Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 115/16

WYROK

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Witold Zawisza

Protokolant: Anna Janyga

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2018 roku w Rybniku

na rozprawie w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa W. K.

przeciwko E. S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej E. S. na rzecz powoda W. K. odsetki ustawowe od dnia 17 grudnia 2013 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 20 października 2017 roku od kwoty 4.305,00 zł (cztery tysiące trzysta pięć złotych 00/100);

2.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

3.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 590,36 zł (pięćset dziewięćdziesiąt 36/100) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 43,86 zł (czterdzieści trzy złote 86/100) tytułem kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

5.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 11,66 zł (jedenaście złotych 66/100) tytułem kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt VI GC 115/16

UZASADNIENIE

Powód W. K. wniósł o zapłatę na jego rzecz od pozwanej E. S. kwoty 8.610,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17.12.2013 r., oraz zwrot kosztów procesu. Wskazał, iż na mocy ustnej umowy świadczył na rzecz pozwanej usługi pomocy w przygotowaniu wniosku o płatność do (...) Centrum (...) w C. za co wystawił fakturę VAT nr (...) z dnia 12.12.2013 r. Jednakże pozwana nie zapłaciła wynagrodzenia za te usługi. Pozwana uiściła jedynie kwotę 3.500,00 zł netto (4.305,00 zł brutto) za usługę konsultingową w zakresie proponowanych rozwiązań rozliczenia dotacji, która była inną umową stron. /vide k.27-28 verte/.

Nakazem z dnia 02.12.2015 r., sygn. akt VI GNc 2087/15 tut. Sąd uwzględnił żądanie pozwu. /vide k.33/

W sprzeciwie pozwana zaskarżyła nakaz w zakresie należności głównej co do kwoty 6.765,00 zł ( uznając tym samym kwotę 1.845,00 zł). Wniosła o oddalenie powództwa w tym zakresie, a także zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Przyznała, że strony wstępnie umówiły się na wynagrodzenie w kwocie 5.000,00 zł netto (6.150,00 zł brutto), przy czym kwota 3.500,00 zł netto ( 4.305,00 zł brutto) została zapłacona zgodnie z pierwszą wystawioną przez powoda fakturą VAT. Pozwana zaprzeczyła istnieniu dwóch oddzielnych umów z powodem tj. osobno umowy na usługę konsultingową oraz osobno umowy na usługę pomocy w przygotowaniu wniosku o płatność do w/w instytucji. /k.42-47/.

Sąd ustalił, co następuje:

W 2010 roku pozwana wystąpiła o dotację unijną do (...) Centrum (...) w C. (dalej (...) ). Dotacja miała służyć modernizacji rozbudowie istniejącego obiektu w W. funkcjonującego pod nazwą V. R.. Dokumentację pod wniosek o uzyskanie tej dotacji przygotowywała firma (...) prowadzącego działalność pod nazwą S., przy czym osobą zajmującą się bezpośrednio realizacją wniosku pozwanej był świadek D. A.. W tym też czasie pracownikiem pozwanej i jednocześnie jej pełnomocnikiem w realizacji tej dotacji był świadek A. S..

Dowód: Okoliczności bezsporne potwierdzone zeznaniami A. S./ 477- 479/ oraz A. J. / k.456-458 / umową z dnia 04.05.2010 r. ze S. / k. 52-55/ zeznaniami D. A. /k.489-490 /

Gdy zakończyła się realizacja w/w inwestycji pozwana reprezentowana przez firmę (...) złożyła wniosek o płatność dotacji w lipcu 2013 roku. Wtedy też zaczęły się pisma z (...) o dokonanie poprawek w/w wniosku. Część miała charakter formalny czyli niewłaściwy numer lub kwotę faktury wskazanej na wniosku, część zaś dotyczyła już wykazania zakresu wykonanych robót. W październiku 2013 r. pojawiła się kwestia uzupełnienia braków odnośnie kosztorysów budowlanych. Firma (...) nie była wyspecjalizowana w takich kosztorysach. Co więcej na uzupełnienie tych braków pozwana miała bardzo krótki termin, co wiązało się z ryzykiem utraty dotacji.

Dowód: Okoliczności bezsporne potwierdzone zeznaniami A. S. / k.477- 479/ oraz D. A. /k.489-490 /

W październiku 2013 roku A. S. skontaktował się telefonicznie z powodem i zapytał czy podejmie się on rozliczenia wydatków na przedmiot objęty wnioskiem o dotację w bardzo krótkim czasie.

