związane przede wszystkim z prowadzoną działalnością gospodarczą jak również życiem prywatnym . Nie było to działanie cyniczne aby pokrzywdzić wierzycieli a motywowane zmaksymalizowaniem dochodu ze sprzedaży nieruchomości i zmaksymalizowaniem stopnia zaspokojenia wierzycieli. Uzyskane z korzystnej sprzedaży nieruchomości znaczne środki finansowe pozwoliły rzeczywiście na całkowitą spłatę licznych zobowiązań M. D., w tym korzystającą z pierwszeństwa zaspokojenia spłatę wierzyciela hipotecznego. Doprowadzenie do późniejszej egzekucji komorniczej z nieruchomości z dużym prawdopodobieństwem rzeczywiście mogłoby nie pozwolić na uzyskanie tak znacznej kwoty mogącej być przeznaczoną na spłatę zobowiązań M. D. zarówno jako przedsiębiorcy jak i jego zobowiązań prywatnych. Jest on osobą niekaraną, która swoim postępowaniem wykazuje ,że chce prawidłowo funkcjonować w społeczeństwie. Wobec niepowodzenia prowadzonej działalności gospodarczej M. D. podjął pracę zarobkową za granicą. Z uzyskiwanych dochodów oraz dzięki pomocy rodziców w czasie toczącego się postępowania w niniejszej sprawie uregulował w całości wraz z należnymi, wysokimi odsetkami wszystkie zobowiązania wynikające z decyzji podatkowych Urzędu Celnego w C. wskazanych w zarzucie w niniejszej sprawie.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyroku i postępowanie karne wobec M. D. o to, że w dniu 23 listopada 2012r. w Z. działając w celu udaremnienia wykonania orzeczenia organu państwowego, udaremnił wykonanie orzeczeń w postaci decyzji podatkowych Urzędu Celnego w C. o numerach:

(...) - (...)9110- (...) z dnia 09.05.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 21.05.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 21.05.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.03.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.03.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.04.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 19.04.2012r.

(...) - (...).9110- (...) z dnia 20.04.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 20.04.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 07.05.2012r.

(...) - (...)9110- (...) z dnia 05.06.2012r. wydanych w następstwie prowadzonej uprzednio kontroli podatkowej wobec (...) M. D., na skutek zbycia w drodze umowy sprzedaży należącej do niego nieruchomości oznaczonej jako działka gruntu o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 0,1216 ha dla której w Sądzie Rejonowym w Zawierciu prowadzona jest księga wieczysta o nr (...) stanowiącej mienie zagrożone zajęciem, to jest o czyn z art. 300 § 2 k.k. na podstawie art. 1 § 2 k.k. w zw. z art. 17 § 3 k.p.k. umorzył.

Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz M. D. kwotę 1176 złotych tytułem zwrotu kosztów ustanowienia obrońcy z wyboru w postępowaniu odwoławczym. Kosztami procesu za obie instancje obciążył Skarb Państwa.

Podstawą prawną orzeczenia Sądu Okręgowego były przepisy art. 437 § 2 k.p.k., art. 616 § 1 pkt 2 k.p.k. , art. 632 pkt 2 k.p.k.