Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: XII Ga 522/18

UZASADNIENIE

Powód T. B. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 510,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 20 marca 2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwana (...) S.A. w W. w odpowiedzi na pozew z dnia 14 lipca 2016 r. domagała się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 6 marca 2018 r., wydanym w sprawie o sygn. akt VI GC 652/16, Sąd Rejonowy w Słupsku oddalił powództwo i zasądził od powoda T. B. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 877 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Nadto Sąd Rejonowy nakazał ściągnąć od powoda T. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku kwotę 56,92 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło na podstawie następującego stanu faktycznego.

W dniu 19 lutego 2016 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki A. o nr rejestracyjnym (...), stanowiący własność T. Ł.. Właściciel uszkodzonego pojazdu, w czasie w którym doszło do powstania szkody posiadał polisę autocasco w (...) SA. w W..

Zgodnie z treścią § 2 pkt 22 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Autocasco szkoda całkowita to strata majątkowa powstała w wyniku zniszczenia lub uszkodzenia pojazdu w takim stopniu, że koszt jego naprawy wyliczony przez (...) S.A. w systemie kalkulacyjnym A. lub E. w wartościach brutto przekracza 70 % wartości rynkowej pojazdu w stanie bezpośrednio przed zdarzeniem wywołującym szkodę, określonej w dniu ustalenia odszkodowania. Dla ustalenia czy szkodę należy zakwalifikować jako całkowitą czy częściową (...) S.A. określa koszty naprawy pojazdu w oparciu o koszty robocizny uwzględniające normy czasowe producenta pojazdu, zawarte w systemie kalkulacyjnym A. lub E., średnią stawkę za roboczogodzinę autoryzowanych zakładów naprawczych danej marki pojazdu z terenu działania jednostki organizacyjnej (...) SA., która zawierała umowę ubezpieczenia oraz koszty oryginalnych części zamiennych pojazdu, bez uwzględniania ich zużycia eksploatacyjnego oraz koszty części i materiałów wynikające z technologii naprawy.

W toku likwidacji (...) SA. w W., na podstawie sporządzonej przez rzeczoznawcę w systemie (...) wyceny określiła wartość rynkową pojazdu brutto przed powstaniem szkody na kwotę 34.500,00 zł, natomiast na podstawie kalkulacji sporządzonej w systemie A., ustaliła koszty naprawy uszkodzonego pojazdu na kwotę 62.741,81 złotych brutto. Szkoda została zakwakfikowana jako całkowita, o czym towarzystwo ubezpieczeń poinformowało T. Ł. pismem z dnia 16.03.2016 r. Wartość pojazdu po szkodzie została ustalona na kwotę 15.300,00 zł na podstawie aukcji internetowej na portalu AUTOonline. (...) SA. w W. decyzją z dnia 16.03.2016 r. przyznała T. Ł. kwotę 19.150,00 zł brutto tytułem odszkodowania.

T. Ł. zlecił rzeczoznawcy samochodowemu inż. T. B. sporządzenie wyceny w systemie (...) w przedmiocie określenia wartości pojazdu przed szkodą oraz różnicy wartości pojazdu przed i po szkodzie metodą stopnia uszkodzenia pojazdu. Ze sporządzonej w dniu 16 kwietnia l 2016 r. wyceny wynika, iż wartość rynkowa brutto pojazdu marki A. o numerze ; rejestracyjnym (...) w stanie sprzed szkody, określona na dzień 15 lutego 3 2016 r. wynosi 34.900,00 złotych brutto, wartość pojazdu uszkodzonego - 9.025 złotych, natomiast różnica wartości pojazdu przed i po szkodzie - 25.900,00 złotych.

W dniu 23 marca 2016 r. T. Ł. zawarł z T. B., umowę, której przedmiotem była cesja wszelkich przysługujących T. Ł. od (...) S.A. w W. wierzytelności za szkodę powstałą w dniu 19 lutego 2016 r. w pojeździe marki A. o numerze rejestracyjnym (...), z wyłączeniem wypłaconej dotychczas kwoty 19.150,00 zł oraz z wyłączeniem kosztów holowania, parkingu lub najmu pojazdu zastępczego.

Wartość samochodu marki A. o nr rej. (...) w stanie nieuszkodzonym na dzień 19 lutego 2016 r. wynosiła 33.600,00 zł. Koszt przywrócenia pojazdu marki A. o nr rej. (...) do stanu sprzed szkody z dnia 19.02.2016 r. w sposób zgodny z treścią umowy dobrowolnego ubezpieczenia autocasco zawartej w dniu 27.10.2015 r. pomiędzy T. Ł. a (...) S.A. w W. wynosił 63.972,85 zł. Realna, rynkowa i rzeczywista wartość pojazdu marki A. o nr rej. (...) w stanie uszkodzonym wynosiła 15.350,00 zł.