Dowód: Okoliczności bezsporne potwierdzone zeznaniami A. S. /k.477- 479/ oraz z eznaniami powoda W. K. /k. 514-515/ oraz świadka A. J. /k. 456-458/

Na przełomie października i listopada 2013 r. miało miejsce spotkanie w biurze mojej firmy pozwanej w R., w której uczestniczyli powód, pozwana i świadek A. S.. Przedmiotem tego spotkania było przedstawienie przez pozwaną problemu z realizacja dotacji z (...) i uzyskanie informacji czy powód się tego podejmie. Na spotkaniu tym powód oświadczył, że podejmie się realizacji dotacji z (...) za kwotę pomiędzy 5.000,00 zł a 7.000,00 złotych, na co pozwana wyraziła zgodę. Powód określił to widełkami ponieważ nie miał jeszcze pełnej wiedzy na temat tego ile pracy trzeba będzie jeszcze wykonać.

Dowód: zeznania świadka A. S./ k. 477-479/ oraz pozwanej E. S. /k.490/

W dniu 04.11.2013 r. powód wystawił pozwanej fakturą VAT nr (...) na kwotę 3.500,00 zł netto, (4.305,00 zł brutto) płatną do dnia 04.11.2013 r. tytułem „ Usługa doradcza związana z rozliczeniem dotacji - Etap I”. Pozwana zapłaciła tę fakturę. Była to fakturą zaliczkowa na poczet wykonania umowy o pomoc w rozliczeniu umowy dotacji oraz usługi konsultingowe.

Dowód: faktura VAT / k. 72/ mail z dnia 05.11.2013 r. / k. 73/

Przez okres od listopada do początku grudnia 2013 r. powód wykonał prace w zakresie rozliczenia wydatków na przedmiot objęty dotacją. Prace te ukończył przed terminem na uzupełnienie braków wniosku o płatność dotacji, który przypadał w dniu 12.12.2013 r.

Dowód: okoliczności niesporne potwierdzone zeznaniami świadków oraz świadka A. J. / k. 456-458 /

Jeszcze w okresie listopada 2013 r. powód spotkał się ze świadkiem A. S. okazując mu dwa projekty pisemnej umowy stron z dnia 28.10.2013 r. jednakże A. S. nie podpisał tej umowy w imieniu pozwanej, albowiem ustalenia te odbiegały od tych które były przedmiotem wcześniejszych rozmów stron.

Pierwszy wzór umowy przewidywał dwa etapy prac:

I Etat – usługa doradcza /konsultacyjna - 3.500 zł netto + VAT

II Etap - pomoc w rozliczeniu umowy dotacji - 30.500,00 zł netto + VAT

Drugi wzór umowy przewidywał inne zasady wynagrodzenia :

I Etat – usługa doradcza /konsultacyjna - 3.500 zł netto+VAT

II Etap - pomoc w rozliczeniu umowy dotacji - 10.500,00 zł netto +VAT

Dowód: dwa wzory umów z 28.10.2013 r. /k 109v, 110/ zeznania świadka A. S. /k. 477-479/

Pismem z dnia 06.12.2013 r. powód zwrócił się do pozwanej o zawarcie pisemnej umowy stron, wskazując zakres wykonanych przez swoją firmę prac na rzecz pozwanej.

Dowód: pismo z dnia 06.12.2013 r. / k. 11/

W odpowiedzi na to mailem z dnia 09.12.2013 r. sama pozwana zwróciła się do powoda o przygotowanie pisemnej umowy zakreślającej ramy współpracy stron.

Dowód: mail z dnia 09.12.2013 r. / k. 15/

W odpowiedzi na to w powód przesłał powódce mailem projekt umowy z dnia 12.12.2013 r. oraz pismo z dnia 12.12.2013 r., w którym wskazywał, m.in., iż :

Niestety w momencie , gdy chciałem podpisać umowę w miesiącu listopadzie b.r. A. S. odmówił podpisani umowy wskazując Panią jako osobę, która sformalizuje toczącą się współpracę, zapewniając mnie ,że ustalenia zawarte z nim będą wiążące. Ustaliłem bowiem, że otrzymam wynagrodzenie w wysokości 14.000,00 zł netto za pomoc w przygotowaniu wniosku o płatność oraz dodo takowe wygrodzenie w wysokości 20.000,00 zł netto po uzyskaniu przez Panią dotacji. Wówczas bezpośrednio rozmowy rozpocząłem z Panią w wyniku których ustaliłem z Panią telefonicznie warunki współpracy tj. 7.000,00 zł netto za poniesione przeze mnie koszty związane z wykonanymi już pracami oraz dodatkowo 3 % netto premii od kwoty wypłaconej dotacji (…) ”

