Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Anita Jarząbek - Bocian

protokolant p.o. protokolant sądowy Eryk Nersisyan

przy udziale prokuratora Teresy Pakieły

po rozpoznaniu dnia 25 lipca 2018 r.

sprawy S. D. syna V. i I., ur. (...) w S. na Ukrainie

oskarżonego o przestępstwo z art. 288 § 1 k.k.

na skutek apelacji i zażalenia wniesionych przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

z dnia 13 czerwca 2017 r. sygn. akt III K 955/16

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że;

- uchyla rozstrzygnięcie z punktu II oparte o przepis art. 46 § 1 k.k.;

- przyznane w punkcie IV na rzecz obrońcy oskarżonego wynagrodzenie określa na kwotę 723,24 zł, które obejmuje podatek VAT;

2.  w pozostałym zakresie tenże wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zasądza od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie na rzecz adw. P. K. kwotę 619,92 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę oskarżonego z urzędu w instancji odwoławczej, w tym podatek VAT;

4.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt VI Ka 1465/17

UZASADNIENIE

S. D. został oskarżony o to, że w dniu 1 sierpnia 2016 roku w W. przy ulicy (...) dokonał uszkodzenia samochodu marki R. (...)
o nr rejestracyjnym (...), użytkowanego przez R. T., poprzez zarysowania lakieru na tylnym lewym błotniku, fragmencie tylnych lewych drzwi oraz zbiciu szklaną butelką lewej części tylnej szyby, powodując straty w kwocie 5 742,13 zł na szkodę firmy (...), tj. o czyn z art. 288 § 1 k.k. Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie z dnia 13 czerwca 2017 roku, sygn. akt III K 955/16, został on skazany za ten czyn i wymierzono mu karę 5 miesięcy ograniczenia wolności zobowiązując go do wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin miesięcznie. Ponadto oskarżony został zobowiązany do naprawy całości szkody.

Od powyższego wyroku apelację wniósł obrońca oskarżonego. Wyrokowi zarzucił wydania orzeczenia skazującego, pomimo, iż wniosek o ściganie został złożony przez podmiot do tego nieuprawniony, a zatem naruszenie art. 17 § 1 k.k. Nadto postawił zarzut błędnego określenia obowiązku naprawy szkody i wysokości kwoty, jaką oskarżony został zobowiązany zapłacić. Konkludując apelujący wniósł o uchylenie wyroku w całości i umorzenie postępowania.

Dodatkowo w sprawie obrońca oskarżonego złożył zażalenie na postanowienie zawarte w zaskarżonym wyroku w zakresie przyznanego mu - za pomoc prawną udzieloną
z urzędu oskarżonemu w postępowaniu przed Sądem Rejonowym - wynagrodzenia, które błędnie ustalone zostało na kwotę 504 zł, a powinno wynosić 588 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy oskarżonego częściowo zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił uprawnienie R. T. do złożenia wniosku o ściganie za przedmiotowe przestępstwo. Świadek R. T. oświadczył - w trakcie postępowania przygotowawczego - iż z racji wykonywanego zawodu jest użytkownikiem uszkodzonego samochodu – dysponował jego dowodem rejestracyjnym, podczas przesłuchania podał również, iż dokumentacja dotycząca samochodu i szkody jest w posiadaniu jego pracodawcy (k. 28-50). Okoliczności te potwierdził przed Sądem Rejonowym. Ponadto na etapie postępowania odwoławczego uzupełniono postępowanie dowodowe, w ramach, którego na podstawie pisma (...) S.A. z dnia 24 lipca 2018 roku potwierdzone zostało, że R. T. – w dacie rozpoznawanego zdarzenia - był użytkownikiem samochodu marki R. (...) o nr rejestracyjnym (...) tj. samochodu służbowego wydanego mu w użytkowanie przez pracodawcę (...) Spółka z o.o. (dowód: umowa z dnia 2 grudnia 2015 roku, k. 304-308, k.312).

W miejscu należy również podkreślić, iż zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego
z dnia 9 grudnia 2003 r. osobą uprawnioną do złożenia wniosku o ściganie, o którym mowa
w art. 288 § 4 k.p.k., jest nie tylko właściciel rzeczy, lecz także każda inna osoba, której przysługuje inne prawo rzeczowe lub prawo obligacyjne do rzeczy. Stanowisko to potwierdzone jest również w piśmiennictwie – wskazuje się, bowiem iż przepis art. 288 § 1 k.k. chroni także posiadanie, będące atrybutem własności, które może być faktycznie przekazywane innemu podmiotowi, np. użytkownikowi, dzierżawcy, najemcy czy prawnemu posiadaczowi rzeczy (Filar M. (red.), Kodeks Karny. Komentarz., wydanie V, Wolter Kluwer, 2016). Mając powyższe na uwadze, wbrew stanowisku obrońcy oskarżonego należy stwierdzić, iż wniosek o ściganie w niniejszej sprawie został złożony przez osobę do tego uprawnioną zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 12. § 1 k.p.k., zatem Sąd Rejonowy słusznie rozpoznał sprawę w tym zakresie. Zatem zarzut postawiony w tym zakresie przez obronę nie zasługiwał na uwzględnienie.

