Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 sierpnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

po rozpoznaniu 30 sierpnia 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania B. W. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) z siedzibą w K.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania B. W. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) z siedzibą w K. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 18 kwietnia 2016 r. Nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od B. W. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) z siedzibą w K. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 1440 zł (jeden tysiąc czterysta czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka

Sygn. akt XVII AmE 73/16

UZASADNIENIE

Decyzją z 18 kwietnia 2016r. nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej także: Prezes URE) orzekł, że B. W. (2) prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) z siedzibą w K. (dalej także: Przedsiębiorca, Powód) prowadził sprzedaż paliw ciekłych w stacji paliw zlokalizowanej pod adresem: ul. (...), (...)-(...) S., tj. niezgodnie z przedmiotem i zakresem działalności określonej w pkt 1 oraz warunkiem nr 2.4.1. zawartym w koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 4 kwietnia 2011r. nr (...)? (...), zmienionej decyzją z 3 czerwca 2014r. nr. (...) i za to działanie wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości 2.000 zł.

Powód - B. W. (2) prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) z siedzibą w K. złożył odwołanie od powyższej decyzji, zaskarżając ją w całości i zarzucając:

1. Naruszenie art. 56 ust.1 pkt 12 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1059 z późn.zm – dalej: Pe) poprzez jego zastosowanie i wydanie decyzji mimo braku spełnienia ustawowych przesłanek;

2. Naruszenie art. 107§ 1 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie i nieopatrzenie decyzji podpisem osoby upoważnionej do jej wydania;

3. Wydanie decyzji przez organ, który nie istnieje w polskim systemie prawnym, a mianowicie przez „Prezesa Urzędu Regulacji Energi”.

Stawiając powyższe zarzuty powód wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz umorzenie postępowania, ewentualnie o zmianę decyzji poprzez zmniejszenie nałożonej kary pieniężnej.

W odpowiedzi na odwołanie Pozwany - Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Przedsiębiorcy B. W. (2) została udzielona koncesja na obrót paliwami ciekłymi decyzją Prezesa URE z 4 kwietnia 2011 r., nr (...), której termin ważności został ustalony od 5 kwietnia 2011 roku do 21 grudnia 2030. (k.8-12 akt adm.).

Punkt 1 tej koncesji precyzował, że przedmiotem działalności objętej koncesją jest działalność gospodarcza w zakresie obrotu benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze, olejami napędowymi oraz olejami opałowymi przy wykorzystaniu stacji paliw i stacji auto gazu zlokalizowanych w P. przy ul (...) lub przy wykorzystaniu następujących środków transportu przeznaczonych do transportu paliw:

- samochodu u ciężarowego marki M. o nr rej. (...)

- przyczepy ciężarowej marki W. o nr rej. (...) i nr identyfikacyjnym (...).

Natomiast zgodnie z punktem 2.4.1. zawartym w koncesji przedsiębiorca był obowiązany zawiadomić Prezesa URE o istotnych zmianach dotyczących wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją (w tym w szczególności nazwy, siedziby, numeru w rejestrze przedsiębiorców, numeru identyfikacji podatkowej, rozszerzenia bądź ograniczenia zakresu tej działalności) nie później niż 14 dni od dnia ich powstania.

Urząd Celny(...)w Ł. Oddział Celny w S., w toku kontroli przeprowadzonej 26 listopada 2013r. na stacji paliw w S. przy ul. (...) ustalił, że sprzedaż paliw na kontrolowanej stacji prowadzi przedsiębiorca B. W. (2), natomiast kontrolowana stacja paliw nie jest ujęta w posiadanej przez niego koncesji (k.6v akt adm).

B. W. (2) 12 marca 2014r złożył wniosek o zmianę przedmiotu i zakresu prowadzonej działalności objętej koncesją, poprzez wykreślenie z przedmiotu i zakresu udzielonej koncesji: stacji paliw i stacji autogazu położonych w P. przy ul (...) z powodu utraty tytułu prawnego oraz samochodu M. M. nr rej (...) z powodu jego zbycia.

Prezes URE uwzględnił wniosek przedsiębiorcy i decyzją z 3 czerwca 2014r nr (...), dokonał zmiany koncesji, w ten sposób, że jako przedmiot działalności określił obrót paliwami ciekłymi: benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze, olejami napędowymi, olejami opałowymi, przy wykorzystaniu środka transportu przeznaczonego do transportu paliw tj przyczepy ciężarowej marki W. o nr rej. (...) (koncesja k. 8 akt adm)

W związku z ujawnieniem w toku kontroli Urzędu Celnego, że przedsiębiorca prowadził działalność polegającą na sprzedaży paliw, bez wcześniejszego uzyskania stosownej zmiany koncesji, Prezes URE 29 stycznia 2016 r. wystosował do Przedsiębiorcy pismo, w którym poinformował o wszczęciu postępowania o nałożenie kary pieniężnej i wezwał go do przedstawienia wszelkich informacji i wyjaśnień związanych z tą sprawą w terminie 14 dni od otrzymania tego zawiadomienia. Bezpośrednią przesłanką do wszczęcia postępowania był brak dochowania przez Przedsiębiorcę obowiązku informacyjnego w zakresie rozszerzenia działalności koncesjonowanej polegającej na sprzedaży paliw płynnych przy wykorzystaniu stacji paliw zlokalizowanej przy ul. (...),(...)-(...) S., która to działalność nie była przedmiotem udzielonej koncesji.