Dowód: / pismo z dnia 12.12.2013 r. / k. 12/

Jednocześnie drogą mailową powód przesłał pozwanej projekt pisemnej umowy datowanej na dzień 12.12.2013 r. Nie przewidywał on już Etapów prac powoda tylko wskazywał:

a)  wynagrodzenie za dotychczas wykonane prace związane z przygotowaniem wniosku o płatność - 7.000,00 zł netto + VAT

b)  za pozostałe prace związane z monitorowaniem wniosku o płatność złożonym w (...) oraz jego ewentualnym uzupełnieniem 3% netto z kwoty uzyskanej dotacji+ VAT

Dowód: projekt umowy z dnia 12.12.2013 r. / k. 153

W odpowiedzi na to mailem z dnia 12.12.2013 r. pozwana wskazała, iż :

szkoda, że tak późno przesyłał Pan umowę. Miała być podpisana zaraz na początku naszych rozmów , prosiłam o nią ustnie i mailowo wielokrotnie. W pierwszej wersji, w rozmowach wycenił Pan swoja usługę na 5000-7000 netto i na taką kwotę się zgadzam. Do tej pory zapłaciłam Panu 3500 netto, do zapłaty pozostałej kwoty poczuwam się po skutecznym wykonaniu przez Pana zlecenia czyli po otrzymaniu dotacji

Możemy jeszcze rozmawiać o premii za dodo takowe Pana i kosztorysanta zaangażowanie, które ustnie określił Pan na kwotę 7000 zł netto (…)”

Dowód: mail pozwanej z dnia 12.12.2013r/ k. 13/

W tym samym dniu 12.12.2013 r., powód złożył uzupełniony wniosek o płatność do (...), a pozwanej została wypłacona dotacja w wysokości około 750.000,00 zł

Dowód : okoliczność niesporna

W tym samym dniu 12.12.2013 r. powód wystawił pozwanej fakturą VAT nr (...) na kwotę 7.000,00 zł netto, (8.610,00 zł brutto) płatną do dnia 16.12.2013 r. tytułem „ Usługi związanej z pomocą w przygotowaniu wniosku o płatność do (...) w C. - dotyczy prac wykonanych do dnia 06.12.2013 r.” Pozwana tej faktury nie zapłaciła do dnia wniesienia pozwu.

Dowód: faktura VAT /k.6/, okoliczność bezsporna

W toku postępowania pozwana dokonała zapłaty na rzecz powoda w dniu 20.10.2017 r. kwoty 4.305,00 zł tytułem „bezsporna należność ze sprawy o sygn. akt VI GC 115/16”.

Dowód: przelew z dnia 20.10.2017 r./ k. 493/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów oraz dowód z zeznań świadków i stron postępowania.

Zeznania świadków D. A., A. J., M. M., tworzyły spójny i logiczny obraz przedstawiający stan faktyczny sprawy. Sąd nie znalazł też podstaw by kwestionować wiarygodność tych świadków. Odrębną kwestią jest na ile istotne były to zeznania dla rozstrzygnięcia kwestii spornych niniejszego postępowania, albowiem świadkowie ci nie mieli wiedzy w przedmiocie prowadzonych negocjacji stron postępowania, a jedynie procesu wykonania umowy. Tymczasem spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do ustalenia jak strony umówiły się na wynagrodzenie za świadczone przez powoda usługi, zaś świadkowie powyżsi nie mieli w tym zakresie szczególnej wiedzy.