W odniesieniu zaś do drugiego z zarzutów tj. nałożonego w wyroku Sądu I instancji obowiązku naprawy szkody na podstawie art. 46 § 1 k.k., zgodnie, z którym w razie skazania sąd może orzec, stosując przepisy prawa cywilnego, obowiązek naprawienia, w całości albo w części, wyrządzonej przestępstwem szkody, stwierdzić należy, iż rozstrzygnięcie to podlegało uchyleniu na korzyść oskarżonego, a tym samym, że apelacji w tym zakresie nie można było odmówić słuszności.

W pierwszej kolejności podnieść należy, iż zgodnie ze stanowiskiem obrońcy oskarżonego w materiale dowodowym zgromadzonym przez Sąd I instancji poza orientacyjnym oświadczeniem pokrzywdzonego, nie było dowodów potwierdzających wysokość faktycznie powstałej szkody. Jednakże wbrew żądaniu apelującego brak ten nie stanowił podstaw do uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Przypomnieć należy, że zgodnie z dyspozycją art. 437 § 2 k.p.k. sąd odwoławczy zmienia zaskarżone orzeczenie, orzekając odmiennie, co do istoty, lub uchyla je i umarza postępowanie; w innych wypadkach uchyla orzeczenie i przekazuje sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 439 § 1, art. 454 lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości . Skoro zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami w sprawie nie zachodził przypadek z art. 439 § 1 kpk, to uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania było niepotrzebne,
a wskazane braki dowodowe mogły, a nawet powinny były być uzupełnione na etapie odwoławczym (w sprawie, z tego powodu, nie zachodziła, bowiem konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości). Tak, zatem Sąd Okręgowy uzupełnił powstępowanie dowodowe, uzyskując akta szkody w przedmiotowej sprawie (k. 259-272, k.312) na podstawie, których ujawniono, iż szkoda została naprawiona
w ramach ubezpieczenia OC, a końcowa kalkulacja naprawy wyliczona na kwotę 5 742,13 zł (bez podatku VAT). Podkreślić przy tym należy, iż zgodnie z praktyką procesową i linią orzeczniczą, orzekając w przedmiocie środka kompensacyjnego określonego w art. 46 § 1 k.k., sąd winien precyzyjnie ustalić wysokość szkody (wyrok Sądu Apelacyjnego
w Szczecinie z dnia 27 lipca 2017 r., sygn. akt II AKa 108/17). Powyższe okoliczności tracą jednak na doniosłości w świetle wspomnianej, dokonanej już naprawy szkody. Utrwalony jest, bowiem pogląd, iż obowiązek naprawienia szkody przez oskarżonego dotyczy tylko szkody, której nie naprawiono i sąd - orzekając na podstawie art. 46 § 1 k.k. - musi mieć na względzie rozmiar już naprawionej szkody (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25 maja 2017 r. sygn. akt II AKa 72/17 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 31 października 2017 r. sygn. akt II AKa 205/17). W tym wypadku, skoro szkoda została naprawiona i już nie istniała, a zatem należało nałożony obowiązek uchylić, co oczywiście nie uniemożliwia dochodzenia tego roszczenia przez ubezpieczyciela od podsądnego na drodze cywilnej.

Na uwzględnienie zasługiwało także zażalenie wniesione przez obrońcę oskarżonego. Na podstawie analizy akt sprawy stwierdzić trzeba, że obrońca oskarżonego obecny był na rozprawach głównych, jakie odbyły się w Sądzie Rejonowym, w dniach: 3 stycznia, 10 kwietnia i 13 czerwca 2017 roku, za co przysługiwała mu kwota 588 złotych (420 złotych za pierwszą rozprawę i 84 złote za dwie kolejne) co wraz z kwotą na poczet podatku VAT, daje łącznie wynagrodzenie w wysokości 723, 24 złotych.

Mając, zatem za podstawę wszystkie powyższe uwagi Sąd Odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił rozstrzygnięcie z punktu II oparte o przepis art. 46 § 1 k.k., a przyznane w punkcie IV na rzecz obrońcy oskarżonego wynagrodzenie określił na kwotę 723,24 zł, które obejmuje podatek VAT, w pozostałym zakresie utrzymując wyrok
w mocy.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zmiany bądź uchylenia pozostałych rozstrzygnięć zawartych w zaskarżonym wyroku. Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił kwestię sprawstwa przedmiotowego przestępstwa, brak jest również jakichkolwiek uchybień
w pozostałych ustaleniach.

Na mocy przepisów ogólnych Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego, a także zasądził stosowne wynagrodzenie na rzecz adw. P. K. za obronę oskarżonego z urzędu w instancji odwoławczej.

Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku.