Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 632/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 grudnia 2013r. w S.

odwołania H. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 4 kwietnia 2013 r. Nr (...)

w sprawie H. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo H. S.
do emerytury od 01 marca 2013r.

Sygn. akt: IV U 632/13 UZASADNIENIE

Decyzją z 4 kwietnia 2013r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił H. S. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołanie od w/w decyzji złożył H. S. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że w okresie od 16 stycznia 1984r. do 30 czerwca 1992r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca autobusu, J., S. i wszystkie te pojazdy posiadały tonaż wyższy niż 3,5 tony (odwołanie k.2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.5).

W toku rozprawy ubezpieczony wskazał, że oprócz zatrudnienia w okresie wskazanym w odwołaniu w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S., do okresu pracy w szczególnych warunkach należy doliczyć okres pracy w firmie (...) w L., gdzie pracował od 1973r. do 1984r. jako operator koparki (protokół rozprawy z 7 listopada 2012r. i wyjaśnienia ubezpieczonego k.19v).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony H. S. w dniu (...). ukończył 60-ty rok życia. W dniu 25 marca 2013r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 25 marca 2013r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat, z czego okresy składkowe wynoszą 20 lat, 11 miesięcy i 6 dni, okresy nieskładkowe 2 miesiące, a okresy uzupełniające z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym 3 lata, 10 miesięcy i 24 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony nie wykazał 15-letniego stażu pracy w szczególnych warunkach i z uwagi na niespełnienie tej przesłanki decyzją z 4 kwietnia 2013r. odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 4 kwietnia 2013r. k.9 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w L. w okresie od 6 listopada 1973r. do 15 stycznia 1984r. w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 16 stycznia 1984r. k.12 akt emerytalnych za pierwszym wnioskiem o emeryturę z 24 listopada 2011r.).

Zgodnie z dokumentacją zawartą w aktach osobowych ubezpieczonego w okresie zatrudnienia w powyższym przedsiębiorstwie ubezpieczony zatrudniony był Bazie Sprzętowo-Transportowej na stanowisku kierowcy-operatora koparki (arkusze kwalifikacyjne i angaże w Bazie Sprzętowo-Transportowej – w aktach osobowych). Przedsiębiorstwo świadczyło usługi elektroinstalacyjne w budownictwie przemysłowym. Ubezpieczony wykonywał prace głównie na terenie S. lub okolicznych miejscowości, gdzie pracodawca wykonywał usługi jako podwykonawca (...) Przedsiębiorstwa Budownictwa (...). Ubezpieczony był operatorem koparki marki S.. Doraźnie, w razie potrzeby przewoził samochodem ciężarowym marki S. materiały (kable, rury) na budowę. Sporadycznie jeździł samochodem dostawczym marki Ż. (zeznania świadków: J. O. k.36v – minuty od 5 do 10 nagrania, E. K. k.36v – minuty od 10 do 16 nagrania, zeznania ubezpieczonego k.37 – minuty od 16 do 26 nagrania).

Ubezpieczony był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S. w okresie od 16 stycznia 1984r. do 30 czerwca 1992r. w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 30 czerwca 1992r. k.13 akt emerytalnych za wnioskiem z 24 listopada 2011r.).

