Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 9 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny – Odwoławczy w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2018 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku M. R. i I. R.

przy udziale M. K., T. K., J. K., K. M., S. K., R. K.

o wpis hipoteki przymusowej w księdze wieczystej (...)

na skutek apelacji uczestniczki M. K. od postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa - Podgórza w Krakowie z dnia 30 czerwca 2017 r. sygnatura akt DZKW/KR1P/00056961/15

postanawia: oddalić apelację.

SSO Grzegorz Buła SSO Katarzyna Biernat – Jarek SSO Beata Kurdziel

Sygn. akt II Ca 306/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie utrzymał w mocy wpis hipoteki przymusowej dokonany przez Referendarza Sądowego w dniu 18 czerwca 2015 w księdze wieczystej nr (...). W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że podstawą dokonanego wpisu hipoteki przymusowej w kwocie 60 644 zł na rzecz wnioskodawców I. R. i M. R. było postanowienie Sądu Rejonowego dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie z dnia 26 marca 2015 roku sygn. akt I C 69/15/K o udzieleniu zabezpieczenia. Odnosząc się do złożonej skargi na orzeczenie referendarza Sąd Rejonowy wywoził, że zgodnie z treścią art. 109 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece z dnia 6 lipca 1982 roku wierzyciel, który dysponuje tytułem wykonawczym może uzyskać hipotekę na wszystkich nieruchomościach dłużnika, a podstawą dokonania wpisu może być także postanowienie sądu o udzieleniu zabezpieczenia wydane w oparciu o art. 730 i nast. k.p.c. zaopatrzone we wzmiankę o wykonalności.

Uznając, że przedłożony egzemplarz odpisu postanowienia spełnia wymogi formalne oraz odwołując się do ograniczonej kognicji sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym Sąd Rejonowy stwierdził, że powoływane w skardze okoliczności wykraczają poza zakres rozpoznania sprawy przez sąd prowadzący księgi wieczyste.

Apelację od powyższego postanowienia wniosła wnioskodawczyni, zaskarżyła go w całości, domagając się jego uchylenia w całości i wykreślenia wpisu dotyczącego hipoteki przymusowej w księdze wieczystej z uwagi na całkowitą zapłatę dłużnej należności przez dłużniczkę wg zmienionej wersji wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 19 grudnia 2016 roku w sprawie II Ca 1439/16, nadto podając wątpliwość dokonanie wpisu na postawienie prawomocnego postanowienia.

Do apelacji dołączyła kserokopię wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 19 grudnia 2016 roku sygnatura akt II Ca 1439/16 wydanego na skutek rozpoznania apelacji pozwanych R. K. i M. K. od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie z dnia 10 listopada 2015 roku sygn. akt I C 69/15/K, z treści którego wynika zmiana zaskarżonego orzeczenia sądu pierwszej instancji w ten sposób że kwota 54 000 zł została zastąpiona kwotą 30 000 zł, zaś koszty procesu w kwocie 6317 zł zostały zastąpione kwotą 1846 zł 70 gr.

Apelująca przedłożyła także dokumenty potwierdzające iż doszło do całkowitej spłaty zadłużenia objętego wymienionym wyrokiem, jak również informacje dla sądu wieczystoksięgowego, że po dacie wydania orzeczenia przez Sąd Rejonowy zmarł współwłaściciel nieruchomości R. K., którego spadkobiercami są wskazani pozostali uczestnicy postępowania tj. T. K., J. K., K. M., S. K..

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż stosownie do treści art. 626 ⁸ § 2 k.p.c., zakreślającego kognicję sądu rozpoznającego wniosek o wpis, zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Ograniczona kognicja sądu wyłącza nie tylko badanie innych dokumentów, niż dołączone do wniosku lub znajdujące się w aktach księgi wieczystej, ale także okoliczności, które nie wynikają z wniosku o wpis, dołączonych do niego dokumentów ani z treści księgi wieczystej, jeżeli miałyby one stanowić podstawę uwzględnienia wniosku o wpis. Niedopuszczalne jest prowadzenie w postępowaniu o wpis postępowania dowodowego mającego na celu poszukiwanie podstawy wpisu, która nie wynika z dokumentów dołączonych do wniosku. Sąd Odwoławczy bada jedynie, czy w świetle dokumentów załączonych do wniosku i treści księgi wieczystej wpis, bądź jego odmowa przez sąd pierwszej instancji, była uzasadniona. Decydujące znaczenie dla tej oceny ma stan rzeczy istniejący w chwili złożenia wniosku, którym sąd rozpoznający wniosek o wpis jest związany (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2015 r., sygn. akt II CSK 280/14).

