Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1241/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR del. Michał Jank

Protokolant: staż. Klaudia Fera

po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2018 roku w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko Towarzystwu (...) SA w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda M. K. na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) SA w W. kwotę 5417 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrot kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

Powód M. K. w dniu 8 grudnia 2017 r. wniósł pozew przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W. domagając się zasądzenia na swoją rzecz kwoty 130.671,65 zł z odsetkami ustawowymi od daty wniesienia pozwu oraz zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazał, iż wyrokiem z dnia 30 czerwca 2017 r. Sąd Apelacyjny w Gdańsku w sprawie I ACa 789/16 zasądził od pozwanych „(...)” sp. z o.o. w G. i R. G. kwotę 94.218,99 zł wraz z odsetkami na zasadzie in solidum oraz koszty procesu na rzecz powoda. Wyrok został opatrzony klauzulą wykonalności. R. G. był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywanego zawodu u pozwanego. Pozwany przyjął odpowiedzialność za powstałą szkodę z tytułu ubezpieczenia inżyniera budownictwa R. G. i przyznał powodowi odszkodowanie za uszkodzone mienie w wysokości 53.285,50 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu (k. 33-37).

W uzasadnieniu wskazał, iż w dacie zdarzenia, tj. 16.10.2007 r. R. G. objęty był ochroną ubezpieczeniową odpowiedzialności cywilnej członków (...) Izby (...) w W.. Pozwany decyzją z dnia 13.10.2017 r. przyznał powodowi odszkodowanie w kwocie 53.285,50 zł. Pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia powoda względem pozwanego zakładu ubezpieczeń. Wskazał, iż powód przypisuje pozwanemu odpowiedzialność z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej R. G., który miałby odpowiadać za szkodę doznaną przez powoda wobec niedochowania obowiązków kierownika budowy realizowanej w 2007 roku na podstawie art. 415 k.c. Powód przypisuje kierownikowi budowy odpowiedzialność za to, że w dniu 16.10.2007 r. doszło do rozerwania ścian szczytowych i wychylenia się ścianek kolankowych we wznoszonym przez niego budynku, wobec czego Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w P. postanowieniem z dnia 19.12.2007 r. nakazał wstrzymanie budowy. Powód dowiedział się o szkodzie oraz o osobie obowiązanej do jej naprawienia najpóźniej w dniu 9.12.2007 r., tego dnia zaczął bieg trzyletni termin przedawnienia roszczeń odszkodowawczych, który upłynął w dniu 9.12.2010 r.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. jako inwestor prowadził roboty budowlane polegających na budowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego w R. na działce nr (...). Kierownikiem budowy był R. G..

okoliczno ść bezsporna

W dniu 20.09.2007 r. na budowie, której inwestorem był powód, miało miejsce zawalenie się ściany szczytowej na strop i zniszczenie części stropu, a w dniu 16.10.2007 r. pękniecie ścian szczytowych i wychylenie się ścianek kolankowych na zewnątrz.

dow ód: postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Powiecie (...)z dnia 19.12.2007 r. k. 11-12

Postanowieniem z dnia 19.12.2007 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Powiecie (...) wstrzymał inwestorowi M. K. prowadzenie robót budowlanych polegających na budowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego w R. na działce nr (...) wykonywanych w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi i mienia.

dow ód: postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Powiecie (...) z dnia 19.12.2007 r. k. 11-12

Wyrokiem z dnia 30.06.2017 r. Sąd Apelacyjny w sprawie I ACa 789/16 zasądził od pozwanych „(...)” spółki z o.o. w G. i R. G. na rzecz powoda kwotę 94.218,99 zł wraz z odsetkami ustalając, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego w tym zakresie. Sąd zasądził także solidarnie od pozwanych na rzecz powoda koszty procesu.

dow ód: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w sprawie I ACa 789/16

R. G. był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego z tytułu odpowiedzialności cywilnej inżynierów budownictwa. Powód zgłosił pozwanemu szkodę w dniu 21 sierpnia 2017 r.

okoliczno ści bezsporne

Pozwany decyzją z dnia 13.10.2017 r. przyznał M. K. kwotę 53.285,50 zł za szkodę powstałą w dniu 16.10.2007 r. z tytułu ubezpieczenia OC zawodowego inżynierów tytułem odszkodowania za uszkodzenie mienia.

dow ód: decyzja o przyznaniu odszkodowania z dnia 13.10.2017 r. k. 16-18

S ąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów oraz mając na względzie okoliczności bezsporne.

Sąd uznał za wiarygodne zgromadzone w sprawie dokumenty nie znajdując podstaw do kwestionowania ich wiarygodności, a których autentyczność nie była także kwestionowana przez strony.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie ze względu na skuteczne podniesienie przez pozwanego zarzutu przedawnienia.

Zgodnie z art. 117§ 2 k.c. po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

Zgodnie z art. 819§ 3 k.c. w wypadku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej roszczenie poszkodowanego do ubezpieczyciela o odszkodowanie lub zadośćuczynienie przedawnia się z upływem terminu przewidzianego dla tego roszczenia w przepisach o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym lub wynikłą z niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Zgodnie z art. 4421§ k.c. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.