W uzasadnieniu swojego stanowiska Sąd Rejonowy podał, że poza sporem w niniejszej sprawie pozostawało, że w dniu 19 lutego 2016 r. miało miejsce zdarzenie, w wyniku którego pojazd marki A. o nr rej. (...) uległ uszkodzeniu. Pozwana nie kwestionowała również istnienia swej odpowiedzialności odszkodowawczej wobec powoda, przyznając że w dacie zdarzenia łączyła ją z właścicielem uszkodzonego auta umowa ubezpieczenia autocasco, której treść regulowały ogólne warunki ubezpieczenia (owu). Powód nie kwestionował przyjętego przez pozwaną sposobu rozliczenia szkody jako całkowitej. Pozwana nie kwestionowała także skuteczności przelewu wierzytelności przysługującej poszkodowanemu z tytułu przedmiotowej szkody, dokonanego przez właściciela uszkodzonego pojazdu na rzecz powoda na podstawie umowy cesji praw z dnia 23 marca 2016 r.

Spór pomiędzy stronami sprowadzał się natomiast do oceny wysokości należnego powodowi odszkodowania. Strona powodowa stała bowiem na stanowisku, że wypłacone przez pozwanego ubezpieczyciela odszkodowanie było zaniżone, bowiem pozwana w sposób wadliwy ustaliła wartość nieuszkodzonego pojazdu na dzień powstania szkody oraz wartość pozostałości pojazdu.

Ustalając wysokość należnego powódce odszkodowania z tytułu szkody w pojeździe marki A. o nr rej. (...) Sąd Rejonowy oparł się na pisemnej opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacji i szacowania szkód w pojazdach - M. S.. Biegły dokonał oceny kosztów naprawy i ustalił ich wysokości na kwotę 63.972,85 złotych brutto. Przy ustaleniu kosztów przywrócenia pojazdu A. o nr rej. (...) do stanu sprzed szkody z dnia 19.02.2016 r. biegły, stosownie do treści § 2 pkt 22 ogólnych warunków ubezpieczenia, uwzględnił średnią stawkę zakładów autoryzowanych, ceny części oryginalnych, bez uwzględnienia ich zużycia eksploatacyjnego oraz koszty i części materiałów wynikające z technologii naprawy. Nadto biegły ustalił w oparciu o systemy E. wartość pojazdu sprzed szkody na kwotę 33.600 złotych brutto. Wobec powyższego zaistniały przesłanki do przyjęcia, iż szkoda winna być rozliczona jako szkoda całkowita. Wartość pozostałości pojazdu biegły określił na kwotę 15.350 zł, wskazując, iż jest to wartość realna, rynkowa i rzeczywista. Wskazał nadto, że regulamin giełdy A., na który pozwana wystawiła pozostałość pojazdu poszkodowanego, zobowiązuje podmiot który wylicytował pojazd do jego nabycia za wylicytowana kwotę, w przypadku zgłoszenia woli sprzedaży uszkodzonego pojazdu. Wobec powyższego biegły ustalił, iż oferta zakupu wraku pojazdu za kwotę 15.350,00 zł pochodziła od realnego i rzeczywistego nabywcy.

W opinii uzupełniającej, biegły podkreślił, iż wartość pojazdu w stanie uszkodzonym została określona na aukcji A., gdzie był rzeczywisty kupiec, który za kwotę 15.350 zł chciał ten pojazd kupić. Natomiast wyliczenie wartości pozostałości metodą szacowania uszkodzeń w poszczególnych zespołach pojazdu, dostarczoną przez powoda, jest metoda matematyczną, która nie ma odzwierciedlenia w rynku. Natomiast odnosząc się do przedłożonej przez powoda wyceny wartości pojazdu przed szkodą biegły wskazał, że uwzględniała ona wyposażenie dodatkowe w postaci przygotowania do montażu radia, tempomatu, zmieniarki CD, lusterka bocznego składanego elektrycznie, termometru zewnętrznego.

W świetle podniesionych zarzutów do pisemnej opinii oraz ustosunkowania się biegłego do nich w opinii uzupełniającej, w cenie Sądu Rejonowego brak było podstaw do zakwestionowania wniosków biegłego.

