Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2018r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 września 2018r. w S.

odwołania J. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 30 kwietnia 2018 r. Nr (...)

w sprawie J. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 457/18 UZASADNIENIE

Decyzją z 30 kwietnia 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił J. R. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 25-letni okres ubezpieczenia. Organ rentowy podniósł, że wykazany przez J. R. okres ubezpieczenia wynosi 20 lat, 10 miesięcy i 2 dni, z czego 20 lat, 1 miesiąc i 28 dni stanowią okresy składkowe, a 8 miesięcy i 4 dni okresy nieskładkowe. Organ wskazał również, że do okresu ubezpieczenia nie zaliczył okresu pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców od 3 maja 1972r. do 4 marca 1974r., gdyż w tym okresie ubezpieczony nie miał ukończonego 16. roku życia, a także okresu od 5 marca 1974r. do 1 sierpnia 1976r., gdyż ze złożonego przez ubezpieczonego oświadczenia wynika, że pracował w gospodarstwie po 6-8 godzin dziennie, a to w ocenie organu nie było możliwe, gdyż w tym czasie ubezpieczony uczył się w szkole ponadpodstawowej, co wykluczało możliwość pracy w gospodarstwie w takim wymiarze, jaki wskazał ubezpieczony (decyzja z 30 kwietnia 2018r. k.22 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył J. R. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że do okresu ubezpieczenia zaliczyć należy okres jego pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 3 maja 1972r. do 1 sierpnia 1976r. Organ rentowy okresu tego nie uwzględnił, tymczasem w dniu 3 maja 1972r. zmarł ojciec ubezpieczonego i od tego czasu w gospodarstwie pozostała matka ubezpieczonego i ubezpieczony. Jego starszy brat E. pracował już zawodowo. W tej sytuacji obowiązek pracy w gospodarstwie rolnym spadł głównie na ubezpieczonego, który początkowo uczył się w szkole podstawowej, a następnie w szkole zawodowej, a po zajęciach w szkole stale – codziennie pracował w gospodarstwie rolnym wykonując tzw. obrządek zwierząt oraz prace polowe odpowiednie dla danej pory roku. W tych okolicznościach zaliczenie okresy pracy w gospodarstwie rolnym do okresu wymaganego do nabycia emerytury jest w pełni uzasadnione (odwołanie wraz z załącznikami k.2-7 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.9 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony J. R. w dniu 5 marca 2018r. ukończył 60-ty rok życia. W dniu 26 marca 2018r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 26 marca 2018r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił okres ubezpieczenia w wymiarze 20 lat, 10 miesięcy i 2 dni, z czego 20 lat, 1 miesiąc i 28 dni stanowią okresy składkowe, a 8 miesięcy i 4 dni okresy nieskładkowe. Nadto organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił okres pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat, 2 miesiące i 4 dni. Organ rentowy podniósł, że do okresu ubezpieczenia nie zaliczył okresu pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców od 3 maja 1972r. do 4 marca 1974r., gdyż w tym okresie ubezpieczony nie miał ukończonych 16 lat życia, a także okresu od 5 marca 1974r. do 1 sierpnia 1976r., gdyż ze złożonego przez ubezpieczonego oświadczenia wynika, że pracował w gospodarstwie po 6-8 godzin dziennie, a to w ocenie organu nie było możliwe, gdyż w tym czasie ubezpieczony uczył się w szkole ponadpodstawowej, co wykluczało możliwość pracy w gospodarstwie w wymiarze godzin podanym przez ubezpieczonego (decyzja z 30 kwietnia 2018r. k.22 akt emerytalnych).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą okresu ubezpieczenia w wymiarze co najmniej 25 lat, decyzją z 30 kwietnia 2018r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 30 kwietnia 2018r. k.22 akt emerytalnych).

