Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 284/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2013 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sądowy Marzena Mazurek

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2013 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania Z. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 31 stycznia 2013 r. Nr (...)

w sprawie Z. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z 31 stycznia 2013r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił Z. P. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że udowodniony staż pracy w warunkach szczególnych obejmuje okres od 1 lipca 1971r. do 31 sierpnia 1975r. z tytułu zatrudnienia w Zakładach (...) w M. oraz od 1 września 1983r. do 12 czerwca 1986r. w (...), co stanowi 6 lat, 11 miesięcy i 12 dni. Do okresu pracy w warunkach szczególnych nie zaliczono natomiast okresu zatrudnienia w Fabryce (...) w S. od 1 września 1975r. do 10 października 1982r. z uwagi na nieprzedłożenie świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach oraz okresu nauki zawodu w Zakładach (...) w M. od 18 września 1968r. do 30 czerwca 1971r., gdyż okres nauki zawodu stanowi okres równorzędny z okresem zatrudnienia na kolei i jako taki nie jest doliczany do okresu pracy w szczególnych warunkach - §4 ust.3 w/w rozporządzenia z 7 lutego 1983r. Ten ostatni okres należy natomiast doliczyć do okresu pracy na kolei, z tym że łącznie z innymi okresami pracy na kolei ,tj. w Zakładach (...) w M. od 1 lipca 1971r. do 31 sierpnia 1975r. oraz w (...) od 1 września 1983r. do 12 czerwca 1986r. daje on okres zatrudnienia na kolei w wymiarze 9 lat, 8 miesięcy i 25 dni, zamiast wymaganych 15 lat (art.40 ustawy o emeryturach i rentach z FUS).

Odwołanie od w/w decyzji złożył Z. P. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał m.in., że decyzja organu rentowego jest błędna w zakresie, w jakim nie uwzględnia jako pracy w szczególnych warunkach zatrudnienia w Fabryce (...) w S. w okresie od 1 września 1975r. do 10 października 1982r. W fabryce tej ubezpieczony zatrudniony był na stanowisku mistrza, a następnie kierownika Zakładu (...) w K. w pełnym wymiarze czasu pracy. Warunki wykonywania pracy oraz sprawowany przez niego dozór inżynieryjno-techniczny uzasadniają zaliczenie wykonywanej pracy do pracy w warunkach szczególnych. Okoliczność ta została ustalona przez Sąd Rejonowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w wyroku z 20 lipca 2011r. w sprawie IV P 387/11 o ustalenie istnienia stosunku pracy w warunkach szczególnych (odwołanie k.2-4).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.6).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony Z. P. w dniu (...) ukończył 60-ty rok życia. W dniu 17 stycznia 2013r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 17 stycznia 2013r. k.1 akt emerytalnych ubezpieczonego). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 30 lat, 1 miesiąc i 18 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 30 lat i 3 dni, a okresy nieskładkowe 1 miesiąc i 15 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony osiągnął staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 6 lat, 11 miesięcy i 12 dni z tytułu zatrudnienia w Zakładach (...) w M. oraz w (...) oraz staż pracy w szczególnych warunkach - na kolei w wymiarze 9 lat, 8 miesięcy i 25 dni z tytułu zatrudnienia w Zakładach (...) w M., w tym również w okresie nauki zawodu trwającym od 18 września 1968r. do 30 czerwca 1971r. oraz w (...) (świadectwo pracy w Zakładach (...) w M. oraz świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach w powyższych Zakładach k.5-6 akt emerytalnych ubezpieczonego, świadectwo pracy w (...) w W. G. k.10 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w warunkach szczególnych decyzją z 31 stycznia 2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 31 stycznia 2013r. k.29 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Ubezpieczony był zatrudniony w Fabryce (...) w S. w okresie od 1 września 1975r. do 10 października 1982r. w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 11 października 1982r. k.8 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Zgodnie z dokumentacją zawartą w aktach osobowych ubezpieczonego, z chwilą przyjęcia do w/w przedsiębiorstwa ubezpieczony został zatrudniony na stanowisku mistrza w Wydziale Produkcyjnym w K. (umowy o pracę z 1 września 1975r. i 14 września 1975r. k.40-42 akt osobowych ubezpieczonego). Następnie od 1 lutego 1980r. powierzono ubezpieczonemu stanowisko kierownika Wydziału Produkcyjnego w K. (pismo z 7 lutego 1980r. k.49 akt osobowych ubezpieczonego oraz opinia o pracy ubezpieczonego z 29 października 1982r. k.38 akt osobowych ubezpieczonego ).