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 9 września 2016 r. sygn. V CSK 81/16 po raz kolejny stwierdził, że podstawą wpisu mogą być dokumenty uzasadniające ten wpis, które powinny być złożone razem z wnioskiem o wpis. Ponieważ zakres rozpoznania wniosku o wpis jest ograniczony tylko do rozpoznania treści wniosku, załączonych do niego dokumentów oraz treści księgi wieczystej, a chwila złożenia wniosku o wpis rozstrzyga o kolejności wniosku, a zarazem z chwilą uwzględnienia wniosku o wpis ma on moc wsteczną od chwili złożenia wniosku, to uzasadnione jest stanowisko, że uwzględniony może być wniosek o wpis w księdze wieczystej oparty na dokumentach istniejących w chwili jego złożenia, a nie na dokumentach powstałych dopiero po złożeniu wniosku o wpis. W przeciwnym przypadku dokument stanowiący podstawę wpisu odnosiłby skutek prawny w okresie poprzedzającym jego powstanie.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawcy do wniosku o wpis hipoteki przedłożyli odpis postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie z dnia 26 marca 2015 roku w sprawie I C 69/15/K ze wzmianką o wykonalności, zgodnie z treścią którego powodowie I. R. i M. R. uzyskali zabezpieczenie swojego roszczenia z poprzez ustanowienie hipoteki przymusowej w kwocie 60 834 zł na stanowiącej własność pozwanych R. K. i M. K. nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...) i w oparciu o to postanowienie Sąd Rejonowy w dla K. w K. dokonał wpisu hipoteki w dziale IV księgio wieystej prowadzonej dla nieruchomości pozwanych.

Stosownie do art. 110 ust. 1 pkt 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece hipotekę przymusową można uzyskać na podstawie postanowienia sądu o udzieleniu zabezpieczenia.

Zgodnie z art. 360 k.p.c. postanowienia sądu staja się skuteczne w takim zakresie i w taki sposób , jaki wynika z ich treści , z chwila ogłoszenia, a jeśli ogłoszenia nie było – z chwila podpisania sentencji.

Z kolei zgodnie z art. 743 § 2 k.p.c. jeżeli z uwagi na swą treść postanowienie podlega wykonaniu w inny sposób (niż w drodze egzekucji) , stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące tego sposobu. Podstawą przeprowadzenia postępowania jest wtedy postanowienie zaopatrzone z urzędu przez przewodniczącego we wzmiankę o wykonalności.

Dokonanie wpisu hipoteki n nieruchomości R. i M. kostuch było zatem możliwe bez stwierdzenia prawomocności postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia, albowiem dołączony do wniosku odpis postanowienia Sądu zaopatrzony był we wzmiankę o wykonalności.

Mając zatem na względzie wcześniejsze rozważania , zaistniałe po złożeniu wniosku o wpis hipoteki okoliczności, w tym prawomocne zakończenie sprawy I C 69/15/K wyrokiem Sądu Okręgowego z dn. 19 grudnia 2016 roku II Ca 1439/16 i dokonana spłata sumy wynikającej z wyroku nie mają znaczenia dla oceny prawidłowości dokonanego wpisu, zaś właściciele w ramach odrębnego wniosku mogą domagać się wykreślenia hipoteki w oparciu o prawomocny wyrok – zgodnie z art. 754 ¹ § 1 k.p.c. lub wydane na wniosek obowiązanego postanowienie stwierdzające upadek zabezpieczenia.

Z powyższych względów apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu , o czym Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 385 k.p.c.

SSO Grzegorz Buła SSO Katarzyna Biernat-Jarek SSO Beata Kurdziel