Ubezpieczony J. R. urodził się w dniu (...) w miejscowości S., gmina L., powiat W.. Rodzice ubezpieczonego A. i I. małż. R. byli posiadaczami, a następnie na mocy ustawy uwłaszczeniowej ,tj. ustawy z 26 października 1971r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych stali się właścicielami gospodarstwa rolnego położonego na terenie miejscowości S. o powierzchni 6,22 ha (zaświadczenie Starostwa Powiatowego w W. z 12 lutego 2018r. k.5 akt emerytalnych). Ubezpieczony od urodzenia mieszkał z rodzicami na terenie powyższego gospodarstwa (zaświadczenie o zameldowaniu z 25 marca 2014r. k.7 akt sprawy). Ubezpieczony miał dwóch braci, jeden był o 2 lata starszy od ubezpieczonego, a drugi o 7 lat starszy od ubezpieczonego. W dniu 3 maja 1972r., a zatem gdy ubezpieczony miał 14 lat, zmarł jego ojciec A. R. (odpis skrócony aktu zgonu A. R. k.6 akt sprawy). W chwili śmierci ojca ubezpieczony uczył się w szkole podstawowej. Po ukończeniu szkoły podstawowej w 1973r., ubezpieczony kontynuował naukę w (...) Szkole Zawodowej w W., gdzie uczył się zawodu mechanika - kierowcy pojazdów samochodowych. Szkołę tę ukończył w dniu 15 czerwca 1976r. (świadectwo ukończenia (...) Szkoły Zawodowej z 15 czerwca 1976r. k.4 akt sprawy). Od ukończenia 16. roku życia ,tj. od 5 marca 1974r. do 1 sierpnia 1976r. (2 lata, 4 miesiące i 28 dni), czyli do chwili rozpoczęcia pierwszej po szkole pracy zawodowej w Przedsiębiorstwie (...) - (...) w B., co nastąpiło w dniu 2 sierpnia 1976r., ubezpieczony stale – codziennie pracował w gospodarstwie rolnym rodziców. Na posiadanych gruntach prowadzona była uprawa roślinna. Ponadto w gospodarstwie hodowano zwierzęta – krowy (3-4 sztuki), trzodę chlewną, drób. W chwili, gdy ubezpieczony ukończył 16. rok życia jego o dwa lata starszy brat uczył się w szkole rolniczej w P., położonym 3 km od domu rodzinnego i nadal mieszkał w domu rodzinnym. Najstarszy brat ubezpieczonego pracował zawodowo jako elektryk i również mieszkał w domu rodzinnym. Ucząc się w szkole zawodowej w W. (9 km od rodzinnej wsi ubezpieczonego), ubezpieczony codziennie rano dojeżdżał do szkoły i wracał z niej autobusem. W domu ubezpieczony był około godziny 14. Ubezpieczony wykonywał wszystkie niezbędne prace w gospodarstwie. Codziennie rano, przed wyjazdem do szkoły ubezpieczony karmił krowy, również po południami pracował przy obrządku zwierząt, a także wykonywał wszystkie prace polowe ,tj. pracował przy orce, zasiewach, żniwach, wykopkach, sianokosach (zeznania ubezpieczonego k.15-15v akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. R. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r., poz.748 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony, na dzień 1 stycznia 1999r. spełnia przesłankę wymaganego okresu ubezpieczenia w wymiarze co najmniej 25 lat. Poza sporem pozostawało, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat. Ubezpieczony podnosił, że do okresu ubezpieczenia wymaganego do nabycia emerytury należy zaliczyć okres jego pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 3 maja 1972r. ,tj. od dnia śmierci ojca ubezpieczonego do 1 sierpnia 1976r. ,tj. do chwili podjęcia przez niego pierwszej pracy zawodowej. Analizując okoliczności sprawy Sąd doszedł do przekonania, że zasadniczo rację ma ubezpieczony wskazując na zasadność zaliczenia do okresu ubezpieczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, z tą jednak uwagą, że zgodnie z art.10 ust.1 pkt 2 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych do okresu wymaganego do nabycia emerytury zaliczone mogą być przypadające przed dniem 1 lipca 1977r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia oraz przypadające przed dniem 1 stycznia 1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia. Ubezpieczony 16. rok życia osiągnął w dniu 5 marca 1974r., co oznacza, że do okresu ubezpieczenia wymaganego do nabycia emerytury może być zaliczony jedynie okres od 5 marca 1974r. do 1 sierpnia 1976r., a zatem okres w wymiarze 2 lata, 4 miesiące i 28 dni. Okres ten, po dodaniu go do okresu wykazanego i uznanego przez organ rentowy w wymiarze 20 lat, 10 miesięcy i 2 dni, wynosi 23 lata i 3 miesiące zamiast wymaganych 25 lat. Dodatkowo wskazać należy, że okres od 5 marca 1974r. (data ukończenia przez ubezpieczonego 16. roku życia) do 31 grudnia 1998r. wynosi 24 lata, 9 miesięcy i 26 dni, a zatem nawet gdyby ubezpieczony na przestrzeni w/w okresu nie miał żadnych przerw w zatrudnieniu (vide: karta przebiegu zatrudnienia k.21 akt emerytalnych), na dzień 1 stycznia 1999r. nie wykazałby 25-letniego okresu ubezpieczenia.

Mając to na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 kpc odwołanie ubezpieczonego oddalił.