Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia (...) r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Marek Szcześniak

Protokolant sekr.sądowy Karol Kotoński

Po rozpoznaniu w dniu (...). w Toruniu.

przy udziale -

sprawy z powództwa R. R.

przeciwko mał. D. R. działającemu przez matkę J. R.

o obniżenie alimentów

I.  obniża wysokość alimentów od R. R. na rzecz mał. D. R. z kwoty (...) zł miesięcznie ustalonej na mocy wyroku z dnia (...) w sprawie I C (...) Sądu Okręgowego w Toruniu, do kwoty obecnie po (...) zł ((...)) miesięcznie, poczynając od dnia (...), płatne z góry do dnia 15-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletniego J. R., z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  nie obciąża mał. D. R. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz R. R.,

IV.  wyrokowi w pkt. I sentencji nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 393/17

UZASADNIENIE

R. R. w dniu (...). wniósł pozew przeciwko małoletniemu D. R. domagając się obniżenia alimentów z kwoty (...) miesięcznie do kwoty po (...) miesięcznie, wskazując m.in., iż w sprawie o rozwód wysokość alimentów była związana z tym, że małoletni wymagał kosztownej rehabilitacji oraz częstych konsultacji w związku ze stanem zdrowia. Powód pracował wówczas jako kierowca z prawem jazdy kat. C+E w transporcie drogowym międzynarodowym i miał wystarczające środki finansowe na płacenie alimentów w w/w wysokości. R. R. wskazał, że zmienił pracę i aktualna wysokość alimentów jest nieproporcjonalna do jego miesięcznego dochodu. W związku z tym musiał często korzystać z pomocy wstępnych i wykorzystał posiadane oszczędności. Matka małoletniego z synem przeprowadziła się do T. i pozostaje w nieformalnym związku z mężczyzną, a małoletni nie jest teraz rehabilitowany. (k.2-4).

J. R. działając w imieniu małoletniego pozwanego D. R. – po sprecyzowaniu stanowiska na rozprawie w dniu (...) r. (k.238) – uznała powództwo częściowo i wyraziła zgodę na obniżenie alimentów na małoletniego do kwoty po (...) zł miesięcznie poczynając od dnia (...). wskazując m.in., małoletni jest dzieckiem niepełnosprawnym, cierpi na autyzm wczesnodziecięcy z upośledzeniem w stopniu lekkim oraz zespół chorób współistniejących. Jest systematycznie i stale poddawany rehabilitacji i pozostaje pod specjalistyczną opieką lekarską. Obecnie jest uczniem placówki specjalistycznej, dostosowanej do jego potrzeb. Matka małoletniego utrzymuje się z uzyskiwanych świadczeń: (...) zł miesięcznie z tytułu rezygnacji z pracy aby opiekować się dzieckiem, (...) zł miesięcznie zasiłku rodzinnego i rehabilitacyjnego, świadczenia wychowawczego z programu (...) (k.18-162).

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

Małoletni D. R. urodził się w dniu (...). w B. i pochodzi ze związku małżeńskiego J. R. i R. R..

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia (...). w sprawie I C (...) rozwiązano przez rozwód małżeństwo J. i R. R., oraz zasądzono od R. R. na rzecz małoletniego D. R. alimenty w kwocie (...) miesięcznie, poczynając od dnia prawomocności wyroku, płatne z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca do rąk matki małoletniego J. R., z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności.

Wówczas małoletni D. R. miał (...) lat. W związku ze stwierdzonym autyzmem był pod opieką psychiatry, neurologa, dermatologa, kardiologa i terapeuty. Uczęszczał do szkoły integracyjnej. Małoletni cierpiał na atopowe zapalenie skóry i na środki higieniczne dla niego matka wydawała (...) zł miesięcznie. Małoletni D. miał swoje konto w Fundacji Dzieciom (...)Z pieniędzy uzyskanych w ten sposób jego matka wyjeżdżała z nim na turnusy terapeutyczne, przeznaczała pieniądze na zajęcia i leki. Na wyżywienia syna jego matka wydawała ok. (...) zł miesięcznie, na zakup odzieży (...)zł miesięcznie, na obuwie(...)zł.

Małoletni wraz z matką mieszkał w B., w wynajmowanym mieszkaniu, za które opłata wynosiła (...) zł miesięcznie ze wszelkimi opłatami. Za internet J. R. płaciła (...) miesięcznie, za telefon (...) zł miesięcznie. R. R. przekazywał J. R. na utrzymanie jej i syna kwotę (...) zł miesięcznie.

Matka małoletniego otrzymywała (...) zł netto miesięcznie świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym synem.