Fabryka (...) w S. produkowała sztućce stołowe z aluminium. W Wydziale Produkcyjnym Fabryki w K. znajdowała się hala produkcyjna, w której odbywał się cały cykl produkcyjny. W czterech piecach było rozpuszczane aluminium, które następnie wlewane było do form. Następnie odlewy sztućców były oczyszczane i szlifowane na 6 do 8 szlifierkach. Na hali produkcyjnej panowała wysoka temperatura (przy piecu temperatura sięgała 400 stopni), zapylenie oraz hałas, który wytwarzały szlifierki i wentylacja. Ubezpieczony jako mistrz, a następnie kierownik Wydziału posiadał kantorek, który znajdował się na terenie hali produkcyjnej, ale przebywał w nim bardzo rzadko. Do obowiązków ubezpieczonego należał nadzór nad wszystkimi etapami produkcji oraz kontrola jakości wytwarzanych produktów .. (...) związku z tym praktycznie przez cały dzień pracy ubezpieczony przebywał na hali produkcyjnej. Sprawy kadrowe związane np. z rozliczaniem godzin nadliczbowych załatwiał po godzinach pracy. Po powierzeniu ubezpieczonemu stanowiska kierownika Wydziału w K. charakter pracy ubezpieczonego nie uległ zmianie. Z uwagi na to, że nikt nie został zatrudniony na stanowisku mistrza, które dotychczas zajmował ubezpieczony, do obowiązków ubezpieczonego w dalszym ciągu należał bezpośredni i stały nadzór na procesem produkcji (zeznania świadków: J. S. k.33v-34 – minuty od 4 do 9 nagrania i E. S. k.34 – minuty od 14 do 20 nagrania oraz zeznania ubezpieczonego k.34v – nagranie od minuty 25.).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczność niesporna).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie Z. P. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę „ogólnego” stażu pracy. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych, gdyż oprócz niekwestionowanej przez organ rentowy pracy w takich warunkach w Zakładach (...) w M. oraz w (...) w W. G. pracę w warunkach szczególnych wykonywał również na rzecz Fabryki (...) w S.. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe dało podstawy do ustalenia, że w okresie zatrudnienia w w/w Przedsiębiorstwie trwającym od 1 września 1975r. do 10 października 1982r., a zatem przez 7 lat, 1 miesiąc i 10 dni ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w warunkach szczególnych ,tj. jako kontrolujący jakość produkcji oraz sprawujący dozór techniczny w oddziale, w którym jako podstawowe wykonywane są prace w warunkach szczególnych. Praca tego rodzaju zaliczona jest do pracy w warunkach szczególnych o czym stanowi wykaz A dział XIV poz.24 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. O tym, że ubezpieczony wykonywał opisaną pracę świadczą dowody z dokumentów zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego, a także rzeczowe i spójne zeznania świadków – współpracowników ubezpieczonego z okresu jego zatrudnienia w Fabryce (...) w S. ,tj. J. S. i E. S. oraz zeznania samego ubezpieczonego. Wynika z nich, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy nadzorował proces produkcyjny obejmujący wytapianie aluminium, odlewanie z niego sztućców, a następnie ich oczyszczanie i szlifowanie oraz kontrolował jakość produkcji. Zważywszy na to, że proces produkcji obejmował wytapianie aluminium i wytwarzanie z niego sztućców podstawowe prace wykonywane w hali produkcyjnej wydziału fabryki w K. stanowiły prace wykonywane w warunkach szczególnych, o których mowa w wykazie A dziale III poz.44 i 78 załącznika do rozporządzenia z 7 lutego 1983r. (przeróbka plastyczna metali – obsługa pieców do podgrzewania i obróbki cieplnej oraz szlifowanie wyrobów metalowych).

Ustalenie, że w okresie zatrudnienia w Fabryce (...) w S. ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych nie pozwalało na stwierdzenie, że ubezpieczony spełnił przesłankę 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych na dzień 1 stycznia 1999r. Zatrudnienie ubezpieczonego w tej fabryce trwało od 1 września 1975r. do 10 października 1982r., a zatem przez 7 lat, 1 miesiąc i 10 dni. Okres ten dodany do okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych w Zakładach (...) w M. od 1 lipca 1971r. do 31 sierpnia 1975r. ,tj. przez 4 lata i 2 miesiące oraz w (...) w W. G. od 1 września 1983r. do 12 czerwca 1986r. ,tj. przez 2 lata, 9 miesięcy i 12 dni stanowi łącznie 14 lat i 22 dni zatrudnienia w warunkach szczególnych. Należy wskazać, że zgodnie z §4 ust.3 w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. do okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach zalicza się także okresy zatrudnienia na kolei w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin (obecnie ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). A contrario do okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach nie zalicza się okresów równorzędnych do okresów zatrudnienia na kolei, przez które w myśl art.44 pkt 3 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych rozumie się m.in. okresy wykonywania przed dniem 1 stycznia 1975r. pracy w kolejowej jednostce organizacyjnej na podstawie umowy o naukę zawodu. Dlatego do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach nie mógł być doliczony okres pracy ubezpieczonego w Zakładach (...) w M. w ramach nauki zawodu od 18 września 1968r. do 30 czerwca 1971r. (vide: świadectwo pracy z 30 sierpnia 1975r. k.5v akt emerytalnych ubezpieczonego).

Wskazany okres podlegał natomiast doliczeniu do okresu pracy na kolei (art.40 ustawy o emeryturach i rentach z FUS), ale łącznie z okresami zatrudnienia w Zakładach (...) w M. (po okresie nauki zawodu) ,tj. od 1 lipca 1971r. do 31 sierpnia 1975r. i w (...) w W. G. ,tj. od 1 września 1983r. do 12 czerwca 1986r. dawał okres zatrudnienia na kolei w wymiarze 9 lat, 8 miesięcy i 25 dni, zamiast wymaganych 15 lat.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§1 kpc podlegało ono oddaleniu.