Art. 4421§1 k.c. początek biegu przedawnienia roszczenia o naprawienie szkody łączy po pierwsze z faktem dowiedzenia się przez poszkodowanego o szkodzie. Innymi słowy chodzi o sytuację, gdy poszkodowany zdaje sobie sprawę z ujemnych następstw zdarzenia wywołującego szkodę, ma świadomość doznanej szkody. Chodzi przy tym nie o rzeczywisty stan świadomości poszkodowanego, ale o przypisanie mu świadomości wystąpienia szkody, opartej na obiektywnie sprawdzalnych okolicznościach (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 maja 2017 r. w sprawie I ACa 424/16, LEX nr 2402469).

Roszczenie poszkodowanego do ubezpieczyciela o odszkodowanie lub zadośćuczynienie przedawnia się z upływem terminu przewidzianego dla tego roszczenia w przepisach o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym. Początku biegu terminu przedawnienia wobec zakładu ubezpieczeń nie wyznacza chwila dowiedzenia się o zawarciu przez odpowiedzialnego za szkodę umowy ubezpieczenia. W myśl art. 819 § 3 k.c. roszczenie wobec ubezpieczyciela przedawnia się z upływem 3 lat, od chwili, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i jej sprawcy (por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 28.07.2016 r. w sprawie I ACa 127/16, LEX nr 2369699)

Powód M. K. dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia w 2007 roku. Najpóźniej termin przedawnienia roszczenia powoda zaczął biec w dniu 19.12.2007 r, kiedy to Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Powiecie (...) wydał postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych polegających na budowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego w R. na działce nr (...). Zdarzenie polegające na zawaleniu się ściany szczytowej na strop i zniszczenie części stropu miało miejsce w dniu 20.09.2007 r., a pękniecie ścian szczytowych i wychylenie się ścianek kolankowych na zewnątrz w dniu 16.10.2007 r., czyli przed dniem 19.12.2007 r. Powód jako inwestor niewątpliwie wiedział kto był kierownikiem prowadzonej przez niego budowy domu, która zakończyła się katastrofą budowlaną.

Błędny jest pogląd, iż o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia powód dowiedział się dopiero z chwilą wydania wyroku z dnia 30.06.2017 r. przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku, którym Sąd zasądził od (...) spółki z o.o. w G. i R. G., który był kierownikiem budowy kwotę 94.218,99 zł z odsetkami. Przywołane przez stronę powodową orzeczenia, w tym wyrok w Sądu Najwyższego z dnia 15.10.2009 r. w sprawie I CSK 59/09, zgodnie z którym w razie konieczności dalszego stosowania art. 819 § 2 KC początek biegu terminu przedawnienia roszczeń ubezpieczonego od odpowiedzialności cywilnej rozpoczyna się przeciwko ubezpieczycielowi w dniu, w którym ubezpieczony mógł najwcześniej realizować swoje uprawnienia z mocy ubezpieczenia, najpóźniej jest to dzień ogłoszenia wyroku, z którego wyniknęła odpowiedzialność ubezpieczonego objęta jego ubezpieczeniem, dotyczą innego stanu faktycznego niż występujący w niniejszej sprawie. Orzeczenia te dotyczą sytuacji, w której z roszczeniem występuje ubezpieczony, a nie jak w niniejszej sprawie poszkodowany. Nadto przytoczone przez powoda orzeczenia dotyczyły sytuacji, w której odpowiedzialność cywilna ubezpieczonego została ustalona orzeczeniem Sądu i na skutek tego ustalenia odpowiedzialności występuje on z roszczeniem zwrotnym przeciwko ubezpieczycielowi jego odpowiedzialności cywilnej.

Należy także zaznaczyć, iż w niniejszej sprawie nie nastąpiła przerwa biegu terminu przedawnienia roszczenia powoda. Powód zgłosił pozwanemu roszczenie odszkodowawcze z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej R. G. w dniu 21 sierpnia 2017 r., a pozwany decyzją z dnia 13.10.2017 r. przyznał powodowi odszkodowanie. Zdarzenia te miały miejsce jednak po upływie terminu przedawnienia, który upłynął z dniem 19.12.2010 r. Przepis art. 123 kc. wskazuje na sytuacje, w których może dojść do przerwania biegu terminu przedawnienia; jedną z takich sytuacji jest uznanie roszczenia przez dłużnika, które może przejawiać się pod postacią uiszczenia należności na rzecz wierzyciela. Istotne jest jednak, że przerwanie biegu terminu przedawnienia może nastąpić jedynie w okresie, gdy tenże termin ma swój bieg. Zapłata długu dokonana po upływie terminu przedawnienia nie przerywa więc biegu terminu przedawnienia. Przekładając powyższe na realia niniejszej sprawy, zapłata odszkodowania w dniu 13.10.2017 r. nie miała żadnego wpływu na zasadność podniesionego zarzutu przedawnienia.

Podkreślić też należy, że wniesienie pozwu przeciwko innemu podmiotowi, a mianowicie przeciwko R. G. w sprawie zakończonej wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 30.06.2017 w sprawie I ACa 789/16 nie przerwało biegu przedawnienia roszczeń powoda względem pozwanego ubezpieczyciela. Pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w dniu 8.12.2017 r., a zatem po upływie terminu przedawnienia roszczenia powoda.

Skutecznie podniesiony zarzut przedawnienia zwalniał Sąd z oceny zasadności pozostałych zarzutów podniesionych w sprawie.

Mając powyższe na względzie, na mocy wskazanych powyżej przepisów. orzeczono jak w pkt I wyroku.

O zwrocie kosztów procesu orzeczono na mocy art. 108 § 1 k.p.c., art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynika procesu. Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego koszty zastępstwa procesowego w kwocie 5.400 zł ustalone w oparciu o § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1800) oraz opłatę skarbową do od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.