Przedsiębiorca 17 lutego 2016 r. przedstawił wyjaśnienia, w których przyznał się do zarzuconego mu czynu i wyjaśnił, że brak złożenia Prezesowi URE wniosku o zmianę koncesji na obrót paliwami ciekłymi spowodowany był niespełnianiem, dzierżawionej przez przedsiębiorcę stacji paliw, warunków określonych przez przepisy prawa. Jednocześnie poinformował, iż z początkiem 2016 roku dzierżawiona stacja ulegnie modernizacji zgodnie z obowiązującymi przepisami, co pozwoli powodowi uzyskać zmianę koncesji w połowie 2016 roku. (k.14 akt adm.)

Przychód przedsiębiorcy uzyskany w 2015 r. z tytułu obrotu paliwami ciekłymi wyniósł (...) zł (rozliczenie przychodu osiągniętego w roku 2015 z tytułu udzielonej koncesji, k.20 akt adm).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zaskarżona decyzja odpowiada prawu, a podnoszone przez powoda w odwołaniu zarzuty nie mogą skutkować jej uchyleniem bądź zmianą.

Stosownie do treści art. 56 ust. 1 pkt 12 Pe karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Należy przy tym zaznaczyć, że naruszenie któregokolwiek z obowiązków mających swe źródło w koncesji jest wystarczającą przesłanką do zastosowania przepisów art. 56 ust. 1 pkt 12 Pe i wymierzenia na tej podstawie kary pieniężnej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.

Zdaniem Sądu, brzmienie przytoczonego wyżej przepisu przesądza o obligatoryjnym charakterze kary za naruszenie określonych w koncesji warunków wykonywania działalności gospodarczej, pod jakimi koncesja została wydana, przewidując bezwzględny obowiązek ukarania danego przedsiębiorcy, w razie stwierdzenia okoliczności podlegających karze. Przepis art. 56 ust. 1 pkt 12 Pe stanowi więc samodzielną podstawę do wymierzenia kary przedsiębiorcy za niedochowanie obowiązków udzielonej koncesji i nie wymaga wykazania zawinionego działania lub zaniechania przedsiębiorcy.

W myśl koncesji udzielonej powodowi na obrót paliwami ciekłymi, przedmiotu działalności objętej koncesją nie stanowiła działalność gospodarcza w zakresie obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu stacji paliw w S. przy ul. (...).

Zgodnie natomiast z warunkiem 2.4.1. koncesji na obrót paliwami ciekłymi, powód był obowiązany zawiadomić Prezesa URE o istotnych zmianach dotyczących wykonywanej działalności objętej koncesją (w tym w szczególności nazwy, siedziby, numeru w rejestrze przedsiębiorców, numeru identyfikacji podatkowej, rozszerzenia bądź ograniczenia zakresu tej działalności) nie później niż 14 dni od dnia ich powstania.

Skoro więc powód rozpoczął wykonywanie działalności koncesjonowanej w innym zakresie niż określony w koncesji bez uzyskania zmiany koncesji i bez zawiadomienia o tym organu regulacyjnego, to niewątpliwie naruszył powołany warunek koncesji. Jego obowiązkiem wynikającym z koncesji było bowiem nie tylko zawiadomienie organu o planowanej zmianie zakresu działalności ale i powstrzymanie się z jej wykonywaniem w nowej lokalizacji do czasu uzyskania koncesji uwzgledniającej nową lokalizację stacji paliw. Zdaniem Sądu wszelkie ograniczenia lub rozszerzenia przedmiotu i zakresu koncesji, wszelkie działania wychodzące poza granice uprawnień przyznanych koncesjonariuszowi stanowią naruszenie zasad tej koncesji. Skoro bowiem koncesja wyznacza ramy działalności koncesjonowanej jaką koncesjonariusz może podjąć, każde działanie podlegające koncesjonowaniu, a nie mieszczące się w ramach uprawnień wynikających z koncesji, należy ocenić jako sprzeczne z warunkami koncesji. Toteż prowadzenie sprzedaży paliw na stacji paliw nie ujętej w koncesji narusza warunki, pod jakimi koncesjonariusz otrzymuje koncesję.

Warto odnotować, że wydanie koncesji lub jej zmiana poprzedzona jest bowiem analizą dokonywaną przez organ regulacyjny, czy przedsiębiorca spełnia warunki określone prawem, aby prowadzić działalność koncesjonowaną w danym zakresie. Dopiero pozytywna ocena tych warunków pozwala na wydanie władczego rozstrzygnięcia w postaci udzielenia koncesji, której posiadanie jest niezbędne do podjęcia działalności koncesjonowanej. Organ wydaje więc koncesję pod warunkiem zapewnienia gwarancji prowadzenia jej w kształcie określonym w koncesji. Stąd też każde rozszerzenie bądź ograniczenie wykonywanej działalności koncesjonowanej musi zostać poddane takiej samej ocenie i dlatego wymaga zawiadomienia Prezesa URE, co zostało także zastrzeżone w pkt 2.4.1. koncesji udzielonej powodowi.