Zgodnie z dokumentacją zawartą w aktach osobowych ubezpieczonego, ubezpieczony przeszedł do pracy w powyższym przedsiębiorstwie na zasadzie porozumienia między zakładami pracy – (...) w S. i poprzednim pracodawcą – firmą (...) w L. (korespondencja między zakładami pracy z listopada i grudnia 1983r. oraz stycznia 1984r. k.4-5 i 11 akt osobowych). Ubezpieczony został zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S. w dziale transportu na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego marki S. (umowa o pracę z 16 stycznia 1984r. k.12 i angaże na stanowisku kierowcy S. k.15, 16, 18, 19 akt osobowych). Następnie na okres 5 miesięcy ,tj. od 1 kwietnia 1986r. do 31 sierpnia 1986r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu pracę na stanowisku kierowcy samochodu dostawczego marki Ż. (angaż z 14 kwietnia 1986r. na stanowisku kierowcy Ż. k.21 akt osobowych). Następnie od 1 września 1986r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu pracę na stanowisku kierowcy autobusu i na stanowisku tym ubezpieczony pracował do 31 stycznia 1989r. ,tj. przez 2 lata i 5 miesięcy (angaż z 15 września 1986r. k.24 akt osobowych). Od 1 lutego 1989r. pracodawca ponownie powierzył ubezpieczonemu pracę na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego marki S., a następnie J. (angaże na stanowisku kierowcy Starbet i Jelczbet k.29-30, 47-50 akt osobowych). Ubezpieczony kontynuował pracę w dziale transportu do 4 marca 1990r. Od 5 marca 1990r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu pracę na stanowisku dozorcy na budowie Szpitala Wojewódzkiego w S. i ubezpieczony pracował na tym stanowisku do końca zatrudnienia w dniu 30 czerwca 1992r. (pismo z 1 marca 1990r. o powierzeniu stanowiska dozorcy k.54 akt osobowych).