W kwestii wynagrodzenia za świadczone przez powoda usługi Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda W. K.. Przede wszystkim Sąd nie dał wiary powodowi w przedmiocie istnienia pomiędzy stronami sporu dwóch odrębnych umów o usługi tj. odrębnej umowy o konsulting (zakończonej fakturą nr (...)) oraz odrębnej umowy w zakresie sporządzenia wniosku o płatność. Przeciwko wiarygodności zeznań powoda przemawiają zebrane w sprawie dowody w postaci sporządzonych przez powoda dwóch wzorów umów z dnia 28.10.2013 r. (niepodpisanych ostatecznie przez pozwaną), które zawierają w swojej treści postanowienia umowne zarówno co do należności określanej przez powoda jako odrębna usług/umowa konsultingowa (nazywane Etap I - usługa doradcza) oraz postanowienia umowne co do pomocy do złożenia wniosku o płatność ( nazwane Etap II – pomoc w rozliczeniu dotacji). Co równie istotne trzeci wzór umowny sporządzony przez powoda z dnia 12.12.2013 r. już nie posługuje się takim rozróżnieniem tylko po prostu w § 2 ust 1 / k. 154/ stwierdza, że : „ Za dotychczas wykonane prace związane z przygotowaniem wniosku o płatność Zleceniodawca zapłaci zleceniobiorcy wynagrodzenie w wysokości 7.000,00 zł netto (…)”, co w ocenie Sądu potwierdza fakt, iż nie było dwóch osobnych umów pomiędzy stronami, tylko jedna umowa o usługę pomocy w rozliczeniu dotacji zawierająca w sobie także usługę konsultingową rozumianą jako ocena możliwości realizacji umowy stron na pomoc w rozliczeniu dotacji.

W tej sytuacji Sąd dał wiarę zeznaniom świadka A. S. i pozwanej E. S., iż strony ustalały tylko jedno wynagrodzenie za usługi powoda (a więc że zawierały tylko jedną umowę) i umówiły się na kwotę w widełkach od 5.000,00 zł do 7.000,00 zł netto tego wynagrodzenia - przy czym pozwana ostatecznie w swoich zeznaniach / k. 490/ wskazała akceptację na wynagrodzenie powoda za wykonana usługę w górnych granicach tych widełek tj. w kwocie 7.000,00 zł netto ( 8.610,00 zł brutto) .

Sąd zważył co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w większej części.

Spór w niniejszej sprawie sprawdzał się do kwestii wynagrodzenia za tę usługę, a więc co do wysokości, albowiem pozwana zaprzeczyła twierdzeniom powoda o istnieniu dwóch umów

- konsultingowej z wynagrodzeniem 3.500,00 zł netto ( 4.305,00 zł brutto) i

-pomocy w rozliczeniu dotacji 7.000,00 zł netto (8.610,00 zł brutto) - dochodzonej pozwem, podnosząc , iż była tylko jedna umowa o usługi o pomoc w rozliczeniu dotacji na kwotę, którą ostatecznie w swoich zeznaniach na rozprawie w dniu 18.120.2017 r. / k. 490/ pozwana określił na kwotę 7000,00 zł netto ( 8.610,00 zł brutto ).

Na wstępie należy zauważyć, iż jak już wyżej wskazano umowa pomiędzy stronami miała charakter usługi w rozumieniu do której poprzez odesłanie z art. 750 kc stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu w tym m.in. przepis art. 735 kc Zgodnie z tym przepisem:

§ 1. Jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.

§ 2. Jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, iż powód postępowanie dowodowe w przedmiocie wykazania wysokości należnego mu wynagrodzenia za wykonaną usługę skierował na wykazanie istnienia dwóch stosunków prawnych łączących strony, a tym samym udowodnienia, że dochodzona pozwem kwota 8.610,00 zł (7.000,00 zł netto) była drugą z dwóch umów łączących strony ( pierwszą z nich miała być umowa o konsulting za 4.300,00 zł brutto). Jak zostało wskazane wyżej powód nie wykazał tego faktu. Tym samym należało przyjąć, iż pomiędzy powodem a pozwaną był tylko jedna umowa obejmująca i tzw. konsulting i bezpośrednią pomoc w realizacji wniosku o płatność z (...) za kwotę 8.610,00 zł brutto ( 7.000,00 zł netto) - tak jak twierdziła i przyznała to w swoich zeznaniach pozwana oraz świadek A. S..