R. R. pracował wówczas jako kierowca samochodu ciężarowego w transporcie międzynarodowym w firmie (...) i otrzymywał wynagrodzenie w kwocie ok. (...) zł netto miesięcznie plus (...) zł diety za każdy dzień pracy. Mieszkał sam w domu stanowiącym jego własność. Za prąd płacił (...) zł miesięcznie, za gaz (...) zł miesięcznie, a za wywóz śmieci (...) zł raz na kwartał. Na swoje wyżywienie wydawał ok. (...) zł dziennie. Dodatkowo kupował opał do ogrzewania domu: 3 tony węgla w cenie za (...) zł za 1 tonę oraz dwa metry sześcienne drewna w cenie za ok. (...) zł za 1 metr ^{( 3)}. Był współwłaścicielem samochodu marki V. (...) rocznik (...).

(dowód: akta sprawy I C (...) SO w Toruniu k. 2-36, 44-45, 54-68, 81-147, 151-173

zeznania R. R. k.234v.-236, 237v.

zeznania J. R. k.236-237, 237v.)

Obecnie małoletni D. R. ma (...) lat i mieszka z matką w T., w wynajmowanym mieszkaniu.

Decyzją z dnia (...) r. małoletni został zaliczony do osób niepełnosprawnych.

Małoletni jest pod opieką psychiatry z Wojewódzkiej Przychodni Zdrowia Psychicznego w B.. Jest leczony farmakologicznie w zakresie choroby podstawowej (autyzm wczesnodziecięcy, upośledzenie w stopniu lekkim) oraz chorób skóry. Wymaga stałej obecności opiekuna.

D. R. pozostaje również pod opieką psychiatry, neurologa, kardiologa i dermatologa z (...) Przychodni (...) w T.. Od (...) r. jest również pacjentem Poradni (...) w B..

Na ubrania dla małoletniego jego matka wydała w czerwcu (...) r. ok. (...) zł a w lipcu (...) ok. (...) zł. Na leki dla syna wydała w czerwcu (...) r. ok. (...) zł, w lipcu (...) r. ok. (...) zł a w sierpniu ok. (...) zł.

Małoletni uczęszcza do Ośrodka (...) w T. na zajęcia edukacyjne, specjalistyczne oraz rewalidację.

Małoletni jeździ na hipoterapię oraz bezpłatnie na basen.

Zgodnie z zaleceniami lekarzy małoletni powinien brać udział w turnusach rehabilitacyjnych, które są częściowo finansowane przez Fundację Dzieciom (...) z kwoty uzyskanej w ramach 1% od podatku. Cena ostatniego turnusu wynosiła (...) zł.

Z Fundacji (...) matka małoletniego otrzymała środki pozyskane z tytułu 1% podatku za rok (...) r. w kwocie (...), za rok (...) w kwocie (...) zł i za rok (...) r. w kwocie (...) zł. Dodatkowo otrzymała z Fundacji (...) darowiznę celową na leczenie i rehabilitację małoletniego w (...) r. w wysokości (...) zł, oraz w (...) r. w wysokości (...) zł.

Ponadto matka małoletniego w (...) r. uzyskała refundację połowy kosztów dojazdu na turnus w L., które wyniosły (...) oraz refundację leków syna w kwocie (...) zł.

W listopadzie (...) r. matka małoletniego zakupiła dla syna łóżko z materacem i szafkę za kwotę łączną ok. (...) zł. Wystąpiła o refundację tego zakupu.

Matka małoletniego J. R. nie pracuje, zajmuje się małoletnim. Otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym synem w wysokości (...) zł netto miesięcznie. Dodatkowo otrzymuje (...) zł miesięcznie z tytułu zasiłku rodzinnego i rehabilitacyjnego. Ma przyznane na małoletniego D. świadczenie wychowawcze z programu (...) w wysokości (...) zł miesięcznie.

J. R. należy do (...) Stowarzyszenia (...), które z zebranych środków przekazało małoletniemu w czerwcu (...) r. kwotę (...) zł którą matka małoletniego przeznaczyła na turnus rehabilitacyjny syna w wakacje za kwotę łączną (...) zł.

Opłaty za wynajmowane mieszkanie wynoszą: (...) zł czynsz najmu miesięcznie, czynsz eksploatacyjny ok. (...) zł miesięcznie, gaz ok. (...) zł co dwa miesiące, internet i telewizja (...) zł miesięcznie, prąd ok. (...) zł co dwa miesiące. Na doładowanie swojego telefonu matka małoletniego wydaje ok. (...) zł miesięcznie

J. R. pod koniec września (...) r. nabyła samochód marki M. rocznik (...) za kwotę (...) zł aby dowozić małoletniego na zajęcia. Nie ma żadnych oszczędności.

Matka małoletniego zaciągnęła kredyt w kwocie (...) zł, który obecnie spłaca w ratach po (...) zł miesięcznie. Pożyczyła również kwotę (...) zł od siostry powoda.