W niniejszej sprawie bezsporne jest, iż powód prowadził działalność gospodarczą przy wykorzystaniu stacji paliw w miejscowości S. przy ul. (...), która nie była wymieniona w udzielonej powodowi koncesji i nie zgłosił on również Prezesowi URE rozszerzenia zakresu prowadzonej działalności. Co istotne, powód świadomie zaniechał dopełnienia obowiązku zawiadomienia organu koncesyjnego, co przyznał w piśmie skierowanym do Prezesa URE z 13 lutego 2016r., wyjaśniając, że brak złożenia wniosku o zmianę koncesji spowodowany był faktem niespełniania przez dzierżawioną stację paliw w S. warunków określonych przepisami prawa.

W tych okolicznościach słuszny był zarzut postawiony powodowi przez Prezesa URE naruszenia warunku koncesji i tym samym istniała podstawa do nałożenia na przedsiębiorcę kary w oparciu o przepis art. 56 ust.1 pkt 12 Pe.

Zdaniem Sądu Prezes URE również prawidłowo rozważył wszystkie przesłanki rzutujące na wymiar kary tj. stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, dotychczasowe zachowanie powoda oraz jego możliwości finansowe (art. 56 ust. 6 Pe). Ponadto kara maksymalna w niniejszej sprawie mogła być wymierzona w wysokości 15% przychodu powoda, a została wymierzona na poziomie (...) % tego przychodu za rok 2015. Zdaniem Sądu orzeczona kara w wysokości 2.000 zł jest w istocie symboliczna. Niższa kara nie spełniłaby swojej roli, gdyż nie stanowiłaby odczuwalnej dolegliwości dla ukaranego podmiotu, ani nie stanowiła przestrogi przed naruszeniami warunków koncesji w przyszłości, zarówno dla ukaranego powoda jak i innych przedsiębiorców. Zachwiane byłyby więc funkcje represyjna i prewencyjna, jakie kary administracyjne mają realizować.

Prezes URE ustalając wysokość kary uwzględnił fakt, że przedsiębiorca nie był dotychczas karany za naruszenie warunków udzielonej koncesji. Jednakże pozwany prawidłowo nie odstąpił od wymierzenia kary w oparciu o przepis art. 56 ust. 6a Pe, gdyż do czasu wydania zaskarżonej decyzji powód nie zaprzestał naruszania prawa, natomiast stopień szkodliwości czynu był znaczny.

Odnośnie zarzutu naruszenia art.107 §1 k.p.a. wskazać należy, że zaskarżona decyzja odpowiada warunkom wskazanym w tym przepisie. Zaskarżona decyzja zawiera oznaczenie organu administracji publicznej, datę wydania, oznaczenie stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie o warunkach wniesienia odwołania oraz podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego pracownika organu upoważnionego do wydania decyzji.

Powód podnosił, iż złożony pod decyzją podpis odręczny Pani I. D. Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu Regulacji Energetyki z siedzibą w P. nie jest czytelny i uniemożliwia dokonanie identyfikacji osoby składającej podpis, wobec czego decyzja nie odpowiada warunkowi art. 107§ 1 pkt.8 k.p.a. Z taką argumentacją powoda nie sposób się zgodzić. gdyż prawne i praktyczne znaczenie podpisu polega na tym, że pozwala on na identyfikację osoby biorącej udział w wydaniu decyzji. Identyfikacji osoby podpisującej decyzję służy obok podpisu również wskazanie imienia, nazwiska oraz stanowiska służbowego. Podpis pod decyzją musi być zatem własnoręczny, lecz nie musi być czytelny. Pod zaskarżoną decyzją widnieje odręczny, nieczytelny podpis opatrzony pieczęcią z imieniem i nazwiskiem oraz nazwą stanowiska osoby wydającej decyzję z upoważnienia Prezesa URE. Wskazany podpis spełnia zdaniem Sądu warunki określone w art. 107§ 1 pkt.8 k.p.a. Jak ustalił Sąd w toku postępowania sądowego, Pani I. G. w dniu wydania zaskarżonej decyzji posiadała upoważnienie Prezesa URE do wydawania w jego imieniu decyzji administracyjnych w zakresie nalężącym do zadań Zachodniego Oddziału Terenowego Urzędu Regulacji Energetyki.

Także wbrew twierdzeniom powoda zaskarżona decyzja nie została wydana przez „Prezesa Urzędu Regulacji Energi” a przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, co wyraźne wskazano w decyzji.

Z tych względów, w oparciu o przepis art. 47953 §2 k.p.c. orzeczono jak w pkt. 1 wyroku.

O kosztach procesu orzeczono w pkt. 2 na zasadzie art. 98 k.p.c. zasądzając na rzecz pozwanego wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 1440 zł, ustalone na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804).

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka