Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie III Wydział Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2012 r. w Krakowie

sprawy z wniosku J. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K.

o emeryturę

na skutek apelacji wnioskodawcy J. Z.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach Wydziału VI Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 20 marca 2012 r. sygn. akt VI U 1408/11

o d d a l a apelację.

Sygn. akt III AUa 868/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 20 marca 2012 roku Sąd Okręgowy w Kielcach oddalił odwołanie J. Z. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. z dnia 11 maja 2011 roku, którą odmówiono mu przyznania emerytury.

Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca, urodzony (...), w dniu 3 stycznia 2011 roku złożył wniosek o emeryturę. Organ rentowy uznał za udowodniony okres składkowy w wymiarze 29 lat, 10 miesięcy i 15 dni oraz okres nieskładkowy wynoszący 5 lat i 2 dni, nie wliczając do stażu emerytalnego okresu zatrudnienia od 2 lipca 1992 roku do 31 lipca 1992 roku z uwagi na to, że nie był w tym czasie zgłoszony do ubezpieczenia oraz okresu nieopłacenia składek z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od dnia 23 lipca 2001 roku do 31 lipca 2001 roku oraz od 11 sierpnia 2001 roku do 3 sierpnia 2001 roku.

Sąd I instancji ustalił ponadto, że wnioskodawca w okresie od 1 grudnia 1993 roku do 30 czerwca 2001 roku prowadził działalność gospodarczą w zakresie handlu, a następnie od 1 września 2006 roku do 31 grudnia 2006 roku prowadził tą działalność pod firmą (...)W okresie od 1 czerwca 2008 roku do 31 sierpnia 2010 roku sprawował opiekę nad matką, który to okres został zaliczony przez organ rentowy jako okres nieskładkowy.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy przyjął, że odwołanie wnioskodawcy nie jest zasadne. Przytaczając treść art. 29 ust 1, ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz. U. z 2009 roku Nr 153, poz.1227 ze zm.) podniósł, iż wnioskodawca nie spełnia warunków niezbędnych do nabycia prawa do emerytury. Przed złożeniem wniosku o przyznanie świadczenia emerytalnego nie był bowiem pracownikiem , a ponadto w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu nie pozostawał w stosunku pracy. Ostatni raz był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Biurze Handlowym (...) w K. w okresie od 15 marca 1991 roku do 1 lipca 1992 roku.

Konkludując Sąd Okręgowy uznał, że w niniejszej sprawie nie ma znaczenia fakt, czy wnioskodawca legitymuje się 35 - letnim okresem zatrudnienia, skoro nie spełnia pozostałych wymogów nabycia prawa do emerytury wynikających z ust. 2 i ust. 3 art. 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W związku z tym wniesione przez niego odwołanie zostało oddalone na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł wnioskodawca. Wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i przyznanie mu emerytury wraz z odsetkami od dnia 1 stycznia 2011 roku, nie wskazując przy tym, jakie konkretnie zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego bądź materialnego, uzasadniają jego żądanie.

W uzasadnieniu apelacji skarżący podniósł, że złożony przez niego wniosek o ustalenie prawa do emerytury zawierał kompletną dokumentację pozwalającą na wydanie pozytywnej decyzji w tym przedmiocie. Na dzień złożenia wniosku osiągnął wiek 60 lat oraz posiada 35 -letni okres składkowy i nieskładkowy (30 lat, 10 miesięcy i 13 dni okresu składkowego oraz 5 lat i 2 dni okresu nieskładkowego). Wnioskodawca stwierdził również, że w okresie od 1 czerwca 2008 roku do dnia śmierci matki, tj. do 10 września 2010 roku sprawował nad nią opiekę, który to okres został przez organ rentowy zaliczony jako okres nieskładkowy. Od 8 kwietnia 2010 roku jest zarejestrowany jako bezrobotny, a stan zdrowia uniemożliwia mu podjęcie zatrudnienia. Powołał się ponadto na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 2007 roku (sygn. akt P 10/07), w którym uznano za niezgodny z Konstytucją RP przepis odmawiający prawa do emerytury mężczyźnie, który ukończył 60 lat i ma 35 - letni staż pracy. Zdaniem skarżącego, zasada równości przemawia za przyznaniem mu świadczenia emerytalnego, gdyż nie mógł spełnić warunku wynikającego z art. 29 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z tym, że w wymienionym w ww. przepisie okresie 24 miesięcy opiekował się matką, który to okres został przez organ rentowy uznany za okres nieskładkowy.