Wobec powyższego Sąd Rejonowy uznał, iż przeprowadzony w sprawie dowód z opinii biegłego określający wartości pojazdu sprzed szkody jak i po niej, a także koszty naprawy, stanowił miarodajną podstawę dla określenia wysokości należnego powodowi odszkodowania.

Mając to wszystko na uwadze, Sąd I instancji przyjął, że wysokość szkody wyniosła 18.250,00 złotych brutto. Uwzględniając wysokość wypłaconego na rzecz poszkodowanego odszkodowania w wysokości 19.150,00 złotych powództwo o wypłatę pozostałej części należnego odszkodowania należało uznać za bezpodstawne.

Z uwagi na powyższe, Sąd Rejonowy uznał, że zgłoszone przez powoda roszczenie w kwocie 510,00 złotych tytułem dopłaty do odszkodowania nie zasługuje na uwzględnienie w całości, o czym Sąd orzekł jak w pkt 1 wyroku.

Powód przegrał proces w całości i - zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik (art. 98 § 1 k.p.c.) - zobowiązany jest zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty procesu.

Strona powodowa przegrała sprawę, dlatego też, winna ponieść koszty sądowe - koszty opinii sporządzonej przez biegłego - poniesione tymczasowo przez Skarb Państwa. Mając na uwadze powyższe — na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. — Sąd Rejonowy orzekł jak w pkt 3 sentencji wyroku.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła strona powodowa, zaskarżając go w całości, zarzucając mu:

1.  naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na treść orzeczenia tj. art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 278 § 1 kpc poprzez niewłaściwą ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i przyjęcie, iż w przedmiotowej sprawie wartość pozostałości wynosi 15.350 zł, w sytuacji gdy wartość ta nie została wyliczona przez biegłego, a uzyskana z potencjalnych wyników aukcji internetowej, co powoduje, iż nie można jej uznać za wiarygodną;

2.  naruszenie prawa materialnego tj. art. 701 kodeksu cywilnego poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, iż wartość pozostałości winna odpowiadać wartości uzyskanej z aukcji internetowej, w sytuacji gdy nie jest to aukcja o charakterze wiążącym, pojazdu nie wystawiał na aukcji właściciel, a oferent nie był w związku z tym związany ofertą

3.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego polegająca na przyjęciu, iż wartość pojazdu w stanie uszkodzonym została prawidłowo przedstawiona przez biegłego sądowego w opinii podstawowej jak i uzupełniającej, w sytuacji gdy wartość pozostałości nie została w żaden sposób wyliczona, biegły posiłkował się wyłącznie aukcją internetową w sytuacji gdy jak wynika z oferty zakupu firma gwarantuje, iż pojazd zostanie odebrany z jego obecnego miejsca postoju oraz opłacony w całości, jeżeli jego stan faktyczny będzie zgodny z opisem zamieszczonym w systemie, zaś z powyższego wynika, że oferta zakupu nie jest kwotą ostateczną może ona zostać zmodyfikowana w wyniku bezpośrednich oględzin pojazdu i oceny jego stanu faktycznego, w związku z tym ma ona bardzo orientacyjny charakter i nie może być uznana za ostateczną wartość pozostałości pojazdu.

Wskazując na powyższe podstawy, powód wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa ocesowego wedle norm przepisanych - za obie instancje,

ewentualnie

2.  uchylenie przedmiotowego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego zpoznania Sądowi I Instancji, przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego jako części kosztów procesu.

W odpowiedzi na apelację, strona pozwana wniosła o:

1.  oddalenie apelacji,

2.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako bezzasadna, nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie zauważyć należy, że apelacja strony powodowej sprowadzała się do zakwestionowania wartości nieuszkodzonego pojazdu przed powstaniem szkody oraz wartości pozostałości pojazdu po stwierdzeniu szkody całkowitej.

Sąd Okręgowy w pełni podziela oceny i rozważania Sądu I instancji zarówno co do ustalonych faktów, jak i co do wartości dowodów powołanych dla ich stwierdzenia. Nie można temu Sądowi zarzucić błędu w ustaleniach faktycznych, gdyż wnioski tego Sądu co do faktów w sposób logiczny wynikają z treści zaoferowanych dowodów i z pewnością nie są dowolne.

