Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 19/18

UZASADNIENIE

Powód Syndyk masy upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej w W. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie r. pr. K. S., w dniu 2 czerwca 2017 r. złożył do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym wnosił o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego P. C. kwoty 10828,21 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości 4-krotności stopy lombardowej NBP, ale nie więcej niż wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Ponadto wnosił o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych,

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 26 lipca 2012 r. pomiędzy Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową w W. a pozwanym została zawarta umowa pożyczki nr (...). Pomimo wezwań i monitów pozwany, nie wywiązał się z obowiązku jej ratalnej spłaty w całości. Powyższe spowodowało zainicjowanie przez powoda postępowania przed sądem. (pozew - k. 2-6 akt).

Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i na podstawie art. 505 33 § 1 k.p.c. przekazał sprawę do rozpoznania sądowi właściwości ogólnej pozwanego. (postanowienie – k. 6v akt)

Pozwany P. C. prawidłowo powiadomiony o terminie rozprawy nie stawił się, nie wnosił o rozpoznanie sprawy pod swoją nieobecność i nie składał żadnych wyjaśnień na piśmie. (protokół rozprawy z dnia 21 marca 2018 r. – k. 120 akt).

Sąd Rejonowy w Ciechanowie w dniu 21 marca 2018 r. wydał wyrok zaoczny. W wyroku tym Sąd zasądził należność zgodnie z pozwem (wyrok k. 121 akt).

Odpis wyroku pozwany P. C. otrzymał w dniu 6 kwietnia 2018 r.(dowód: doręczenia wyroku k. 122 akt).

Pozwany P. C. złożył w dniu 20 kwietnia 2018 r. sprzeciw od wyroku zaocznego, w którym domagał się uchylenia wyroku zaocznego i rozłożenia należności na raty. Pozwany przyznał fakt zawarcia umowy pożyczki oraz nie kwestionował kwoty dochodzonej pozwem - stanowiącej rozliczenie umowy pożyczki. ( sprzeciw od wyroku zaocznego k.124 akt).

Zarządzeniem z dnia 7 czerwca 2018 r. sprzeciw pozwanego P. C. został przez Sąd uznany za wniesiony w terminie (zarządzenie k. 136 akt).

Postanowieniem z dnia 15 czerwca 2018 r Sąd zwolnił pozwanego P. C. od ponoszenia kosztów sądowych (postanowienie k. 137 akt).

Zarządzeniem z dnia 28 czerwca 2018 r. sprawa została skierowana do rozpoznania na rozprawie wyznaczonej na 14 września 2018 r. (zarządzenie k. 139 akt).

Na rozprawie strony podtrzymały dotychczas zajmowane stanowiska.

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 lipca 2012 r. P. C. zawarł ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową w W. umowę nr (...), na podstawie której Kasa udzieliła mu pożyczki w kwocie 13.000,00 zł na okres od 26 lipca 2012 r. do 24 czerwca 2017 r. Kwota pożyczki została wypłacona 26 lipca 2012 r. Oprocentowanie pożyczki było zmienne, ustalane każdorazowo przez Zarząd (...) w uchwale, wynoszącej w dniu zawarcia umowy 13,00 % w skali roku, które jednak nie mogło wynosić więcej niż 4-krotność stopy kredytu lombardowego NBP, zaś w przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu rat ustalono, że (...) będzie pobierał od niespłaconego w terminie pożyczki odsetki za opóźnienie w wysokości 4-krotności stopy kredytu lombardowego NBP. (...) również miał możliwość naliczania opłat i prowizji związanych z obsługą pożyczki, ustalonych w tabeli opłat i prowizji (...). Zgodnie z umową wpłaty dokonywane przez pożyczkobiorcę zaliczane były w następującej kolejności na pokrycie: kosztów windykacji, prowizji i opłat, odsetek i kosztów, a następnie kapitału pożyczki. Pożyczkobiorca nie wywiązał się z obowiązku spłaty pożyczki. (...) wezwał pożyczkobiorcę do dobrowolnego uregulowania należności, jednakże wezwania nie spowodowały spłatę zobowiązania. Z tego względu (...) pismem z dnia 6 czerwca 2016 r. wypowiedział pożyczkobiorcy umowę, a wobec braku wpłat, z dniem 11 lipca 2017 r. cała pożyczka wraz z naliczonymi kosztami stała się wymagalna.

(dowód: KRS k. 16- 23 akt, umowa pożyczki k. 32-46 akt, plan spłaty pożyczki – k. 47-48 akt, dowód wypłaty pożyczki k. 49 akt, wyliczenie zadłużenia k. 56 akt, uchwały Zarządu (...) w W. – k. 57-67 akt, tabela opłat i prowizji k. 68-91 akt, statut (...) w W. – k. 92-112 akt).