Na żywność, chemię i kosmetyki dla siebie i syna wydaje miesięcznie ok. (...) zł miesięcznie.

J. R. poza małoletnim nie posiada innych dzieci.

W październiku (...) r. podpisała umowę z Urzędem Miasta T. na zwrot kosztów dowożenia małoletniego do szkoły w kwocie (...) zł miesięcznie, która będzie proporcjonalnie pomniejszana za każdy dzień nieobecności dziecka w szkole.

Pozostaje w związku nieformalnym. Jej partner mieszka obecnie w Irlandii.

R. R. od maja (...) r. zaprzestał płacenia alimentów w związku z czym, matka małoletniego złożyła wniosek o egzekucję komorniczą. W czerwcu (...) r. R. R. przelał tytułem alimentów kwotę (...) zł. Od sierpnia (...). komornik przelewa matce małoletniego część zajętego wynagrodzenia za pracę powoda (w sierpniu (...) i (...), we wrześniu (...) zł, w październiku (...) zł, w listopadzie (...) zł i w grudniu (...) zł).

(okoliczności bezsporne k.29, 35-52, 56-144, 146-162, 209-212, 218-220, 227-233)

(dowód: zaświadczenie lekarskie k.31-33

zaświadczenie Ośrodka (...) k.34

faktura k.145

zeznania J. R. k.236-237, 237v.)

Ojciec małoletniego R. R. pozostaje obecnie w związku nieformalnym z W. S.. W maju (...) r. urodzi mu się dziecko. Partnerka powoda ma z poprzedniego związku dwoje dzieci.

Powód wraz z partnerką i jej dziećmi zamieszkuje w wynajmowanym przez nią mieszkaniu. Opłaty mieszkaniowe wynoszą (...) zł miesięcznie. Powód nie dokłada się do opłat.

W. S. jest zatrudniona w firmie (...) w B. z wynagrodzeniem (...) zł brutto miesięcznie. Ponadto prowadzi własną firmę (...).

Powód do (...) r. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) z wynagrodzeniem ok. (...) zł netto miesięcznie plus dieta zależna od przepracowanych dni. Umowa została rozwiązana na skutek wypowiedzenia złożonego przez powoda z zachowaniem okresu wypowiedzenia.

Od (...) r. powód podjął zatrudnienie w Firmie (...)-Usługowej (...) z wynagrodzeniem (...) zł brutto miesięcznie. Z uwagi na zaleganie przez pracodawcę z wypłatą wynagrodzenia nie wyjechał w trasę i został za to dyscyplinarnie zwolniony w (...).

Zaraz po zwolnieniu z firmy (...) został zatrudniony w firmie Składy (...) w miejscowości M.. Najpierw zatrudniony był na umowę zlecenia a następnie na umowę o pracę na okres próbny 3 miesięcy. Jego praca polegała na wożeniu buraków i wynagrodzenie było liczone jako procent od ilości przewiezionych ton buraków. Powód pracował tam jedynie miesiąc tj. do (...). i zarobił ok. (...) zł netto. Złożył wypowiedzenie ponieważ postanowił podjąć zatrudnienie w firmie transportowej swojej partnerki W. S..

Od (...) r. zatrudniony jest w firmie swojej partnerki, Usługi (...), z wynagrodzeniem (...) zł brutto miesięcznie.

Dochód brutto powoda za rok (...) wyniósł (...),(...) zł, za rok (...) – (...) zaś za rok (...) – (...) zł.

R. R. jest właścicielem domu jednorodzinnego w miejscowości N. o powierzchni (...) m ^{( 2)}. Dom położony jest na działce o wielkości 24 arów. Nie mieszka w tym domu z uwagi na konieczność zakupu przez zimę opału a ponadto dach wymaga remontu. Koszt naprawy dachu to ok. (...) zł.

Dom w N. nadal jest remontowany. Powód przeznaczył na to (...) zł oszczędności jakie posiadał oraz zaciągnął pożyczkę w banku (...) w kwocie (...) zł, której miesięczna rata wynosi ok. (...) zł miesięcznie.

Za dom w N. R. R. płaci podatek od nieruchomości (...) zł kwartalnie, rachunek za prąd ok. (...) zł co kwartał, opłata za wodę (...) zł co 2-3 miesiące oraz wywóz śmieci (...) zł co kwartał.

Część placu przy domu oddał w najem swojej partnerce za kwotę (...) zł miesięcznie.

W (...) r. powód zakupił na raty telewizor za kwotę (...) zł. Do spłaty pozostała jeszcze kwota (...) zł. Miesięczna rata wynosi (...) zł. Powód zalega ze spłatą tej pożyczki na kwotę (...) zł.

W sierpniu (...) r. sprzedał posiadanego V. (...) za kwotę (...) zł. W jego miejsce zakupił samochód V. (...) za (...) zł, który następnie za kwotę (...) zł sprzedał swojej partnerce.