(...) Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w S. wykonywało prace budowlane przy budowie zakładów przemysłowych i obiektów użyteczności publicznej w S. i okolicznych powiatach. Jako kierowca samochodów ciężarowych marki J. i S. ubezpieczony przewoził beton na budowę i prace tę wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W okresie zatrudnienia na stanowisku kierowcy autobusu ubezpieczony kierował autobusami markiA.i J., w których liczba miejsc wynosiła powyżej 30 osób. Do zadań ubezpieczonego należało przywiezienie z rana pracowników do pracy (z okolicznych miejscowości), a po południu odwiezienie ich do miejsca zamieszkania. Ubezpieczony przywoził pracowników z W. do S. i odwoził po pracy z powrotem do W.. Na podobnej zasadzie przywoził pracowników z Ł. i S. do W. (gdzie przedsiębiorstwo budowało mleczarnię) i odwoził po pracy do miejsca zamieszkania. Przy przywiezieniu pracowników do pracy do S. ubezpieczony przesiadał się na S. lub J. i przewoził beton na budowę. Po przywiezieniu pracowników na budowę do W. ubezpieczony pozostawał w dyspozycji kierownika tamtejszej budowy i jeżeli była taka potrzeba woził beton z betoniarni na budowę, a jeżeli nie było takiego zlecenia, w oczekiwaniu na rozwiezienie pracowników po pracy wykonywał czynności porządkowe w obrębie samochodu. Przejazdy do W. były zlecane ubezpieczonemu co trzeci tydzień na okres jednego tygodnia. Sporadycznie, w razie awarii autobusu ubezpieczony przewoził pracowników samochodem matki Ż.(zeznania świadków: Z. W. k.20v-21 – nagranie od minuty 21 do 31, I. W. k.21-21v – nagranie od minuty 32 do 45, zeznania ubezpieczonego k.37 – nagranie od minuty 16 do 26).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczność niesporna).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie H. S. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych z tytułu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w L., a następnie w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S.. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe potwierdziło stanowisko ubezpieczonego, że spełnia on przesłankę 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Odnosząc się w pierwszej kolejności do zatrudnienia ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...) w L. wskazać należy, że trwało ono 6 listopada 1973r. do 15 stycznia 1984r., a zatem 10 lat, 2 miesiące i 9 dni i obejmowało pracę na stanowisku operatora koparki markiS., a doraźnie kierowcy samochodu ciężarowego marki S. o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Praca ta wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Do wniosku takiego prowadzi analiza spójnych zeznań świadków J. O. i E. K. – współpracowników ubezpieczonego z okresu pracy w tym przedsiębiorstwie, dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych ubezpieczonego z czasu zatrudnienia w w/w firmie, a także zeznań samego ubezpieczonego. Prace tego rodzaju zaliczone są do pracy w warunkach szczególnych o czym stanowi wykaz A dział V poz.3 i dział VIII poz.2 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Wskazany okres pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 10 lat, 2 miesiące i 9 dni uzupełnić należy okresem zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S.. Z przedstawionych wyżej ustaleń wynika, że ubezpieczony był zatrudniony w tym przedsiębiorstwie ogólnie od 16 stycznia 1984r. do 30 czerwca 1992r., z czego w okresie od 16 stycznia 1984r. do 31 marca 1986r. - a zatem przez 2 lata, 2 miesiące i 15 dni - na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego marki S., a następnie w okresie od 1 lutego 1989r. do 4 marca 1990r. - a zatem przez 1 rok, 1 miesiąc i 4 dni na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego marki Starbet i Jelczbet o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Praca ubezpieczonego na tym stanowisku, łącznie przez okres 3 lat, 3 miesięcy i 19 dni polegała na przewożeniu betonu na miejsca budów realizowanych przez pracodawcę. Nie ulega wątpliwości, że praca w tym charakterze jest zaliczana do pracy w warunkach szczególnych o czym stanowi wykaz A dział VIII poz.2 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Wreszcie do stażu pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach należy zaliczyć okres zatrudnienia w w/w przedsiębiorstwie od 1 września 1986r. do 31 stycznia 1989r. - a zatem przez 2 lata i 5 miesięcy, kiedy pracodawca powierzył ubezpieczonemu pracę w charakterze kierowcy przy dowożeniu innych pracowników na miejsca budowy oraz rozwożeniu ich po pracy do miejsca zamieszkania. Z zeznań świadków, którzy pracowali z ubezpieczonym w tym przedsiębiorstwie i z racji wykonywanych wtedy czynności mają wiedzę o charakterze jego pracy ,tj. Z. W. i I. W. wynika, że ubezpieczony przewoził pracowników autobusami, w których liczba miejsc wynosiła powyżej 30, przy czym czas między przywiezieniem pracowników a ich odwiezieniem spędzał na wykonywaniu przewozów materiałów na budowy w/w samochodem ciężarowym, ewentualnie - co mogło mieć miejsce w czasie - gdy przypadał tydzień dojazdów do W., na wykonywanie czynności porządkowych w obrębie autobusu. W ocenie Sądu wskazany okres pracy należy zaliczyć do okresu pracy w szczególnych warunkach z uwagi na to, że praca ta również wyczerpywała definicję pracy, o której mowa w wykazie A dział VIII poz.2 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Ustalenia tego nie podważają okoliczności wynikające z zeznań świadków i ubezpieczonego, że sporadycznie - w czasie awarii autobusu – ubezpieczony dowoził pracowników samochodem dostawczym marki Ż., a także że niekiedy w przerwie między przejazdami zajmował się myciem lub porządkowaniem autobusu. W tym czasie ubezpieczony zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy nie przestawał być kierowcą autobusu, a pracodawca nie kierował go do innego rodzaju pracy niezaliczanej do pracy w szczególnych warunkach. Ponadto wymienione czynności mieszczą się w zakresie obowiązków kierowcy określonego środka transportu i z pewnością okoliczność tę uwzględnił racjonalny ustawodawca tworząc katalog prac wykonywanych w szczególnych warunkach.

Reasumując powyższe okresy pracy uznać należało, że ubezpieczony spełnia przesłankę 15 lat pracy w szczególnych warunkach z tytułu zatrudnienia w firmie (...) w L. i w (...) w S.. Oczywiście z okresu pracy w szczególnych warunkach Sąd wyłączył okres pracy w (...) w S. od 1 kwietnia 1986r. do 31 sierpnia 1986r., kiedy pracodawca powierzył ubezpieczonemu pracę na stanowisku kierowcy samochodu marki Żuk oraz okres od 5 marca 1990r. do 30 czerwca 1992r., kiedy pracodawca powierzył mu pracę dozorcy na budowie (vide: wcześniejsze ustalenia faktyczne).

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że H. S. przysługuje prawo do emerytury od(...). ,tj. od miesiąca, kiedy ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o emeryturę.