Sąd Apelacyjny rozważył, co następuje.

Apelacja wnioskodawcy nie jest zasadna.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było ustalenie prawa wnioskodawcy do emerytury na podstawie art. 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz. U. z 2009 roku Nr 153, poz.1227 ze zm.).

W tym przedmiocie Sąd Apelacyjny w całości podziela poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne oraz przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku interpretację podstawy prawnej rozstrzygnięcia. Trafnie Sąd Okręgowy przyjął, że z uwagi na datę urodzenia i wiek wnioskodawcy oraz wskazany przez niego staż ubezpieczeniowy, jego uprawnienia emerytalne powinny być rozpatrywane przy zastosowaniu regulacji zamieszczonej w art. 29 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 powołanej wyżej ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepis ten w stosunku do ubezpieczonych, urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 roku (co dotyczy wnioskodawcy urodzonego (...)), którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego określonego w art. 27 pkt 1 tej ustawy (65 lat dla mężczyzn) w odniesieniu do mężczyzn wprowadza wymóg osiągnięcia wieku 60 lat, posiadania co najmniej 35 - letniego okresu składkowego i nieskładkowego lub co najmniej 25 - letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz orzeczonej całkowitej niezdolnego do pracy, a ponadto wymaga, by ubezpieczony ostatnio - przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę - był pracownikiem oraz w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym pozostawał w stosunku pracy co najmniej przez 6 miesięcy, chyba że w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę jest uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy. Spełnienie dwóch ostatnich warunków nie jest wymagane jedynie w stosunku do ubezpieczonych, którzy przez cały wymagany okres składkowy i nieskładkowy podlegali ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pozostawania w stosunku pracy (art. 29 ust. 3 ww. ustawy). Z kolei w myśl art. 100 ust. 1 tej ustawy prawo do świadczeń emerytalno - rentowych powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Nie budzi zatem żadnych wątpliwości Sądu odwoławczego fakt, iż niespełnienie choćby jednej przesłanki niezbędnej do nabycia prawa do emerytury skutkuje odmową przyznania świadczenia, co czyni zbędnym dokonywanie ustaleń w przedmiocie pozostałych warunków koniecznych do nabycia uprawnień emerytalnych.

Ze zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego wynika, że wnioskodawca przed złożeniem wniosku o emeryturę nie był pracownikiem, a nadto w ostatnim okresie 24 - miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu nie pozostawał w stosunku pracy przez co najmniej 6 miesięcy. Ostatni okres zatrudnienia wnioskodawcy w oparciu o umowę o pracę ustał z końcem czerwca 1992 roku, po czym po tej dacie podlegał on ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w okresie od 1 grudnia 1993 roku do 30 czerwca 2001 roku i od 1 września 2006 roku do 31 grudnia 2007 roku. Wskazywany przez apelującego okres sprawowania opieki nad matką - od 1 czerwca 2008 roku do 31 sierpnia 2010 roku (zaliczony przez organ rentowy jako okres nieskładkowy) - nie był zatem poprzedzony okresem pozostawania w stosunku pracy. Analogicznie, bezpośrednio przed zarejestrowaniem się w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna, co miało miejsce 8 kwietnia 2010 roku, wnioskodawca nie posiadał pracowniczego tytułu podlegania ubezpieczeniu społecznemu.

W tej sytuacji w pełni uzasadniona była konstatacja Sądu Okręgowego, że wnioskodawca nie spełnia warunków odnośnie do nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 29 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych .

Podsumowując, Sąd Apelacyjny uznał, że zaskarżony wyrok jest prawidłowy. Przytoczona w uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sądu I instancji argumentacja prawna jest zasadna. Podniesione w apelacji zarzuty nie podważają trafności zaskarżonego orzeczenia. Powołany przez skarżącego w apelacji wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 2007 roku, wydany w sprawie o sygn. akt P 10/07 (Dz. U. z 2007 roku Nr 200, poz. 1445) dotyczy przesłanki nabycia prawa do emerytury wymienionej w art. 29 ust. 1 ww. ustawy. Nie odnosi się zatem do sposobu interpretacji wymogu przyznania emerytury wynikającego z art. 29 ust.2 tej ustawy, a tym samym nie ma wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy.

Mając na względzie powyższe okoliczności, Sąd Apelacyjny, na mocy powołanych wyżej przepisów prawa materialnego i działając na zasadzie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku z 5 grudnia 2012 roku.