Powodowi pomagają finansowo rodzice oraz partnerka. Partnerka powoda uzyskuje pomoc finansową od swojej matki, która pracuje w Niemczech.

(okoliczności bezsporne k.181-183, 201-205)

(dowód: umowa o pracę k.4, 224

fotografie k.53-55

zaświadczenie o dochodach k.163-168

karta wynagrodzenia k.169-174

świadectwo pracy k.179, 225-226

umowa pożyczki k. 184-194

PIT powoda za rok (...) k.195-195

PIT powoda za rok (...) k.199-200

zeznania R. R. k.234v.-236, 237v.)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań rodziców małoletniego, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, a których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte pozwie, odpowiedzi na pozew oraz przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

W myśl art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego prawomocne orzeczenie w przedmiocie alimentów może zostać zmienione w razie istotnej zmiany stosunków, przez którą rozumieć należy zmianę przesłanek wymienionych w art. 133 § 1 oraz art. 135 § 1 i 2 kro określających wysokość alimentów.

Natomiast stosownie do treści art. 135 § 3 kro na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają:

1) świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2016 r. poz. 169, 195 i 1579 oraz z 2017 r. poz. 60), podlegające zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji;

2) świadczenia, wydatki i inne środki finansowe związane z umieszczeniem dziecka w pieczy zastępczej, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;

3) świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195 i 1579 oraz z 2017 r. poz. 60 i 245);

4) świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1518 i 1579 oraz z 2017 r. poz. 60).

Zgodnie z powołanymi przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych. Oznacza to, że również ojciec małoletniego powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem syna w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, przyborów i pomocy szkolnych, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie którym przebywa, oraz innych wydatków niezbędnych do jego prawidłowego rozwoju i wychowania.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt IIICZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC Nr 3/1995, poz.43, glosy aprobujące Tadeusz Smyczyński OSP Nr 9/1995, poz.194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” Nr 4/1995, str.113).

Zgodnie art. 213 § 2 kpc sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

W wyniku analizy materiału procesowego należy stwierdzić, że od czasu zakończenia poprzedniej sprawy w przedmiocie alimentów doszło do znacznego obniżenia wysokości osiąganych przez ojca małoletniej dochodów. W momencie orzekania rozwodu pozwany zarabiał ok. (...) zł netto miesięcznie plus diety. Powód złożył wypowiedzenie z uwagi na fakt, że nie chciał jeździć w trasy międzynarodowe. W listopadzie (...) r. podjął zatrudnienie w firmie zajmującej się przewozem buraków, w której jego wynagrodzenie wynosiło ok. (...) zł netto miesięcznie. Miał zawartą umowę na okres próbny 3 miesięcy jednak postanowił ją wypowiedzieć i zatrudnić się w firmie partnerki z wynagrodzeniem w wysokości (...) zł brutto miesięcznie.

Na marginesie należy wskazać, że zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15 września 2017 r. (Dz. U. z 2017r. poz. 1747) ustalono, że od dnia 1 stycznia 2018 r. ustalono minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 2.100 zł brutto miesięcznie, a więc powód zawierając umowę o pracę w grudniu 2017r. wiedział, że jego zarobki od stycznia będą wyższe. Wynagrodzenie netto liczone od kwoty 2.100 zł brutto wynosi ok. 1.530 zł. Na rozprawie R. R. wskazywał, że zrezygnował z dobrze płatnej pracy i podjął zatrudnienie w firmie partnerki licząc, że kiedyś będzie tam zarabiał tyle ile zarobił przewozie buraków a nawet więcej.

Należy więc uznać, że w przedmiotowej sprawie możliwości zarobkowe pozwanego są na wyższym poziomie niż obecnie uzyskiwane przez niego wynagrodzenie. Biorąc pod uwagę historię jego zatrudnienia należało przyjąć, że możliwości zarobkowe powoda wynoszą co najmniej ok. 2.000-2.300 zł netto miesięcznie.

Biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe ojca małoletniego a także częściowe uznanie powództwa przez matkę małoletniego, Sąd na mocy art. 138 kro obniżył wysokość alimentów orzekając jak w punkcie I sentencji. W punkcie II sentencji wyroku oddalono powództwo w pozostałym zakresie jako niezasadne.

W punkcie III wyroku na mocy art. 102 kpc Sąd nie obciążył małoletniego pozwanego obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz powoda biorąc pod uwagę, że jedynym dochodem małoletniego są alimenty i byłoby nieuzasadnione zasądzenie kosztów procesu z pieniędzy przeznaczonych na utrzymanie dziecka.

Rygor natychmiastowej wykonalności został nadany wyrokowi z urzędu na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.