Równocześnie w toku procesu pozwana częściowo uznając że była wobec powoda zobowiązań jedynie z jednej umowy obejmującej usługi konsultacyjne i pomoc w rozliczeniu na łączna kwotę 7.000,00 zł netto (8.610,00 zł brutto) dokonała na rzecz powoda zapłaty kwoty 4.305,00 zł przelewem z dnia 20.10.2017 r. / k. 494/, która to kwota wraz z kwotą 4.305,00 zł uiszczoną już za fakturę nr (...) / k. 72/ wyniosła należność dochodzoną pozwem (4.305,00 zł za fakturę nr (...) +4.305,00 zł za fakturę nr (...) = 8.610,00 zł). Co istotne pomimo faktu zapłaty bezspornej części należności powód nie dokonał cofnięcia pozwu o kwotę 1.843,00 zł ( o pełną kwotę dokonanej zapłaty cofnąć nie mógł z uwagi na prawomocność nakazu w zakresie kwoty 1.843,00 zł ). Powyższe okoliczności spowodowały umorzenie należności pozwanej wobec powoda i skutkowały oddaleniem powództwa.

W tym stanie rzeczy na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w pkt 2 wyroku.

Jednocześnie należy wskazać, iż fakt nieakceptowania należności w pełnej wysokości za fakturę nie uprawnia do braku jej zapłaty w niekwestionowanej wysokości, a jedynie prawo i obowiązek wystąpienia o korektę faktury o sporną kwotę. Zatem na podstawie art. 481 kc Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda odsetki ustawowe od kwoty 4.305,00 zł za okres od dnia wymagalności faktury nr (...) r. do dnia zapłaty tej kwoty.

W tym stanie rzeczy na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w pkt 1 wyroku.

O kosztach procesu orzeczono w pkt 3 na podstawie art. 100 kpc.

Powód utrzymał się w 21% roszczenia , albowiem w sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana uznała kwotę 1.845,00 zł ,w tym też zakresie uprawomocnił się nakazu zapłaty. Niemniej w związku z dokonaną przez pozwaną zapłatą kwoty 4.305,00 zł powód powinien cofnąć powództwo o kwotę 1.845,00 zł, czego powód nie uczynił, zaś w pozostałym zakresie co do należności głównej powództwo oddalono z powodu niewykazania roszczenia. Zatem pozwana utrzymał się w 79% roszczenia.

Powód poniósł następujące koszty: opłatę od pozwu 300,00 zł , opłatę od pełnomocnictwa -17,00 zł, oraz 1.200,00 zł kosztów zastępstwa procesowego (§ 6 pkt 4 rozporządzenia z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu) oraz kwotę 250,00 zł tytułem kosztów dojazdów pełnomocnika powoda na terminy rozpraw. Sąd nie uwzględnił wniosku pełnomocnika pozwanej o przyznanie powodowi wynagrodzenia w wysokości dwukrotności stawki minimalnej albowiem w ocenie Sądu nie uzasadniał tego rodzaj sprawy, która nie była szczególnie skomplikowana. Poza tym w ocenie Sądu nakład pracy obu pełnomocników obu stron w sprawie był porównywalny, a w przypadku pozwanej doprowadził ostatecznie do wygrania procesu w przeważającej części. Sąd uwzględnił jednak wniosek o zwrot kosztów dojazdów pełnomocnika powoda na terminy rozpraw. Pełnomocnik powoda pismem z dnia 06.11.2017 r ./ k. 499/ wniósł o zwrot takich kosztów w kwocie 250,00 zł. W ocenie Sądu wniosek ten zasługuje na uwzględnienie, mając na uwadze obecność pełnomocnika pozwanej na każdej z 6 rozpraw, odległość pomiędzy G., a R. ( około 26,2 km) i stawkę 0,8358 zł (stawka za 1 km przebiegu wynikającą z § 2 pkt 1 b) Rozporządzenia Ministra Infrastruktury 25.03.2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy). Łącznie 1.767,00 zł. Pozwana poniosła następujące koszty: opłatę od pełnomocnictwa - 17,00 zł, oraz 1.200,00 zł kosztów zastępstwa procesowego. Łącznie 1.217,00 zł Różnica pomiędzy iloczynami procenta wygranej przez każdą ze stron i poniesionych przez nią kosztów procesu stanowi kwotę zasądzoną w pkt 3 wyroku.

W pkt 4 i 5 wyroku Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 kpc nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Rybniku wyłożoną za strony kwotę 55,52 zł tytułem przyznanego świadek A. J. postanowieniem z dnia 04.05.2017 r. /k. 464/ zwrotu kosztu przejazdu - odpowiednio w kwocie 43,86 zł od powoda i 11,66 zł od pozwanej. Iloczyn procenta przegranej przez każdą ze stron oraz kwoty 55,52 zł stanowi kwoty zasądzone pkt 4 i 5 wyroku.

R. dnia 27.04.2018 r.