Zauważyć należy, że kwestia wartości pojazdu mechanicznego przed szkodą oraz tzw. wraku została ustalona przez Sąd Rejonowy w oparciu o dowód z opinii biegłego sądowego. Skarżący zakwestionował prawidłowość złożonej w sprawie opinii. W tym miejscu jednak przypomnieć należy, że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonania swobodnej oceny dowodów. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2001 r., IV CKN 970/00, LEX nr 52753). Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej aniżeli przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż przyjął sąd (por. orz. SN z dnia 6 listopada 1998 r., II CKN 4/98, nie publ.; orz. SN z dnia 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/00 – Wokanda 2000/7/10). Ocena zebranego materiału dowodowego musi być dokonana na podstawie wszechstronnego jego rozważenia. Sąd musi uwzględnić wszystkie towarzyszące im okoliczności, które mogą mieć znaczenie dla oceny i wiarygodności tych dowodów. W świetle rozważań dotyczących opinii biegłego sądowego wydanej w niniejszej sprawie, stwierdzić należy, iż skarżący nie wykazał wadliwości dokonanej oceny przez Sąd Rejonowy. Opinia nie zawiera bowiem błędów.

Także Sąd Okręgowy uznał opinię biegłego sądowego za dowód wiarygodny. Sąd nie dopatrzył się jakichkolwiek uchybień w jej treści. Zauważyć należy, że biegły sądowy ustalił wartość wraku w oparciu o rzeczywistą ofertę kupna uszkodzonego pojazdu. Należy zaś stwierdzić wyższość faktycznej, realnej oferty od teoretycznego, hipotetycznego wyliczenia wartości pozostałości. Jest to bowiem oferta prawdziwa, albowiem rzeczywiście występuje na rynku. A nie jest to jedynie matematyczne założenie. Biegły sądowy zwrócił przy tym uwagę, że regulamin giełdy A. zobowiązuje licytanta do nabycia wraku, jeżeli zostanie potwierdzona jego chęć sprzedaży przez poszkodowanego. Teza przeciwna nie została przez powoda wykazana. Tym samym brak jest podstaw do uznania, że wrak nie zostałby za cenę zaoferowaną na portalu aukcyjnym zbyty. W rezultacie Sąd Okręgowy uznał, iż opinia jest konkretna, jednoznaczna i zrozumiała. Zastrzeżenia stron procesu zostały wyjaśnione przez biegłego sądowego. Uznać zatem należało, że wątpliwości co do opinii zostały rozwiane, a zatem przedmiotowy dowód mógł stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Wobec zaś stwierdzenia prawidłowości sporządzonej opinii, wartość wraku podana przez biegłego sądowego przyjąć należy jako wiążącą. Sąd Okręgowy uznając prawidłowość wydanej opinii, nie znalazł bowiem podstaw do zakwestionowania ustaleń biegłego sądowego.

Sąd Okręgowy zważył również, że świadek T. Ł. (k. 106) – faktyczny użytkownik spornego pojazdu, zeznał, iż sprzedał samochód A. po kolizji, a więc uszkodzony, za kwotę ok. 16.000 zł. Wiarygodność zeznań świadka nie została podważona przez skarżącego. Zeznania te potwierdzają zaś ponad wszelką wątpliwość, iż wartość wraku na rynku jest wyższa niż wskazywana przez stronę powodową.

Zestawiając zatem dowód z opinii biegłego, wraz z wiarygodnymi zeznaniami świadka, stwierdzić należy, iż prowadzą one do wniosku, że rzeczywista wartość pojazdu po kolizji jest wyższa od tej przedstawianej przez stronę powodową. Potwierdza to, iż stanowisko powoda wyrażone w pozwie jest błędne.

W tym stanie rzeczy stwierdzić należy, że Sąd Rejonowy dokonał właściwej oceny zebranych w sprawie dowodów, a w dalszej kolejności poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne. Zarzuty strony powodowej mają w tym zakresie charakter polemiczny i gołosłowny. Skarżący nie wykazał bowiem nieprawidłowości opinii sporządzonej przez biegłego sądowego. Powód oparł swoje roszczenie na bezpodstawnym założeniu, iż wartość wraku jest niższa, niż wskazuje na to rzeczywista wartość rynkowa uszkodzonego pojazdu. Sąd Rejonowy dokonał zaś prawidłowych ustaleń faktycznych w tym zakresie, i uwzględnił obiektywną wartość wraku. Stwierdzić zatem należy, że wyrok Sądu I instancji jest prawidłowy, a zatem brak jest podstaw do jego zmiany bądź uchylenia. Zarzuty powoda nie podważyły bowiem prawidłowości ocen, ustaleń i wniosków tego Sądu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację powoda, o czym orzekł w punkcie I wyroku.

O kosztach postępowania za instancję odwoławczą Sąd Okręgowy orzekł w punkcie II sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 265 t.j.), zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 135 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.