Postanowieniem z dnia 5 lutego 2015 wydanym w sprawie o sygn. akt X GU 53/15 Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych ogłosił upadłość (...) z możliwością zawarcia układu, powierzając sprawowanie zarządu całym majątkiem upadłego – zarządcy w osobie L. K.. Następnie postanowieniem z dnia 19 marca 2015 r. wydanym w sprawie o sygn. kat X GUp 87/15 zmienił sposób prowadzenia postępowania upadłościowego (...) z postępowania z możliwością zawarcia układu na postępowania obejmującej likwidację majątku upadłego i ustanowił syndyka w osobie L. K..

( dowód: postanowienie Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych z dnia 5 lutego 2015 r. wydane w sprawie X GU 53/15 – k. 15 akt, postanowienie Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych z dnia 19 marca 2015 r. wydane w sprawie X GUp 87/15 – k. 16 akt).

Pożyczkobiorca P. C. ostatnią ratę wpłacił 13 kwietnia 2016 r., a następnie zaprzestał spłacania rat pożyczki. Wobec braku spłat, pismem z dnia 6 czerwca 2016 r. , (...) wypowiedział umowę pożyczki.

(dowód: wykaz wpłat k. 143 akt, wezwania do zapłaty k. 50-52 akt, wypowiedzenie umowy k. 53- 55 akt).

Na dochodzoną przez powoda należność w wysokości 10828,21 zł składają się: kwota 8783 zł tytułem należności głównej, kwota 991,49 zł tytułem odsetek umownych, kwota 1026,72 zł odsetek przeterminowanych oraz kwota 27,00 zł tytułem kosztów.

(dowód: raport zadłużenia – k. 56 akt).

P. C. utrzymuje się z wynagrodzenie za pracę, zarabia około 2000-2500 zł miesięcznie. Nie ma innego majątku. Ma na utrzymaniu partnerkę i jej dziecko. Ponadto obciążają pozwanego inne zobowiązania finansowe, w tym konieczność spłacenia pożyczki zaciągniętej w P..

(dowód: zeznania pozwanego k. 159 akt).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, a w szczególności: KRS powoda, umowy pożyczki, regulaminu udzielania kretów i pożyczek, planu spłaty pożyczki, załączników do umowy pożyczki, tabeli opłat i prowizji, uchwał Zarządu (...) w W., statutu (...) w W., aneksu nr (...) do umowy pożyczki, planu spłaty pożyczki, postanowienia Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie X Wydział Gospodarczego dla spraw upadłościowych i naprawczych z dnia 5 lutego 2015 r. wydanego w sprawie X GU 53/15, postanowienia Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie X Wydziału Gospodarczego dla spraw upadłościowych i naprawczych z dnia 19 marca 2015 r. wydanego w sprawie X GUp 87/15, wezwania do zapłaty, ostatecznego wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania, zawiadomienia poręczyciela, ostatecznego zawiadomienia poręczyciela wraz z potwierdzeniem nadania oraz raportu zadłużenia.

W niniejszej sprawie, na podstawie art. 232 zd. 2 k.p.c,, Sąd dopuścił dowód z dokumentów złożonych w trakcie postępowania. Prawdziwość dokumentów nie był przez strony kwestionowana, ani nie budziła wątpliwości. Sąd uwzględnił wszystkie dokumenty dołączone do pozwu i złożone przez powoda. Przedłożone dokumenty rzeczywiście były sporządzone, a w ich treść nie ingerowano, nie były przerabiane. W tej sytuacji Sąd uznał, iż dołączone dokumenty mogą stanowić podstawę do wydania w niniejszej sprawie rozstrzygnięcia. Sąd uwzględnił również zeznania pozwanego, gdyż znalazły potwierdzenie w zgromadzonych dokumentach. W niniejszej sprawie stan faktyczny był w zasadzie niesporny, za wyjątkiem zgłoszonego przez pozwanego wniosku o rozłożenie należności na raty, na co powód nie wyraził zgody.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 347 k.p.c. po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd wydaje wyrok, którym wyrok zaoczny w całości lub części utrzymuje w mocy albo uchyla go i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też pozew odrzuca lub postępowanie umarza.

W niniejszej sprawie, po wydaniu wyroku zaocznym w dniu 21 marca 2018 r., pozwany nie kwestionując zasadności dochodzonego roszczenia, wnosił o rozłożenia należności na raty. Po rozpoznaniu sprzeciwu, Sąd uznał, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Powód Syndyk masy upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej w W. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanego P. C. kwoty stanowiącej równowartość niespłaconej przez pożyczkobiorcę pożyczki powiększonej o odsetki i koszty.

Podstawą prawną działań powoda były zatem przepis art. 720 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Natomiast zgodnie z regulaminem udzielania kredytów i pożyczek w (...) (§ 27) po upływie okresu wypowiedzenia umowy kredytobiorca (tu: pożyczkobiorca) jest obowiązany do niezwłocznego zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami należnymi Kasie za okres korzystania z kredytu (tu: pożyczki) , chyba że umowa kredytowa stanowi inaczej (tu: pożyczka). Postawienie pożyczki w stan natychmiastowej wymagalności powoduje zatem obowiązek bezzwłocznej spłaty całego zadłużenia z tytułu wykorzystanej pożyczki wraz z należnymi odsetkami i innymi kosztami.

Zgodnie rządzącą się procesem cywilnym zasadą kontradyktoryjności oraz zasadą rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c. w zw. z art. 230 k.p.c. i 217 k.p.c.) w myśl której to na stronie, która z określonych okoliczności wywodzi skutki prawne, spoczywa ciężar ich dowodu, dla wykazania istniejącego zadłużenia storna powodowa dysponuje nieograniczonym wachlarzem środków dowodowych, w tym chociażby – jak w niniejszej sprawie - w postaci dokumentów prywatnych - umowy pożyczki, aneksu, planów spłaty pożyczki, czy też załączników do umowy pożyczki, potwierdzających zadłużenie pożyczkobiorcy w powodowej instytucji pożyczkowej.

W ocenie Sądu powód wykazał istnienie zobowiązania. Poza tym mimo pozwany P. C. co do zasady nie zakwestionował istnienia zobowiązania i jego wysokości wyliczonej przez powoda w pozwie. Zgodnie zaś z art. 213 § 2 k.p.c. sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. W niniejszej sprawie Sąd uznał, że brak jest przesłanek stwierdzających bezskuteczność uznania powództwa przez pozwanego. Tym samym zasadne było zaniechanie prowadzenia przez Sąd dalszego postępowania dowodowego i wydanie wyroku uwzględniającego powództwo wraz z żądanymi odsetkami zgodnie z 481 § 1 i 2 k.c., tj. z odsetkami umownymi w wysokości 4-krotności stopy lombardowej NBP, z ograniczeniem wynikającym ze zamiany powołanego przepisu, tj. nie więcej niż wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia wtoczenia powództwa tj. 2 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty.

Na rozprawie pozwany P. C. wniósł o rozłożenie należności na raty w kwotach po 500,00 zł, wskazując, że nie jest w stanie spłacić wszystkiego od razu. Uzasadniając ten wniosek wskazał, że powodem braku płatności rat pożyczki był brak pracy, zaś obecnie pracuje zarabiając miesięcznie 2000-2500 zł. Mieszka z partnerką, która zarabia podobne kwoty i wspólnie utrzymują dziecko partnerki. Pozwany przyznał, że brak spłaty wynikał z licznych wcześniejszych zobowiązań, w tym pożyczki w kwocie 5000 zł na rzecz P., które w dalszym ciągu go obciążają.

Zgodnie z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony - pozwany P. C. mimo dwukrotnie ustalonego ze (...) harmonogramu płatności rat, nie dochował ich terminu. Obecnie pracując również nie daje gwarancji na spłatę przedmiotowego zadłużenia, gdyż obciążają pozwanego wysokie zobowiązania finansowe. Poza tym należy podkreślić, że od kwietnia 2016 r. pozwany nie dokonał żadnej wpłaty, co powoduje iż należy uznać jego zapewnienia o spłacie w ratach za mało prawdopodobne. Jednocześnie w tym miejscu należy wskazać, że mimo nie rozłożenia przez Sąd należności na raty, pozwany może zwrócić się bezpośrednio do powoda z tożsamą prośbą, jeszcze przed skierowaniem przez niego do komornika wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na niezbędne koszty poniesione przez powoda w kwocie 3918,36 zł składały się: 300,00 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, wynagrodzenie pełnomocnika reprezentującego powoda. Do niezbędnych kosztów procesu strony powodowej reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego, które zostały ustalone zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1667.), gdzie stawka minimalna przy wartości przedmiotu sprawy powyżej 10.000,00 zł do 50.000,00 zł wynosi 3600 zł, 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 1,36 zł tytułem opłaty manipulacyjnej dla dostawcy usług płatności uiszczonej przez powoda przy wnoszeniu pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Mając na uwadze trudną sytuację majątkową pozwanego, na podstawie art. 348 k.p.c. w związku z art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd odstąpił od obciążania pozwanego opłatą sądową od wyroku zaocznego, od uiszczenia którego był dotychczas zwolniony.

Z tych względów Sąd orzekł jak w wyroku

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.